zalozenia do nowej ustawy o pom.społ.pdf

(653 KB) Pobierz
ZAŁOŻENIA
do zmian ustawy o pomocy społecznej
WARSZAWA, KWIECIEŃ 2013 R.
SPIS TREŚCI
WPROWADZENIE…………………………………………………………...
I.
ZAŁOZENIA DO ZMIAN DO USTAWY O POMOCY
SPOŁECZNEJ ………………………………………………………...
SZCZEGÓŁOWE PROPOZYCJE ZMIAN DO USTAWY O
POMOCY SPOŁECZNEJ ……………………………………………
ZAŁOŻENIE NR 1 …………………………………………………...
ZAŁOŻENIE NR 2 …………………………………………………...
ZAŁOŻENIE NR 3 …………………………………………………...
ZAŁOŻENIE NR 4 …………………………………………………...
SKUTKI FINANSOWE PROJEKTOWANYCH
REGULACJI ………………………………………………………….
OCZEKIWANE SKUTKI SPOŁECZNE PROJEKTOWANEJ
REGULACJI ………………………………………………………….
3
5
II.
7
7
20
27
32
II.1.
II.2
II.3.
II.4.
III.
35
IV.
40
ZAŁĄCZNIKI:
1.
UZASADNIENIE
2.
TEST REGULACYJNY
3.
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
WPROWADZENIE
Zmieniająca się sytuacja społeczno-gospodarcza oraz ewolucja potrzeb społecznych,
w tym oczekiwań osób i rodzin zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych,
przyczynia
się do stawiania przed systemem pomocy społecznej nowych wyzwań. Ostatni czas,
gdzie skutki ogólnego kryzysu finansowego dotykają różnych grup społecznych wskazuje
na konieczność wprowadzenia takich rozwiązań systemowych, które będą zmniejszać ryzyko
powstania zagrożeń dla osób i rodzin znalezienia się w sytuacji wykluczenia społecznego.
Te nowe rozwiązania powinny także odnosić się do tych, którzy dotychczas nigdy
nie korzystali ze świadczeń pomocy społecznej.
Stąd też, priorytetowym celem proponowanych zmian jest poprawa efektywności działań
wszystkich instytucji i podmiotów działających w obszarze pomocy społecznej dla uzyskania
skutecznego wsparcia, umożliwiającego przezwyciężanie trudnych sytuacji życiowych.
Proponowane rozwiązania wychodzą naprzeciw najpoważniejszym problemom społecznym,
takim jak: ubóstwo, bezrobocie, starzenie się populacji oraz pogłębiająca się dezintegracja
grup społecznych.
Zbudowany model pomocy społecznej pierwotnie łagodził społeczne koszty reform
gospodarczych lat 90-tych, koncentrując się na wspieraniu najuboższych, którzy nie potrafili
odnaleźć się w nowej rzeczywistości społecznej. Obecnie system pomocy społecznej reguluje
ustawa z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (jednolity tekst Dz. U. z 2013 r.
poz. 182, ze zm.). Funkcjonowanie systemu oparte zostało, szczególnie po 2004 r.,
na zasadzie
pomocniczości i subsydiarności,
która wprowadza podstawową regułę działania
wobec osób potrzebujących pomocy, a mianowicie, że państwo nie może zastępować działań
poszczególnych osób czy rodzin, które powinny własnymi siłami i środkami zaspokajać
potrzeby egzystencjalne, natomiast może oraz powinno
się znalazły.
Misją pracy socjalnej jest umożliwianie wszystkim ludziom rozwoju ich pełnego potencjału,
wzbogacanie ich życia i zapobieganie dysfunkcjom, czyli inaczej ujmując,
społecznych
zmian,
rozwiązywanie
problemów
we
wzajemnych
promowanie
relacjach
pomagać i wspierać wówczas,
gdy nie są one w stanie samodzielnie przezwyciężać trudnej sytuacji życiowej w jakiej
oraz upodmiotowienie. Praca socjalna to także ingerowanie dokładnie tam, gdzie dochodzi
do wzajemnego oddziaływania ludzi i środowiska. Działania systemu pomocy społecznej
3
winny przestrzegać zasady podmiotowości ludzi, która realizuje się w różnych wymiarach,
np.: zawodowym, rodzinnym, osobistym i publicznym.
W ostatnich latach w działaniach pomocy społecznej ujawniają się nowe tendencje, które
są również wypadkową realizowanych w latach 2007-2013 projektów finansowanych
z Europejskiego Funduszu Społecznego, powodując zachwianie równowagi w systemie
pomocy społecznej pomiędzy działaniami w wymiarze prozatrudnieniowym, a pracą socjalną
z osobą i rodziną zmierzającą z jednej strony do odbudowy podmiotowego funkcjonowania
zawodowego (przygotowanie osób do gotowości oddziaływania służb zatrudnienia), a drugiej
strony do poprawy podmiotowego funkcjonowania pozazawodowego (w rodzinie, poza
rodziną w sferze prywatnej oraz poza rodziną w sferze publicznej). Ta nierównowaga
spowodowała wykształcenie się dominanty funkcji ratowniczej pomocy społecznej, wobec
osób korzystających ze świadczeń pomocy społecznej, wyrażanej prozatrudnieniowym
kierunkiem działań (tylko wzrost zatrudnienia może zmniejszyć napięcia i niespójność
społeczną oraz skalę ubóstwa gospodarstw domowych), a także dominację w indywidualnej
pracy socjalnej procedur przyznawania świadczeń pieniężnych, dla natychmiastowego
łagodzenia codziennych trudności osób i rodzin. Pojawiło się także nowe wyzwanie związane
z rozwijaniem usług interwencyjnych adresowanych do osób starszych i niepełnosprawnych,
jako skutek demograficznego procesu starzenia się polskiego społeczeństwa.
Na dalszy plan zeszły działania profilaktyczne i aktywizujące wobec osób, rodzin
i środowiska lokalnego.
Odbudowa równowagi w działaniach systemu pomocy społecznej z uznaniem, że dla wielu
osób i rodzin wymiar zawodowy jest i będzie ważny, może nastąpić poprzez wprowadzenie
istotnych zmian i nowych rozwiązań. Dzięki zmianom odbiorca pomocy społecznej stanie się
podmiotem tego systemu, mającym większy niż dotychczas, wpływ na pokonanie swojej
trudnej sytuacji życiowej, poprzez nie tylko współpracę z pracownikiem socjalnym, ale także
poprzez świadomy wybór oferowanych usług socjalnych. Zmiany w systemie pomocy
społecznej mają przyczynić się do tego, aby przyznawane świadczenia, oferowane usługi
socjalne w tym praca socjalna odpowiadały rzeczywistym potrzebom i możliwościom osób
i rodzin, a zastosowane mechanizmy bardziej mobilizująco i aktywizująco wpływały na ich
postawy
oraz
poprawę
gotowości
aktywnego
udziału
w
życiu
publicznym,
w tym współdziałania w lokalnym środowisku społecznym.
4
I.
ZAŁOŻENIA DO ZMIAN DO USTAWY O POMOCY SPOŁECZNEJ
Propozycja zmian w systemie pomocy społecznej opracowana została przy przyjęciu
następujących czterech założeń:
1. Założenie nr 1 – Wzmocnienie bezpieczeństwa socjalnego obywateli i rodzin przy
jednoczesnym wzroście ich aktywności w rozwiązywaniu własnych problemów
i trudności życiowych we współdziałaniu z instytucjami pomocy społecznej.
Założenie to będzie zrealizowane poprzez:
1.1.Przeformułowanie celów pomocy społecznej dla nadania priorytetu działaniom
profilaktycznym i aktywizującym oraz usługom socjalnym,
1.2.Wprowadzenie nowego pojęcia „minimalny dochód socjalny” oraz metody jego
weryfikacji,
1.3.Modyfikację katalogu świadczeń pieniężnych i niepieniężnych pomocy społecznej
wraz z uproszczeniem listy tych świadczeń.
2. Założenie nr 2 – Podniesienie efektywności systemu organizacyjnego pomocy
społecznej wraz z zapewnieniem jego kompatybilności z innymi systemami
wsparcia.
Założenie to zostanie spełnione poprzez:
2.1.Wprowadzenie
nowej
struktury
organizacyjnej
systemu
pomocy
społecznej
na szczeblu gmin i powiatów,
2.2.Wprowadzenie
do
systemu
pomocy
społecznej
niepublicznych
podmiotów,
wykonujących na zlecenie usługi socjalne na obszarze gminy,
2.3.Wprowadzenie
do
systemu
pomocy
społecznej
standardów
usług
socjalnych
przy określeniu ich minimalnego oraz optymalnego poziomu,
2.4.Wprowadzenie
społecznej,
3. Założenie nr 3 – Wzmocnienie na poziomie gminy i powiatu skuteczności
podstawowych narzędzi i instrumentów pracy socjalnej dla wyprowadzania osób
i rodzin ze sfery zagrożenia wykluczeniem społecznym.
usług
elektronicznych
w
systemach
informatycznych
pomocy
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin