TarNadcz2008.pdf

(1583 KB) Pobierz
11/7/13
Nadczynność tarczycy – przyczyny 1
Nadczynność tarczycy
1.  Autoimmunologiczne choroby tarczycy –
choroba
Gravesa-Basedowa
(i choroba Hashimoto w fazie
Hashitoxicosis)
2.  Wole guzkowe nadczynne
autonomiczny guz pojedynczy (ch. Goetscha)
wole wieloguzkowe nadczynne (ch. Plummera)
rozlana autonomia tarczycy
3. Zapalenie tarczycy
podostre
zapalenie tarczycy
popromienne zapalenie tarczycy
Klinika Endokrynologii, Diabetologii
i Chorób Wewnętrznych
Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku
Nadczynność tarczycy – przyczyny 2
4
.
Patogeneza choroby Gravesa
CZYNNIKI
GENETYCZNE
(PREDSPOZYCJA)
Nowotwory tarczycy – rak pęcherzykowy (przerzuty)
5. Guz przysadki wydzielający TSH
6. Nadmiar HCG w przebiegu ciąży lub z guza
trofoblastycznego oraz wole jajnikowe
7. Jatrogenna nadczynność tarczycy (amiodaron,
organiczne i nieorganiczne związki jodu, interferon-
alfa, po spożyciu preparatów hh. tarczycy)
OBJAWY
KLINICZNE
CZYNNIKI
ŚRODOWISKOWE
(SPUSTOWE)
CZYNNIKI GENETYCZNE
• 
Geny białek układu
immunologicznego:
CTLA-4, HLA
cytokiny, adhezyny
(ICAM-1)
CZYNNIKI
ŚRODOWISKOWE
dieta (I), toksyny (papierosy)
jatrogenne (
131
I), stres,
zakażenie
• 
Geny białek tarczycy:
tyreoglobulina
1
11/7/13
Aktualna definicja ChG
Najczęstsza postać nadczynności tarczycy,
u osób w różnym wieku, częściej u kobiet
(5:1), charakteryzująca się występowaniem
przynajmniej jednej z następujących cech
klinicznych:
(1) zespół nadczynności tarczycy
(2) wole
(3) oftalmopatia
(4) dermopatia (obrzęk przedgoleniowy)
Greenspan F.S.: Basic&Clinical Endocrinology, 2002
Cechy wola w chG
Wole rozlane:
równomierne, symetryczne
powiększenie miąższu obu płatów tarczycy
Wole naczyniowe:
szmer/mruk
Scyntygrafia:
wzmożony, równomierny
wychwyt jodu
Ultrasonografia:
hypoechogenność
Obitopatia w chorobie Gravesa
wytrzeszcz
obrzęk spojówek
i powiek
USG w chorobie Gravesa - Basedowa
- 
niejednorodna echostruktura,
– obniżona echogeniczność
- bogato unaczyniona
USG: normoechogenna
prawidłowa tarczyca
naciek mięśni prostych
przyśrodkowych
Obrz
ę
k przedgoleniowy
Wole guzkowe
postać guzkowa
obrzęk miejscowy
słoniowacizna
2
11/7/13
 
Rozpoznanie rozsianej autonomii tarczycy
- hipertyreoza + równomierny zwiększony wychwyt
Tc-99m,
131I
I
- 
wykluczenie klinicznych cech choroby GB (w tym
oftalmopatii)
- 
nieobecność przeciwciał anty-TSH
(TBII- thyrotropin
binding inhibiting immunoglobulins)
- 
ok. 8-10% przypadków autonomii na terenach niedoboru
jodu
PRZYCZYNY NISKIEGO TSH
*starszy wiek
§ 
§ 
§ 
§ 
*głodzenie
*sterydoterapia
*dopamina
*bromokryptyna
*somatostatyna
*estrogeny
*fentolamina
§ 
*depresja, choroby psychiczne
Subkliniczna nadczynność tarczycy
• 
brak
klinicznych objawów nadczynności
• 
obniżone stężenie TSH przy
prawidłowych wartościach fT3, fT4
• 
obecność gorącego guzka/zwiększonego wychwytu w
scyntygrafii,
• 
podwyższenie SHBG
3
11/7/13
Subkliniczna nadczynność tarczycy
Czy jest bezobjawowa?
• 
Częściej występuje migotanie przedsionków
• 
Tachykardia (powyżej 100/min), bez
fizjologicznego zwolnienia w godzinach
nocnych
• 
Skrócenie czasu wyrzutu lewej komory i
wzrost frakcji wyrzutowej
• 
Spadek gęstości mineralnej kości
• 
Osłabienie mięśniowe
• 
Obniżenie stężenia cholesterolu
• 
Wzrost aktywności enzymów wątrobowych i
mięśniowych
Czy leczyć utajoną nadczynność
tarczycy?
TAK gdy:
• 
Występuje migotanie przedsionków
• 
Objawy niewydolności serca
• 
Osteoporoza
Takich pacjentów należy kierować do
lekarza endokrynologa
Nadczynność tarczycy
• 
U osób młodych
zwykle postać pełnoobjawowa:
częstoskurcz, nadmierna ruchliwość, drżenie
mięśniowe, wzmożona potliwość, nietolerancja ciepła,
osłabienie mięśniowe, drażliwość, bezsenność,
zmniejszenie masy ciała mimo dobrego apetytu
• 
U osób powyżej 60 roku
życia
często:
zespół tarczycowo-sercowy
(migotanie
przedsionków, objawy niewydolności krążenia, ból
zamostkowy)
postać miopatyczna
(osłabienie mięśniowe,
wyniszczenie, apatia)
U ponad 50% brak wczesnego rozpoznania
ZŁOTY STANDARD WE WSTĘPNEJ
DIAGNOSTYCE CHORÓB
TARCZYCY:
BADANIE KLINICZNE
+ USG + TSH (III GENERACJI)
Diagnostyka chorób tarczycy
• 
I – badania hormonalne (TSH, fT3, fT4)
• 
II – oznaczanie przeciwciał
przeciwtarczycowych
p/ciała antyperoksydazowe – M.Hashimoto (90%)
ch. G-B (70-90%)
p/ciała p/receptorowi TSH (TRAK)- ch. G-B (99%)
• 
III – badanie ultrasonograficzne tarczycy
USG – wole guzkowe
4
11/7/13
Diagnostyka chorób tarczycy
• 
IV – badanie scyntygraficzne tarczycy
scyntygrafia technetowa
scyntygrafia jodowa
• 
V - BACC pod kontrolą usg
• 
VI - Zdjęcie klatki piersiowej z oceną
śródpiersia
górnego
• 
VII - KT szyi i
śródpiersia
Nadczynność tarczycy - leczenie
• 
I - farmakologiczne
• 
II – leczenie
131
I
• 
III – leczenie operacyjne
Nadczynność tarczycy - leczenie
Leczenie farmakologiczne – wskazania
• 
Ch. Gravesa-Basedowa
• 
Wole guzkowe nadczynne
(przygotowanie do leczenia radykalnego –
131
I
lub
leczenia operacyjnego)
Nadczynność tarczycy - leczenie
Leczenie farmakologiczne
Tyreostatyki
(metimazol, propyltiouracyl)
Mechanizm działania:
I – tarczycowy – hamowanie jodowania tyrozyn
zmiany strukturalne tyreoglobuliny
hamowanie syntezy tyreoglobuliny
II – pozatarczycowy – hamowanie konwersji T4 do T3
(tylko pochodne tiouracylu)
III – działanie immunosupresyjne
Nadczynność tarczycy - leczenie
Leczenie farmakologiczne
• 
Tiamazol
– Metizol tabl. a 5mg;
śr.30mg/24h
do 60mg/24h
Thyrozol tabl. a 5mg, 10mg, 20mg
Favistan tabl a 20mg; amp.40mg w 1ml
• 
Propylotiouracyl
– Thyrosan tabl. a 50mg;
do 300mg/24h
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin