Czołg dowodzenia Panzerbefehlswagen III Ausf. D1 1938.pdf

(20263 KB) Pobierz
NIEMCY
Technika lądowa
BROŃ
1938
Pojazdy specjalne
Czołg dowodzenia Panzerbefehlswagen III Ausf. D1
PzBfWg III Ausf. D1 (3c. Serie ZW)
Dane taktyczno-techniczne Panzerbefehlswagen III Ausf. D1
Typ:
czołg dowodzenia.
Producent:
Daimler-Benz, Krupp, Alkett.
Lata produkcji:
1938-1939.
Wyprodukowano:
30 sztuk.
Długość:
6,0 m.
Szerokość:
2,87 m.
Wyso-
kość:
2,45 m.
Masa bojowa:
19300 kg.
Opancerzenie:
5-30 mm.
Trakcja:
gąsieni-
cowa.
Napęd:
dwunastocylindrowy, górno-
zaworowy silnik gaźnikowy chłodzony cie-
czą, w układzie V (kąt rozwarcia bloków
cylindrów wynosił 60°) typu Maybach HL 120
TR, o mocy 250 KM przy 3000 obrotów/min. i
pojemności skokowej 10838 cm³.
Pojem-
ność zbiorników paliwa:
300 l.
Zużycie
paliwa na 100 km:
droga 182 l, teren 316 l.
Transmisja:
mechaniczna, 6 biegów do
przodu, jeden wsteczny. Promień skrętu:
5,85m.
Nacisk jednostkowy na grunt:
0,95 kg/cm².
Długość oporowa gąsie-
nicy:
3,25 m.
Szerokość gąsienicy:
36
cm.
Rozstaw gąsienic:
2,38 m.
Pręd-
kość:
na drodze 55 km/h, w terenie 12
km/h.
Zasięg:
droga 165 km, teren 95
km.
Pokonywanie przeszkód:
ściany
60 cm, brody 80 cm, rowy (okopy) 2,6
m, stoki o nachyleniu do 30° .
Uzbroje-
nie:
karabin maszynowy MG 34 kal.
7,92 mm (zapas amunicji 1500 nabo-
jów).
Załoga:
5 osób (dowódca, oficer
łączności, kierowca, dwóch radiotelegra-
fistów).
Pod koniec 1938 i na początku
1939 roku zakłady Daimler-Benz wyko-
nały serię
30
czołgów dowodzenia
Pan-
zerbefehlswagen III Ausf. D1
(Fgst.
60341-60370). PzBfWg III uzupełniły w jednostkach bojowych posiadane już wozy dowodzenia KlPzBfWg Sd.Kfz 265
wykonane na podwoziu czołgu PzKpfw I Sd.Kfz 101 Ausf. B.
Wozy dowodzenia różniły się od
standardowych czołgów Ausf. D. Posia-
dały opancerzenie czołowe pogrubione
do 30 mm, i niektóre rozwiązania przyjęte
do produkcji w wykonywanych równole-
gle czołgach PzKpfw III Ausf. E, takie jak
dwudzielne drzwi z boku wieży, przednie
stanowisko karabinu maszynowego z
jarzmem Kugelblende 30, szczelinę ob-
serwacyjną kierowcy z ruchomymi prze-
słonami i peryskopami KFZ.2. Uzbrojenie
czołgu zredukowano do pojedynczego
karabinu maszynowego MG-34 kalibru
7,92 mm (zapas amunicji wynosił 1500
pocisków) zamontowanego z prawej
strony wieży w zmodyfikowanym jarzmie.
Karabin ten był obsługiwany przez przydzielonego żołnierza wojsk łączności wchodzącego w skład załogi czołgu.
