Grzyby uroczyska Polichty - ZPKWM.pdf

(1463 KB) Pobierz

uroczyska Polichty

GRZYBY

Uroczysko Polichty leży na Pogórzu Karpackim na tere-

nie Ciężkowicko-Rożnowskiego Parku Krajobrazowego. Jego

„sercem” jest użytek ekologiczny „Polichty” oraz funkcjonują-

cy Ośrodek Edukacji Ekologicznej. Miejsce to jest odwiedzane

przez liczne grupy młodzieży szkolnej, studentów, turystów, wę-

drowców a także okolicznych mieszkańców. Flora i fauna obfitu-

je w rzadkie, chronione, jak też pospolite, lecz niejednokrotnie

bardzo interesujące gatunki. Wędrując wyznaczonymi ścieżkami

po lasach, polanach, czy zatrzymując się nad stawem, wiele osób

przygląda się z zaciekawieniem zwierzętom, roślinom i grzybom

i z trudem próbuje sobie przypomnieć choćby ich nazwę. Mamy

nadzieję, że niniejsza seria pomoże wszystkim amatorom przyro-

dy i miłośnikom Policht jeszcze lepiej zapoznać się, przynajmniej

z częścią gatunków składających się na tutejszą bioróżnorodność.

Przedstawione w tym przewodniku gatunki grzybów sta-

nowią jedynie skromną część z tych, które można spotkać na

terenie Policht w ciągu niemalże całego roku. Wybrano grzyby

o interesujących owocnikach, łatwe do rozpoznania, aby każdy

indywidualnie mógł zgłębiać sekrety tej wciąż tajemniczej gru-

py organizmów. Zaprezentowano wiele gatunków niejadalnych

lub wręcz trujących, a także chronionych, które pomimo braku

zastosowania kulinarnego pełnią ważną rolę w ekosystemie i są

prawdziwą ozdobą lasu.

Należy zawsze pamiętać, że żadnych grzybów nie wolno

niszczyć, zarówno jadalnych, jak i trujących. Pełnią one ważną

funkcję w obiegu pierwiastków w przyrodzie, są niezbędne do

życia roślin, w tym drzew (mikoryza) oraz stanowią pokarm dla

zwierząt.

GRZYBY PODLEGAJĄCE

OCHRONIE GATUNKOWEJ

CZARKA SZKARŁATNA

(Sarcoscypha

coccinea)

Jest grzybem dość rzadkim.

Owocnik ma kształt czarki, czyli

miseczki o średnicy od ok. 2 do

5 cm. Wnętrze grzyba jest czer-

wone, w okresie suszy może mieć

kolor pomarańczowy. Zewnętrzna

część owocnika jest jaśniejsza

i pokryta włoskami. Niewielki

białawy trzon mocno tkwi w pod-

łożu. Niektórzy porównują czarkę

do krokusów, gdyż podobnie jak

one pojawia się na topniejącym

śniegu i jest jednym z pierwszych

zwiastunów wiosny. Owocniki

można spotkać w runie leśnym od

grudnia do kwietnia.

Grzyb jest wpisany na „Czer-

woną listę grzybów wielkoowoc-

nikowych w Polsce” (status „I”

– gatunki, o których wiadomo tyl-

ko, że są wymarłe, zaginione, wy-

mierające, narażone lub rzadkie,

a więc zagrożone, lecz brak dosta-

tecznej informacji, aby zaliczyć je

do jednej z tych kategorii).

Czarka szkarłatna – zewnętrzna część

owocnika jest jaśniejsza. Fot. PŁW

Owocnik czarki szkarłatnej przypomina

kształtem naczynie. Fot. PŁW

CZY WIESZ, ŻE:

Czarka szkarłatna rozwija się najczęściej na drewnie buka,

wiązu, leszczyny, wierzby, dębu, przyczyniając się do ich rozkładu.

ZESPÓŁ PARKÓW KRAJOBRAZOWYCH WOJEWÓDZT WA MAŁOPOLSKIEGO

OCHRONA CZĘŚCIOWA

SMARDZ JADALNY (Morchella

esculenta)

Główka owocnika ma kształt kulisty lub jajowaty o szarobrązowej,

a niekiedy prawie czarnej barwie. Pokryta jest głębokimi, nieregularnymi

jamami, które są oddzielone od siebie jasnymi, żeberkowatymi przegroda-

mi, przypominającymi plaster miodu. Smardz występuje na glebach mine-

ralnych, jego owocniki można spotkać od kwietnia do czerwca, najczęściej

w łęgach, nad strumieniami.

Owocniki o wielkości do 20 cm są jadalne, opisywane, jako cenne pod

względem spożywczym i smakowym. Na „Czerwonej liście grzybów wiel-

koowocnikowych w Polsce” otrzymał kategorię „R” – rzadki.

Smardz jadalny. Fot. MK

CZY WIESZ, ŻE:

Smardze należą do workowców

(Ascomycetes).

U tego ga-

tunku zarodniki dojrzewają wewnątrz „jamek” i wnęk na jego powierzchni.

Owocniki smardza jadalnego pojawiają się pod jesionami wraz z rozwojem

ich liści.

GRZYBY uroczyska Polichty

SROMOTNIK BEZWSTYDNY

(Phallus

impudicus)

Często, pomimo tego, że nie widać tych

grzybów – czuć w lesie ich charakterystyczny

zapach przypominający padlinę. Jest to przy-

stosowanie sromotnika do rozsiewania zarodni-

ków znajdujących się w mazistej substancji na

szczycie owocnika, przez padlinożerne owady,

głównie muchy. Młode owocniki, częściowo

ukryte jeszcze w ściółce, ze względu na swój

kształt nazywane są „czarcimi jajami”. Dojrzałe

grzyby również zawdzięczają swoją nazwę cha-

rakterystycznemu wyglądowi. Sromotniki poja-

wiają się od maja do września w różnych typach

lasów, często bukowych oraz w parkach i zaro-

ślach, na glebach żyznych.

Sromotnik bezwstydny.

Fot. KM

„Czarcie jajo” sromotnika bezwstydnego. Fot. PŁW

Zarodniki sromotnika bez-

wstydnego są roznoszone przez

muchy. Fot. arch. ZPKWM

CIEKAWOSTKA:

Młode owocniki (czarcie jaja) uchodzą za jadalne.

ZESPÓŁ PARKÓW KRAJOBRAZOWYCH WOJEWÓDZT WA MAŁOPOLSKIEGO

Plik z chomika:

morefaya2006

Grzyby uroczyska Polichty - ZPKWM.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: