UNIWERSYTET IM. ADAMA MICKIEWICZA W POZNANIU
PEDAGOGIKA SPECJALNA
Praca zbiorowa pod redakcją
władysława dykcika
Wydanie II
poszerzone i uaktualnione
POZNAŃ 2001
Spis treści
Wstęp
Informacja o autorach …………………………………………………
Część l
WPROWADZENIE W PRZEDMIOT PEDAGOGIKI SPECJALNEJ JAKO NAUKI
(Władysław Dykcik)
1. Podstawowe pojęcia - pedagogika specjalna, norma, normalność, niepełnosprawność, upośledzenie, dysfunkcjonalność, kalectwo, inwalidztwo, wyrównywanie szans ... ………………………………………………………………………………………………
2. Pedagogika specjalna jako teoria i praktyka ………………………………………………….
2.1. Miejsce pedagogiki specjalnej w systemie nauk o człowieku ………………………………………………….
2.2. Pedagogika specjalna w systemie nauk pedagogicznych ………………………………………………….
2.3. Tożsamość pojęciowo-naukowa i nowe paradygmaty ………………………………………………….
2.4. Wielokontekstowość, interdyscyplinarność i integracyjność teorii i praktyki ... ………………………………………………………….
2.5. Humanizm treści, działań i efektów specjalnej edukacji oraz samopomocy .... ……………………………………………………………
2.6. Upodmiotowienie i obiektywizacja niepełnosprawności podstawą życiowej normalizacji ………………………………………………
3. Historyczno-kulturowe i społeczne uwarunkowania opieki, edukacji, rehabilitacji oraz wartościowania życia osób niepełnosprawnych……
3.1. Zmiana tradycji kulturowej dotyczącej osób niepełnosprawnych, ich roli i miejsca w społeczeństwie polskim…………………………..
3.2. Problemy edukacji i integracji niepełnosprawnych ze społeczeństwem w perspektywie światowej i europejskiej……………………….
3.3. Standardowe zasady wyrównywania szans osób niepełnosprawnych opracowane i przyjęte przez ONZ ………………………………...
3.4. Aktywność lokalnych środowisk osób niepełnosprawnych szansą na integrację i życiowe ukierunkowanie………………………………
4. Współczesne cele rozwoju pedagogiki specjalnej i strategie reform w edukacji .... ……………………………………………………………
4.1. Nowe typy i kategorie racjonalności założeń teorii i praktyki edukacyjnej .... …………………………………………………………..
4.2. Problemy medyczne, psychologiczne, społeczne i zawodowe osób niepełnosprawnych……………………………………………………
4.3. Zagadnienia metodologiczne: procedury i metody badawcze ……………………………………………………
5. Stare i nowe orientacje programowo-badawcze pedagogiki specjalnej wynikające z jej………………………………………………………..społecznego zaangażowania ……………………………………………………
Część 2
TENDENCJE ROZWOJOWE PEDAGOGIKI SPECJALNEJ W ZAKRESIE OPIEKI, EDUKACJI I REHABILITACJI
Zakres i przedmiot zainteresowań pedagogiki specjalnej (Władysław Dykcik) ……………………………………………………
1. Indywidualne i społeczne potrzeby, cele i zadania ……………………………………………………
2. Specyfika programowo-metodyczna ……………………………………………………
3. Podstawowe zasady edukacji i rewalidacji osób niepełnosprawnych w systemowym układzie ich potrzeb życiowych i
społecznego wsparcia ……………………………………………………
Formy postępowania terapeutyczno-wychowawczego( Władysław Dykcik) ……………………………………………………
1. Wczesna, rozwinięta diagnoza i interwencja ……………………………………………………
2. Wielostronna stymulacja i uaktywnianie ……………………………………………………
3. Usprawnianie ……………………………………………………
4. Korektura (korekcja, korygowanie) ……………………………………………………
5. Kompensacja ……………………………………………………
6. Indywidualizacja ……………………………………………………
7. Profilaktyka i prewencja ……………………………………………………
8. Wspieranie i wspomaganie ……………………………………………………
Bibliografia ……………………………………………………
Pedagogika specjalna w Polsce u progu XXI wieku (Jan Pańczyk) ……………………………………………………
1. Rozwój pedagogiki specjalnej ……………………………………………………
2. Dokonania w latach 1970-1996 ……………………………………………………
3. Współpraca z instytucjami krajowymi i zagranicznymi ……………………………………………………
4. Stan polskiej pedagogiki specjalnej w końcu XX wieku ……………………………………………………
5. Komu służy polska pedagogika specjalna? ……………………………………………………
6. Słabości systemu kształcenia specjalnego ……………………………………………………
7. Oczekiwania i perspektywy ……………………………………………………
Kształcenie pedagogów specjalnych (Jan Pańczyk) ……………………………………………………
1. Wprowadzenie ……………………………………………………
2. Osobowość pedagogów specjalnych ……………………………………………………
3. Studia w ramach kierunku studiów pedagogika specjalna ……………………………………………………
4. Studia poza kierunkiem studiów pedagogika specjalna ……………………………………………………
Zakres studiów na kierunku pedagogika specjalna (Jan Pańczyk) ……………………………………………………
Kształcenie specjalne w Polsce w końcu XX wieku (Jan Pańczyk) ……………………………………………………
Część 3
SZCZEGÓŁOWE DZIEDZINY PEDAGOGIKI SPECJALNEJ
Pedagogika osób z lekkim upośledzeniem umysłowym (Janina Wyczesany) ……………………………………………………
Pedagogika osób z umiarkowanym, znacznym i głębokim upośledzeniem umysłowym (Jolanta Lausch-Żuk) …………………………..
Pedagogika niesłyszących i niedosłyszących -surdopedagogika (UrszH/aEc/cert) …………………………………………………………….
Pedagogika niewidomych i niedowidzących (Roman Ossoivski…………………………………………………………………………………..
Pedagogika dzieci głuchoniewidomych (Tadeusz Majeioski) ………………………………………………………
Pedagogika osób z niepełnosprawnością ruchową (Barbara Szychoiuiak) ………………………………………………………
Pedagogika terapeutyczna dzieci przewlekle chorych (Aleksandra Maciarz) ………………………………………………………
Pedagogika osób odmiennych somatycznie (Barbara fugowar) ………………………………………………………
Pedagogika osób z trudnościami w uczeniu się (Władysława Pilecka) ………………………………………………………
Pedagogika osób z zaburzeniami mowy -logopedia (Elżbieta Minczakiewicz) ……………………………………………………………………
Pedagogika dzieci z autyzmem i zespołami psychozopodobnymi (Joanna Kruk-Lasocka) ………………………………………………………
Pedagogika osób ze sprzężonymi upośledzeniami (Andrzej Twardow...
gusko_i