slownik-obcojezycznych-terminow-filozoficznych.pdf

(510 KB) Pobierz
Słownik obcojęzycznych terminów filozoficznych
© Copyright by Robert Surma, 3bird Projects 2008.
A
Aksjologiczny ­ axiological
Aksjomat ­ axiom
Aksjomatyczny ­ axiomatic
Anaksagoras ­ Anaxagoras
Anaksymenes ­ Anaximenes
Analityczna ­ analytical
Analiza ­ analysis
Analogia ­ analogy
Animaliści ­ animal rightists
Antynomia ­ antinomy
Antynomiczny ­ antinomic
Antyteza ­ antithesis
Apodyktyczny ­ assertive
Aporia ­ aporia
Aramejski ­ Aramaic
Argument ­ argument
Argumentować ­ argue
Argumentowanie ­ argumentation
Arystoteles ­ Aristotle
Arystotelesowska ­ Aristotelian, Aristotle’s
Atomista ­ atomist (twórcą tego terminu był Robert 
Boyle).
Augustyn ­ St. Augustine
Augustynizm ­ Augustinism
Augustyński ­ Augustine’s, Augustinian
Bezmyślny ­ thoughtless, witless
Bezosobowy ­ impersonal
Bleblać ­ blether, drivel
Bleblanie ­ bosh, bunkum, cackle, gibber, 
poppycock, quack, rigmarole, squawk, wish­
wash
Boski ­ godlike
Boskość ­ godhead
Bycie ­ being
Bycie absolutnie samotnym ­ being single 
absolutely
Być wrodzonym ­ inhere
Byt ­ the being (twórcą tego wyrażenia jest 
Parmenides).
Byt sam ­ being itself (łac. ipsum esse)
Byt w ogóle ­ being­in­general
Bytu pełnia ­ the fullness of being
Byty stworzone ­ creatures
C
Ciągłość ­ continuity
Ciągły ­ continual, continuous
Cyniczny ­ cynical
Cynik ­ cynic
Cynizm ­ cynicism
D
Definicja ­ definition, formula
Definiować ­ define
Deistyczny ­ deistic(al)
Demokryt ­ Democritus
Denotować ­ denote
Determinista ­ necessitarian, determinist
Deterministyczny ­ necessitarian
Determinujący ­ determinative
Dialektyczny ­ dialectic(al)
Dialektyka ­ dialectics
Diogenes ­ Diogenes
B
Bezgraniczny ­ limitless
Bezkresny ­ spaceless
Bezkształtna ­ formless, shapeless
Bezmiar ­ immeasurability, immensity, 
boundlessness
Bezmierny ­ immeasurable, immense
Dobro powszechne ­ commonweal
Doktor filozofii ­ Philosophiae Doctor (Ph. D.)
Domniemanie ­ supposition
Domyślny ­ implicit
Dowodzący ­ demonstrative
Dowodzenie ­ demonstration
Dowód ­ demonstration
Dwuznaczny ­ equivocal
Dyskusyjny ­ questionable
Dyskutować ­ dispute
Dysonans ­ dissonance
Dysputa ­ disputation, dispute
Dzieli się na... ­ divides into...
Fale grawitacyjne ­ gravitational waves
Fałsz ­ falsehood
Fałszować ­ falsify
Fałszywość ­ falseness
Fałszywy ­ false
Fedon ­ Phaedo
Fenomen ­ phenomenon
Filozofia Chrześcijańska ­ Christian Philosophy
Filozofia pierwsza ­ first philosophy
Filozofia pregrecka ­ pre­greek philosophy
Filozofia wedyjska ­ Vedic philosophy
Filozofować ­ philosophize
Fizyczny ­ physical
Fizyka ­ physics
Fizyka kwantowa ­ quantum physics
Fizyka niskich temperatur ­ low temperature 
physics
Formalna logika ­ formal logic
E
Egipcjanin ­ Egyptian
Egipski ­ Egyptian
Egocentryczny ­ self­centred
Eklektyczny ­ eclectic
Eklektyk ­ eclectic
Eklektyzm ­ eclecticism
Eksperymenty myślowe ­ thought experiments
Eleacki ­ Eleatic’s
Empedokles ­ Empedocles
Epistemologia ­ epistemology (twórcą tego 
wyrażenia jest James Perrier, który użył go w książce 
„Theory of knowing”, 1856).
Epistemologiczne nastawienie ­ epistemological 
setting
Estetyka ­ aesthetics (twórcą tego wyrażenia jest 
Alexander Gottlieb Baumgarten).
Euklidesowy ­ Euclidean
Extremum ­ extremity
G
Genialna myśl ­ brainwave
Geometria euklidesowa ­ Euclidean geometry
Geometria nieueklidesowa ­ Non­Euclidean 
geometry (twórcą tego wyrażenia jest Carl 
Friedrich Gauss).
Głupi ­ chuckle­headed, loony, muzzy, narrow­
minded, nutty, soft­headed
Głupiec ­ loggerhead, looby, madcap, madman, 
blockhead, duffer, dullard, fathead, gowk, half­
wit, imbecile, oaf, softy, moon­calf, moonstruck, 
nincom­poop, ninny, noodle, numskull, nut, 
tomfool
Głupota ­ foolishness, inanity, stupidity
Grawitacja ­ gravity
Grawitacyjne fale ­ gravitational waves
Grecki myśliciel ­ Greek thinker
Grecy sycylijscy ­ Sicilian Greeks
Gwiazda podwójna ­ binary star
Gwiezdny ­ sidereal
F
Faktycznie ­ actually
Faktyczny ­ factual, actual
H
Hebrajski ­ Hebraic, Hebrew
Hellenistyczny ­ Hellenistic
Helleński ­ Hellenic
Henoteizm ­ henotheism (twórcą tego wyrażenia jest 
Friedrich Wilhelm Schelling).
Heraklit ­ Heraclitus
Heraklitejczycy ­ Heracliteans
Heretycki ­ heretical, heterodox
Heretyk ­ misbeliever, heretic
Herezja ­ heresy, heterodoxy
Hermeneutyka ­ hermeneutics
Hezjod ­ Hesiod
Hindus ­ Hindu
Hinduski ­ Hindu
Hipotetyzm ­ if­thenism
Hubble’a Kosmiczny Teleskop ­ Hubble Space 
Telescope (HST)
Inteligencja ­ intelligence, wit
Inteligentny ­ intelligent
Inteligibilny ­ intelligible
Interpretator ­ exponent
Interpretowanie ­ interpreting
Introspekcja ­ introspection
Intuicjonizm ­ intuitionism
Intuicyjnie ­ intuitively
Intuicyjny ­ intuitive
Istnieć ­ exist, subsist
Istniejący ­ existent
Istnienie ­ being, entity, existence, subsistence 
(twórcą polskiego wyrażenia jest Stanisław 
Staszic i Jan Śniadecki).
Istota ­ gist, substance, essence
Istotnie ­ essentially
Istotny ­ essential
Istoty samowolne ­ self­willing individuals
I
Idealista ­ idealist
Idealizm ­ idealism
Idealizować ­ idealize
Idealność ­ ideality
Idealny ­ ideal
Idee oderwane ­ abstract ideas
Idee wrodzone ­ innate ideas
Idiotyczny ­ idiotic
Idiotyzm ­ idiocy
Ikonoklasta ­ iconoclast
Ilościowy ­ quantitative
Ilość ­ quantity, amount, quantum
Iluzoryczny ­ illusive
Immanentny ­ immanent
Indukcja ­ induction
Indukcyjny ­ inductive
Indyjski ­ Indian
Indywidualne JA ­ individual self
Intelekt ­ intellect
Intelekt sztuczny ­ artificial intelligence
Intelektualny ­ intellectual
J
Jakościowy ­ qualitative
Jasny ­ explicit
Jednia ­ unity
Jedno ­ the One
Jedno Nadrzeczywiste ­ the One Suprareality
Jednowartościowy ­ univalent
Jedyny ­ sole
Język miękki ­ soft­shoe language
Język potoczny ­ colloquial speech
Język twardy ­ horse­shoe language
K
Kantowska krytyka sądzenia ­ Kant­Critique of
 
Judgment
Kartezjański ­ Cartesian
Kartezjański tensor ­ Cartesian Tensor
Klasyczna definicja prawdy ­ classical 
definition of truth
Kłaść nacisk ­ emphasize
Koherencja ­ coherence
Koherentny ­ coherent
Koncepcja ­ conception, concept
Koniecznie (z konieczności) ­ perforce
Konieczność ­ necessity
Konieczny ­ necessary, necessitarian
Koniunkcja ­ conjunction
Konkluzja ­ inference, conclusion
Konkretny ­ concrete, real
Konotacja ­ connotation
Kosmiczny porządek ­ the cosmic order
Kosmiczny Teleskop Hubble’a ­ Hubble Space 
Telescope
Kratylos ­ Cratylus
Ksenofanes ­ Xenophanes
Ksenokrates ­ Xenokrates
Kwant ­ quantum
Kwazar ­ quasar
Kwestia ­ matter
Materia ­ matter
Materialista ­ materialist (twórcą tego wyrażenia 
jest Robert Boyle.)
Materialistyczny ­ materialistic
Materializm ­ materialism
Materializować ­ materialize
Materialny (cielesny) ­ bodily
Materialny ­ material
Mechaniczny ­ mechanic (twórcą tego 
wyrażenia jest Robert Boyle)
Mechanika kwantowa ­ quantum mechanics
Metafizyk ­ metaphysician
Metafizyka ­ metaphysics, metaphysicality
Metafizyka platońska ­ Plato’s metaphysics
Metoda dialektyczna ­ dialectical method
Metoda historyczna ­ historical methods
Metodologiczny ­ methodological
Metodyczny ­ methodical
Mędrek ­ wiseacre
Mędrzec ­ sage
Miłość produktywna ­ productive love
Miłość sama ­ love itself
Miłość „ze słyszenia” ­ love by hear­say
Mistyk ­ mystic
Mistyka ­ mystique
Mniemanie ­ conceit
Mnożenie ­ multiplication
Możliwie ­ conceivably, possibly
Możliwość ­ eventuality, possibility, potentiality
Możliwy ­ conceivable, likely, possible
Możność ­ ability, possibility, power
Mydlenie oczu ­ eyewash
Myślenie alternatywne ­ divergent thinking
Myślenie niealternatywne ­ convergent thinking
Myślenie życzeniowe ­ wishful thinking
Myślę ­ ween
Myśliciel ­ thinker
Myślnie ­ inwardly
Myślny ­ inward
L
Lanie wody ­ wish­wash
Liczba zbiorów nieskończonych ­ numbers of infinite 
collections
Liczbowy ­ numeral, numerical
Liczby porządkowe ­ ordinals
Liczby rzeczywiste ­ real numbers
Linia demarkacyjna ­ border­line, demarcation
Logiczna konsekwencja ­ logical consequences
Logika formalna ­ formal logic
M
Mag ­ magus
Magowie ­ magi
Manichejski ­ manichaean
Marks ­ Marx
Marksistowski ­ marxian
Marksizm ­ Marxism
Matematyka ­ mathematics, maths
N
Na gruncie ­ on the ground
Nadmiar ­ over­plus, plethora, redundance, 
superfluity, surfeit, surplus
Nadrzeczywiste Jedno ­ the One Suprareality
Namysł ­ afterthought
Następnik ­ next after
Natywizm ­ nativism
Nauka ­ science, schooling
Nauki stosowane ­ soft sciences
Nauki ścisłe ­ exact sciences
Nawiązywać ­ refer
Nazwa ­ appellation, denomination
Negacja ­ negation
Neodarwinowski ­ Neo­Darwinian
Neoplatoński ­ Neoplatonic
Neoscholastyka ­ neo­scholasticism
Neosemantyzować ­ neosemantisize
Neutrino ­ neutrinos
Nic ­ naught, nil, nix, nothing
Nicość ­ nothingness
Nieartykułowalne ­ inexpressible
Niebyt ­ nonentity, non­being
Niedefiniowalny ­ undefinable, undefined
Niedoskonałość ­ imperfection
Nieeuklidesowa ­ Non­Euclidean (twórcą tego 
terminu jest Carl Friedrich Gauss.)
Nieistotny ­ insubstantial, negligible, nonessential, 
unessential
Niekonsekwentny ­ inconsequent
Nielogiczny ­ illogical
Niematerialny (niecielesny) ­ bodiless
Niematerialny ­ immaterial
Niemożliwość ­ impossibility
Niemożliwy ­ impossible
Nieograniczoność ­ unlimitation
Nieograniczony ­ boundless, termless, 
unlimited, unrestricted
Nieokreśloność ­ indetermination, indefinable, 
indefinite, nondescript, numberless
Niepodzielny ­ indivisible, undivided
Nieprawda ­ untruth
Nieprawdziwy ­ untrue
Nieprzekonywujący ­ unconvincing
Nierealny ­ unreal
Nieruchomy ­ immovable, motionless
Nieskończenie mały ­ infinitesimal
Nieskończoność ­ boundlessness, infinitude, 
infinity
Nieskończony ­ infinite
Niesprzeczny ­ consistent
Nieświadomy ­ unconscious
Nietrywialny ­ nontrivial
Nieuchwytny ­ elusive, vague
Niewątpliwie ­ doubtless
Niewyobrażalny ­ undreamed
Niewypowiadalne ­ inexpressible
Niezbity ­ unanswerable
Niezdeterminowanie ­ indetermination
Niezdeterminowany ­ indeterminate, 
undetermined
Niezgodność ­ inconsistence
Niezgodny ­ incompatible, inconsistent, 
inconsonant
Niezliczony ­ numberless, uncountable
Niezmienny ­ immutable, unchanging
Niezupełny ­ incomplete
Nihilistyczny ­ nihilistic
Nihilizm ­ nihilism
Nonsensowny ­ nonsensical
Zgłoś jeśli naruszono regulamin