DGP_2014_10_22_prawo_na_co_dzien.pdf

(1618 KB) Pobierz

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

Piszcie do nas!!!

– Pomożemy w rozwiązywaniu Waszych problemów prawnych. Czekamy na listy:

barbara.doktor@infor.pl

gazetaprawna.pl

Środa

22 października 2014 nr 205 (3846)

S. II

Renta

dla

GETTY IMAGES

niepracującego

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

Dziennik Gazeta Prawna, 22 października 2014 nr 205 (3846)

gazetaprawna.pl

p r aw o n a c o d z i e ń

Renata Żaczek

dgp@infor.pl

Renta jest świadczeniem

z ubezpieczenia społeczne-

go przeznaczonym dla osób

chorujących, które nie mogą

podjąć żadnej pracy. Podsta-

wowym kryterium jest więc

uznanie kogoś przez lekarza

za częściowo lub całkowicie

niezdolnego do pracy. Nie jest

ważne, na co i jak ciężko jest

chory, lecz stwierdzenie, czy

choroba uniemożliwia wyko-

nywanie jakiejkolwiek pracy.

O przyznaniu bądź odrzuceniu

prawa do świadczenia decy-

duje lekarz orzecznik po zba-

daniu osoby zainteresowanej

i na podstawie zgromadzonej

dokumentacji medycznej.

Drugi ważny warunek dają-

cy przepustkę do renty to staż

ubezpieczeniowy, czyli wy-

magany okres składkowy

i nieskładkowy. Wymaga-

ny staż uzależniony jest od

wieku, w którym powstała

niezdolność do pracy. Dla

osoby do 20. roku życia nie

może być niższy niż rok;

od 20 do 22 lat – nie krót-

szy niż dwa lata; w przy-

padku osoby od 22 do 25 lat

– trzy lata; a dla osób z prze-

działu wiekowego 25–30 lat

– przynajmniej cztery lata. Naj-

dłuższy jest dla ludzi po trzy-

dziestce – nie mniej niż pięć lat.

Osoby, u których nie-

zdolność do pracy powsta-

ła w wieku powyżej 30. roku

życia, muszą udokumento-

wać co najmniej pięcioletni

okres składkowy i nieskład-

kowy, który musi przypadać

w ciągu ostatnich dziesięciu

lat przed dniem zgłoszenia

wniosku o rentę lub przed

dniem powstania niezdolno-

ści do pracy. To znaczy, że gdy-

by pan Zbigniew zachorował

w tym roku i w tym roku złożył

wniosek o rentę, to w okresie

od 2005 roku do roku bieżą-

cego powinien mieć przepra-

cowane pięć lat (chodzi o lata

składkowe i nieskładkowe).

Do lat składkowych wlicza

się m.in.: pracę i inną dzia-

łalność zawodową, ale tylko

tę podlegającą obowiązkowi

ubezpieczenia społecznego,

czynną służbę w Wojsku Pol-

skim, służbę w policji, w Stra-

ży Granicznej, w Służbie Wię-

ziennej czy w Służbie Celnej,

działalność gospodarczą. A

także okres pobierania zasiłku

dla bezrobotnych lub innych

świadczeń z Funduszu Pracy.

Brakuje mi kilku lat do emerytury,

ale nikt nie chce dać mi pracy

z ubezpieczeniem. Czy gdyby coś mi się

stało – miałbym na przykład wypadek,

to czy otrzymałbym rentę – pyta

pan Zbigniew. – Czy nadal ZUS,

przyznając to świadczenie,

wymaga, by od ostatniego

ubezpieczenia

nie minęło

więcej niż

18 miesięcy

– pyta

czytelnik.

Uważajmy

na lichwiarzy

Adam Sroga

dgp@infor.pl

ShUTTeRSTOCK

W sierpniu Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddalił

pozew o zapłatę ogromnych odsetek przeciwko

poręczycielowi mikropożyczki. Sprawa obiegła

media: emeryt z Warlubia poręczył znajomej

spłatę 700 zł pożyczki, którą kobieta zaciągnę-

ła na lichwiarskich warunkach. I choć spłaciła

całą kwotę, zrobiła to z opóźnieniem. Procen-

ty zaczęły galopować: komornik ściągnął już

z obojga około 40 tys. zł, ale dług rósł nadal.

Dopóki lichwy nie zatrzymała prokuratura.

Przepustka

rentę

z ZUS

Z kolei zasiłki z ubezpiecze-

nia społecznego (chorobowy,

opiekuńczy) bądź świadczenie

rehabilitacyjne, zasiłek przed-

emerytalny i świadczenie

przedemerytalne traktowa-

ne są jako okresy nieskładko-

we. Tak samo nauka w szkole

wyższej.

