Wartość HR z wartości wagi. Przy pracy na ergometrze wyniki odczytuje się w namogramie łącząc wartość tętna z wartością pracy, wykonanej w kgm/min. Odczytaną z namogramu wartość Vo2 max korygujemy uwzględniając odpowiednie współczynniki, dla wieku, wyrażając max zużycie tlenu w L/min w przeliczeniu na ml/kg/min w ten sposób oceniamy wydolność fizyczną. Oznaczenie max poboru tlenu metodą Morgana- Metoda przewidywania max zużycia tlenu w warunkach, niewymagających max wysiłku bo polega na określeniu max zużycia tlenu na podstawie dwóch pomiarów tętna mierzonych w warunkach wysiłku submaxymalnym. Wyboru odpowiedniej prostej oznaczającej max zużycie tlenu w ml/kg/min, na namogramie dokonujemy na podstawie określenia tętna max, które jest charakterystyczne dla każdego badanego i zależy od wieku. Przebieg-osoba badana wykonuje ćwiczenie polegające na wchodzenie na stopień o wysokości 40cm. W tej próbie wykonuje się 2 kolejne wysiłki. I-rytm 15 wejść na minutę, II- po prawie 20-30min w rytmie 25 wejść na minutę. Intensywność wysiłku określona jest częstością wchodzenia na stopień. W czasie wchodzenia w ostatnich 10sek każdej minuty rejestrujemy HR. Pomiar tętna z okresu równowagi funkcjonalnej, tj. 5-7min pierwszej i drugiej pracy stanowi podstawę do odczytania z namogramu wartości Vo2 max badanego. Znając ciężar cała badanego obliczamy max zużycie O2 w wartościach względnych tj. w L O2/min.Próba PWC 130,150,170(physical work capacity)-w próbie tej oznacza się wielkość obciążenia na cykloergometrze rowerowym, przy którym badany osiąga częstość skurczów serca 130, 150 lub 170/min.(zależne od wieku i stanu zdrowia badanego). PWC170 jest to obciążenie przy którym częstość skurczów serca stabilizuje się na poziomie 170sk/min. Wielkość tego obciążenia można wyznaczyć opierając się na liniowej zależności między częstością skurczów serca osiąganą w okresie równowagi czynnościowej a obciążeniem. Przeprowadzenie testu poleg na wykonaniu co najmniej dwóch wysiłków na cykloergometrze rowerowym o stałej intensywności, takich, aby częstość skurczów serca ustabilizowała się w stanie równowagi czynnościowej na poziomie ok. 120-130sk/min w pierwszym wysiłku oraz nie przekroczyła wartości 170sk/min w drugim. Obciążęnie początkowe dla kobiet zdrowych wynosi 50W, dla mężczyzn 100W, a następnie są wielokrotnością pierwszego. Zasada pomiaru polega na wykreśleniu w układzie współrzędnych(oś odciętych OX- kolejne wartości pracy, oś rzędnych OY- wartości częstości skurczów serca na minutę/HR/) Na wykresie nanosimy wartości HR dla pierwszego wysiłku i drugieio wysiłku. Przez wykreślone punkty fkstrapolujemy linię prostą, aż do przecięcia się z poziomem wyznaczającym wartość HR 170sk/min. Punk przecięcia rzutujemy prostopadle na oś odciętych i odczytujemy wielkość pracy, przy której badana osoba osiągnęłaby wartość częstości skurczów serca 170sk/min Pomiar tętna dokonujemy w 30 ostatnich sekundach pracy.Podobnie postępujemy przy próbie PWC130,150. stosując obciążenie wysiłkowe, takie przy których osiągana jest częstość skurczów serca 130 lub 150sk/min. Gdy częstość skurczów serca osoby badanej osiąga wartość 170sk/min należy przerwać badanie. Wielkość PWC130,150,170 i Vo2max są ze sobą skorelowane. Metoda analityczna wyznaczania PWC170-pozwala obliczyć PWC170 za pomocą wzoru: PWC170=N1+(N2-N1)*170-f1/f2-f2 N1-obciążenie pierwsze, N2-obciążenie drugie, f2-tętno z 5 minuty pracy pierwszej, f2-tętno z 5 minuty pracy drugiej. Znając PWC można obliczyć Vo2max wg wzoru: Vo2max=1,7*PWC170+1240 Zatem wskaźnik PWC170 to pośrednia metoda oceny Vo2max, oraz metoda oceny wydolności ogólnej. Obliczoną wartość PWC170 odnosimy także do 1kg masy ciała- umożliwia to porównanie badanych względem siebie, podobnie też Vo2max należy wyrazić w ml/kg/min i ocenić wydolność fizyczną badanych osób. Np.100W-HR=138 150W-HR=160 liniowo 170HR=173W 100W=600kgm 1W=6kgm 6*173=1038kgm PWC170=1,7*1038+1240=3004 Wart.względ.=3004:waga ciała(ok.73) Vo2max=41,15 TESTY PWC 150 i 130 służą głównie do określenia obciążeń u osób cierpiących na choroby ukł._____________? Poddanym procesom rehabilitacji, w rekonwalescencji(gdzie tolerancja na wysiłek jest bardzo mała i wymaga dokładnego określenia. Metoda określania PWC130 i 150 jest podobna jak PWC170 z tym że obciążenia są mniejsze nie przekraczająca odpowiedniego tętna w próbach 130 i 150ud/min. Zwykle stosuje się też 3 obciążenia. Próba harwardzka(step-up test)-Perwowzór tej próby został opracowany w 1943r przez Brouha, od tej pory wielokrotnie modyfikowany w zależności od poziomu wydolności(sportowcy wyczynowi, amatorzy), wieku, płci badanych. Jest to prosta metod oceny wydolności tlenowej, nie wymaga specjalistycznej aparatury i urządzeń. Można ją stosować niemal w każdych warunkach, przy znacznym obciążeniu wysiłkiem fizycznym, a zmiany próby dotyczą częstotliwości wchodzenia na stopień, jego wysokości i czasu trwania próby.U sportowców stosuje się ją do określenia efektywności stosowania metod treningowych. Zalecana jest także do oceny zdolności adaptacyjnych ukł. krążenia do wysiłku fizycznego. Im większa liczba uzyskana w próbie, tym lepsza wydolność i proces adaptacji ukł. krążenia do wysiłku. Próba harwardzka- próba została opracowana dla oceny wydolności fizycznej osób dobrze wytrenowanych. Próba polega na wchodzeniu w takt metronomu w tempie 30 wejść na minutę(na 1,2-wejście, na 3,4-zejście; metrnom ustawia się na 120 taktów na minutę) na stopień: M- wysokości 51cm, K-wysokości 46cm przez 5minut(względnie krócej jeśli badany nie jest w stanie wykonać próby przez całe 5min.). Po upływie 60 sekund od momentu zakończenia próby oblicza się tętno przez 30 sekund(60-90sekund) Następnie liczy się tętno również przez 30 sekund między 120 a 150 sekundą i 180 a 210 sekundą od zakończenia próby mierzone palpacyjnie. a-tętno między 60a 90sek 1-1.30min; b- tętno między 120 a 150sek 2-2.30min; c- tętno między 180 a 210sek 3_3.30min Łącznie 3 pomiary tętna każdy po 30sek. Na tej podstawie oblicza się wskaźnik sprawności fizycznej TNZ. FI wg wzoru: FI= czas pracy w sekundach*100/2*(a+b+c) a,b,c,-wartości z pomiaru 30sek. Skala wydolności FI poniżej 55- wydolność słaba; FI55-64- niższa od przeciętnej; FI 65-79-przeciętna; FI 80-90- dobra; FI powyżej 90- bardzo dobra.
Aguuul6