Zmiany fizjologiczne organizmu pod wpływem wysiłku fizycznego
Pod względem fizjologicznym wysiłek można podzielić na:
· Dynamiczny – skurcz m. izotoniczny
· Statyczny – skurcz m. izometryczny
· Najczęściej występuje forma mieszana – auksotoniczna
O wysiłkowych zmianach czynnościowych organizmu decyduje:
· Intensywność
· Czas trwania wysiłku fizycznego
Wraz ze wzrostem intensywności wysiłku wzrasta:
· Obciążenie ukł. Krążenia
· Obciążenie ukł. Oddechowego
· Obciążenie ukł. Termoregulacji
Wysiłek może być:
a) Maksymalny ( VO2max.)
b) Submaksymalny
c) Su pramaksymalny
Obciążenie wysiłkiem można określać:
1) Bezwzględnie – jedn. Mocy, W, kJ/min., objętość tlenu pochłanianego w ciągu min.)
2) Względnie – odsetek pochłanianego podczas wysiłku tlenu w stosunku do VO2max.
Skurcz mm:
· Impuls nerwowy → wzrost stężenie wapnia wew. Kom. mm → aktywacja kinazy fosforylazy → aktywacja fosforylazy
· Jedynym bezpośrednim źródłem energii dla skurczu kom. mm jest ATP
· ATP jest na bieżąco odbudowywany kosztem energii uwalnianej w toku:
ü Rozpadu fosfokreatyny
ü Metabolizmu węglowodanów
ü Wolnych kwasów tłuszczowych
Źródłami energii do pracy mm są:
1) Fosfokreatyna
2) Glukoza z krwi uwalniana z wątroby
3) Glikogen mm
4) Wolne kw. tłuszczowe
5) Ketokwasy
6) Aminokwasy ( glukoneogeneza)
W spoczynku:
ü Mm wykorzystują jako substrat metaboliczny prawie wyłącznie WKT
ü Ukł. Nerwowy w warunkach spoczynkowych Glukoze
Wysiłek:
· Kontynuowanie wysiłku powoduje:
Ø Zwiększenie wychwytu WKT i glukozy z krwi, a metabolizm mm może wymagać prawie połowy ilości tlenu pobieranego przez organizm
· W toku glukozy pojawia się:
Ø Kwas mlekowy. Wytwarzanie kw. Mlekowego stopniowo zmniejsza się jeżeli wysiłek jest umiarkowany, narasta zaś wraz ze wzrostem intensywności wysiłku kwasica metaboliczna.
Transport glukozy z krwi do kom. mm:
o Głównym substratem do syntezy glukozy z aminokwasów jest alanina, która może powstawać w wyniku transami nacji kw. pirogronowego
( cykl glukozowo – alaninowy)
Białka mogą być substratem energetycznym:
Ø Wyłącznie na drodze pośredniej, jako donatory aminokwasów dla procesu glukoneogenezy
Ø Katabolizm białek może wystąpić tylko podczas bardzo intensywnej i długotrwałej pracy mm. (stwierdzono go po 80km biegu narciarskiego)
Regulacja neurohormonalna podczas wysiłku:
· Podczas wysiłku wzrasta we krwi stężenie:
ü Glukagonu
ü Kortyzolu
ü Hormonu wzrostu
ü ACTH
ü Katecholamin
· Podczas wysiłku zmniejsza się we krwi stężenie:
ü Insuliny
Pobudza to:
ü Glikogenolizę
ü Glukoneogenezę w wątrobie
ü Lipolizę w tk. Tłuszczowej
Początek wysiłku:
ü Deficyt tlenowy wyrównany po zakończeniu wysiłku
ü Dług tlenowy wyrównany też po zakończeniu wysiłku
Układ krążenia podczas wysiłku:
1. Wzrasta objętość wyrzutowa
2. Częstość akcji serca – rośnie poj. Min.
3. Wzrasta różnica tętniczo-żylna zawartości tlenu we krwi
4. Wzrost poj. min. Jest wynikiem:
ü Wzrostu częstości akcji serca
ü Zwiększenia kurczliwości
ü Efektu Starlinga
Wynika to z :
a) Pobudzenia ukł. współczulnego
b) Działania krążących amin katecholowych
c) Hamowania ukł. Przywspółczulnego
d) Rozszerzenia naczyń mm
e) Otwarcia połączeń tętniczo – żylnych
f) Zwiększonej ekstrakcji tlenu przez pracujące mm
Ułatwienie dysocjacji oksyhemoglobiny:
ü Wzrost temp.
