bilans - zarządzanie finansami (word)-1.doc

Bilans jako podstawowe sprawozdanie przedsiębiorcy.

SPIS TREŚCI

1.      Bilans przedsiębiorstwa – jego rola oraz niezbędne elementy.

2.      Kryterium uporządkowania składników bilansu - aktywów i pasywów.

3.      Uproszczony podział  majątku przedsiębiorstwa oraz sposobów jego finansowania.

4.      Syntetyka aktywów wg kolejności wykazywania ich w bilansie.

5.      Podział aktywów, krótka charakterystyka:

A) Aktywa trwałe:

●         Wartości niematerialne i prawne

●         Rzeczowe aktywa trwałe

●         Należności długoterminowe

●         Inwestycje długoterminowe

●         Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe kosztów

B) Aktywa obrotowe

●         Zapasy

●         Należności krótkoterminowe

●         Inwestycje krótkoterminowe

●         Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe

6.      Syntetyka pasywów wg kolejności wykazywania ich w bilansie.

7.      Podział pasywów, krótka charakterystyka

A) Kapitały(fundusze) własne:

●         Kapitał (fundusz) podstawowy

●         Należne wpłaty na kapitał podstawowy

●         Udziały (akcje) własne

●         Kapitał (fundusz) zapasowy

●         Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny

●         Pozostałe kapitały (fund.) rezerwowe

●         Zysk (strata) z lat ubiegłych

●         Zysk (strata) netto

●         Odpisy z zysku netto w ciągu roku

B) Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania:

●         Rezerwy na zobowiązania

●         Zobowiązania długoterminowe

●         Zobowiązania krótkoterminowe

●         Rozliczenia międzyokresowe

8.      Podsumowanie funkcji bilansu w przedsiębiorstwie

9.      Bibliografia

Bilans jest podstawowym i najważniejszym elementem sprawozdania finansowego jednostki. Jest liczbowym przedstawieniem sytuacji majątku jednostki (aktywów) i źródeł jego finansowania (pasywów) sporządzanym na określony dzień i w określonej formie. Ujmowane w nim są pozycje aktywów i pasywów w wysokości ich stanów na dzień zamknięcia ksiąg rachunkowych poprzedniego i bieżącego roku obrotowego.

Ponadto bilans stanowi dwustronne zestawienie majątku przedsiębiorstwa oraz kapitałów. W Polsce bilans zamknięcia sporządzany jest zazwyczaj na 31 grudnia, lecz możliwe jest przyjęcie innego dnia bilansowego, związane jest to zazwyczaj z sezonowością działania podmiotów gospodarczych. Bilans zamknięcia mijającego roku obrotowego jest równocześnie bilansem otwarcia roku następującego ciągłość bilansowa stwarza podstawę do porównań i oceny działalności jednostek gospodarczych w kolejnych okresach sprawozdawczych. W zależności od potrzeb firmy może on być sporządzany za krótsze okresy (miesiąc, kwartał).

Bilans zawiera następujące elementy:

●         określenie jednostki gospodarczej, dla której jest sporządzany,

●         określenie momentu bilansowego (daty), na który jest sporządzany,

●         wyszczególnienie w określonej ustawą o rachunkowości kolejności i    z określonym stopniem szczegółowości składników majątku i ich wartości,

●         wyszczególnienie w określonej ustawą o rachunkowości kolejności i z określonym stopniem szczegółowości źródeł finansowania majątku i ich wartości,

●         sumy cząstkowe poszczególnych grup składników majątku i źródeł ich finansowania,

●         sumy ogólne aktywów i pasywów,

●         datę sporządzenia,

●         podpisy osób sporządzających oraz kierownika jednostki.

Dane do bilansu pochodzą z kont bilansowych, skorygowanych za pomocą inwentaryzacji, aby otrzymać informacje zgodne ze stanem rzeczywistym.

Aktywa są uporządkowane w bilansie według kryterium płynności, czyli łatwości z jaką poszczególne składniki majątku mogą być zamienione na gotówkę. W polskim prawie finansowym przyjęto zasadę ujmowania aktywów według wzrastającej płynności, czyli od składników najwolniej zamienialnych na środki pieniężne do składników coraz szybciej wymienialnych. Natomiast pasywa są uporządkowane według kryterium wymagalności, czyli stopnia pilności ich zwrotu. Wszystkie aktywa przedsiębiorstwa muszą znajdować odbicie w pasywach, dlatego też sumy aktywów i pasywów są zawsze równe: aktywa ogółem = pasywa ogółem, z tego też wynika, że różnica obu stron bilansowych w każdym przypadku równa jest 0: aktywa – pasywa = 0.

W związku z tymi prawidłowościami, jednostki powinny dążyć do pokrycia, w jak największym stopniu, aktywów trwałych kapitałami własnymi bądź zobowiązaniami długoterminowymi.

Składniki majątku mogą być zaliczone do aktywów przedsiębiorstwa, jeżeli zostaną spełnione równocześnie cztery warunki:

1)    składnik ma być kontrolowany przez jednostkę,

2)    zasoby majątkowe muszą być o wiarygodnie określonej wartości,

3)    składnik powstał w wyniku przeszłych zdarzeń i spowoduje w przyszłości wpływ do jednostki korzyści ekonomicznych.

Przedstawiona poniżej tabela 1 ukazuje uproszczony podział aktywów, czyli majątku przedsiębiorstwa oraz sposobów jego finansowania – pasywów.

Zakres informacji, który należy wykazać w bilansie zawarty jest w załączniku nr 1 Ustawy z dnia 29 września 1994 roku o rachunkowości.

Tab. 1 Uproszczony bilans dla jednostek innych niż banki i zakłady ubezpieczeń

Źródło: S. Koc, T. Fołta, J. Godlewska, „Bilans 2004”

Schemat 1 obrazuje syntetykę aktywów, ukazując kolejność wykazywania ich
w bilansie, oraz płynność aktywów z podziałem na aktywa trwałe i obrotowe.

Schemat 1 Syntetyczne ujęcie aktywów w bilansie

Źródło: A. Kuczyńska – Cesarz, „Rachunkowość”

AKTYWA TRWAŁE:

Wartości niematerialne i prawne – to nabyte przez jednostkę prawa majątkowe niezakwalifikowane do środków trwałych lub inwestycji, nadające się do gospodarczego wykorzystania, o okresie użyteczności dłuższym niż 1 rok, zaliczamy do nich:

a)    autorskie prawa majątkowe, prawa pokrewne,

b)    licencje, koncesje,

c)    prawa do wynalazków, patentów, znaków towarowych, wzorów użytkow

Rzeczowe aktywa trwałe obejmują:

●         środki trwałe,

●         środki trwałe w budowie

●         zaliczki na środki trwałe w budowie.

Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi o okresie użyteczności dłuższym niż 1 rok, kompletne i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich: nieruchomości, maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy, ulepszenia w obcych środkach trwałych.

Należności długoterminowe w pozycji tej wykazuje się całość lub część należności nie zaliczanych do aktywów finansowych, płatnych w okresie dłuższym niż 12 miesięcy, za wyjątkiem należności z tytułu dostaw i usług.

Należności można sklasyfikować ze względu na:

1)    okres spłaty (zakres czasowy),

2)    powiązania między kontrahentami

3)    rodzaj podmiotów, z którymi jednostka dokonuje rozrachunków czyli z dostawcami i odbiorcami (transakcje kupna – sprzedaży), pracownikami, urzędami (ZUS, US), oraz innymi podmiotami,

4)    walutę w jakiej dokonywana jest transakcja.

Inwestycje długoterminowe to aktywa nabyte w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających z przyrostu ich wartości, uzyskania z nich przychodów w formie odsetek, dywidend lub innych pożytków, a w szcze-gólności aktywa trwałe i wartości niematerialne i prawne, które zostały nabyte w celu osiągnięcia tych korzyści. Dotyczą okresu dłuższego niż jeden rok.

Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe kosztów, służą zapewnieniu współmierności przychodów i związanych z nimi kosztów, obejmują:

●         aktywa z tytułu odroczonego podatku dochodowego

●         inne rozliczenia międzyokresowe, czyli czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów również finansowych, rozliczanych na ponad 12 rat miesięcznych od dnia bilansowego.

AKTYWA OBROTOWE:

Aktywa obrotowe firmy to elementy majątku, które są zużywane, zmieniając zazwyczaj swoją postać materialną, lub zostają odtworzone w ciągu jednego roku obrotowego. Składniki te, w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, znajdują się w ruchu.  Obejmują:

- zapasy,

- należności krótkoterminowe...