Temat

                                 Wymagania

wiedza

edukacyjne

umiejętności

Środki dydaktyczne

Standardy egzaminacyjne

Czas

Cywilizacja Międzyrzecza

Uczeń zna:

- najważniejsze ludy i ośrodki cywilizacyjne Międzyrzecza: Sumer, Babilonię, Asyrię, Akad;

- władców mezopotamskich: Sargona, Hammurabiego;

- najważniejsze metody prowadzenia wojen i ich znaczenie;

- najważniejsze zasady Prawa Hammurabiego;

- najważniejsze osiągnięcia cywilizacyjne Mezopotamii.

Uczeń potrafi:

- scharakteryzować warunki naturalne Mezopotamii;

- wskazać na mapie: Mezopotamię, Sumer, Babilonię, Asyrię, Akad, Eufrat i Tygrys;

- umiejscowić w czasie: początki cywilizacji Sumerów, kodeks Hammurabiego;

- wyjaśnić genezę pierwszych cywilizacji i ośrodków miejskich, uwzględniając rolę rzek i procesów gospodarczych;

-określić znaczenie religii w życiu społeczeństwa Mezopotamii;

- wyjaśnić terminy i pojęcia: prehistoria, cywilizacja, Żyzny Półksiężyc, monarchia despotyczna, politeizm, pismo klinowe.

- podręcznik WSzPWN (mapy s. 33, 35; ilustracje s. 18, 34, 35, 37);

- Grzegorz Szczepański, Historia dla maturzysty. Starożytność. Przewodnik metodyczny, s. 37–38; tekst źródłowy (fragment Kodeksu Hammurabiego);

- foliogram przedstawiający Kodeks Hammurabiego;

- film: Zaginione cywilizacje – Mezopotamia (fragmenty).

I. 1, 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

II. 1, 2, 4, 6, 7.

1 h

Cywilizacja starożytnego Egiptu

Uczeń zna:

- zasady podziału chronologicznego historii Egiptu;

- strukturę społeczeństwa egipskiego;

- najważniejszych bogów egipskich;

- metody prowadzenia wojen i ich znaczenie dla państwa;

- najważniejsze osiągnięcia cywilizacyjne Egiptu.

Uczeń potrafi:

- wskazać na mapie: starożytny Egipt i Nil;

- scharakteryzować warunki naturalne Egiptu;

- umiejscowić w czasie zjednoczenie Egiptu;

- wyjaśnić genezę cywilizacji egipskiej;

- scharakteryzować rolę rolnictwa, rzemiosła i handlu w procesach społecznych;

- wyjaśnić pozycję faraona i kapłanów w życiu społeczeństwa;

-określić znaczenie religii w życiu Egipcjanina;

- wyjaśnić terminy i pojęcia: system irygacyjny, hieroglify, faraon, piramida.

- podręcznik WSzPWN (ilustracje s. 17, 42, 44, 45, tekst źródłowy s. 47);

- Atlas historyczny świata, red. Józef Wolski;

- Teresa Maresz, Krzysztof Juszczyk, Historia w tekstach źródłowych, z. 1, (1994), s. 5 (Księga Umarłych);

- Świat starożytny. Szkolny przewodnik, praca zbiorowa s. 10–12, 16–17 (pismo, piramidy i grobowce);

- foliogram przedstawiający strukturę społeczeństwa egipskiego;

- foliogramy przedstawiające przekrój piramidy;

- foliogram przedstawiający kamień z Rosetty;

- film: Zaginione cywilizacje – Egipt.

I. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

II. 1, 2, 4,5, 6, 7.

2 h

Lud Biblii – Izrael

Uczeń zna:

- okresy dziejów Izraela;

- podział Biblii;

- najważniejsze postacie Starego Testamentu: Abrahama, Mojżesza, Dawida, Salomona;

- najważniejsze zasady religii żydowskiej.

Uczeń potrafi:

- wskazać na mapie Palestynę;

- uporządkować w kolejności chronologicznej najważniejsze wydarzenia w historii Żydów;

- określić znaczenie religii żydowskiej dla późniejszych cywilizacji;

- wyjaśnić terminy i pojęcia: monoteizm, Jahwe, Tora, niewola egipska, Dekalog, Mesjasz, prorok.

- podręcznik WSzPWN (mapa s. 49);

- Pismo Święte;

- Cywilizacje starożytne, red. Arthur Cotterell, s. 145 (plan Jerozolimy i rekonstrukcja świątyni zbudowanej przez Salomona);

- foliogram z taśmę chronologiczną ilustrującą okresy rozwoju Izraela;

- plan Synagogi.

I. 1, 3, 5, 6, 7, 8, 9.

II. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.

III. 2, 3.

1 h

Grecja przed okresem tworzenia polis

Uczeń zna:

- nazwy i czas istnienia ośrodków cywilizacyjnych Krety i Myken;

- nazwy najważniejszych plemion helleńskich;

- najważniejsze postacie wojny trojańskiej: Priama, Parysa, Agamemnona, Helenę, Achillesa, Hektora, Odysa.

Uczeń potrafi:

- wskazać na mapie Grecję;

- scharakteryzować warunki geograficzne krain greckich;

- określić bogactwa naturalne Grecji;

- przedstawić zajęcia mieszkańców Grecji;

- przedstawić cechy charakterystyczne cywilizacji Krety i Myken;

- określić przyczyny upadku kultury mykeńskiej;

- krótko opisać wojnę trojańską;

- wyjaśnić terminy i pojęcia: cywilizacja antyczna, Hellada, Hellenowie, pismo linearne A i B.

- podręcznik WSzPWN (ilustracje s. 81, 82, 83);

- mapa geograficzna Europy;

- Atlas historyczny świata, red. Józef Wolski;

- Jan Parandowski, Mitologia, fragment dotyczący Dedala i Ikara;

- Homer, Iliada (np. fragment dotyczący walki Achillesa z Hektorem, lub konia trojańskiego).

I. 3, 4, 5, 8, 9.

II. 1, 2, 4, 7, 6.

1 h

Początki greckich polis

Uczeń zna:

- najważniejsze polis greckie;

- podziały społeczne Aten i Sparty;

- ustroje starożytnej Grecji: oligarchię, tyranię, demokrację, monarchię hellenistyczną.

Uczeń potrafi:

- wskazać na mapie najważniejsze polis greckie i tereny kolonizowane przez Hellenów;

- określić w czasie okres wzmożonej kolonizacji Hellenów;

- przedstawić genezę polis;

- wyjaśnić przyczyny i skutki wielkiej kolonizacji;

-wyjaśnić terminy i pojęcia: kolonizacja, polis, obywatel, barbarzyńca, oligarchia, tyrania, monarchia hellenistyczna.

- podręcznik WSzPWN;

- Atlas historyczny świata, red. Józef Wolski;

- Marek Węcowski, Starożytność klasyczna. Ćwiczenia źródłowe z historii dla szkół średnich, s. 40–42, teksty źródłowe i mapa kolonizacji;

- Leszek Mrozewicz, Historia powszechna. Starożytność;

- N. G. L. Hammond, Dzieje Grecji (fragmenty dotyczące kolonizacji i tworzenia polis);

- Homer, Odyseja (fragment dotyczący miasta Feaków);

- foliogram przedstawiający strukturę społeczeństwa ateńskiego i spartańskiego.

I. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8.

II. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.

1 h

Demokracja ateńska

Uczeń zna:

- postacie historyczne: Drakona, Solona, Klejstenesa, Peryklesa;

- zasady reform Solona i Klejstenesa;

- najważniejsze urzędy i organy władzy starożytnych Aten: zgromadzenie obywatelskie, areopag, rada, sądy, stratedzy.

Uczeń potrafi:

- przedstawić ewolucję ustroju Aten: monarchia, oligarchia, tyrania, demokracja;

- umieścić w czasie reformy Solona i Klejstenesa;

- umieścić w czasie okres rozkwitu demokracji ateńskiej;

-opisać zasady działania demokracji ateńskiej;

- scharakteryzować i ocenić praktykę demokracji ateńskiej;

- wyjaśnić terminy i pojęcia: prawo drakońskie, demokracja, demagog, sąd skorupkowy.

- podręcznik WSzPWN (ilustracje s. 95, 97, 98);

- Stanisław Lenard, Historia dla każdego. Przewodnik metodyczny do tomu I, s. 28–29, tekst źródłowy;

- Leszek Mrozewicz, Historia powszechna. Starożytność;

Zygmunt Kubiak, Dzieje Greków i Rzymian;

- foliogram przedstawiający strukturę władz w demokracji ateńskiej.

I. 1, 2, 3, 5, 6, 9.

II. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.

III. 1, 2, 3.

2 h

Wojny Greków

Uczeń zna:

- najważniejsze konflikty militarne: wojny z Presją i walki o hegemonię w Grecji (wojna peloponeska i wojny czasów Filipa II i Aleksandra Macedońskiego);

- najważniejsze formacje wojskowe;

- metody prowadzenia działań wojennych.

Uczeń potrafi:

- umieścić w czasie i przestrzeni miejsca najważniejszych wojen prowadzonych przez Greków:

a) wojny perskie 490 r. p.n.e. (Maraton) i 480 r. p.n.e. (Termopile, Salamina, Plateje),

b) wojna peloponeska,

c) wojny Filipa II (Cheroneja) i Aleksandra Macedońskiego (Issos);

- scharakteryzować przyczyny i skutki najważniejszych konfliktów;

- wyjaśnić terminy i pojęcia: hoplita, falanga, sarissa, triera, Związek Morski, hegemonia, filipika, hellenizm.

- podręcznik WSzPWN (ilustracje s. 105, 108, 110, 111; mapy s. 106, 109, 112);

- Teresa Maresz, Krzysztof Juszczyk, Historia w tekstach źródłowych, z. 1, (1994), s. 13–15 (teksty źródłowe o bitwach pod Maratonem, Termopilami i Salaminą);

- Leszek Mrozewicz, Historia powszechna. Starożytność;

- Zygmunt Kubiak, Dzieje Greków i Rzymian;

- foliogram – taśma chronologiczna z najważniejszymi konfliktami militarnymi;

- film – Wielcy wodzowie: Aleksander Wielki (fragmenty).

I. 5, 6, 8, 9.

II. 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7.

III. 1.

2 h

Religia Greków

Uczeń zna:

- najważ...