IS 15 Podbój Głębin (1983).pdf

(24018 KB) Pobierz
Wszystko,
co ciekawe
w
Ilustracjach
Samoprzylepnych,
do kQiekcjonowania
w specjalnie
opracowanych zeszytach
.
.,x-
PODBOJ
GŁEBIN
•
.
*
DRUGA WOJNA
SWIATOWA
/w
trzech
zeszytach/
*
PTAKI EGZOTYCZNE
*
POLSKIE
SAMOCHODY
OSOBOWE
*
STYLE
W ARCHITEKTURZE
*
MOTYLE
W POLSKIM KRAJOBRAZIE
*HISTORIA
STATKÓW l
OKRĘTÓW
INNE W PRZYGOTOWAN IU
KRAJOWA
AGENCJA
WYDAWNI
CZA
•
,
ALBUM DLA J<OLEI<CJONEROW
Autor:
Elsztein
Ilustracje Samoprzylepne:
Adam
Jońca
Opracowanie graficzne:
Adam
Jońca
Redaktor merytoryczny:
Adam
Kołodziejczyk
Redaktor
techniczny:
Cezary Duda
Paweł
'
•
•
Skład:
RSW
•PKR•
Zak..dy
Wkl9słodrukowe
Warszawa,
ul. Okopowa
Druk l oprawa:
•OECJE
NOVINE•
qornjl
Mllanovac
Nakład:
120.000
egz.
ISBN
8~3-00313-5
'
•
TAJEMNICA
GŁĘBIN
MORSKICH
Z1em1, czyli wszy-
stkie wody naszej planety
znajdujące
s1ę
w
stame
Ciekłym, stałym
1 gazo-
wym-
nazywamy
hydrosferą
(od gre-
ckiego hydor -
woda)
Najwlęcer
rest na Zrem1 wody w po-
staci
CiekłeJ
Pokrywa ona 3/4 po
w1erzchn1
naszer planety
Skład
pro-
centowy zasobów wodnych
kształtuje
Stę następująco
ocean sw1atowy (mo-
rza
1
oceany) - 98,775 , lodowce -
1,190%,
wody
pow1erzchn~owe
na
lą
dzie - 0.017°o wody podZiemne -
0,017%,
wody
atmosferyczne
(stałe)
-
0,001
o/o.
.
Ocean
św1atowy
dz1eil
się
na
trzy
w1elkie
częśc1
.
Ocean Atlantycki z Mo
rzem
Lodowatym
Północnym
(Arktycz-
nym) o
łączneJ
pow1erzchn1
106
2 mln
km
2 ,
Ocean Indyjski
74,9 mln km
2 ,
Ocean Spokojny (W1elk1) - 179,7 mln
km
2
Średnra głęboKosc
oceanu sw1a-
towego wynosi ok. 3800 m, maksy
maina zas
głębokośc s1ęga
11 034 m
CRow
Manansk1
na Oceante Spokoj-
nym).
llosć
wody na sw1ec e zachowuje
równowagę
Wszystko bowtem co
wyparuje
z oceanow t rzek, wraca pra-
wie w 1dentyczner 1losc1 z po,., rot em
do
zb1orn.kow wodnych Ten Idealny
mechan1zm dz1ata
oezbłędn~e.
N1e
oznacza to wcale. ze wszystkie mieJS-
ca
na Z1em1
dysponuJą
jednakowymi
zasobami wody
To
tylko
statystycznie
do
dyspozyCJI jednego
człow1eka
przypada 10 11 tys.
mj wody roczn1e.