Wprawdzie w wieży zamontowano jeszcze działko i i karabin maszynowy, lecz były to pełnowymiarowe makiety wykona-
ne z drewna i metalu. W stanowisku kadłubowym nie zamontowano karabinu maszynowego, pozostał jedynie tzw. otwór
pistoletowy, przez który można było prowadzić ogień z broni ręcznej przewożonej przez załogę PzBfWg III wewnątrz po-
jazdu. W kadłubie, pod wieżą zostały zamontowane otwory obserwacyjne ze szczelinami, identyczne z tymi które znaj-
dowały się po bokach wieży. Także w każdym z boków kadłuba zostały wykonane okrągłe tzw. otwory pistoletowe. Takie
same dwa otwory pistoletowe zostały umieszczone z tyłu wieży (w czołgach PzKpfw III Ausf. D otwory z tyłu wieży były
przysłonięte kwadratowymi klapkami). Ponadto zamiast silnika Maybach HL 108TR o mocy 184 kW (250 KM) zamonto-
wano silniejszy
Maybach HL 120 TR
o mocy 221 kW (300 KM). PzBfWg III miały zamontowane dodatkowe radiostacje
służące do nawiązania łączności z dowództwem batalionu, pułku czy dywizji pancernej oraz samolotami Luftwaffe.
Czołgi miały nieruchome wieże
(wymontowano z pojazdu mechanizm
obrotu wieżą) i anteny ramowe zamonto-
wane na pancerzu przedziału silnikowe-
go. Końce anteny były mocowane do
wyjść antenowych zamocowanych z tyłu
wieży czołgu. Czołgi posiadały też stan-
dardowe anteny prętowe o długości 1400
lub 2000 mm zamocowane z lewej i z
prawej strony kadłuba. Mocowanie ante-
ny zostało przesunięte do przodu (w sto-
sunku do miejsca, gdzie była montowana
antena w czołgach PzKpfw III Ausf. D).
Wewnątrz wieży po lewej stronie zainsta-
lowany był składany stolik na mapy, do-
wódca obserwował przedpole za pomocą
5 szczelin obserwacyjnych oraz dwu-
obiektywowy peryskop zainstalowany w wieżyczce dowódcy czołgu.
PzBfWg III Ausf. D1
posia-
dały różne typy wyposażenia radio-
wego, dlatego też poszczególne wer-
sje były odpowiednio oznaczone
Sd.Kfz 266, Sd.Kfz 267
i
Sd.Kfz 268.
Sd.Kfz 266
to pojazd wypo-
sażony w radiostację FuG-13 z od-
biornikiem o mocy 20 W i dwoma
nadajnikami, pracującymi na często-
tliwości 27-33 MHz.
Sd.Kfz 267
był wyposażony
w radiostacje FuG-13 i FuG-6. Radio-
stacja FuG-6 SE 20u miała nadajnik
Sender c pracujący w paśmie 27,200-
33,300 KHz, przetwornik U20a2 i
odbiornik Empfanger e z przetwornicą E.U.a o mocy 20 W. Zasięg foniczny podczas jazdy wynosił 3-6 km i 4-8 km za
pomocą klucza.
Sd.Kfz 268
był wyposażony w radiostacje FuG-7 i FuG-8. Radiostacja FuG-7 SE 20u miała nadajnik Sender d
pracujący w paśmie 1130-3000 KHz, przetwornik U30 i odbiornik Empfanger ,e z przetwornicą E.U.a. o mocy 20 W. Za-
sięg podczas jazdy 70 km fonia i 80 km klucz (łączność z samolotami). Radiostacja FuG-8 SE 30 miała nadajnik Sender a
pracujący w paśmie 830-3000 KHz, przetwornik U30 i odbiornik Empfanger c z przetwornicą E.U.a. o mocy 30 W. Zasięg
podczas jazdy 10 km fonia i 40 km klucz i 25 km głos i 70 km klucz podczas postoju.
W okresie od
czerwca 1938
roku do
marca 1939
roku zakłady Da-
imler-Benz wyprodukowały
30
PzBfWg
III Ausf. D1 o numerach fabrycznych:
60341-60370. Czołgi te weszły do wy-
posażenia dowództw pułków pancer-
nych, brygad pancernych (w dywizjach
dwupułkowych) i dywizji oraz niekiedy
korpusów pancernych. W dniu 1 wrze-
śnia 1939 roku armia niemiecka dys-
ponowała 38 czołgami PzBfWg III
Ausf. D1 i Ausf. E. Od połowy 1940
roku czołgi tego typu były wycofywane
z uzbrojenia i kierowane do szkolnic-
twa wojskowego.PzBfWg
III Ausf. D1
były później nazywane także grosser
Panzerbefehlswagen Ausf. A.
W działaniach bojowych brały
udział też wozy dowodzenia
PzBfWg
III Ausf. D1.
W chwili wybuchu wojny
do jednostek trafiło prawdopodobnie
30
PzBfWg III Ausf. D1 (później oznaczenie
zmieniono na Ausf. A) i
5
PzBfWg III
Ausf. E (później oznaczenie zmieniono
na Ausf. B). Jednak wiadomo, że PzB-
fWg III Ausf. E otrzymały tylko jednostki
3. Dywizji Pancernej. Pułki 1. Dywizji
Pancernej miały przydzielone po jednym
PzBfWg III (Sd.Kfz 267), a 37. Zmotory-
zowany Batalion Łączności tejże dywizji
dysponował trzema wozami: dwoma
Sd.Kfz 267 i jednym 268, identycznie
wyglądało wyposażenie 2. Dywizji Pan-
cernej (3. i 4. Pułk Pancerny i 38. Zmoto-
ryzowany Batalion Łączności). Jak już
wspomniano w 3. Dywizji Pancernej było
5 PzBfWg III Ausf. E. 35. i 36. Pułk Pan-
cerny 4. Dywizji Pancernej otrzymały po
jednym wozie dowodzenia PzBfWg III
Ausf. D1, zaś 79. Zmotoryzowany Bata-
lion Łączności dwa PzBfWg III (po jed-
nym Sd.Kfz 267 i 268). Warto zwrócić
uwagę, że dywizja ta nie miała na stanie czołgów PzKpfw III. W 5. Dywizji Pancernej znajdowały się łącznie dwa wozy
dowodzenia PzBfWg III Ausf. D1, po jednym Sd.Kfz 267 w 15. i 31. Pułku Pancernym i dwa w 77. Zmotoryzowanym Bata-
lionie Łączności (Sd.Kfz 267 i Sd.Kfz 268).
PzBfWg III Ausf. D1 trafiły też do
Panzerverband Kempf (jeden Sd.Kfz 267 w 7.
Pułku Pancernym był używany przez dowód-
cę dywizji generała majora Wernera Kempfa)
i 10. Dywizji Pancernej (jeden Sd.Kfz 267 w 8.
Pułku Pancernym) oraz dwóch dywizjach
lekkich 2. i 4. które były uzbrojone wyłącznie
w czołgi produkcji niemieckiej. Dodatkowo
cztery PzBfWg III (trzy Sd.Kfz 267 i jeden
Sd.Kfz 268) weszły w skład dowództwa 6.
Brygady Pancernej 2. Dywizji Lekkiej. Nato-
miast dwa PzBfWg III Ausf. D1 trafiły do do-
wództwa 4. Brygady Pancernej. Jeden PzB-
fWg III Sd.Kfz 267 przydzielono do 11. Pułku
Pancernego 1. Dywizji Lekkiej.
Podczas kampanii w Polsce 1. Dywi-
zja Pancerna straciła jeden czołg dowodzenia
PzBfWg III Ausf. D1, a 4. Dywizja Pancerna w walkach w Warszawie 8 i 9 września 1939 roku oba PzBfWg III Ausf. D1
Sd.Kfz 267 przydzielone do 35. i 36. Pułku Pancernego.
Wozy dowodzenia pozostały w jednostkach bojowych także podczas kampanii francuskiej, kampanii bałkańskiej i
być może kampanii w ZSRR, kilka pozostałych pojazdów trafiło ostatecznie do jednostek zapasowych m.in. 23. i 179.
Dywizji Pancernej stacjonujących we Francji w latach 1942-1943.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin