Wyposażenie pomocnicze i specjalistyczne5.doc

Temat: Wyposażenie pomocnicze (dodatkowe) i specjalistyczne gabinetu stomatologicznego - przeznaczenie i obsługa

Wyposażenie dodatkowe to:

- aparatura do sterylizacji i dezynfekcji łącznie ze spalarką do igieł,

- myjka ultradźwiękowa,

- zgrzewarka,

- destylarka - urządzeni do produkcji wody destylowanej,

- szafka na leki, materiały i bieliznę,

- stolik dla asystentki,

- pojemnik na środki dezynfekcyjne do dezynfekcji narzędzi (wanienka, sekudrillbox),

- biurko i krzesło,

- umywalka do mycia rąk i zlewozmywak do mycia narzędzi,

- pojemnik na mydło,

- suszarka do rąk lub pojemnik na papierowe ręczniki jednorazowe,

- pojemnik na zużyty materiał,

- leżanka (może być ale nie musi),

- lampa polimeryzacyjna ( utwardza materiały światłoutwardzalne),

- wstrząsarka do amalgamatu,

- urządzenia socjalne (szafa na ubrania, fartuchy),

- lodówka (niektóre leki wymagają przechowywania w niskich temperaturach).

Aparatura do sterylizacji i dezynfekcji:

- autoklawy (sterylizacja za pomocą pary wodnej pod ciśnieniem),

- sterylizatory na suche gorące powietrze,

- sterylizatory kulkowe (wykorzystywane do sterylizacji drobnych instrumentów np. wierteł),

- sterylizatory olejowe (wykorzystywane do sterylizacji kątnic i prostnic),

- sterylizacja chemiczna ( za pomocą tlenku etylenu),

- sterylizacja plazmowa ( za pomocą nadtlenku wodoru),

- lampa bakteriobójcza- do dezynfekcji pomieszczeń (może być ścienna lub sufitowa).

Spalarka do igieł przeznaczona jest dla gabinetów zabiegowych, przychodni oraz szpitali.

Skutecznie chroni personel medyczny i pacjentów przed przypadkowym zranieniem i infekcją podczas:

- odłączania igieł od strzykawek,

- przenoszenia,

- przechowywania zużytych igieł.

Zastosowanie:

- niszczenie części metalowej jednorazowych igieł bezpośrednio po wykonanym zabiegu,

- samoczynne odłączanie główki jednorazowych igieł od strzykawki,

- przechowywanie zużytych igieł w zbiorniku z płynem dezynfekcyjnym.

Mycie ultradźwiękowe to proces wytwarzany przez fale dźwiękowe o wysokiej częstotliwości. Fale dźwiękowe tworzą kawitację wysokoenergetyczną. W trakcie kawitacji wytwarzają się miliony maleńkich pęcherzyków, które następnie się załamują, albo inaczej, implodują, wyzwalając ogromne ilości energii i fal uderzeniowych, które z kolei szorują powierzchnię instrumentów dentystycznych, sprzętu i innej aparatury umieszczonej
w roztworze czyszczącym.

To silne działanie szorujące dochodzi do najdrobniejszych szczelin, do których ręczne szczotkowanie nie dotarłoby, co czyni z mycia ultradźwiękowego najskuteczniejszą metodę usuwania grubych i mikroskopijnych odpadów.

Szafka na leki powinna być oszklona i szczelnie zamknięta. Ważne jest, aby leki były posegregowane na grupy:

- leki pierwszej pomocy tzn. leki krążeniowo-oddechowe, przeciwalergiczne, przeciwbólowe i uspokajające,

- leki stosowane w profilaktyce np. fluorowej,

- leki stosowane w próchnicy zębów,

- leki do leczenia kanałowego,

- leki stosowane w stanach zapalnych dziąseł i błony śluzowej,

- leki stosowane w chirurgii.

Mogą również tutaj znajdować się igły i strzykawki jednorazowego użytku. Dolna część szafy może być wydzielona na preparaty i środki dezynfekcyjne. Znajdujące się w szafce leki powinny być aktualizowane zgodnie z obowiązującymi rozporządzeniami i instrukcjami Ministerstwa Zdrowia i Opieki Społecznej (MZiOP) oraz Państwowego Zakładu Higieny (PZH).

Zasady przechowywania leków:

- wszystkie leki powinny być oznaczone i szczelnie zamknięte,

- termin ważności leków powinien być przestrzegany,

- leki zawierające truciznę należy oznaczyć informacją „trucizna” oraz zabezpieczyć przed dostępem osób niepowołanych,

- leki łatwo palne powinny być oznaczone odpowiednim napisem „uwaga łatwo palne”
i umieszczone z dala od otwartego ognia,

- roztwory leków ulegające rozkładowi należy przechowywać w ciemnych butelkach,

- środki znieczulające, wodne roztwory leków, które zmieniły kolor, nie nadają się do użycia.

Szafka na sterylne narzędzia, bielizną i materiały musi być wydzielona i zamykana.

Szafka na materiały i narzędzia niesterylne- przy przechowywaniu tych materiałów powinna obowiązywać zasada, iż rzeczy najczęściej używane należy ustawiać w miejscu najdostępniejszym. Należy wyróżnić:

- materiały do wypełnień czasowych,

- materiały do wypełnień stałych,

- instrumenty do przygotowywania wypełnień,

- materiały do pobierania wycisków,

- narzędzia do pobierania wycisków.

Wyposażenie specjalistyczne jest uzależnione od specyfiki pracy gabinetu stomatologicznego. W skład mogą wchodzić:

- aparatura do narkozy,

- aparaty RTG,

- radiowizjogram, kamery wewnątrzustne,

- aparaty ultradźwiękowe (usuwanie kamienia nazębnego i leczenie endodontyczne, czyli kanałowe),

- lasery,

- piaskarki,

- mikroskopy.

Narkoza, czyli znieczulenie ogólne (uśpienie) jest czasowym wyłączeniem świadomości człowieka. Leki, zwykle podawane są dożylnie. Na twarz pacjenta nakładana jest maseczka,
a przez nią zostaje podawany tlen. Głębokość narkozy może być różna - zależne jest to od rodzaju zabiegu. Lekarzem wykonującym znieczulenie jest anestezjolog. Pomaga mu w tym wykwalifikowana asystentka anestezjologiczna. Lekarz anestezjolog kwalifikuje pacjenta do znieczulenia, wybiera jego rodzaj oraz czuwa nad stanem i bezpieczeństwem pacjenta
w czasie trwania zabiegu.

Aparatura rentgenowska- nowe aparaty wyposażone są w nowoczesne generatory rtg, które pozwalają na zredukowanie dawki promieniowania o około 25%. Wymagają one wywoływarki, które dzielą się na:

- ręczne (proces wywoływania trwa od 5 do 10 min.),

- półautomatyczne (po zakończeniu obróbki otrzymuje się wywołany mokry film),

- automatyczne (wywołuje i równocześnie suszy film).

Należy pamiętać, że podczas wykonywania zdjęć rtg pacjent powinien mieć na sobie fartuch ochronny (ołowiany).

System radiowizjografii cyfrowej jest najnowocześniejszym rozwiązaniem pozwalającym wyeliminować błony rtg. Obejmuje on:

- rentgen do zdjęć punktowych,

- czujnik,

- komputer,

- specjalistyczne oprogramowanie.

Pomijany jest tu cały etap obróbki chemicznej obraz uzyskuje się natychmiastowy na monitorze. Obraz można przechowywać w pamięci komputera, a dla pacjenta sporządzić wydruk.

Zalety:

- 90% redukcja dawki promieniowania,

- nie ma zdjęć nieudanych i tym samym nie naraża się pacjenta na dodatkowe dawki promieniowania,

- natychmiastowy obraz, który można od razu skorygować, wyostrzyć, rozjaśnić, przyciemnić, powiększyć, obrócić.

Błonę zastępuje czujnik wkładany do ust pacjenta. Za pomocą złącza dane przesyłane są do komputera.

Kamera wewnątrzustna umożliwia pacjentowi współuczestniczenie w badaniu oraz planowaniu leczenia. Dzięki ergonomicznej końcówce możemy zrobić wspólne przeglądanie uzębienia przed rozpoczęciem leczenia oraz oglądać zabieg na każdym etapie. Obraz przenoszony jest na ciekłokrystaliczny monitor umieszczony w polu widzenia pacjenta. Dzięki kamerze wewnątrzustnej lekarzowi łatwiej jest wytłumaczyć pacjentowi celowość
i przebieg procesu leczenia. Pacjentowi natomiast ułatwia zrozumienie istoty leczenia. Kamera wewnątrzustna doskonale uzupełnia słowa lekarza stomatologa informacją wizualną. Daje pacjentowi poczucie komfortu wynikające ze świadomości kontroli nad stanem zdrowia jamy ustnej i przebiegiem procesu leczenia.

Aparaty ultradźwiękowe

Skaler ultradźwiękowy służy do usuwania złogów nazębnych naddziąsłowych. Składa się
z uchwytu i wymiennych końcówek. Skalery mogą być wolnostojące, bądź podłączane do rękawa unitu. Skalery ultradźwiękowe, podobnie jak końcówki, powinny być włączane jeszcze na 20 sekund po każdym użyciu. Następnie należy zdjąć metalową, roboczą końcówkę, dokładnie ją wymyć i wysterylizować w autoklawie. Końcówkę, jeżeli nie nadaje się do sterylizacji w autoklawie należy dokładnie odkażać. Skalery często są używane do krwawych zabiegów, łatwo, więc mogą zostać skażone. Dodatkowo wykorzystuje się je podczas zabiegów endodontycznych do oczyszczania i sterylizacji kanałów zębowych za pomoc pilników endodontycznych. Skalerów ultradźwiękowych nie należy myć w myjkach ultradźwiękowych.

Laser - urządzenie stosowane w skutecznym i bardzo szybkim leczeniu:

- zapalenia dziąseł

- zapalenia miazgi

- zapalenia ozębnej

- ropni

- poekstrakcyjnego zapalenia kości

- innych stanów poekstrakcyjnych (złamanie, uraz, szczękościsk, gojenie rany, zatrzymanie krwi)

- nadwrażliwości zębiny

- przekrwienia miazgi

- zapalenia jamy ustnej

- dolegliwości neuralgicznych

Zastosowanie światła laserowego o odpowiedniej mocy i długości fali zmniejsza obrzęk, ogranicza ból, zwalcza stany zapalne, przyspiesza procesy regeneracyjne tkanek i stymuluje funkcje fizjologiczne. Lasera używamy są także przy wykonywaniu aseptycznych zabiegów (np. ekstrakcji), co eliminuje możliwość wystąpienia infekcji.

Piaskarka jest to urządzenie strumieniowo ścierne służące do usuwania osadu nazębnego. Może wchodzić w skład końcówek unitu stomatologicznego. Efekt czyszczący osiągany jest przez działanie mieszaniny wody, specjalnego piasku i powietrza. Końcówka piaskarki powinna być wymieniana po każdym użyciu a pojemnik na proszek bardzo dokładnie oczyszczony. Piaskarka pomaga w skutecznym, bezbolesnym usuwaniu osadu nazębnego (po kawie, herbacie, papierosach) dzięki wyrzucanemu pod ciśnieniem specjalnemu proszkowi. Jest idealna przy przygotowaniu powierzchni szkliwa do dalszych zabiegów, np. fluoryzacji lub wybielania. Odpowiednia budowa dysz rozpylających pozwala strumieniowi dotrzeć do każdego fragmentu powierzchni zęba, również do trudno dostępnych powierzchni międzyzębowych, gwarantując tym samym doskonały efekt czyszczący. Przebarwienia zostają usunięte, zęby pozostają białe i błyszczące.