ü Wzrost stężenia jonów wodorowych
ü Wzrost prężności dwutlenku węgla
ü Wzrost stężenia 2,3-dwufosfoglicerynianu we krwinkach czerwonych
Rozszerzenie naczyń:
ü Przewaga ilościowa metabolitów mm o działaniu miejscowym nad impulsacją współczulną
Podczas wysiłku:
ü Zapotrzebowanie m. sercowego na tlen pokrywane jest głównie przez wzrost przepływu naczyń wieńcowych
ü Ekstrakcja tlenu przez m. serca jest wysoka w spoczynku możliwości zwiększenia tej wartości są już niewielkie. Stąd też ograniczenie przepływu wieńcowego w warunkach wysiłku powoduje ostre zespoły wieńcowe.
ü Zwiększa się przepływ krwi przez mm i skórę
ü Maleje przepływ w obszarach przewodu pokarmowego i nerek → zwiększenie impulsacji współczulnej przy nieobecności zmian środowiska wew.
ü Przepływ mózgowy nie zmienia się
ü Zmniejszenie przepływu przez wątrobę może być powodem jej niedotlenienia i wzrostu temp. co może powodować przejściowy wzrost stężenia enzymów w surowicy
ü Przy jednakowym obciążeniu: przepływ trzewny zmniejsza się bardziej u ludzi o niskiej wydolności fiz. → większa wydolność fiz. Oznacza mniejszą ilość krwi kierowanej do mm, które są w stanie wychwycić więcej tlenu z przepływającej krwi
Układ oddechowy podczas wysiłku fiz.:
· Wentylacja płuc wzrasta proporcjonalnie do wysiłku fiz. Do poziomu 50-70% VO2max. potem następuje hiperwentylacja.
· Wzrasta częstość i głębokość oddechów, objętość oddechowa może sięgać 50%VC, a częstość 50/min.
· Wentylacja pęcherzykowa rośnie z 60% do 90% wentylacji całkowitej
· Rośnie poj. dyfuzyjna płuc, stosunek wentylacji do perfuzji wzrasta 3-krotnie
· Perfuzja pęcherzyków staje się bardziej równomierna.
Układ pokarmowy:
Długotrwałe wysiłki:
· Hamują czynność wydzielnicza przewodu pokarmowego
· Hamuja motorykę jelit
· Upośledzenie przepływu krwi
· Wzrost napięcia współczulnego
· Spadek przywspółczulnego
Czynność nerek:
· Zmniejsza się diureza (wzrost ADH)
· Zmniejsza się przepływ nerkowy
· Zmniejsza się filtracja kłębkowa
· Zmniejsza się ilość wydalanego sodu
· Wzrasta potasu, co jest wynikiem wzrostu poziomu aldosteronu
· Białkomocz wysiłkowy występuje pół godziny po zakończeniu wysiłku
· Są to głównie albuminy. Pojawiają się ze względu na wzrost przepuszczalności kłębków i upośledzenie reabsorpcji cewkowej.
ASTMA WYSIŁKOWA
ASTMA→ przewlekła choroba zapalna dróg oddechowych, w której uczestniczy wiele komórek i substancji przez nią uwalnianych. Przewlekłe zapalenie jest przyczyną nadreaktywności oskrzeli prowadzącej do nawracających epizodów świszczącego oddechu, duszności, uczucia ściskania w klp. I kaszlu. Występuje szczególnie w nocy i nad ranem.
Epizodom tym zwykle towarzyszy rozlana obturacja oskrzeli o zmiennym nasileniu, często ustępuje samoistnie lub pod wpływem leczenia.
Klasyfikacja:
1) Ze względu na etiologie:
· Alergiczna
· Niealergiczna
2) Ze względu na ciężkość i przebieg:
· Sporadyczna
· Przewlekła
ü Lekka
ü Umiarkowana
ü Ciężka
Epidemiologia:
ü &#...
maarteczka15