Bayley L. - Nowoczesny trening konia.pdf

(20462 KB) Pobierz
NOWOCZESNY
TRENING
KONIA
Lesley Bayley
Zdjęcia B o b A t k i n s
yj
¡.j
• ; ^ - iii
'
ii
\
i
i i
•H
I
Ol
,
i
uv
M U Z A SA
fs
Rysunki na str. 119 M a g gie Raynor
Zdjęcie na str. 43 dzięki upizcjm oS ci M o n ty i Rai Roberts, inc.
Zdjęcia na str. 6 0 -6 1 dzięki uprzejm ości M arka Rashida
Wstęp
1
: Poznaj swojego konia
M e to d y postępow ania z koniem
Dobrze ułożony koń
Dotyk - istotny zmysł
Nauka przez dotyk
Dobre maniery na pastwisku
Dobre maniery w stajni
Prowadzenie konia
Indywidualna przestrzeń
Pokonywanie lęku przed batem
Pokonywanie lęku przed folią
P rzyg otow an ie do pracy z ziem i
Sprawność fizyczna i psychiczna
Ocena ruchu konia
Ćwiczenia rozciągające
Techniki masażu
Masaż shiatsu
TTEAM bodyw ork
4
8
Zrozum ieć język koni
M onty Roberts
U źródeł Join-Up
In te llig e n t Horsem anship
Kelly Marks
Ćwiczenia podstawowe
Join-Up
Bierne p rzy w ó d ztw o
Mark Rashid
Z myślą o koniu
P orozum iew anie się koni
Dan Franklin
Siła pozytywnego myślenia
Parelli N atu ral Horsem anship
Pat Parelli
W ykorzystując psychologię konia
Siedem Zabaw
Think Equus
Michael Peace
Równorzędni partnerzy
Bazowe ćwiczenia
Positive Horse M agic
Ross Simpson
Pozytywne wzmocnienie
M etoda klikerowa
80
82
62
60
44
50
42
TTEAM
Sarah Fisher
Sprawny organizm
Budowanie zaufania
Poprawa koordynacji ruchowej
Lonżow anie
Wielka debata
Dobór wyposażenia
Techniki poprawnego lonżowania
Ćwiczenia na lonży
W odze pomocnicze
Praca na długich w odzach
Dlaczego na długich wodzach?
M etody prowadzenia ćwiczeń
Praca w ręku
Nabywanie umiejętności
Podstawowe umiejętności
Ćwiczenia zaawansowane
106
108
110
114
119
126
128
134
136
142
92
94
96
T ytu ł oryg ina łu :
G ro u n d w o rk Training fo r y o u r horse
Przekład: Joanna Krawczyk
Konsultacja: tir Jacek Łojek
Redaktor: £w a
M a n a
Szczepańska
Redakcja techniczna: Sylwia Kusz
K orekta: Krystyna W ysocka
10
Pirst p ublished m the UK in 2004
© Lesley BaySey 2004
€ '
lo i this e d itio n
b y M U Z A SA, W arszawa 2 0 0 6
12
14
15
16
18
19
20
22
24
26
28
30
32
34
38
40
Prowadzenie za pomocą pasa na szyi 102
ISBN 8 3 -7 3 1 9 -8 4 1 -5
W szelkie praw a zastrzeżone.
Żadna część niniejszej publikacji nie m oże być rc-|>todukowana,
p rzechow yw ana jako źró d ło danych i przekazywana w jakiejkolwiek
fo rm ie zapisu bez pisem nej zg ody posiadacza p raw .
M U Z A SA
ul. M arszałkow ska 8
0 0 -5 9 0 W arszawa
teł. (0 -2 2 ) 6 2 9 0 4 77. 6 29 6 6 24
e -m a il: info(ci>muza.co m .pl
Dział za m ó w ie ń: (0 -2 2 ) 6 28 63 60, 6 29 32 01
Księgarnia in te rn e to w a : w w w .m u z a .c o in .p l
W arszaw a 200 6
W ydanie I
Skład i ła m anie: M a g ra i s .c , Bydgoszcz
D ruk i opraw a : K H l, Singapur
66
68
2: Praca z ziemi w praktyce
O pieka nad ko nie m i jazda konna w iężę się z ryzykiem i choć
a u to r oraz w yd aw ca d oko na li w szystkich starań, b y przedstaw ić
d o kła d ne i rzetelne in form acje zg od nie z najlepszę w iedzę
i dośw iadczeniem , niniejszy p orad nik n ic daje g w aran cji na
skuteczność p ro p o n o w a n y c h w n im rozw iązań. A u to r i wydaw ca
n ie ponoszę o d p o w ied zia ln ości za szkody p o w s ta łe w w yniku
stosow ania się d o in form ac ji, zaw artych w tej księzce.
Pomagając sobie
- pomagasz koniowi
Przydatne informacje/
Trenerzy
Indeks
148
W łaściw a kom binacja
Osiąganie porozumienia
88
90
150
151
Cała pra w da o pracy z ziemi
KORZYŚĆ DLA D W O J G A
S
zkolenie koni z ziem i ma dłu g ą tradycję
w jeździectw ie. O bserw ując szkolenie koni
właściwe podejście do koni, ale nie prezentowali go
otwarcie. Przeciętni właściciele nie mieli zbyt dużo
w iedzy o różnorodności m etod postępow ania
z końm i. Polegali na wszelkiego rodzaju „gadże­
tach" lub ostro działających kielznach, by k o n tro ­
lować oporne konie. Natomiast powszechnym spo­
sobem w prow adzania konia do przyczepy, reko­
mendowanym przez rzekomych ekspertów, było bi­
cie go od zadu m iotłą lub batem.
Fizjoterapii nie tra kto w a n o jako istotnej części
w eterynarii, a dentysta specjalizujący się w lecze­
niu i pielęgnacji uzębienia koni stanow ił dość rzad­
ki przypadek. I nagle nastała rewolucja, którą za­
w uznanych ośrodkach jeździectw a, takich jak
Hiszpańska Szkoła Jazdy w W ie dn iu łu b Cadre
N oir w e Francji, m ożna zobaczyć konie szkolo­
ne w ręku i na d łu g ich w odzach. Jest to idealny
sposób nauczania koni now ych elem entów , bez
d o d a tko w e g o obciążenia w postaci jeźdźca na
grzbiecie.
W iele dyscyplin jeździeckich ma w łasne m e­
to d y szkolenia z ziem i, takie jak:
• ring (koral), używ any przez w ielu tre n e ró w
jazdy w stylu W estern oraz zw o le n n ikó w na­
tu ra ln e g o jeździectw a;
• lonżow anie, które stanow i nieodłączną część
w ielu system ów tre n in g u ;
• praca na drągach rozłożonych na ziem i, sto­
sow ana za ró w n o ja ko elem ent szkoleniow y,
ja k i rehabilitacyjny.
Niezależnie od rodzaju stosow anych m etod
celem pracy z ziem i jest ukszta łto w a nie ufnego,
bardziej elastycznego konia o skoordynowanych
ruchach,’ który jednoznacznie zrozum ie polece­
nia prowadzącego i wykona je z łatwością. Osiąg­
nięcie takiego porozum ienia z ziemi u ła tw i przej-
4
ście do późniejszej pracy pod siodłem oraz w p ły ­
nie na po ko nyw a nie tru dno ści, np. takich jak
o p ó r podczas w p ro w a dzania d o przyczepy.
Praca z ziemi m oże być stosowana dla koni
w każdym wieku, jako narzędzie służące do na­
uczania m łodego konia pracy pod siodłem oraz ja­
ko pom oc w rehabilitacji koni opornych lub boją­
cych się ludzi w wyniku złych doświadczeń życio­
wych. Wielu ludzi, którzy świetnie sobie radzą z ty­
m i zwierzętam i, używa elem entów pracy z ziemi
w swoich program ach treningow ych, najpraw ­
dopodobniej nie zdając sobie z tego sprawy.
W szystko jest częścią jeździectwa. Zawsze istnieli
ludzie, o których m ó w iło się, że mają dobre p o ­
dejście do koni, oraz tacy, którzy nie posiadali tej
um iejętności.
Jednak d o
niedaw na słow o „je ź­
d zie ctw o " nie m iało żadnych przym iotników
określających. Obecnie naturalne jeździectw o
staje się coraz bardziej powszechne, chociaż aż do
późnych lat 80. XX w . większość ludzi związanych
z końm i w W ielkiej Brytanii niewiele w iedziała na
ten tem at. Stosowane w tam tym okresie m etody
jeździeckie - nazw ijm y je tradycyjnym i lub no r­
m alnym i - bazow ały na przekonaniu, że koń jest
po to, by w ykonać konkretną pracę. Nieposłu­
szeństwo, czyli niewykonanie polecenia, było ka­
rane batem łub ostrogam i. Powszechny zwyczaj
nie dopuszczał do zastanawiania się, czy koń o d ­
czuwa ból lub dyskom fort, wynikający z chorego
grzbietu bądź źle dopasowanego siodła. N iew ąt­
pliw ie byli też tacy trenerzy i jeźdźcy, którzy mieli
inicjow ała w izyta pew nego Am erykanina w W iel-
kiej Brytanii. Pod koniec lat 80. XX w . M o n ty Ro-
berts został zaproszony do pałacu w W indsorze,
by zademonstrować swoje metody zajeżdżania ko-
ni. To byl początek wszelkich zm ian.
Od tego m om entu, by lepiej zrozumieć to zwie-
rzę, idea poznania i pojm ow ania świata z punktu
widzenia konia zyskiwała
coraz szersze grono zw o-
lenników . Używanie m ow y ciała w celu zwrócenia
na siebie uw agi konia i wym uszenia na nim pew -
nych zachow ań stało się bardziej akceptow alne
i oczywiste. P raw dopodobnie w W ielkiej Brytanii
byli tacy trenerzy, którzy do pew nego stopnia sto-;
sowali już tego typu m etody, ale dopiero M o n ty
Roberts unaocznił to szerokiej publiczności oraz
nadal takiemu podejściu odpow iednią form ę, k tó -'
rą nazw ał procesem Join-Up (połączenie).
'
,
t is
;■ i i .
r r-;
' j i:
: lin
; ; si t:
’ ■l f
.. j j
| •f :
? jH
<:
]
i
, j]
,
‘;
i.
;j
M
j ;j
1 i ■: j r
! I i 1'
:;
,}ji
' '] ■ Jj'
■ f i *, |
Z upływem czasu etykieta „naturalnego jeździec-
i j ’j
■i J
jj
tw a" została luźno przypięta do metod szkolenia sto-
sowanych przez M onty Robertsa oraz kilku innych
trenerów. Definicja tego terminu wyraźnie ew olu-
owala i jest on szerzej om ów iony na stronie 40.
.*
.
ii
\
jl
-f
- j,!'
• jj ■j :
j j
j)
Cała praw da o pracy z ziemi
KORZYŚĆ DLA D W O J G A
Niezależnie od tego, czy odnosisz się z rad o­
ścią lub niechęcią d o w zro stu znaczenia m e tod
naturalnego jeździectw a, trzeba przyznać, że
zm usiło on o ludzi związanych z jeździectw em
do przemyśleń i dyskusji na tem at tej form y szko­
lenia. Świadom ość, że konie mają w łasne em o­
cje, op in ie i in stynkto w n e zachow ania, m oże
przynieść tylko korzyść tym zw ierzętom . Pomysł
utw o rze nia pra w dziw ej w ięzi i zw iązku p a rt­
nerskiego z koniem jest dla w ielu ludzi w a ż ­
niejszy niż sukcesy sportow e i coraz częściej g łę ­
boko zastanaw iają się on i nad w yb orem w ła ­
ściw ego rzędu jeździeckiego dla swojego w ierz­
chow ca. Praca z koniem z ziem i jest istotnym
|
elem entem w ie lu system ów op racow an ych
przez tre n e ró w na tura ln ego jeździectw a oraz
staje się coraz bardziej po pu larn ym elem entem
tre n in g u właścicieli. W artość pracy z ziem i jest
nieoceniona zarów no jako narzędzie nauczania,
jak i sposób rozw iązyw ania problem ów , o czym
m ożna się dow iedzieć z tej książki. W ażne jest
to, że korzyści odczują obie strony - koń i jego
w łaściciel.
N ie w ą tp liw ie naw iązanie dobrej w ięzi z ko­
niem na ziem i oraz w prow adzenie now ych ć w i­
czeń w pracy w ręku przed próbą w drożenia ich
do siodła u ła tw ia d ro gę do sukcesu.
Książka przedstaw ia różnorodne m etody pra­
cy z koniem z ziem i i wyjaśnia korzyści płynące
z każdej z nich. Najlepiej spojrzeć na opisane m e­
tody jako na zestaw narzędzi, służący do w yd o ­
bycia wszystkich pozytyw nych cech konia. Nie­
które narzędzia będą w ielokrotnie przydatne dla
w ielu koni, z kolei inne m ogą być bezcenne tyl­
ko dla jednego konia, a dla dru gie go - już nie.
Konie są in d yw id u a lista m i i tak p o w in n y byt
traktow ane. Niezależnie od tego, czy ćwiczenia
prow adzone są z ziem i, czy z końskiego grzbie­
tu, należy zawsze słuchać tego, co koń d o nas
„m ó w i" i opracow ać je go tre n in g tak, aby
u w zglę dn iał okoliczności istniejące w danej
chw ili. Kolejny dzień m oże przynieść zupełnie
inny zestaw potrzeb i w te d y trzeba się do nich
o d p o w ie d n io dostosow ać.
Znajom ość szerokiego asortym entu technik
daje m ożliw ość szybkiego zastosow ania n o w e­
go rozw iązania, jeśli pierwsza m etoda zaw ie­
dzie. Praca z ziemi pozwala obserw ow ać sposób
poruszania się konia, efektyw ność je go pracy
oraz rozróżniać po je go m im ice i m o w ie ciała,
które elem enty spraw iają m u trudność, a które
w ykon uje z łatw ością,
Poznawanie i zrozum ienie konia jest niezbęd­
ne, jeśli związek k oń-czlow ie k ma się rozw ijać
i osiągnąć sukces. Jak dobrze znasz sw ojego ko­
nia? Czy wiesz, w którym miejscu w jego ciele
tw orzy się napięcie? Czy po trafi stanąć rów no,
obciążając jednakow o cztery kończyny? Czy p o ­
zwala się dotykać po całym ciele? Czy w jedna­
kowym stopniu zgina oba stawy skokowe? Czy na
m ałym kole dostaw ia tylną kończynę d o środko­
w ej linii w obu kierunkach? Cz^j polega na tobie
i lonży przy utrzym yw aniu ró w n ow ag i podczas
lonżowania? Czy pochyla się na jedną stronę pod­
czas prowadzenia? A ja k powyższe zachowania
w pływ ają na jego pracę pod siodłem?
Jeżeli teraz nie jesteś pew ien o d p o w ie d zi na
te pytania, na pew no będziesz je znal po prze­
czytaniu tej książki oraz w yp ró b o w a n iu za­
mieszczonych w niej ćwiczeń. Odkryjesz, że pra­
ca z ziem i m oże być św ietną zabaw ą, nauką,
a także gim nastyką. Ponadto zapew nia solidne
podstaw y d o jazdy w siodle i stan ow i regular­
ną część program u tre n in g o w e g o .
1: Poznaj swojego ko
h
.
**»
S B
Zgłoś jeśli naruszono regulamin