Przy ustalaniu prawa do

renty oraz obliczaniu jej wy-

sokości okresy nieskładko-

we nie mogą przekraczać

1/3 okresów składkowych. Je-

śli zabraknie lat składkowych

i nieskładkowych, do okresu

wymaganego do ustalenia

prawa do renty można do-

liczyć okres uzupełniający,

tj. pracę w gospodarstwie

rolnym, pod warunkiem że

była za nią opłacona składka

na ubezpieczenie.

Kolejnym warunkiem, jaki

należy spełnić, jest czas, w któ-

rym pojawiła się niezdolność

do pracy. Musi to być okres,

kiedy zainteresowany wyko-

nywał pracę zarobkową, co

jest związane z podleganiem

ubezpieczeniu, lub przebywał

na zwolnieniu lekarskim czy

pobierał zasiłek dla bezrobot-

nych. A więc w czasie okresów

składkowych i nieskładkowych

albo nie później niż w cią-

gu 18 miesięcy od zakończe-

nia tych okresów. Wyjątkowo

wymóg ten nie musi być speł-

niony, jeśli osoba starająca się

o rentę spełnia warunek po-

siadania wymaganego okresu

składkowego i nieskładkowe-

go oraz posiada co najmniej

20-letni w przypadku kobiety

i 25-letni w przypadku męż-

czyzny okres składkowy i nie-

składkowy.

Podstawa prawna

Art. 57–64 ustawy z 17 grudnia 1998 r.

o emeryturach i rentach z Funduszu

Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz.U.

z 2013 r. poz. 1440 ze zm.).

uWAgA

Niezdolna do pracy jest osoba, która całkowi-

cie lub częściowo utraciła zdolność do jej wykonywa-

nia z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie

ma szans na odzyskanie tej zdolności po przekwalifiko-

waniu. Całkowicie niezdolna do pracy jest osoba, która

utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy,

częściowo niezdolna – ta, która w stopniu znacznym

utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posia-

danych kwalifikacji. Zaś niezdolny do samodzielnej eg-

zystencji jest ten, kto wymaga stałej lub długotrwałej

opieki i pomocy innej osoby w zaspokajaniu podstawo-

wych potrzeb życiowych.

PORADA

ekSPeRtA

RADoSłAw MilczARSki

biuro prasowe zUS

arunku dotyczącego posiada-

nia pięcioletniego okresu

składkowego i nieskładkowego

w ciągu dziesięciolecia poprzedzającego

dzień zgłoszenia wniosku o rentę

z tytułu niezdolności do pracy (lub dzień

powstania niezdolności do pracy) nie

wymaga się od osób całkowicie niezdol-

nych do pracy, które udokumentowały

– w przypadku kobiety co najmniej

25-letni, a w przypadku

mężczyzny co najmniej

30-letni – okres składkowy.

Data powstania niezdolności

do pracy nie ma w tym

przypadku znaczenia.

Jeśli ubezpieczony nie może

wykazać się wymaganym dla niego

stażem uzależnionym od wieku,

warunek uważa się za spełniony, jeśli

został on zgłoszony do ubezpieczenia

społecznego przed ukończeniem 18 lat

albo w ciągu 6 miesięcy po ukończeniu

nauki w szkole ponadpodstawowej,

ponadgimnazjalnej lub wyższej oraz

do dnia powstania niezdolności

do pracy (bez przerwy bądź

z przerwami nieprzekraczającymi

6 miesięcy) posiadał okresy składko-

we i nieskładkowe.

Przepisy umożliwiają przyznanie

prawa do renty, gdy nie został udowod-

niony okres składkowy i nieskładkowy

w przypadku, jeśli orzeczona niezdolność

do pracy (całkowita lub częściowa) jest

skutkiem wypadku w drodze do pracy

lub z pracy, który zdarzył się po

31 grudnia 2002 r.

Ta historia skłania do zachowania szczególnej

ostrożności przy zawieraniu umów pożyczko-

wych. Konsumenci z różnych względów decy-

dują się na pożyczkę od firm pozabankowych,

przedkładając ich ofertę ponad ofertę banków.

O wyborze może zdecydować już reklama takiej

firmy, która w praktyce okazuje się nierzetelna

i wprowadzająca w błąd.

Tymczasem ustawa o kredycie konsumenc-

kim określa dokładnie, jakie informacje firma

pożyczkowa musi przekazać potencjalnemu

klientowi. Dotyczą one stopy oprocentowania

kredytu (pożyczki), wszelkich opłat składają-

cych się na całkowity koszt kredytu, całkowi-

tej kwoty kredytu, rzeczywistej rocznej stopy

oprocentowania, czasu obowiązywania umowy,

całkowitej kwoty do zapłaty – na podstawie re-

prezentatywnego przykładu. Zdarza się jednak,

że pożyczkodawcy stosują nieuczciwe praktyki

rynkowe, prezentując informacje sugerujące,

że ich umowy zostały uznane w raportach za

jedne z najlepszych na rynku albo – dokonując

przedruków reklam – zachęcają do zapozna-

nia się z rzekomymi artykułami prasowymi

dotyczącymi swoich produktów. Powszech-

ne jest stosowanie haseł typu: „bez BIK”, „nie

sprawdzamy BIK”, „pożyczki i chwilówki bez

BIK”, „nie badamy zdolności kredytowej” czy

też „także dla osób z komornikiem”. Używanie

takich haseł sugeruje konsumentom bezwa-

runkowe udzielenie pożyczki bez względu na

wynik oceny ryzyka kredytowego. A to na ogół

nie jest prawdą.

Zakazane jest posługiwanie się hasłami

sugerującymi uzyskanie pożyczki „bez pro-

wizji i opłat

wstępnych”,

Niedozwolone jest

faktycznie

pobieranych

wprowadzanie klienta

na etapie za-

w błąd, by nakłonić go

warcia umo-

do podpisania umowy

wy, czy też

hasłami su-

o pożyczkę

gerującymi

możliwość

odzyskania

poniesionych kosztów ubezpieczenia i odse-

tek w każdych okolicznościach. Niedopuszczalne

jest posługiwanie się informacjami wskazujący-

mi, że pożyczki udzielane są na podstawie usta-

wy – Prawo bankowe, jeśli firma bankiem nie

jest. Nieuczciwe jest zamieszczanie informacji

sugerujących, że oferowane pożyczki są najtań-

sze na rynku, są pożyczkami z najniższym opro-

centowaniem lub jedynymi z obsługą w domu.

Niedozwolone jest wprowadzanie konsumen-

tów w błąd poprzez prezentowanie uprawnień

przysługujących im z mocy prawa jako cechy

wyróżniającej ofertę przedsiębiorcy, np. upraw-

nienie do odstąpienia od umowy w terminie

14 dni od jej zawarcia lub stosowanie w rekla-

mach dotyczących pożyczki zabezpieczonej

hipoteką haseł: „bez przenoszenia własności”,

„bez wymeldowania”.

Przekaz reklamowy nie może wprowadzać

w błąd, odwoływać się do danych nieprawdzi-

wych ani pomijać istotnych danych. Jednak

wszelkie zakazy i zapisy pozostaną bezużytecz-

ne, jeśli potencjalni klienci – pożyczkobiorcy nie

zachowają zdrowego rozsądku podczas zawie-

rania umów pożyczkowych.

Podstawa prawna

Art. 7 ust. 1 i 2, art. 8 ust. 1 ustawy z 12 maja 2011 r.

o kredycie konsumenckim (Dz.U. nr 126, poz. 715).

Art. 4 ust. 1 i 2, art. 5 ust. 1 i 2 pkt 1, art. 6 ust. 1, ust. 3

pkt 1, ust. 4 pkt 2, art. 7 pkt 10 ustawy z 23 sierpnia

2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom

rynkowym (Dz.U. nr 171, poz. 1206 ze zm.).

Redaktor prowadzący:

Barbara Grzywińska-Doktór, barbara.doktor@infor.pl

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

Dziennik Gazeta Prawna, 22 października 2014 nr 205 (3846)

gazetaprawna.pl

III

P R AW O N A C O D Z I E Ń

Szkoła odda wpłatę za przerwany kurs

Małgorzata Raczkowska

dgp@infor.pl

SHUTTERSTOCK

We wrześniu zapisałam się na

kurs angielskiego. Zapłaciłam

za cały semestr, który kończy

się w lutym. Rozchorowałam

się jednak i musiałam zrezy-

gnować z nauki – opowiada

pani Marzena. – Zwróciłam się

o zwrot części wpłaconej prze-

ze mnie kwoty, jednak szkoła

nie chce mi oddać pieniędzy za

niewykorzystaną część kursu.

Czy ma do tego prawo?

Nie. Zgodnie z prawem wy-

powiedzenie umowy o świad-

czenie usług jest możliwe

w każdej chwili. A jeśli wy-

powiadamy umowę z waż-

nych powodów, np. zmiany

miejsca zamieszkania, utra-

ty pracy czy – jak przypad-

ku pani Marzeny – z powodu

choroby, przepisy przewidu-

ją zwrot części poniesionych

kosztów za niewykorzystane

zajęcia. Nawet jeśli w pod-

pisanej przez panią Marze-

nę umowie jest zapis, że

szkoła nie zwraca w takich

sytuacjach pieniędzy, jest

on bezprawny i widnieje

w rejestrze klauzul niedo-

zwolonych.

Pani Marzena powinna

więc zażądać na piśmie zwro-

tu pieniędzy. Może powołać

się na kodeks cywilny, w któ-

rym podkreślono, że klauzulą

niedozwoloną jest wyłącze-

nie obowiązku zwrotu konsu-

mentowi uiszczonej zapłaty

za świadczenie niespełnione

w całości lub w części, jeśli

osoba taka zrezygnuje z za-

warcia umowy lub jej wy-

konania. Można przywołać

też wydany na tej podstawie

wyrok Sądu Ochrony Konku-

rencji i Konsumentów, który

uznał, że niedozwoloną klau-

zulą umowną jest zapis: „re-

zygnacja z kursu nie oznacza

ustania obowiązku wpłat za

szkolenie zgodnie z podpisa-

ną umową”.

Jeśli szkoła odmówi – a na

pismo musi odpowiedzieć

również na piśmie – pani Ma-

rzena może się zwrócić o po-

moc do powiatowego rzecz-

nika konsumentów.

Podstawa prawna

Rejestr klauzul niedozwolonych,

poz. 78.

Art. 3853 pkt 12 ustawy z 23 kwiet-

nia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U.

z 2014 r. poz. 121).

Wyrok Sąd Ochrony Konkurencji

i Konsumentów z 15 stycznia 2009 r.

(sygn. akt XVII Amc 12/08).

Przedsiębiorca może uniknąć płacenia

wysokich składek za członka rodziny

Prowadzę działalność gospodarczą. Postanowiłem zatrudnić swojego

syna, bo od kilku miesięcy szuka pracy. Będzie otrzymywał pensję

minimalną w wysokości 1680 zł. Dowiedziałem się jednak, że nie mogę

od takiej kwoty naliczać za niego składek, tylko od wyższej o ponad

500 zł. Czy to prawda? Czy jak podpiszę z synem umowę-zlecenie,

to również nie będę mógł opłacać składek od kwoty wynagrodzenia?

Mariusz Stępień

dgp@infor.pl

Zatrudnienie w ﬁrmie człon-

ków rodziny ma wiele zalet.

Jednak z punktu widzenia

przepisów dotyczących opła-

cania składek do ZUS nie za-

wsze jest to dla przedsiębiorcy

opłacalne. Z ustawy o syste-

mie ubezpieczeń społecz-

nych wynika bowiem, że je-

śli pracownik spełnia kryteria

określone dla osób współpra-

cujących z prowadzącym po-

zarolniczą działalność, to na-

leży go ubezpieczyć jako osobę

współpracującą. Oznacza to,

że nie można opłacać za niego

składek na ubezpieczenia spo-

łeczne jak za pracownika od

uzyskanego przychodu, np. od

1680 zł, ale od zadeklarowa-

nej kwoty nie niższej jednak

niż określone ustawą mi-

nimum, a to jest dość

wysokie. W przy-

padku ubezpieczeń

społecznych skład-

ki za osobę współ-

pracującą trzeba

naliczać od za-

deklarowanej

kwoty nie niż-

szej niż 60 proc.

prognozowane-

go przeciętne-

go wynagrodze-

nia miesięcznego

(w 2014 roku od

2247,60 zł), a w przy-

padku ubezpiecze-

nia zdrowotnego

– od zadeklarowanej

kwoty nie niższej niż

75 proc. przeciętne-

go miesięcznego wy-

nagrodzenia w sek-

torze przedsiębiorstw

w czwartym kwarta-

le 2013 roku, włącz-

nie z wypłatami z zy-

sku (w 2014 roku od

3004,48 zł).

Taka wysoka pod-

stawa wymiaru skła-

dek będzie obowiązy-

wała, gdy zatrudniony członek

rodziny zostanie uznany za

osobę współpracującą z oso-

bą prowadzącą pozarolniczą

działalność. Za taką ustawa

o systemie ubezpieczeń spo-

łecznych uważa:

małżonka,

dzieci własne, dzieci drugie-

go małżonka i dzieci przy-

sposobione,

rodziców, macochę i ojczy-

ma oraz osoby przysposa-

biające

– jeżeli pozostają z prowadzą-

cym pozarolniczą działalność

we wspólnym gospodarstwie

domowym i współpracują

przy prowadzeniu tej dzia-

łalności. Regulacja ta nie do-

tyczy jedynie osób, z którymi

została zawarta umowa o pra-

cę w celu przygotowania za-

wodowego.

Zasady zgłaszania do ubez-

pieczeń i opłacania składek

za zatrudnionych w ﬁrmie

członków rodziny budzą wiele

wątpliwości, na co wskazuje

m.in. liczba decyzji interpre-

tujących przepisy wydanych

przez ZUS w tej kwestii (patrz:

tabela). ZUS podkreśla w nich,

że do uznania osoby za współ-

pracującą z osobą prowadzą-

cą pozarolniczą działalność

niezbędne jest stwierdzenie

prowadzenia z nią wspólne-

go gospodarstwa domowego.

Natomiast o prowadzeniu

wspólnego gospodarstwa

domowego decyduje łącznie

wspólne zamieszkiwanie i za-

spokajanie potrzeb ze środ-

ków będących w dyspozycji

wspólnoty (rodziny). Ważny

jest nie tylko adres zamieszka-

nia (zameldowania), lecz tak-

że okoliczności takie jak: pro-

wadzenie wspólnego budżetu

domowego oraz współpraca

w załatwianiu codziennych

spraw życiowych. Tak posta-

nowił ZUS w decyzji inter-

pretującej przepisy nr 1094

(WPI/200000/43/1094/2014)

z 23 września 2014 r.

Z powyższego wynika, że

nie zawsze zatrudnienie

członka rodziny, np. syna, na

podstawie umowy o pracę zo-

bowiązuje do ubezpieczenia

go w ZUS jako osoby współpra-

cującej. Jeśli bowiem syn nie

prowadzi wspólnego gospo-

darstwa domowego z przed-

siębiorcą, to można opła-

cać za niego składki jak

za pracownika.

Jeśli zakres prac, jakie

ma wykonywać w ﬁr-

mie członek rodziny,

może być przedmio-

tem umowy-zlecenia,

to warto rozważyć

taką podstawę za-

trudnienia. Przepisy

nie różnicują zasad opła-

cania składek za zlece-

niobiorców spokrewnio-

nych i niespokrewnionych

ze zleceniodawcą. Prowadze-

nie wspólnego gospodarstwa

domowego też nie ma wów-

czas żadnego znaczenia. Syn

zatrudniony przez ojca jest

w takiej sytuacji traktowany

jak zleceniobiorca, a nie jak

osoba współpracująca. Jeśli

jest wynagradzany w sposób

kwotowy, w kwotowej staw-

ce godzinowej lub akordowej

albo prowizyjnie, to składki

nalicza się od uzyskiwanego

przychodu.

Interpretacje ZUS

Numer decyzji i data

Wyjaśnienia ZUS

Decyzja oddziału ZUS

w Lublinie nr 264

(WPI 200000/43/264/2014)

z 6 marca 2014 r.

Decyzja oddziału ZUS

w Lublinie nr 711

(WPI/200000/43/711/2014)

z 11 czerwca 2014 r.

Osoba wykonująca pracę na

podstawie umowy-zlecenia,

nawet jeśli spełnia kryteria

dla osób współpracujących

z art. 8 ust. 11 ustawy

o systemie ubezpieczeń

społecznych, podlega

ubezpieczeniom jako

zleceniobiorca na

podstawie art. 6 ust. 1 pkt 4

wymienionej ustawy.

Jeśli ojciec nie prowadzi

wspólnego gospodarstwa

domowego z prowadzącym

działalność, to nie

powstaje obowiązek

ubezpieczeń z tytułu

współpracy. Ojciec będzie

podlegał ubezpieczeniom

społecznym jako pracownik,

a nie osoba współpracująca

przy prowadzeniu

działalności.

Wspólnota gospodarstwa

domowego oznacza, że

pozostające w niej osoby

mają zaspokajane potrzeby

ze środków wspólnoty

(rodziny). O prowadzeniu

wspólnego gospodarstwa

domowego przesądza nie

tylko adres zamieszkania,

lecz także okoliczności, takie

jak prowadzenie budżetu

domowego oraz współpraca

w załatwieniu codziennych

życiowych spraw.

Stosownie do art. 8 ust. 2

ustawy o systemie

ubezpieczeń społecznych,

jeżeli pracownik spełnia

kryteria określone dla

osób współpracujących,

to dla celów ubezpieczeń

społecznych jest

traktowany jako

osoba współpracująca.

Powyższy przepis

odnosi się wyłącznie do

pracownika. W ustawie

o systemie ubezpieczeń

społecznych brak jest

przepisu analogicznego

w odniesieniu do

zleceniobiorców.

Decyzja oddziału ZUS

w Lublinie nr 971

(WPI/200000/43/971/2014)

z 27 sierpnia 2014 r.

Decyzja oddziału ZUS

w Lublinie nr 1094

(WPI/200000/43/1094/2014)

z 23 września 2014 r.

Decyzja oddziału ZUS

w Lublinie nr 1089

(WPI/200000/43/1089/2014)

z 30 września 2014 r.

Podstawa prawna

Art. 8 ust. 1, art. 8 ust. 2, art. 8 ust. 11, art. 18 ust. 3, art. 18 ust. 8 ustawy

z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych

(t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 1442 ze zm.).

Art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki

zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j. Dz.U. z 2008 r. nr 164,

poz. 1027 ze zm.).

SHUTTERSTOCK

Wygenerowano dnia 2015-02-20 dla loginu: johnprctorbob@gmail.com

Dziennik Gazeta Prawna, 22 października 2014 nr 205 (3846)

gazetaprawna.pl

p r aw o n a c o d z i e ń

Jak się przygotować

na wizytę

Na sam dźwięk słów „kontrola podatkowa” niejednemu

człowiekowi włos jeży się na głowie. Wtedy też znika

zdolność racjonalnego myślenia, bo zamiast zadbać, by

jak najlepiej przygotować się do wizyty urzędników

podatnik zaczyna kombinować, narażając się na

dodatkowe konsekwencje. Ponieważ nieznajomość

prawa szkodzi, warto wiedzieć, czego nie robić, by nie

utrudnić kontroli. Zwłaszcza… samemu sobie

Patrycja Dudek

patrycja.dudek@infor.pl

kontrolerów podatkowych

zja należy do fiskusa. Nie ma

przy tym znaczenia, że siedzi-

ba firmy znajduje się w pry-

watnym mieszkaniu – podat-

nik sam o tym zdecydował i nie

zwalnia go to z obowiązku. Za-

tem jeśli organ uprze się, żeby

księgi podatkowe zostały udo-

stępnione w siedzibie, podat-

nik nic nie będzie mógł zrobić.

Podstawa prawna

Art. 285a par. 1–2 ustawy z 29 sierp-

nia 1997 r. – Ordynacja podatkowa

(t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Wyrok NSA z 7 października 2014 r.,

sygn. akt II FSK 2449/12.

Nie warto utrudniać pracy inspektorom

Kto osobie uprawnionej do przeprowadzenia czynności

sprawdzających, kontroli podatkowej, kontroli skarbowej

lub czynności kontrolnych w zakresie szczególnego nadzoru

podatkowego udaremnia lub utrudnia wykonanie czynności

służbowej, w szczególności kto wbrew żądaniu tej osoby nie

okazuje księgi lub innego dokumentu dotyczącego prowa-

dzonej działalności gospodarczej lub księgę lub inny doku-

ment niszczy, uszkadza, czyni bezużytecznymi, ukrywa lub

usuwa, podlega karze grzywny do 720 stawek dziennych.

W wypadku mniejszej wagi, sprawca czynu zabronionego

określonego w par. 1 podlega karze grzywny za wykroczenie

skarbowe (art. 83 kodeksu karnego skarbowego).

Strona, pełnomocnik strony, świadek lub biegły, którzy

mimo prawidłowego wezwania organu podatkowego nie

stawili się osobiście bez uzasadnionej przyczyny, mimo że

byli do tego zobowiązani, lub bezzasadnie odmówili złoże-

nia wyjaśnień, zeznań, wydania opinii, okazania przed-

miotu oględzin lub udziału w innej czynności, lub bez

zezwolenia tego organu opuścili miejsce przeprowadze-

nia czynności przed jej zakończeniem, mogą zostać ukarani

karą porządkową. Karę tę stosuje się także wobec osób trze-

cich, które bezzasadnie odmawiają okazania przedmio-

tu oględzin, wobec uczestników rozprawy, którzy poprzez

swoje niewłaściwe zachowanie utrudniają jej przeprowa-

dzenie, a także wobec osoby, która wyraziła zgodę na powo-

łanie jej na biegłego (art. 262 ordynacji podatkowej).

Czy zdążę

jeszcze

skorygować

dokumenty

Dostałem zawiadomienie

o kontroli. Znajomy pod-

powiedział mi, żebym za-

łatwił sobie audyt w innym

biurze rachunkowym niż

to, które prowadzi moje

księgi. Boję się, że urząd

może mnie posądzić o za-

cieranie śladów. Czy mogę

jeszcze skorygować błędy

w dokumentach?

Jak najbardziej, może

pan wykorzystać okres

między otrzymaniem

zawiadomienia o zamiarze

wszczęcia kontroli podatkowej

a jej faktycznym wszczęciem

na skorygowanie ewentual-

nych błędów w dokumentacji.

Jest to czas na sprawdzenie do-

kumentów, naniesienie popra-

wek, ale także poważniejsze

zmiany, tj. korektę rozliczeń,

deklaracji czy zapłatę zaległo-

ści podatkowych. tych wszyst-

kich poprawek można, a nawet

powinno się dokonać mimo

otrzymania zawiadomienia

o kontroli. Przedsiębiorca, któ-

ry to zrobi, uniknie konse-

kwencji, które nastąpiłyby

w wyniku wykrycia tych sa-

mych błędów przez kontrolę.

uprawnienie wygasa z chwilą,

kiedy kontrolerzy wejdą na te-

ren firmy – wtedy nie można

już nic poprawiać ani zmie-

niać, ale tylko w dokumentach

objętych kontrolą.

Podstawa prawna

Art. 81b ustawy z 29 sierpnia

1997 r. – Ordynacja podatkowa

(t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Fiskus może ją prowadzić wy-

łącznie w ramach kontroli po-

datkowej i postępowania po-

datkowego (w ramach czyn-

ności sprawdzających taka we-

ryfikacja nie jest dozwolona).

tym, co musi pan udostępnić

do kontroli, zostanie pan za-

wiadomiony w formie wezwa-

nia. Przy czym fiskusa intere-

sują wyłącznie te dokumenty,

które dotyczą transakcji pań-

skiej firmy z kontrolowanym

podatnikiem. Ich weryfikacja

odbędzie się w siedzibie urzę-

du skarbowego, a pan jest zo-

bowiązany do ich dostarczenia.

odmowa

okazania dokumen-

tów może być podstawą do

ukarania pana karą grzywny

za utrudnianie kontroli prze-

widzianą w przepisach kodek-

su karnego skarbowego (patrz

ramka).

Podstawa prawna

Art. 274c ustawy z 29 sierpnia

1997 r. – Ordynacja podatkowa

(t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.).

Art. 83 par. 1 kodeksu karnego skar-

bowego (t.j. Dz.U. z 2013 r. poz. 186).

ne i czasochłonne. Poza

tym w moim mieszkaniu

nie ma warunków do przyj-

mowania kontrolerów. Co

prawda mógłbym zaprosić

kontrolerów do zakładu,

ale i tak musiałbym prze-

wieźć księgi do Torunia.

Czy złe warunki

skrócą czas

pobytu inspektorów

Na jednym z portali in-

ternetowych znalazłem

wpis następującej treści:

„Mój ojciec zaprosił Panie

z Urzędu Skarbowego do

swojego gabinetu. Cie-

plutko, kawka, herbatka,

soczki do wyboru. Kon-

trola trwała w najlepsze,

kara – 2,5 tys. zł. Ja przy-

jąłem Panie w nieogrze-

wanej przybudówce, przy

zakładzie, bo na hali trwała

produkcja i hałas był

straszny. Wstawiłem tylko

grzejnik olejowy, herbata

tylko gorzka, bo cukru nie

używamy, kawy nie pijemy.

Kontrola skończyła się

szybciej, niż zaczęła i nie

zapłaciłem nic”. Czy to

prawda, że jeśli kontrolerzy

będą zmuszeni przebywać

w kiepskich warunkach, to

skrócą czas kontroli?

Czy mogę

zdecydować

o miejscu wizytacji

Siedziba firmy znaj-

duje się w prywatnym

mieszkaniu w Gdańsku,

działalność gospodar-

cza jest prowadzona

w Toruniu, a księgi

podatkowe znajdują

się w biurze rachun-

kowym w Bydgoszczy.

Fiskus chce prze-

prowadzić kontro-

lę w siedzibie firmy

– czyli w moim pry-

watnym mieszkaniu.

Czy mogę zażądać jej

przeprowadzenia w sie-

dzibie biura rachun-

kowego, tam gdzie

znajdują się księgi?

Ich przewiezienie

byłoby kosztow-

prawda czynności

kontrolne mogą być

prowadzone w siedzi-

bie kontrolowanego, w innym

miejscu przechowywania do-

kumentacji oraz w miejscach

związanych z prowadzoną

przez niego działalnością, ale

decyzja w tej sprawie należy

wyłącznie do kontrolerów. Je-

śli zażądają oni udostępnienia

ksiąg w siedzibie kontrolowa-

nego, ten zobowiązany będzie

je w tym miejscu udostępnić.

Jeśli udostępnienie ksiąg w sie-

dzibie firmy mogłoby znacznie

utrudnić prowadzenie działal-

ności gospodarczej, to kontro-

lowany może wnioskować o wy-

znaczenie innego miejsca

kontroli. Należy jednak pamię-

tać o tym, że ostateczna decy-

ne pomieszczenie i miejsce do

przechowywania dokumentów.

Jeśli nie uda mu się zagwaran-

tować odpowiednich standar-

dów, kontrolujący mogą zażą-

dać wydania dokumentów za

pokwitowaniem i przeprowa-

dzą kontrolę w siedzibie urzę-

du skarbowego. Podatnik nie

może wówczas odmówić wy-

dania dokumentów.

Podstawa prawna

Art. 286 par. 2 pkt 2 lit. b ustawy

z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja

podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r.

poz. 749 ze zm.).

towej) upływa po 7 dniach. Je-

śli pan nie podejmie listu,

listonosz spróbuje go dostar-

czyć jeszcze raz. Jeśli pana nie

zastanie, zostawi powtórne

awizo i wyznaczy kolejnych

7 dni na odbiór przesyłki.

