uzaleznienia_behawioralne_-_przyczyny_uzaleznien,_sposoby_zaradcze_i_pomoc.pdf

(4616 KB) Pobierz
U Z A L E Ż N I E N I A B E H A W I O R A L N E |
Kompendium wiedzy dla Rodziców
UZALEŻNIENIA
BEHAWIORALNE
PRZYCZYNY UZALEŻNIEŃ,
SPOSOBY ZARADCZE I POMOC
1
Kompendium wiedzy
dla Rodziców
Opracowanie: Janina Węgrzecka-Giluń
Konsultacja naukowa:
dr Krzysztof Ostaszewski
Korekta: Aneta Zdunek
Opracowanie graficzne: Marcin Franczak
ISBN 978-83-64000-09-6
Egzemplarz bezpłatny
Broszura finansowana ze środków
Funduszu Rozwiązywania Problemów
Hazardowych będących w dyspozycji
Ministra Zdrowia.
Wydawca:
ETOH Fundacja Rozwoju Profilaktyki,
Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych
ul. Mszczonowska 6, 01-254 Warszawa
tel. (22) 836 80 80
U Z A L E Ż N I E N I A B E H A W I O R A L N E |
Kompendium wiedzy dla Rodziców
SPIS TREŚCI:
1.
2.
DLACZEGO MOŻNA SIĘ UZALEŻNIĆ?
… str. 3
ROZPOZNAĆ SYGNAŁY
… str. 5
•
Ćwiczenie dla rodziców − „Odkryj objawy”
… str. 6
3.
WSPÓŁUZALEŻNIENIE RODZICÓW
… str. 7
4.
ZASADY SKUTECZNEJ ROZMOWY
… str. 8
•
Ćwiczenie dla rodziców − „Jak rozmawiać?”
… str. 9
5.
BEZKONFLIKTOWE WYRAŻANIE UCZUĆ I POTRZEB
… str. 10
•
Ćwiczenie dla rodziców – „Jak wyrażać swoje potrzeby,
nie wchodząc w konflikt z dzieckiem”
… str. 10
•
Ćwiczenie dla rodziców – „Sygnalizacja świetlna”
… str. 11
•
Sygnały ostrzegawcze nadchodzącej złości
… str. 12
•
Co zrobić? – strategia dla dziecka
… str. 13
•
Ćwiczenie dla rodziców i dziecka – „Spokój oddechu”
… str. 13
6.
PRZESTRZEGANIE ZASAD
… str 14
7.
PRZYKŁADOWA SKRÓCONA WERSJA UMOWY
… str. 16
•
Kiedy rodzic łamie zasady
… str. 17
8.
PRZYGOTOWANIE DO ZMIANY
… str. 18
•
Ćwiczenie dla rodziców − „Konstruktywna zmiana”
… str. 18
9.
POSTAWY RODZICIELSKIE
… str. 19
•
Ćwiczenie dla rodziców – „Zmień wzory z dzieciństwa”
… str. 23
11.
NIE JESTEŚ SAM…
… str. 23
12.
POMOC
… str. 24
1
U Z A L E Ż N I E N I A B E H A W I O R A L N E |
Kompendium wiedzy dla Rodziców
B
JAK TY SIĘ DO MNIE ODZYWASZ?
JESTEM OD CIEBIE TRZY RAZY
STARSZY I JESTEM TWOIM OJCEM!!!
yć rodzicem w szybko zmieniającej się rzeczywistości nie jest
łatwe. Wielu rodziców stara się postępować jak najlepiej − na-
wiązując z dzieckiem dobre relacje, dostrzegając i reagując na jego
potrzeby. Przychodzi jednak okres dojrzewania, kiedy dziecko, za-
czyna kwestionować ich rolę. Nagle buntuje się przeciwko ich po-
leceniom, podnosi na nich głos, o wszystko się wykłóca, izoluje się
w swoim pokoju. Rodzice zastanawiają się wówczas, gdzie popełnili
błąd, czy na pewno są dobrymi rodzicami. Trudne dorastanie dziec-
ka burzy ich wizję wychowania, co sprawia, że czują się zagubieni
i bezradni. Zdarza się, że wraz z buntowniczymi zachowaniami na-
stolatka zmieniają się także rodzice. Ich cierpliwość wielokrotnie
wystawiona na próbę przez zachowania nastolatka, szybko się koń-
czy i zaczyna się walka. Konstruktywne rozwiązywanie konfliktów
z dorastającym dzieckiem może być czasem trudne dla rodziców,
co ma decydujący wpływ na dalszy rozwój kontaktów z dzieckiem.
Rodzice powinni wiedzieć, że zdrowe nastolatki, które buntują się
z przyczyn rozwojowych, nie mają stałych skłonności do przejawia-
nia zaburzonych czy niestabilnych zachowań. Takie zachowania
mogą raczej pojawiać się u tych nastolatków, które zagrożone są
ryzykiem uzależnienia1. Aby je rozpoznać i zapo-
biec poważnym problemom, warto skorzystać ze
wskazówek zawartych w II części Przewodnika dla
Rodziców na temat uzależnień behawioralnych.
Można w nim znaleźć informacje dotyczące przy-
czyn uzależnień, sygnały ostrzegawcze pomocne
we wczesnym wychwyceniu zagrożenia, pułapki
niewłaściwej komunikacji oraz różne sposoby za-
radcze, które pozwolą rodzicom wypracować nową jakość wzajem-
nych kontaktów z nastolatkiem i sprawić, aby mógł on bezpiecznie
realizować swoje zadania rozwojowe. W Przewodniku znajdują
się także praktyczne ćwiczenia dla rodziców, dzięki którym będą
mogli zwiększyć swoje umiejętności rodzicielskie i dokonać zmian
w swoim postępowaniu.
GDYBYŚ BYŁ
NASTOLATKIEM W
DZISIEJSZYCH CZASACH,
ZACHOWYWAŁBYŚ SIĘ
TAK SAMO...
2
U Z A L E Ż N I E N I A B E H A W I O R A L N E |
Kompendium wiedzy dla Rodziców
DLACZEGO MOŻNA SIĘ UZALEŻNIĆ?
C
zęsto uważa się, że nastolatki uzależniają się od komputera lub innych
rzeczy, ponieważ mają problemy w rodzinie, szkole itp. Niektórzy z nich
rzeczywiście w ten sposób chcą uciec od trudności. Jednak większość młodych
ludzi korzysta w ryzykowny sposób z komputera lub gra na automatach, aby
wzmocnić przyjemne doznania lub z potrzeby eksperymentowania z nowy-
mi zachowaniami. Dopiero później, gdy zachowania te zaczynają przybierać
formę destrukcyjną (stwarzając problemy same w sobie) – czynności uzależ-
niające stają się źródłem ucieczki przed cierpieniem. Specjaliści wskazują na
kilka czynników, które w istotny sposób zwiększają ryzyko uzależnień. Są one
następujące2:
osobowość skłonna do uzależnień
– nastolatek nie prze-
jawia inicjatywy, ma tendencję do wycofywania się i pod-
porządkowywania innym, czuje się bezradny, przeżywa
lęk i trudności w relacjach, nie potrafi cieszy się życiem,
ma niskie poczucie własnej wartości. Osoby te kierują się
zasadą przyjemności, której chcą doznawać jak najczęściej.
3
proces uczenia się
– nastolatki, które obserwują u rodzi-
ców wyraźne, pozytywne zmiany samopoczucia po wyko-
naniu przez nich określonej czynności (np. pocieszania się
zakupami, jedzeniem, grami lub inną formą aktywności
w Internecie) – uczą się, że jeżeli zrobią to samo, osiągną ten
sam efekt (modelowanie, naśladowanie). Uczą się także, że
skoro rodzice sami prezentują takie zachowania, to znaczy,
że je akceptują i można je przejąć. Warto pamiętać, że choć
nastolatki buntują się przeciwko wartościom i zasadom
dorosłych, w rzeczywistości większość z nich jest blisko
związana z rodzicami i podziela ich kluczowe przekona-
nia, ceni sobie też ich akceptację. Dlatego rodzice powinni
być uważni w przejawianiu różnych zachowań, ponieważ
kształtują one wzorce zachowań dziecka.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin