DGP_2015_01_20_co_nowego_w_prawie_antymonopolowym.pdf

(339 KB) Pobierz
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
ŚCIĄGAWKA PRZEDSIĘBIORCY
Co nowego
spis treści
Dobrowolne poddanie
się karze
Procedura daje możliwość
obniżenia wysokości
sankcji nawet o 10 proc.,
o ile przedsiębiorca spełni
określone warunki
str. D2
Kontrola fuzji
Nowością jest dwuetapowy
model postępowania
w sprawach koncentracji
str. D2
Leniency i leniency plus
Przedsiębiorca może
uzyskać dodatkową obniżkę
kary, jeżeli zdecyduje
się ujawnić informacje
o kolejnym porozumieniu,
innym niż objęte danym
postępowaniem
str. D3
Stosowanie środków
zaradczych
Prezes UOKiK zyskał
możliwość nakazania
przedsiębiorcom, by podjęli
określone działania w celu
zaniechania stosowania
praktyki antykonkurencyjnej
lub usunięcia jej skutków
str. D4
Zmiany zasad kontroli
Zwiększono uprawnie-
nia kontrolerów, m.in.
w dostępie do korespon-
dencji przesłanej pocztą
elektroniczną
str. D4
Odpowiedzialność
osób zarządzających
Maksymalny pułap kar dla
osób fizycznych określono
na poziomie 2 mln zł
str. D6
Nowe zasady obliczania
obrotu
Umożliwią one organowi
antymonopolowemu doko-
nanie bardziej realnej oceny
potencjału ekonomicznego
podmiotów
str. D6
Publiczne ostrzeganie
W przypadku szczególnie
uzasadnionego podejrzenia,
że przedsiębiorca dopusz-
cza się praktyki naruszającej
zbiorowe interesy konsu-
mentów, prezes UOKIK jest
zobligowany do ogłoszenia
tej informacji
str. D7
Wtorek
20 stycznia 2015 nr 12 (3905)
gazetaprawna.pl
w prawie antymonopolowym
Milionowe kary dla zarządzających,
zmiany w fuzjach i leniency
kar lenienicy rozwiązania – le-
niency plus. Pozytywnie odbie-
rane jest również wprowadzenie
tzw. środków zaradczych, których
celem jest przede wszystkim
wskazanie przedsiębiorcy sposo-
bu wykonania decyzji i szybkie
wyeliminowanie praktyki ogra-
niczającej konkurencję.
Nowelizacja obejmuje swoim
zakresem także zmiany dotyczą-
ce ochrony konsumentów, dodat-
kowo chroniące ich w przypadku
stosowania przez przedsiębior-
ców najpoważniejszych i najbar-
dziej szkodliwych praktyk, naru-
szających ich zbiorowe interesy.
W razie spełnienia określonych
w ustawie przesłanek prezes
UOKiK poda do publicznej wia-
domości informacje o zachowaniu
przedsiębiorcy i jego potencjal-
nych skutkach.
Instytucja publicznego ostrze-
gania może w praktyce okazać się
rozwiązaniem często wykorzy-
stywanym przez Prezesa UOKiK,
który uzyska praktyczny instru-
ment chroniący szeroki krąg kon-
sumentów przed poniesieniem
przez nich znacznych strat lub
powstaniem innych niekorzyst-
nych skutków.
W tym zakresie pojawia się
jednak sporo wątpliwości i pyta-
nie, jak daleko sięgać ma ochro-
na konsumentów i jak pogodzić
ją z zabezpieczeniem interesów
przedsiębiorców.
Z punktu widzenia przedsię-
biorców wprowadzone noweli-
zacją zmiany są zatem istotne
i mogą mieć znaczenie w co-
dziennej praktyce funkcjonowa-
nia firm. W dalszej części szcze-
gółowo omawiamy najważniejsze
z nich.
Współpraca
Aleksandra Płucienik
Michał Kluska
adwokat w Kancelarii
Olesiński & Wspólnicy
Magdalena Kaleta
aplikant adwokacki
w Kancelarii Olesiński
& Wspólnicy
18 stycznia 2015 r. weszła w ży-
cie nowelizacja przepisów an-
tymonopolowych. Nowe re-
gulacje wprowadzone ustawą
z 10 czerwca 2014 r. zmienia-
jącą ustawę o ochronie kon-
kurencji i konsumentów oraz
ustawę – Kodeks postępowania
cywilnego (Dz.U. poz. 945) mają
wzmocnić polski system ochro-
ny konkurencji i konsumentów,
pozwolić na skuteczniejsze wy-
krywanie praktyk ograniczają-
cych konkurencję, ale też upro-
ścić procedury, w szczególności
w zakresie kontroli koncentracji.
Wbrew pozorom zmiany mogą
dotyczyć nie tylko największych
rynkowych graczy, uczestniczą-
cych w skomplikowanych pro-
cesach restrukturyzacyjnych,
ale w pewnym zakresie także
każdego (nawet najmniejszego)
przedsiębiorcy prowadzącego
działalność gospodarczą.
Nowelizacja wprowadza istot-
ne zmiany w zakresie kontro-
li koncentracji. Wprowadzono
nowy, dwufazowy system postę-
powania, który ma na celu skró-
cenie czasu trwania postępowań
w przypadku prostych koncentra-
cji i jego wydłużenie w przypadku
koncentracji skomplikowanych.
Zmodyfikowane zostały także za-
sady dokonywania przez prezesa
UOKiK kontroli i przeszukań oraz
zasady obliczania obrotu.
Najwięcej kontrowersji na eta-
pie prac legislacyjnych budziło
nowe rozwiązanie w zakresie kar
pieniężnych nakładanych przez
prezesa UOKiK na osoby zarzą-
dzające przedsiębiorstwem. Roz-
wiązanie to budzi nadal wiele
wątpliwości interpretacyjnych,
a samo pojęcie osoby zarządzają-
cej może być w praktyce rozumia-
ne bardzo szeroko. Maksymalny
pułap kary pieniężnej, jaki może
być nałożony na osobę zarządza-
jącą, został określony na wysokim
poziomie 2 mln zł.
Nowelizacja wprowadza rów-
nież rozwiązania, które mogą być
korzystne dla przedsiębiorców.
Przedsiębiorca będzie mógł sko-
rzystać z instytucji dobrowolne-
go poddania się karze, która po-
zwoli na obniżenie wysokości kary
nałożonej przez prezesa UOKiK
o 10 proc. Biorąc pod uwagę po-
tencjalne kwoty takich kar – może
to być duża motywacja do korzy-
stania z rozwiązania. Przedsię-
biorcy będą mogli również sko-
rzystać z nowego, stanowiącego
modyfikację programu łagodzenia
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
D2
Dziennik Gazeta Prawna,
20 stycznia 2015 nr 12 (3905)
gazetaprawna.pl
Ś C I Ą G AW K A P R Z E D S I Ę B I OR C Y
Dobrowolne
poddanie się karze
Jest to zupełnie nowa procedura w obszarze prawa konku-
rencji. Daje możliwość obniżenia wysokości kary (o 10 proc.),
o ile przedsiębiorca spełni określone warunki
Dobrowolne poddanie się karze w postępowaniu antymonopolo-
wym (wprowadzone w artykule 89a u.o.k.k.) jest fakultatywnym
mechanizmem, który może zastosować prezes UOKiK w związ-
ku z wykryciem naruszenia zakazu praktyk ograniczających
konkurencję. Procedura ta przewiduje możliwość zapoznania
się przez uczestnika postępowania, któremu zarzucane jest
naruszenie, z wymiarem kary, która w związku z tym narusze-
niem zostanie na niego nałożona w późniejszej decyzji, oceną
prawną sprawy dokonaną przez prezesa UOKiK i planowanym
rozstrzygnięciem. Przede wszystkim daje możliwość obniżenia
wysokości kary (o 10 proc.).
przesyłając jej nową decyzję. Od tej decyzji przysługuje odwo-
łanie (art. 81 ust. 3a ustawy).
Co istotne – dowody oraz informacje przekazane do orga-
nu w związku ze stosowaniem nowej procedury nie będą udo-
stępniane stronom postępowania (również w trybie dostępu
do informacji publicznej). Również ich kopiowanie (w zakresie
składanych oświadczeń) możliwe jest jedynie za pisemną zgodą
przedsiębiorcy dobrowolnie poddającego się karze. Bez pisemnej
zgody dopuszczalne będzie jedynie sporządzanie odręcznych no-
tatek z tych dokumentów, pod warunkiem że strony zobowiążą
się do ich wykorzystywania jedynie na potrzeby postępowania
toczącego się w tej sprawie przed prezesem UOKiK lub przed
sądem (art. 70 ust. 5 ustawy). Gdyby stało się inaczej, przepisy
przewidują możliwość nałożenia kary w wysokości do 20 000 zł
na podmioty kopiujące ww. dokumenty bez zgody przedsiębior-
cy lub wykorzystujące informacje uzyskane dzięki dostępowi do
tych dokumentów w innym celu niż na potrzeby postępowania
toczącego się w tej sprawie przed prezesem UOKiK lub sądem
(art. 108 ust. 5 ustawy).
WAŻNE
Procedura dobrowolnego poddania się karze będzie
miała zastosowanie również w stosunku do osób fizycznych
ponoszących odpowiedzialność za dopuszczenie, w ramach
sprawowanych funkcji, do naruszenia przez przedsiębiorcę
zakazu praktyk ograniczających konkurencję.
Warunki dobrowolnego poddania się karze:
n
złożenie przez przedsiębiorcę lub osobę zarządzającą (stronę)
oświadczenia o dobrowolnym poddaniu się karze,
n
potwierdzenie przez stronę wysokości kary pieniężnej, jaka
zostanie przez nią zaakceptowana, nałożonej na podstawie prze-
pisów Działu VII ustawy, z uwzględnieniem 10-proc. obniżki,
n
potwierdzenie przez stronę, że została dostatecznie poinformo-
wana o zarzucanych jej naruszeniach i miała możliwość zajęcia
stanowiska,
n
potwierdzenie przez stronę, że została poinformowana o skut-
kach wniesienia odwołania, które wynikają z art. 81 ust. 3a
ustawy (tj. w przypadku nieuznania odwołania za słuszne – skut-
kiem byłyby zmiana decyzji w zakresie kary pieniężnej i powrót
do wysokości, w jakiej zostałaby nałożona, gdyby strona nie
poddała się dobrowolnie karze pieniężnej).
Organ antymonopolowy nie jest związany wnioskiem przed-
siębiorcy. Jedynym kryterium branym pod uwagę przy rozpa-
trzeniu wniosku jest to, czy w efekcie postępowanie zostanie
przyśpieszone. Gdy organ uzna, że zastosowanie instytucji do-
browolnego poddania się karze wpłynie na efektywność (szyb-
kość) postępowania – ma możliwość wystąpienia do przedsię-
biorcy z taką propozycją.
W przypadku gdy przedsiębiorca wyrazi zgodę, kara pienięż-
na zostanie obniżona o 10 proc. w stosunku do kary nakładanej
w trybie normalnej procedury (tj. na podstawie art. 106 ust. 1
pkt 1 lub 2 lub art. 106a ust. 1). Zarówno strona, jak i organ mogą
odstąpić od tej procedury w każdym momencie. W takim przy-
padku wszelkie oświadczenia strony nie mogą stanowić dowo-
du w postępowaniu toczącym się według normalnego trybu.
WAŻNE
Wniesienie przez przedsiębiorcę, dobrowolnie pod-
dającego się karze, odwołania od decyzji, w której uwzględ-
niono propozycje przedsiębiorcy zgłoszone w ramach wyżej
opisanej procedury, automatycznie powoduje utratę otrzy-
manej 10-proc. obniżki.
Nowe rozwiązanie prawne może w praktyce okazać się czę-
sto stosowane. Cel polegający na szybszym uprawomocnieniu
się wydawanych decyzji (założenie jest takie, że przedsiębiorca
dobrowolnie poddający się karze nie będzie składał odwołania
od wydanej decyzji do sądu) może przyczynić się do udrożnie-
nia sądów. Korzyść w postaci 10-proc. obniżenia wysokości kary
– biorąc pod uwagę potencjalne kwoty – może być również mo-
tywacją dla przedsiębiorców do korzystania z tego rozwiązania,
a gwarancje w zakresie ograniczeń dostępu do dokumentacji
i oświadczeń dodatkowo mogą zwiększyć poczucie bezpieczeń-
stwa takiego podmiotu.
Kontrola fuzji
Nowe przepisy wprowadzają dwuetapowy model postępowa-
nia w sprawach koncentracji. Zakłada on, jako zasadę, zakoń-
czenie postępowania w terminie 1 miesiąca, a więc o połowę
krótszym niż obecnie
Istotną częścią nowelizacji ustawy o ochronie konkurencji
i konsumentów są zmiany w zakresie procedury kontroli kon-
centracji. Obecnie postępowania antymonopolowe w sprawach
koncentracji – zarówno tych o potencjalnie dużym wpływie na
konkurencję, jak i tych stosunkowo mało istotnych z punktu
widzenia antykonkurencyjnych skutków – są rozpatrywane
w jednakowym trybie i kończone w jednakowym, dwumie-
sięcznym terminie.
Nowe przepisy wprowadzają zupełnie nowy model postępowa-
nia w sprawach koncentracji – tzw. model dwuetapowy. Zmiana
ta wynika z dotychczasowych doświadczeń UOKiK w zakresie
potrzeby zróżnicowania trybu i długości postępowań ze względu
na skutki planowanych koncentracji i stopień ich skompliko-
wania. Od dłuższego czasu zmiana ta była także postulowana
niemal przez wszystkie środowiska.
Nowy model postępowania zakłada jako zasadę zakończenie
postępowania w terminie 1 miesiąca (termin o połowę krótszy niż
W takim przypadku, jeżeli odwołanie nie zostanie uznane za
słuszne, prezes UOKiK, przed przekazaniem akt do sądu, będzie
zmieniał swoją decyzję, nakładając karę pieniężną w wysokości,
w jakiej zostałaby nałożona na przedsiębiorcę, gdyby nie poddał
się dobrowolnie karze (tj. bez obniżki). O zmianie decyzji Prezes
UOKiK będzie zobowiązany niezwłocznie powiadomić stronę,
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
Dziennik Gazeta Prawna,
20 stycznia 2015 nr 12 (3905)
gazetaprawna.pl
D3
Z M I A N Y W P R AW I E A N T Y M ONOP OL O W Y M
obecnie). Skrócenie czasu postępowania wiąże się z pozytywnym
z punktu widzenia przedsiębiorcy skutkiem – czas oczekiwania
na decyzję UOKiK, a tym samym czas przeprowadzenia samej
fuzji ulegnie dużemu przyspieszeniu. Według danych UOKiK
w 2013 r. postępowanie antymonopolowe w sprawie koncen-
tracji trwało średnio 58 dni.
UWAGA
Do terminu 1 miesiąca (inaczej niż obecnie) nie
wlicza się okresów oczekiwania na dokonanie zgłosze-
nia przez pozostałych uczestników koncentracji, usunię-
cia braków lub uzupełnienia informacji w zgłoszeniu czy
uiszczenia opłaty od wniosków o wszczęcie postępowania.
Termin miesięczny będzie terminem podstawowym, który
z założenia ma dotyczyć spraw niebudzących większych wąt-
pliwości. Według danych UOKiK stanowią one obecnie co naj-
mniej 80 proc. spraw z zakresu koncentracji rozpatrywanych
przez prezesa UOKiK.
KOMENTARZ
EKSPERTA
BARTŁOMIEJ STĘPIEŃ
adwokat w Kancelarii Olesiński & Wspólnicy
N
Drugim elementem nowego modelu jest możliwość przedłu-
żenia czasu trwania postępowania antymonopolowego o kolejne
4 miesiące w przypadku koncentracji bardziej złożonych i wy-
magających dogłębnej analizy rynku.
Przesłanki wydłużenia postępowania w sprawie
koncentracji (określone w art. 96a ust. 1 u.o.k.k.):
1. skomplikowany charakter sprawy,
2. uzasadnione prawdopodobieństwo, powzięte na podstawie
uzyskanych przez organ informacji, w tym informacji zawartych
w zgłoszeniu zamiaru koncentracji, że zgłoszona koncentracja
może wywołać istotne ograniczenie konkurencji na rynku lub
3. konieczność przeprowadzenia badania rynku.
Z uwagi na posłużenie się w treści ww. przepisu słowem „lub”
tylko przy przesłance oznaczonej powyżej numerem 2 powstają
wątpliwości, czy muszą one wystąpić łącznie. Wydaje się jednak,
że należałoby przyjąć, że postępowanie może być przedłużone
w dwóch sytuacjach: gdy sprawa jest szczególnie skomplikowana
i jednocześnie istnieje uzasadnione prawdopodobieństwo ogra-
niczenia konkurencji na rynku oraz gdy w sprawie konieczne jest
przeprowadzenie badania rynku.
Pierwsza przesłanka (skomplikowany charakter sprawy) ma
charakter dalece nieprecyzyjny i pozostawia szeroki margines uzna-
niowości po stronie prezesa UOKiK. Zastrzeżenie to zgłaszane było
na etapie konsultacji społecznych przez większość konsultowanych
podmiotów, nie zostało jednak uwzględnione. Pomimo że brak
jest obecnie dorobku orzeczniczego UOKiK w zakresie rozumienia
tego pojęcia, można by wskazać na kilka przykładowych sytuacji,
w których organ uznałby prawdopodobnie, że sprawa ma charak-
ter skomplikowany. Przykładowo: sprawa może dotyczyć znacznej
liczby przedsiębiorców, wiązać się z potrzebą uzyskania wiedzy
specjalistycznej lub konsultacji z innymi organami czy też dotyczyć
nowych, niebadanych dotychczas przez organ rynków.
owy, dwuetapowy model postępowania w sprawach
antymonopolowych dotyczących koncentracji
będzie odpowiadał potrzebom praktyki. Na gruncie
nowych przepisów w sprawach prostych i niemających
istotnego wpływu na rynek decyzje UOKiK wydawane będą
o wiele szybciej, co przyspieszy również sam proces
zaplanowanej przez przedsiębiorcę fuzji. Wprowadzenie
jako zasady terminu jednomiesięcznego i możliwości jego
przedłużenia w określonych w ustawie sytuacjach (tj.
w sprawach bardziej złożonych i skomplikowanych,
wymagających szczególnej analizy pod kątem zagrożenia
dla konkurencji) powinno usprawnić proces kontroli
koncentracji i jednocześnie zwiększyć efektywność organu
antymonopolowego. Wiele zależy jednak od sposobu
interpretacji przez organ przesłanek wydłużenia postępo-
wania, które mają zdecydowanie oceniający charakter.
dopodobieństwo istotnego ograniczenia konkurencji na rynku.
Rozwiązanie to z pewnością usprawni komunikację pomiędzy
przedsiębiorcą a organem i umożliwi dostosowanie warunków
planowanych koncentracji do wymagań UOKiK związanych
z potrzebą ochrony rynku.
Procedura przedstawienia zastrzeżeń w praktyce
stanowić będzie etap poprzedzający przedstawienie warun-
ków i funkcjonować będzie niezależnie od zgody warunkowej.
UWAGA
Decyzję o przedłużeniu postępowania podejmie prezes UOKiK
w drodze postanowienia, na które przedsiębiorcy nie przysługuje
zażalenie. Postanowienie wymaga uzasadnienia.
Kolejnym novum w zakresie postępowania w sprawach doty-
czących koncentracji jest obowiązek przedstawienia przedsię-
biorcy przez prezesa UOKiK, jeszcze przed wydaniem decyzji,
zastrzeżenia do koncentracji, w której przedsiębiorca uczestniczy.
Pozwoli to przedsiębiorcy poznać zarzuty prezesa UOKiK jeszcze
przed zakończeniem postępowania i, co więcej, ustosunkować się
do nich, np. poprzez wprowadzenie do planowanej koncentracji
pewnych modyfikacji, dzięki którym nie wywoła ona antykon-
kurencyjnych skutków. Obowiązek przedstawienia zastrzeżeń
dotyczy jedynie spraw, w których istnieje uzasadnione praw-
Nowelizacja wprowadza także nowe wyłączenia z obowiąz-
ku zgłoszenia zamiaru koncentracji. Spod kontroli UOKiK
wyłączone zostaną koncentracje polegające na połączeniu
przedsiębiorców, których obroty na terytorium RP nie prze-
kraczają kwoty 10 mln euro w żadnych z dwóch lat obroto-
wych poprzedzających zgłoszenie. Nie będzie podlegać także
obowiązkowi zgłoszenia zamiar koncentracji polegającej na
przejęciu kontroli nad przedsiębiorcą należącym do jednej
grupy kapitałowej oraz jednocześnie nabyciu części jego mie-
nia – jeżeli obrót przedsiębiorcy, nad którym ma nastąpić
przejęcie kontroli, i obrót realizowany przez nabywanie części
mienia nie przekroczył łącznie na terytorium RP w żadnym
z dwóch lat obrotowych poprzedzających zgłoszenie równo-
wartości 10 mln euro.
Jak wynika z praktyki UOKiK, transakcje te nie wywołują co
do zasady antykonkurencyjnych skutków rynkowych i dlatego
nie powinny podlegać kontroli urzędu.
Leniency i leniency plus
Zmodyfikowano zasady programu i rozszerzono go. Przedsię-
biorca może uzyskać dodatkową obniżkę kary, jeżeli zdecydu-
je się ujawnić informacje o kolejnym porozumieniu, innym
niż objęte danym postępowaniem, dotychczas nieznanym
organowi
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
D4
Dziennik Gazeta Prawna,
20 stycznia 2015 nr 12 (3905)
gazetaprawna.pl
Ś C I Ą G AW K A P R Z E D S I Ę B I OR C Y
Stopień złagodzenia kary zależy od kolejności złożenia wniosku
Wnioskodawca
składający jako pierwszy
składający jako drugi
składający jako trzeci
następni
Forma złagodzenia kary przed 18 stycznia 2015 r.
odstąpienie od nałożenia kary
kara nie wyższa niż 5 proc. przychodu
kara nie wyższa niż 7 proc. przychodu
kara nie wyższa niż 8 proc. przychodu
Forma złagodzenie kary po 18 stycznia 2015 r.
odstąpienie od nałożenia kary
obniżenie o 30–50 proc. kary
obniżenie o 20–30 proc. kary
obniżenie maksymalnie o 20 proc. kary
Przed 18 stycznia 2015 r. program leniency regulowany był
ustawą o ochronie konkurencji i konsumentów (art. 109) oraz
rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 26 stycznia 2009 r.
w sprawie trybu postępowania w przypadku wystąpienia przed-
siębiorców do prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsu-
mentów o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej lub jej
obniżenie (Dz.U. nr 20, poz. 109).
W ramach nowelizacji doprecyzowano elementy, jakie powi-
nien zawierać wniosek o objęcie programem leniency. Między
innymi konieczne będzie wskazanie opisu okoliczności i sposo-
bu funkcjonowania porozumienia (art. 113a ust. 2 pkt 6 ustawy).
Ponadto prezes UOKiK po otrzymaniu wniosku ma potwierdzić
datę i godzinę jego złożenia przez przedsiębiorcę.
Nowością jest instytucja tzw. leniency plus (art. 113d ustawy).
Przedsiębiorca może uzyskać dodatkową obniżkę kary, jeżeli sam
złożył wniosek leniency, ale nie uzyskał odstąpienia od nałoże-
nia kary i zdecydował się ujawnić informacje o porozumieniu
innym niż objęte postępowaniem, które dotychczas pozostawało
nieznane organowi.
Dodatkowa obniżka dotyczyłaby kary za pierwsze porozumie-
nie, ponieważ za drugie, jako pierwszemu podmiotowi wystę-
pującemu z wnioskiem leniency, należałoby się przedsiębiorcy
całkowite odstąpienie od wymierzenia kary. Dodatkowa obniżka
wyniosłaby 30 proc. kary obliczonej po uwzględnieniu już przy-
znanej obniżki.
ków sprawozdawczych. Ustawa przewiduje również możliwość
nałożenia kary pieniężnej za nieudzielenie w wyznaczonym ter-
minie informacji lub też podanie informacji nieprawdziwych lub
wprowadzających w błąd (art. 106 ust. 2 pkt 2). W takich przypad-
kach prezes UOKiK ma możliwość nałożenia kary w wysokości do
50 mln euro, jeżeli przedsiębiorca, choćby nieumyślnie, dopuścił
się tego czynu. Tak dolegliwa sankcja zapewni, że przedsiębior-
ca wywiąże się z nałożonych na niego zobowiązań i związanych
z ich realizacją obowiązków informacyjnych, zapewniając tym
samym skuteczną realizację celów środków zaradczych. Gór-
ny pułap ww. kary pieniężnej jest tożsamy z wysokością kar,
o których mowa w art. 106 ust. 2 (naruszenie obowiązków spra-
wozdawczych w zakresie realizacji środków zaradczych należy
zaliczyć do tej samej kategorii naruszeń w porównaniu z tymi,
które są wskazane w art. 106 ust. 2).
Zmiany zasad kontroli
Doprecyzowano zasady ich przeprowadzania. Zwiększą się
uprawnienia kontrolerów, m.in. w dostępie do korespondencji
przesłanej pocztą elektroniczną
Główne zmiany dotyczą doprecyzowania funkcjonujących już
mechanizmów. Na przykład doprecyzowano szczegóły istnieją-
cego już obecnie obowiązku zapewnienia przez kontrolowanego
dostępu do nośników informacji. Uszczegółowiono w tym za-
kresie przepisy m.in. poprzez odniesienie do informatycznych
nośników danych, w tym również będących własnością innego
podmiotu, oraz korespondencji przesyłanej pocztą elektronicz-
ną (art. 105d ust. 1 pkt 4). Odpowiednio doprecyzowany został
również art. 105e ust. 1 pkt 1 odnoszący się do obowiązku spo-
rządzania przez kontrolowanego kopii dokumentów.
Wprost postanowiono, że kontrolujący mają prawo uzyskać dostęp
m.in. do korespondencji przesłanej pocztą elektroniczną, informa-
tycznych nośników danych w rozumieniu przepisów o informa-
tyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne,
innych urządzeń zawierających dane informatyczne lub systemów
informatycznych, w tym także zapewnienia dostępu do systemów
informatycznych będących własnością innego podmiotu, zawiera-
jących dane kontrolowanego, związane z przedmiotem kontroli,
w zakresie, w jakim kontrolowany ma do nich dostęp. Kontrolujący
ma również prawo do sporządzania z materiałów i korespondencji
przedsiębiorcy notatek. Istotną nowością jest również możliwość
żądania sporządzenia przez kontrolowanego kopii lub wydruków
materiałów, korespondencji oraz informacji zgromadzonych na
nośnikach, w urządzeniach lub w systemach.
Nowością jest również uprawnienie do wniesienia zażalenia
przez przedsiębiorcę dotyczące sytuacji żądania udostępnienia
związanych z przedmiotem kontroli:
I
akt, ksiąg, wszelkiego rodzaju pism, dokumentów oraz ich
odpisów i wyciągów,
Stosowanie środków
zaradczych
Prezes UOKiK zyskał możliwość nakazania przedsiębiorcom,
by podjęli określone działania w celu zaniechania stosowania
praktyki antykonkurencyjnej lub usunięcia jej skutków. Lista
ma charakter otwarty
Na liście środków zaradczych, jakie może nakazać przedsiębior-
com prezes UOKiK, znajdują się m.in. następujące działania:
udzielenie licencji własności intelektualnej na niedyskrymina-
cyjnych warunkach, umożliwienie dostępu do określonej infra-
struktury na niedyskryminacyjnych warunkach, zmiana umowy,
obowiązek dostawy innym podmiotom określonych produktów
lub świadczenia określonych usług na niedyskryminacyjnych
warunkach. Środki te powinny być stosowane proporcjonalnie
do wagi i rodzaju naruszenia – tak aby doprowadziły do zakoń-
czenia lub usunięcia jego skutków. Równolegle wprowadzo-
no procedurę konsultacyjną: przed nałożeniem środka prezes
UOKiK przekazuje przedsiębiorcy informację o planowanych
do nałożenia środkach, a ten ma możliwość przedstawienia
swojego stanowiska.
Nakładając środek zaradczy, prezes UOKiK jest uprawniony do
określenia terminu jego stosowania oraz np. nałożenia obowiąz-
Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com
Dziennik Gazeta Prawna,
20 stycznia 2015 nr 12 (3905)
gazetaprawna.pl
D5
Z M I A N Y W P R AW I E A N T Y M ONOP OL O W Y M
Sankcje za naruszenie przepisów o kontroli
Rodzaj naruszenia
Podmiot, na którego może
zostać nałożona kara
przedsiębiorca
Wysokość kary
do równowartości
50 000 000 euro
n
uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia lub przeprowadzenia kontroli
n
uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia lub przeprowadzenia przeszu-
kania
n
naruszenie obowiązków określonych w art. 105d ust. 1 (np. obowiązku udzie-
lenia żądanych informacji, umożliwienia wstępu na grunt oraz do budynków,
lokali lub innych pomieszczeń oraz środków transportu, umożliwienia dostępu
do nośników danych, urządzeń lub systemów informatycznych)
n
naruszenie obowiązków wynikających z art. 105e ust. 1 (m.in. zapewnienia
pomieszczenia oraz wydzielonego miejsca do przechowywania dokumentów
i zabezpieczonych przedmiotów, udostępnienia środków łączności,
którymi dysponuje, w zakresie niezbędnym do wykonywania czynności
kontrolnych)
n
opóźnienie w wykonaniu postanowienia dotyczącego zajęcia akt, ksiąg,
wszelkiego rodzaju pism, dokumentów, korespondencji lub informatycznych
nośników danych
n
uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia lub przeprowadzenia kontroli/
przeszukania
przedsiębiorca
do równowartości
10 000 euro za każdy
dzień opóźnienia
do pięćdziesięciokrotności
przeciętnego wynagro-
dzenia (np. w II kw. 2014 r.
