Jennifer Day
Twórcza wizualizacjadla dzieci
PrzekładBartosz Malwina
Zysk i S-kaWydawnictwo
Tytuł oryginałuCreatiuc Yisualization with Children. A Pracłical Guide
Copyright © 1994 by Jennifer Day
Ali rights reservedFirst published in Great Britain in 1994 by Element Books Limited,
Shaftesbury, Dorset
Copyright © 1997 for the Polish translation byZysk i S-ka Wydawnictwo s.c, Poznań
IlustracjeTammy Day
RedakcjaAleksandra Springer
Wydanie I
ISBN 83-7150-237-0
Zysk i S-ka Wydawnictwo s.c.ul. Wielka 10, 61-774 Poznań
fax 526 326,Dział handlowy tel./fax 532 751, Redakcja tel. 532 767
Spis treści
Podziękowania 9
Przedmowa 10
Wprowadzenie 11
CZĘŚĆ PIERWSZA: PRZYGOTOWANIE TRENINGU . . 17
Podstawowe zasady treningu 18
Schemat treningu 21
CZĘŚĆ DRUGA: PRZYGOTOWANIA 29
Pora relaksu: korzystamy z książki 30
Ogólne odprężenie 32
Twórczy ruch 37
Joga 37 • Wyciąganie się 41 • Izometria 42 • Taniec 45
Wizualizacja kinetyczna 46
Oddech 53
Koncentracja i medytacja 57
CZĘŚĆ TRZECIA: TWÓRCZA WIZUALIZACJA .... 65W czarownym ogrodzie 66
Ścieżka 66 • Profesor Jesion 67 • Chmurki 68 • Migotliwe jezioro 69 •Kryształowa góra 70 • Magiczny dywan 71 • Tęczowy most 72 • Maliuzdrowiciele 73
Zapanuj nad sobą 76
Nocne zmory 76 • Bóle nerwicowe 77 • Złość 77 • Irracjonalne lęki 78 •Troski i zmartwienia 79
Rozwiązywanie problemów 80
Profesor Jesion 80 • Paląc 82 • Serce 84
Wyznaczanie celów 86
Gabinet 87 • Teatr 88
Koledzy i rodzina 89
Spostrzeganie 89 • Serce 91 • Bądź tym drugim 92świadomość globalna 94
Nasienie 94 • Drzewo 95 • Glob 96 • Gwiazdy 96
-7-
Wizualizacje twórczych działań 98
Ziemia 99 • Powietrze 100 • Woda 101 • Obraz 102
CZĘŚĆ CZWARTA: DZIAŁANIA 103
Twórcze działania 104
Dzielenie się przeżyciami 108
Wykraczanie 110
Miłosna sieć 110 • Uniwersalna miłość 111
Co dalej? 112
Podziękowania
Pragnę podziękować wszystkim osobom, bez których książ-ka ta nigdy by nie powstała. Po pierwsze, dzieciom, który-mi kiedykolwiek się zajmowałam - a przede wszystkimAdamowi, Jodiemu, Emmie, Marii, Sophie, Kathy i Tam-my - gorąco dziękuję Wam za wszystkie wzruszające chwi-le i za odwagę potrzebną do napisania tej książki. Debo-rah Rozman wyrazić muszę najgłębszą wdzięczność za to,że była niewyczerpanym i hojnym źródłem inspiracji orazwiedzy; Twoja pełna zapału, pionierska praca z dziećmiwyznaczyła nam drogę, którą teraz podążamy. StephanieHerzog szczodrze dzieliła się ze mną swoimi obserwacjamii doświadczeniami. Wszystkim pracownikom kalifornijskie-go Institute of HeartMath składam gorące podziękowaniaza poświęcenie sprawom serca tak wielkiej uwagi i podję-cie tak inspirujących badań. Ogromną pomoc uzyskałamze strony angielskiej Holistic Education Network. Szcze-gólne podziękowania winna jestem memu wydawcy, Mi-chaelowi Mannowi, za słowa otuchy oraz redaktorowi, Joh-nowi Baldockowi, za bezcenne wskazówki. I na koniec niechmi wolno będzie zwrócić się do swojej córki, Tammy: bar-dzo, bardzo Ci dziękuję za cudowne ilustracje, moja naj-większa radości i nauczycielko.
Przedmowa
Przez wszystkie lata, kiedy nauczałem twórczej wizua-lizacji, wielokrotnie spotykałem się z pytaniami, w jakisposób wykorzystać tę skuteczną metodę w przypadkudzieci. I oto dzięki Jennifer Day otrzymujemy znakomitąodpowiedź na to pytanie.
Twórcza wizualizacja dla dzieci opisuje konkretne po-sunięcia i poczynania w sposób jasny i zrozumiały. Jestemprzekonany, że poradnik ten, dostarczając wielu informa-cji, będzie też źródłem inspiracji i radości dla dzieci w każ-dym wieku oraz ich rodziców i nauczycieli.
Gorąco polecam tę książkę wszystkim osobom, którepragną dopomóc dzieciom lub uczniom w tym, aby nauczy-li się wykorzystywać swą wyobraźnię do rozwijania róż-nych aspektów własnej osobowości, rozwiązywania proble-mów i realizacji zamierzonych celów.
Shakti Gawainautor Twórczej wyobraźni
Wprowadzenie
Zupełnie niedawno pewien ośmiolatek w rozmowie zemną określił twórczą wizualizację jako „siłę". Kiedy po-prosiłam, żeby powiedział coś więcej, on zastanowił sięchwilę, a potem wyjaśnił: „Kiedy dasz popracować wyo-braźni, to ona staje się taką siłą, że wszystko możeszw swoim życiu poprawić!"
Sądzę, że wielu dorosłych podpisałoby się pod tymi sło-wami. Coraz więcej osób korzysta z efektów twórczej wi-zualizacji w najróżniejszych sferach życia; to jej zawdzię-czają sukcesy zawodowe, zdrowie i rozwój osobisty artyści,sportowcy, ludzie interesu, lekarze, wychowawcy i wielu,wielu innych. Dzisiaj nietrudno znaleźć poradę i pomoc,jeśli chodzi o wykorzystanie twórczej wizualizacji czy in-nych instrumentów rozwijania własnej osobowości. Corazwięcej jest łatwo dostępnych książek, artykułów, kursów,warsztatów, nauczycieli i guru.
Niezależnie od tego, nad przebudową jakiego obszaruwłasnej osobowości pracujemy, dzieci uważnie nas obser-wują i są pod wrażeniem dostrzeganych zmian. Trzebaprzy tym podkreślić, że ich doświadczenia nie mają sobiepodobnych. Mam tu na myśli nie tylko przemiany zacho-dzące wewnątrz rodziny, ale także ciągłe przekształceniadokonujące się w społeczeństwie i w całym dookolnymświecie. Nie było dotąd pokolenia, które wzrastałobyw warunkach tak głębokich i dynamicznych zmian, a mi-mo to jak niewiele w naszych czasach myśli się o tym,w jaki sposób pomóc właśnie dzieciom. Potrzeba im pora-dy, zachęty i życzliwego, przyjacielskiego wsparcia. Możli-we, że bez takiej pomocy wkraczając w dorosłe życie, będą
-11-
równie obolałe, okaleczone i zdezorientowane — fizyczniei psychicznie -jak dzisiaj my sami.
Chociaż wielu rodziców zgodzi się z tym stwierdzeniem,natychmiast rodzi się pytanie: w jaki sposób mamy dora-dzać swoim dzieciom, jeśli my sami nieustannie uczymysię otaczającego nas świata?
Jakkolwiek paradoksalnie mogłoby to zabrzmieć, wła-śnie wtedy, kiedy najbardziej się rozwijamy i najwięcejuczymy, możemy być także najlepszymi nauczycielamii doradcami dla własnych dzieci. Prawda, którą chcemyprzekazać, staje się jeszcze wyrazistsza, kiedy w poradziepotrafimy dojrzeć czynnik zapobiegawczy.
Przypomnijcie sobie, jak wygląda cebula. Wszystko za-czyna się od pędu, który stopniowo otorbia się kolejnymiwarstwami, te zaś dają mu coraz twardszą osłonę. Ludzierozwijają się w podobny sposób. Odpowiednikami kolej-nych warstw są zespoły postaw, pojęć i sympatii lub anty-cypacji, które gromadzimy na każdym z etapów życia. Po-dobnie jak u cebuli, każda następna warstwa coraz bar-dziej utrudnia dotarcie do ośrodka naszej istoty.
Dzisiaj wiele osób próbuje zerwać z siebie te warstwynawyków, aby dotrzeć do owego centrum, do dziecka, któ-rym jesteśmy gdzieś w głębi siebie. Podobnie jak przy obie-raniu cebuli, nie obywa się często bez łez, a nawet bardziejjeszcze dotkliwych przeżyć. Gdyby miało to zależeć od nas,najpewniej wolelibyśmy oszczędzić swoim dzieciom takie-go zdzierania psychicznych naskórków. A przecież w mia-rę jak stajemy się coraz bardziej świadomymi rodzicami,wzrasta też nasza możliwość podejmowania zabiegów pro-filaktycznych. Z pewnością żadnej osoby wchodzącej w doj-rzałe życie nie można ochronić przed „odzieraniem" ze złu-dzeń i nadziei, tyle że proces ten nie musi być traumatycz-ny. Jeśli ktoś w dzieciństwie zaznał troskliwej i pełnej mi-łości porady i nauki, w wieku zaś wkraczania w dorosłośćskupiony jest na sobie i pełen wiary w siebie - przeżycietakie może być olśniewające i niezwykle korzystne dla roz-woju osobowości.
Pamiętając o tym, wychowanie dziecka powinniśmy trak-
-12-
tować jako proces zarówno prewencyjny, jak i ewolucyjny.Jeśli żywo pamiętamy własne doświadczenia obrastaniawarstwami przyzwyczajeń oraz późniejszego zdzieraniaich z siebie, potrafimy docenić wartość działań profilak-tycznych i zrozumieć, jak wielkiej i starannej potrzebapracy, aby rozbudzić w naszych dzieciach wewnętrzne po-czucie siły i samowiedzy.
Wiemy, jak wielkim przeżyciem jest odkrywanie same-go siebie i właśnie dlatego możemy zainspirować naszedzieci do odkrywania i rozwijania własnego wewnętrzne-go świata, a także walnie im w tym pomóc. Dzięki odzy-skanej łączności z dzieckiem obecnym w nas samych, mo-żemy nawiązywać kontakt z własnymi dziećmi na różnychpoziomach, ujawniając drzemiący w nich nieprawdopodob-ny potencjał bujnego rozwoju.
Kiedy już odkryjemy te obszary w sobie samych — a twór-cza wizualizacja znakomicie to ułatwia - wtedy szybkospostrzeżemy, że potrafimy naprowadzić swoje dzieci nasolidną ścieżkę ich własnego rozwoju osobowego, odkry-wając zarazem nowy wymiar rodzicielstwa.
Często uświadamiamy sobie wówczas, że twórcza wizu-alizacja jest naturalnym i wspaniałym narzędziem, uła-twiającym nam kierowanie rozwojem dziecka, odkrycie tozaś bywa bezpośrednim skutkiem tego, że skorzystaliśmyz niej, aby odkryć dziecko w sobie samych!
Na czym więc właściwie polega twórcza wizualizacja?
Jest to świadome wykorzystanie twórczej wyobraźni dorozwiązywania codziennych problemów: osiągania celów,pokonywania przeszkód, poszerzania świadomości i pod-wyższania jakości życia. W przypadku twórczej wizualiza-cji, o kt...
m_monte