Woda
jest
r11ezbodna
do zycm. Spe-
cjalisct
podają następujące średme
wtelkoścl
zapotrzebowania wocjy dla
Wodną powłokę
"Nautilus"
kapitana Nemo. Tak
mniej
więcej wyobrażał
sobie
okręt
podwodny znakomity artysta Teofil
Lavallee, ilustralor
sławnej
pow1esc1
Juliusza Verne
.,20
tys1ęcy
mil pod-
wodnej
żeglugi",
opublikowaneJ w
wydawnictwie Hetzela we Francji 28
października
1869
r.
lttrach):
na ws1-
50-75,
w
małych
m1astach do 20 000
mieszkanców - 50
100, w
m1astach do
50 000
mieszkańcew-
70-140, w mia-
stach
ponad
100 000 m1eszkancow-
150-300.
Bez wody
n~e
jest mozllwe funkcjo-
nowanie nowoczesnej gospoaark1. Do
wyprodukowania jednej tony metalu
potrzeba srednio
500-800
ton wody,
a
dla tak er sameJ masy sztucznego two
rzywa, kapronu, 7
.S
razy,.,
ęc.e1
Staroarabskie
przysłm11e
rnow1 ze
kubek
słodk1e1
wody rest cenniejszy
od rzel\1
wodJ
słonej Przysłow1e c1ąg
Ie aktualne. zwazywszy, ze jeszcze n1e
um emy zaopatrywac
w
wodę
ogrom
nycn
połac1
Zteml Na ok
60
1
lądu
.
występuJą
powazne t udnosc1 ze zdo-
byciem
słock
er wody
mezbędnej
do
zyc.a Totez 1stme,e
stały
deltcyt wody
::.łodk1ej. N1ezwykły
rozwo1
przemysłu
1
m1ast,
a przede
wszystkim
wzrost
Ilez-
by ludnosci powoduJe stale zw
ększa
jace
s1ę
zapotrzebowan e na
wodę
.
człowieka
dziennie
(w
Stare
porzekadło
mów1. z1em1a
żywi,
morze bogaci.
Okazało s1ę,
..i:e
morze
rownież
zywi.
W1ększosc
jed-
nak pokarmów (96-98%) pochodzi z
lądu,
a tylko 2 do 4% masy
zywnościo­
wej - z oceanu
światowego
1 wad
słodkich
.
Produkqa
białKa
pochodzenia zwie-
rzęcego
jest
c1ągle niewystarczająca
Statystyki
podaJą,
ze za edw1e 20
ludnosc1 naszego g obu otrzymuje
dz1enn1e
w
pozyw,en1u ponad 30 g
b1ałka
Nredostatek te<:)o na wazn tlJ-
szego ,paliwa" pokarmowego dla
wzrastaJąCeJ
liczby
ludnoścr
sw1ata (w
2000
r.
będz
e nas 6· 7 m1hardow)
rnoze
być us(mręty
prav.1e
całkow1c1e
)esh uda
s1ę
wykorzystac naturalne
za
soby oceanu sw1atowego. Tymcza-
sem ok. 1
4
miliarda Zremian
głoduJe,
a 950 m1honow nie odzyw1a
s1ę
prawi-
dłowo
z oraKu podstawowych
składni­
kaw odzywczych.
W
naJWiększym
sp1chrzu sw1ata. jak
nazywają
nreKtorzy ocean swtatowy
1
OKRĘTY
nie brak
również roślinności
Wod oro-
sty morskre
są
wartoserowym poka r-
mem dla ludzr r
zwrerząt,
a rch
śwrato
­
we zaso by
są
ogro mne . Z roku na rok
wzrasta tez rch wydo byci e,
sręgające
rocznre w skah
śwratoweJ
ok 800 tys
ton.
W
głębinach
mórz
1
ocea nów znaj-
dują srę także
boga ctwa naturalne.
Dno ocea nu
śwratowego
r tzw. szelf
(czyli pods tawa kont ynen talna, prze -
dłuzenre lądu
w morz e do
głębokoser
ok. 200 m)
już
od wielu lat
są
wyko rzy-
styw ane przez górn rctw o naftowe i ga-
zowe
.
Ropę naftową
wydo bywa
się
u
wybrzeży
.Teksasu
,
na Morzu Kasp ij-
skim i w Zato ce PerskieJ. W latach
pręćdzresiątych rozpoczęto także
eks-
ploataqę
ropy
r
gazu zremnego z
wars tw podd enny ch Morza
Północne
­
go.
TrwaJą
prace badawcze na
Bałtyku
i u
wybrzeży
Hiszpanii. Jak wynrka z
zestawren statystycznych na
całeJ
kulr
ziemskrej
istnie
je
około
300 morskrch
ośrodków
wydo bywc zych .
Zaso by boga ctw mineralnych, znaj
-
dujących srę
na dnie mórz oraz
możli
­
wość
ich
eksploataCJI
odgrywaJą
coraz
większą rolę
w
sporządzanych
przez
wiele kraJÓW bilan sach suro wcow ych
na
przyszłość.
Nre
starczyłoby
mre1sca aby wyli-
czyć
wszy stkie subs tanq e, które za-
wier a wod a morska,
należałoby
bo-
wiem po pros tu
wypisać
wszy stkie
pierw iastk i z tabli cy MendeleJewa
Podstawowymr, w
największych iloś
­
ciach
występującymi składnrkami są:
pota s, sód, magnez,
wapń
,
stront,
chlor, brom
,
fluor srarka,
węglany,
bor
PO DW OD NE
•
-
-
-
Pierwszym
działającym okrętem
podwodnym
była
konstrukqa holenderskiego ftzyka Comeliusa van
Drebbela (1572-1631), zbudowana w 1624 r. w Anglii.
Drewniany, poszyty
natłuszczoną skórą, okręt
zabie-
rał
na
pokład
15 osób
załogi.
12
wioślarzy
uruchamia-
ło jednostkę zdolną
do zanurzenra
się
na
głębokość
3-4m.
Turtl e-zn aczy
żółw
.
Taką nazwę mtał
pter-
wszy wojenny
okręt
podwodny konstrukcji
Amerykanina Davida Bushnella (1742-
1824).
Powstał
w czasie
amerykańskiej
wojny o n
repodległość
( 1775-1783).
Był
to
okręt
o jaJowym
kształcie wyposażony
w
dwie
śruby
poruszane
siłą mięśni rąk
red-
noosobowej
załogi.
Uzbrojeniem
okrętu
była
mina,
którą należało podczepić
-
we-
dług założeń
wynalazcy
-
pod dnem atako-
wanego
okrętu
.
2
OKRĘTY
PODWODNE
-
_...
:..:::::::
:
...
:;:::
--
-=-=
-
W 1801 r. Amerykanin Robert Fulton prze-
prowadził
w
Breście
próby swojego
okrętu
podwodnego, nazwanego
"Nautilus".
Jednostka
napędzana była śrubą
urucha-
mianą siłą mięśni rąk. Załogę stanowiły
3
osoby. Niewielki
żagiel umożliwiał
porusza-
nie
się okrętu
po wynurzeniu.
---
_J
f
W 1850 r. Niemiec Wilhelm Bauer
poddał
próbom dwa
okręty
podwodne
własnej
konstrukcji. Pier-Wszy
powstał
w Kilonii i na-
zwany
został
"Brandtaucher".
W
tym
okrę
­
cie trzyosobowa
załoga uruchamiała śr.ubę
napędową
przy
użyciu siły mięśni
rąk
i nóg.
Drugi
okręt
podobnego typu zbudowano w
Petersburgu ( 1855 r.). gdzie przeprowadzo-
no
około
100
zanurzeń.
---
podwodny Stefana Drzewieckiego.
Pierwszy
okręt
podwodny
zbudował
w
1877 r. Najnowsza i ostatnia konstrukcja z
1884 r.
nosiła
znamiona
wielkiego talentu
Drzewieckiego.Okręt wyposażony był
w
peryskop
i
pierwszy na
świecie
silnik elek-
tryczny oraz akumulatory.
••
Okręt
-
3

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin