Arkusz.pdf

(855 KB) Pobierz
Arkusz zawiera informacje
prawnie chronione do momentu
rozpoczęcia egzaminu.
MWO
2016
UZUPEŁNIA ZDAJĄCY
KOD
PESEL
miejsce
na naklejkę
EGZAMIN MATURALNY
Z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE
P
OZIOM ROZSZERZONY
10 maja 2016 r.
G
ODZINA ROZPOCZĘCIA
:
9:00
C
ZAS PRACY
:
180 minut
D
ATA
:
L
ICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA
:
60
Instrukcja dla zdającego
1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 25 stron (zadania 1–30).
Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego
egzamin.
2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu.
3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu albo pióra tylko z czarnym
tuszem/atramentem.
4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.
5. Pamiętaj,
że
zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.
6. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL
i przyklej naklejkę z kodem.
7. Możesz korzystać z kalkulatora prostego.
8. Nie wpisuj
żadnych
znaków w części przeznaczonej dla egzaminatora.
MWO-R1_
1
P-162
Układ graficzny
© CKE 2015
MWO
2016
Zadanie 1. (0–1)
O jednym ze zjawisk społecznych
Większość chorób budzi u zdrowych współczucie, a osoba chora otrzymuje specjalne
„przywileje”. Kiedy jednak chorobę uważa się za niezwykle zakaźną albo niehonorową
i wstydliwą, może się zdarzyć,
że
„zdrowe” społeczeństwo odrzuca cierpiące na nią osoby.
Tak jest w przypadku chorych na AIDS. Postawy takie i towarzyszące im zachowania nie
opierają się zazwyczaj na rzetelnej wiedzy. Rodzą się ze stereotypów i mylnego lub tylko
częściowo prawidłowego pojmowania sprawy.
Na podstawie: A. Giddens,
Socjologia,
Warszawa 2010, s. 182.
Zaznacz prawidłowe dokończenie zdania.
W tekście przedstawiono, w jaki sposób dochodzi do
A. stygmatyzacji społecznej.
B. asymilacji społecznej.
C. akceptacji społecznej.
D. resocjalizacji.
Zadanie 2. (0–1)
O jednej z metod rozwiązywania konfliktów
Metoda doprowadzenia do ugodowego, satysfakcjonującego obie strony rozwiązania
konfliktu na drodze dobrowolnych negocjacji prowadzonych przy udziale trzeciej osoby,
neutralnej wobec stron i ich konfliktu, która wspiera przebieg negocjacji,
łagodzi
powstające napięcia i pomaga – nie narzucając jednak
żadnego
rozwiązania –
w wypracowaniu kompromisu.
Na podstawie: ms.gov.pl
Podaj nazwę metody rozwiązywania konfliktów opisanej w tekście.
…………………………………………………………………………………………...………
Zadanie 3. (0–2)
O procesach demograficznych w Europie
Zmiany procesu reprodukcji, jakich doświadcza Polska po 1989 roku, wpisują się
w przemiany demograficzne obserwowane w Europie od lat sześćdziesiątych [XX wieku].
Doprowadziły [one] do ustalenia się nowego porządku demograficznego na kontynencie
nazwanego przez Dirka van de Kaa „nową demografią Europy”. […] Europa jest
kontynentem najbardziej zaawansowanym w wydłużaniu
życia
ludzkiego, ale jednocześnie
w wielu krajach […] [dzietność] spadła do bardzo niskiego lub niskiego poziomu. […]
W 2012 roku aż 14 spośród 27 krajów Unii miało wartość TFR [przekrojowy
współczynnik dzietności ogólnej] nieprzekraczającą 1,5 [dziecka na kobietę w wieku
rozrodczym], a w 6 krajach wartość tego miernika pozostawała poniżej 1,35 (Grecja,
Hiszpania, Polska, Portugalia, Słowacja i Węgry).
Niska dzietność w Polsce w kontekście percepcji Polaków. Diagnoza społeczna 2013. Raport tematyczny,
red. I.E. Kotowska, Warszawa 2014, s. 32–33.
Strona 2 z 25
MWO_1R
3.1. Podaj cechy zjawiska, którego nazwę podkreślono w tekście.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
3.2. Podaj przykłady działań władz Rzeczypospolitej Polskiej podjętych w XXI wieku
w celu zwiększenia wartości współczynnika, którego dotyczy drugi akapit tekstu.
................................................................................................................................................
................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 4. (0–1)
Rysunek satyryczny
sklep.mleczko.pl
Wyjaśnij, na czym polega zjawisko społeczne zilustrowane na rysunku satyrycznym.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
Wypełnia Maks. liczba punktów
egzaminator
Uzyskana liczba punktów
1.
1
2.
1
3.1. 3.2.
1
1
4.
1
MWO_1R
Strona 3 z 25
Zadanie 5. (0–1)
O rodzaju kultury
Kultura ta jest chyba najbardziej rynkową gałęzią kultury w ogóle. Utrzymuje się
samodzielnie (nie potrzebuje dotacji) i przynosi zyski. Dawniej, jeśli chciało się zobaczyć,
dajmy na to, dzieło Alfonsa Muchy, trzeba było pojechać do Pragi, dziś można na nie
spoglądać przy porannej herbacie – patrzy na nas w zminiaturyzowanej formie z kubka. Bo to
kolejna cecha przemysłu tej kultury – dopasowanie pod względem formy do szerokiego
odbiorcy.
Na podstawie: www.kongreskultury.pl
Podaj nazwę rodzaju kultury opisanego w tekście.
………………………………………………………………………………………………...…
Zadanie 6. (0–1)
Tabela.
Źródła
wiedzy o powstaniu warszawskim
Skąd przede wszystkim ma Pan(i) wiadomości
o powstaniu warszawskim?
Ze szkoły.
Z filmów.
Z gazet, radia, telewizji.
Z książek.
Z opowiadań osób, które interesują się powstaniem
i dużo o nim wiedzą.
Z imprez rocznicowych.
Z internetu.
Z opowiadań osób, które były
świadkami
powstania.
Z Muzeum Powstania Warszawskiego.
Z własnego doświadczenia.
Z innych
źródeł.
Wskazania respondentów według
terminów badań
1994
2009
2014
w procentach
71
83
81
82
74
80
80
78
78
67
64
68
35
-
-
35
-
9
4
30
27
18
24
10
4
3
43
33
31
30
19
4
14
Powstanie warszawskie w ocenie społecznej,
Komunikat z badań CBOS BS/110/2014.
Na podstawie danych z tabeli oceń, czy poniższe informacje są prawdziwe. Zaznacz P,
jeśli informacja jest prawdziwa, albo F – jeśli jest fałszywa.
1.
2.
3.
W roku 2014 – w porównaniu do 2009 – Muzeum Powstania
Warszawskiego wskazywało jako
źródło
własnej wiedzy o tym
powstaniu 9% osób więcej.
Prezentowane wyniki nie negują tego,
że
internet staje się coraz
powszechniejszym
źródłem
informacji.
W okresie badań odsetek deklarujących,
że źródłem
własnej wiedzy
o powstaniu warszawskim są książki i filmy, systematycznie spadał.
P
P
P
F
F
F
Strona 4 z 25
MWO_1R
Zadanie 7. (0–3)
Mniejszości narodowe i etniczne w Polsce
Opis A.
Mniejszość, do której przynależność – podczas przeprowadzonego w 2011 r.
Narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań
– zadeklarowało 43 880 obywateli
polskich. Tradycyjnie zamieszkiwała na południowo-wschodnich terenach województwa
podlaskiego. Na terenie 9 gmin tego województwa przedstawiciele mniejszości stanowią
obecnie ponad 20% mieszkańców, w tym w 4 – ponad 50%.
Opis B.
Mniejszość, do której przynależność – podczas przeprowadzonego w 2011 r.
Narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań
– zadeklarowało 7 353 obywateli
polskich. Mieszka w rozproszeniu, przede wszystkim w dużych miastach. Napływała do
Polski ze względu na stosunkowo najlepsze (na tle nieustannych pogromów w Europie
Zachodniej) warunki bezpiecznego
życia
i rozwoju własnej kultury oraz gwarantowaną
przywilejami królewskimi autonomię gmin wyznaniowych. Stanowiła w okresie II RP około
10% ludności, a drastyczny spadek jej liczebności miał miejsce w okresie II wojny
światowej.
Opis C.
Mniejszość, do której przynależność – podczas przeprowadzonego w 2011 r.
Narodowego spisu powszechnego ludności i mieszkań
– zadeklarowało 16 725 obywateli
polskich. Większość jej przedstawicieli prowadziła niegdyś wędrowny tryb
życia.
Mieszkają
w rozproszeniu, głównie w miastach. Jest to konsekwencją przymusowej polityki osiedleńczej
prowadzonej przez władze PRL.
Na podstawie: www.mniejszosci.narodowe.mac.gov.pl
7.1. Uzupełnij tabelę – do każdego opisu dopisz nazwę właściwej mniejszości oraz oznacz
znakiem „X” jej rodzaj.
Nazwa mniejszości
Opis A.
Opis B.
Opis C.
7.2. Rozstrzygnij, która z opisanych mniejszości spełnia warunki, aby używać własnego
języka ojczystego jako pomocniczego przed organami gminy. Odpowiedź uzasadnij,
odnosząc się do uregulowań prawnych.
Rozstrzygnięcie – .........................................................................................................................
Uzasadnienie – .............................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Nr zadania
Wypełnia Maks. liczba punktów
egzaminator
Uzyskana liczba punktów
5.
1
6.
1
7.1. 7.2.
2
1
Rodzaj mniejszości
etniczna
narodowa
MWO_1R
Strona 5 z 25
Zgłoś jeśli naruszono regulamin