kwota przeciętnego
wynagrodzenia wynosiła
3 739,97 zł, co daje maksy-
malną karę 186 998,50 zł)
do pięćdziesięciokrotności
przeciętnego wynagrodze-
nia (wyliczenie jw.)
osoba pełniąca funkcję
kierowniczą lub wchodząca
w skład organu zarządzające-
go przedsiębiorcy
n
udzielenie w toku kontroli lub przeszukania nieprawdziwych lub wprowadza-
jących w błąd informacji żądanych przez prezesa UOKiK
n
uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia lub przeprowadzenia kontroli
n
uniemożliwianie lub utrudnianie rozpoczęcia lub przeprowadzenia przeszu-
kania
n
naruszenie obowiązków określonych w art. 105d ust. 1 (m.in. udzielenia
żądanych informacji, umożliwienia wstępu na grunt oraz do budynków, lokali
lub innych pomieszczeń oraz środków transportu, uniemożliwienia dostępu do
nośników danych, urządzeń lub systemów informatycznych) lub w art. 105e
ust. 1 (m.in. niezapewnienie pomieszczenia oraz wydzielonego miejsca do
przechowywania dokumentów i zabezpieczonych przedmiotów, nieudo-
stępnienie środków łączności, którymi dysponuje, w zakresie niezbędnym do
wykonywania czynności kontrolnych).
n
uniemożliwienie lub utrudnianie okazania dokumentów przez kontrolującego
(takich jak: upoważnienie do przeprowadzenia kontroli oraz legitymacja
służbowa, dowód osobisty, paszport lub inny dokument potwierdzający
tożsamość)
n
kopiowanie dokumentów (…) bez pisemnej zgody przedsiębiorcy lub osoby
zarządzającej
n
nieuzasadniona odmowa zeznań lub nieusprawiedliwione niestawiennictwo
na wezwanie prezesa Urzędu
n
nieuzasadniona odmowa złożenia opinii, nieusprawiedliwione opóźnienie
złożenia opinii lub nieusprawiedliwione niestawiennictwo na wezwanie prezesa
Urzędu
osoba upoważniona przez
kontrolowanego lub przeszu-
kiwanego, posiadacz lokalu
mieszkalnego, pomieszczenia,
nieruchomości lub środka
transportu
pracownik kontrolowanego
do pięćdziesięciokrotności
przeciętnego wynagrodze-
nia (wyliczenie jw.)
do 20 000 zł
do 5000 zł
do 5000 zł
każda osoba
świadek
biegły
I
korespondencji przesyłanej pocztą elektroniczną,
I
informatycznych nośników danych w rozumieniu przepi-
sów o informatyzacji działalności podmiotów realizujących
zadania publiczne,
I
innych urządzeń zawierających dane informatyczne lub sys-
temów informatycznych, w tym także zapewnienia dostępu
do systemów informatycznych będących własnością innego
podmiotu, zawierających dane kontrolowanego związane
z przedmiotem kontroli w zakresie, w jakim kontrolowany
ma do nich dostęp.
Przedsiębiorca może wnieść zażalenie do sądu ochrony kon-
kurencji i konsumentów na czynności kontrolne wykraczające
poza zakres przedmiotowy kontroli lub inne czynności kontro-
lne, podjęte z naruszeniem przepisów, w terminie 7 dni od dnia
dokonania tych czynności.
Należy pamiętać, że wniesienie zażalenia nie wstrzymuje kon-
troli. Zażalenie wnosi się do Sądu Ochrony Konkurencji i Kon-
sumentów (SOKiK) za pośrednictwem Prezesa Urzędu. Ten prze-
kazuje je wraz z odpowiedzią do sądu w terminie 7 dni od dnia
wniesienia zażalenia. SOKiK rozpoznaje zażalenie w terminie 7 dni
Zgłoś jeśli naruszono regulamin