4
WYŻSZA SZKOŁA OFICERSKA WOJSK LĄDOWYCH
im. gen. Tadeusza KOŚCIUSZKI
ZATWIERDZAM
KIEROWNIK CYKLU TECHNICZNEGO
………..………………
/stopień imię i nazwisko/
data ………..………….
PLAN - KONSPEKT
do przeprowadzenia zajęć z przedmiotu: szkolenie specjalistyczne
z grupą kursu specjalistycznego
specjalność: Obsługa spycharki gąsienicowej szybkobieżnej.
TEMAT: 2.5. ZASADY EKSPLOATACJI NAPĘDÓW I INSTALACJI HYDRAULICZNYCH.
OPRACOWAŁ
……...………………....
/stopień imię nazwisko/
WROCŁAW
2007
CELE: Nauczyć - ogólnych zasad eksploatacji układów hydraulicznych,
Zapoznać - z podstawowymi niesprawnościami i sposobami ich usuwania, oraz z symbolami stosowanymi do oznaczania schematów graficznych układów hydraulicznych.
ZAGADNIENIA I CZAS:
- Rozpoczęcie zajęć - 10 min.
1. Obsługiwanie układów hydraulicznych - 30 min.
2. Typy niesprawności , ich objawy i sposoby usuwania - 25 min.
3. Symbole stosowane na schematach instalacji hydraulicznych - 20 min.
- Zakończenie zajęć - 5 min.
FORMA: Zajęcia teoretyczne.
METODA: Wykład.
CZAS: 2 x 45 min.
MIEJSCE: Sala wykładowa.
LITERATURA:
1. „Napędy i sterowania hydrauliczne” – Jan Lipski WKŁ W – wa 1981r.
2. „Hydraulika siłowa” – Janusz Zatopiński Arkady W – wa 1975r.
POMOCE SZKOLENIOWE: Foliogramy, tablice poglądowe.
ZABEZPIECZENIE MATERIAŁOWO - TECHNICZNE:
1. Przekroje elementów hydrauliki siłowej.
WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE:
– zajęcia prowadzę w formie wykładu;
– podkreślam wpływ starannego wykonywania czynności obsługowych na bezawaryjną pracę hydraulicznych układów napędowych.
– w trakcie zajęć zadaję pytania w celu podniesienia aktywności myślowej;
– najważniejsze rzeczy nakazuję zanotować do zeszytu;
– zagadnienia prowadzić głównie w oparciu o foliogramy, plansze i przekroje elementów
hydrauliki.
PRZEBIEG ZAJĘCIA:
Część wstępna – rozpoczęcie zajęć - 10 min.
- przyjęcie meldunku;
- podanie tematu i celu zajęć;
- podanie zagadnień i literatury;
- sprawdzenie stopnia przygotowania słuchaczy do zajęć.
Część główna - 75 min
Zagadnienie 1. Obsługiwanie układów hydraulicznych - 30 min.
Układy hydrauliki siłowej są budowane z elementów o bardzo dużej dokładności
i precyzji wykonania. Niewłaściwa eksploatacja może bardzo szybko doprowadzić do ich zniszczenia lub przedwczesnego zużycia. Warunkiem niezawodnej i długotrwałej pracy układów hydraulicznych jest zapewnienie właściwej ich eksploatacji.
Każdy układ jest dostosowany do określonego ciśnienia, przed przekroczeniem którego chronią zawory bezpieczeństwa. Nie wolno samowolnie regulować zaworów, a w razie konieczności regulacji należy używać do kontroli regulacji sprawnych manometrów. Regulacja ciśnień powyżej wartości podanych przez wytwórcę maszyny grozi zniszczeniem układu.
Olej stosowany w układzie powinien być czysty i zgodny z instrukcją. Wymianę oleju typu Hydrol należy przeprowadzić po 5000 godzin pracy układu. Zalewanie oleju do zbiornika może być dokonywane tylko z czystego naczynia przy przepuszczeniu przez filtr wlewowy. Ilość oleju w zbiorniku musi być zgodna z instrukcją.
- Rozruch układu hydraulicznego należy prowadzić w sposób płynny . Elementy hydrauliczne pracują prawidłowo przy temperaturze oleju w granicach od + 30 0 C
do + 60 o C.
- W okresie zimowym przed rozpoczęciem ruchów roboczych należy nagrzać olej w zbiorniku włączając jałową pracę pompy .
- W czasie wykonywania przez układ należy pamiętać o tym , że zawory bezpieczeństwa powinny działać wówczas , gdy wystąpi niebezpieczeństwo . Sterując organami roboczymi należy przerywać je przed dojściem do skrajnych położeń elementów wykonawczych.
- W razie zauważenia nieprawidłowości w pracy układu należy usterkę zlokalizować i starać się ją usunąć. Praca układu niesprawnego może być przyczyną jego zniszczenia.
- Naprawa elementów może być wykonywana tylko przez specjalistyczne zakłady. Niesprawne elementy należy wymienić, a nie naprawiać we własnym zakresie.
Spuszczanie oleju z układu powinno odbywać się przy jego podgrzaniu. Spuszczanie należy dokonywać poprzez korek spustowy w zbiorniku. Pozostałości oleju w przewodach usuwa się przez rozluźnienie łączników. Najkorzystniej jest po spuszczeniu oleju przemyć cały układ np. czystą naftą. W przypadku braku możliwości mycia całego układu należy bezwzględnie umyć zbiornik oraz wszystkie filtry.
Do mycia nie wolno w żadnym przypadku używać szmat, których pozostałości mogą się dostać do układu.
Po umyciu zbiornika należy poprzez filtr wlewowy zalać czysty, świeży olej. Przy górnym poziomie oleju w zbiorniku włącza się pompę do pracy jałowej ( bez ruchów roboczych ).
W tym stanie pompa powinna pracować około 2 min. następnie przystępuje się do odpowietrzania układu . W każdej gałęzi układu , sterowanej rozdzielaczem lub innym rodzajem zaworu , odkręca się korek odpowietrzający lub łącznik przewodu , po czym kieruje się ciecz do danej gałęzi . Umożliwia to wpływ cieczy z odkręconego łącznika tak długo , jak długo wylatują bańki powietrza . Po odpowietrzeniu dokręca się łącznik i sprawdza szczelność , doprowadzając elementy wykonawcze do połączeń krańcowych , dzięki czemu ciśnienie będzie równe maksymalnemu . Przecieki zewnętrzne są niedopuszczalne.
Zagadnienie 2. Typy niesprawności ,ich objawy i sposoby usuwania - 25 min.
1. Mimo pracującej pompy nie można wykonywać ruchów roboczych .Przyczyną może być zawieszenie się zaworów bezpieczeństwa . Należy sprawdzić czy ciecz krąży w układzie , zaglądając do zbiornika ( ciecz porusza się ) lub też obserwując manometr . Nawet przy zawieszonym zaworze przy włączeniu pompy manometr powinien się poruszać .
Sposób usunięcia usterki jest następujący . Z gniazda w korpusie zaworu bezpieczeństwa lub rozdzielacza należy wkręcić zawór , nie poruszając tulejki regulacyjnej . Sprawdzić położenie suwaka , a następnie wymyć zawór w czystej benzynie ( pędzlem ) i przedmuchać sprężonym powietrzem . W czasie mycia należy starać się przesunąć suwak. Jeżeli suwak nie daje się po umyciu przesunąć , świadczy to o jego zacięciu , które można usunąć w bazie remontowej . Po przemyciu zawór montuje się ponownie do układu . Operację tę należy przeprowadzić na wszystkich zaworach umieszczonych w linii zasilania.
2. Mimo pracującej pompy i sprawnych zaworów bezpieczeństwa w układzie nie można wytworzyć ciśnienia. Przyczyną może być zniszczenie lub usterka pompy.
Jedynym sposobem usunięcia usterki jest wymiana pompy.
3. Układ pracuje bardzo głośno, wydając okresowo powtarzające się metaliczne dźwięki.
Przyczyną jest zapowietrzenie układu lub kawitacja w linii ssania pompy.
Usunięcie usterki. Należy sprawdzić poziom oleju w zbiorniku i ewentualnie uzupełnić go. Jeżeli w dalszym ciągu występują takie same objawy , należy oczyścić filtr ssawny . Sygnałem o zapowietrzeniu się układu jest zmiana barwy na mleczną . Po uzupełnieniu oleju lub oczyszczeniu filtrów należy odpowietrzyć cały układ .
4. Wycieki z elementów i łączników . Przyczyną jest zniszczenie uszczelnień gumowych lub
powierzchni uszczelniających w łącznikach .
Jedynym sposobem usunięcia usterki w warunkach eksploatacyjnych jest wymiana elementów uszkodzonych .
5. W układzie można wytworzyć ciśnienie , lecz ruchy wykonuje się bardzo wolno .
Przyczyną jest utrata szczelności wewnętrznej pompy lub innych elementów .Usterkę usuwa się przez wymianę uszkodzonego elementu ( najczęściej pompy , silnika lub cylindra ).
Zagadnienie 3. Symbole stosowane na schematach instalacji hydraulicznej - 20 min.
Rysowanie układów hydraulicznych w postaci przewodów i elementów nie wyjaśnia sposobu pracy i regulacji układu . Z tego względu , podobnie jak elektrotechnice , przyjęto umowny sposób przedstawiania układów za pomocą symboli graficznych . Oznaczenia graficzne są w zasadzie jednakowe we wszystkich krajach . Symbole graficzne są zbudowane w taki sposób , aby przedstawiały sposób działania elementu . Przewody łączące przedstawia się w postaci pojedynczych linii . Elementy spełniające wiele funkcji są rysowane z pojedynczych oznaczeń łączonych w bloki , przez objęcie ich linią przerywaną . Symbol graficzny przedstawia jedynie funkcję jaką spełnia element w układzie. O rodzaju i typie elementu możemy się dowiedzieć od opisu literowego symbolu graficznego. Symbole graficzne przedstawiono w załączniku na końcu konspektu.
Część końcowa – zakończenie zajęć – 5 min.
- pytania sprawdzające stopień opanowania przerobionego materiału;
- podanie zadań na samokształcenie;
- podanie tematu i terminu następnych zajęć oraz sposobu przygotowania się do nich;
- przyjęcie meldunku o zakończeniu zajęć.
....................................
/podpis/
szormy