W przypadku jej nieodebrania

pismo zostanie uznane za do-

ręczone z upływem ostatnie-

go dnia. kontrola

rozpocznie

się tak czy inaczej między

7. a 30. dniem od doręczenia

pisma.

Podstawa prawna

Art. 148 par. 3, art. 149, art. 150,

art. 153, art. 282b par. 2 ustawy

z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja

podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r.

poz. 749 ze zm.).

Proszę nie dawać

wiary takim infor-

macjom. takie za-

chowanie w żaden spo-

sób nie wpłynie na

skrócenie kontroli. Ze

względu na to, że

czynności kontrolne

odbywają się w godzi-

nach prowadzenia

działalności przez po-

datnika, przedsiębior-

ca powinien w miarę

możliwości udostępnić

kontrolerom samodziel-

Czy jeśli nie

odbiorę wezwania,

uniknę sprawdzania

Prowadzę działalność go-

spodarczą zarejestrowaną

w prywatnym mieszkaniu.

W mojej skrzynce pocz-

towej listonosz zosta-

wił awizo. Podpytałem

na poczcie i wiem, że to

zawiadomienie z urzędu

skarbowego. Czy jeśli nie

odbiorę poczty, uda mi się

uniknąć kontroli?

Czy muszę

się zgodzić na

wcześniejszą wizytę

Otrzymałem zawiadomie-

nie o planowanej kontroli.

Miała rozpocząć się naj-

wcześniej 20 październi-

ka. Dzień po otrzymaniu

zawiadomienia dostałem

telefon z urzędu skarbowe-

go z pytaniem, czy wyrażam

zgodę, żeby rozpoczęła się

wcześniej. Odmówiłem. Czy

grozi mi za to kara?

Czy kontrahent

musi udostępnić

dokumenty

Robiłem interesy z przed-

siębiorcą, u którego teraz

prowadzona jest kontro-

la podatkowa. Przez niego

fiskus będzie sprawdzał też

mnie. Dostałem zawiado-

mienie o kontroli krzyżo-

wej. Czy muszę wyrazić na

to zgodę?

kontrola krzyżowa ma

na celu wyeliminowa-

nie nadużyć. chodzi

o sprawdzenie, czy dokumen-

tacja kontrolowanego podat-

nika ma potwierdzenie w do-

kumentacji kontrahenta.

takie

działanie nie

przyniesie oczekiwa-

nego skutku. Ignoro-

wanie korespondencji urzędo-

wej czy odmowa przyjęcia listu

nie sprawią, że urząd skarbo-

wy zrezygnuje z kontroli. Li-

stonosz spróbuje zawiadomić

pana powtórnie. Jeśli nie za-

stanie pana w mieszkaniu,

może doręczyć pismo innemu

pełnoletniemu domownikowi

albo nawet sąsiadowi czy do-

zorcy, a panu zostawi kartkę

w drzwiach, komu przekazał

pismo. Jeśli spotka pana przy-

padkiem (choćby na ulicy), a pan

odmówi przyjęcia listu, odno-

tuje ten fakt, a pismo i tak zo-

stanie uznane za doręczone

w dniu odmowy jego przyjęcia.

co więcej, nawet jeśli nikt nie

odbierze listu, to poczta zasto-

suje tzw. fikcję doręczenia. Po-

lega ona na tym, że termin na

odbiór pierwszego awizo (któ-

re leży teraz w skrzynce pocz-

shutterstock

Wszczęcie kontroli

przed upływem 7 dni

od dnia doręczenia za-

wiadomienia wymaga zgody

kontrolowanego. Przy czym

nie musi się pan zgadzać. Za

odmowę nie grozi panu żadna

kara.

kontrola powinna się od-

od-

być między 7. a 30. dniem od

daty doręczenia zawiadomie-

nia. Jeśli urząd się spóźni, rów-

nież nie ma pan obowiązku

wpuszczenia urzędników na

teren firmy bez otrzymania

powtórnego zawiadomienia.

kontrolerzy muszą jednak zo-

zo-

stać wpuszczeni, jeśli pojawią

się w wyznaczonym w zawia-

domieniu okresie.

Podstawa prawna

Art. 282b par. 2–3, art. 286a ustawy

z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja

podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r.

poz. 749 ze zm.).

Plik z chomika:

Pajak77

Inne pliki z tego folderu:

DGP_2014_03_20_kadry_i_place.pdf (2775 KB)
DGP_2014_07_22_firma_i_prawo.pdf (2342 KB)
DGP_2014_01_21_przewodnik_msp_leasing.pdf (522 KB)
DGP_2014_05_14_dotacje_unijne.pdf (361 KB)
DGP_2014_08_04_podatki_i_ksiegowosc.pdf (2859 KB)

DGP_2014_10_22_prawo_na_co_dzien.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: