1928 Przegląd Wojskowo-Techniczny t-3 z-6.pdf

(114776 KB) Pobierz
S
A
P
E
R
PŁK. INŻ. W ŁADYSŁAW DZIAKIEW ICZ.
Zaopatrzenie w wodę zakładów
wojskowych podczas wojny.
(D ok.).
II.
Po przeprow adzeniu badań tere n u wodonośnego, w spo­
sób opisany w I części, p rzystęp uje się) do opracow ania pro­
je k tu wodociągu.
P ro je k t obejm uje:
1. Ujęcie wody, t. j. k o n stru k cję studzien, lew ara i s ta ­
cji pomp.
2. U stalenie wysokości ciśnienia w rurociągach i położenia,
oraz objętości zbiornika.
3. Obliczenie średnie rurociągów.
1. Ujęcie wody.
N a rys. 1 w skazana je s t p ro sta i p raktyczna k o n stru k cja
studni. Składa się ona z szybu, średnicy 1.5 m. zwykle m uro­
wanego z cegły na cemencie, jako najłatw iejszego dla wykona­
nia. F ugi m iędzy cegłami powinny być sta ra n n ie wycem ento-
wane, ażeby nie dopuścić dopływu wody zew nętrznej, łatw o w sią­
kaj ącej w ziemię obok m uru. Szyb należy pogłębić tak , b y dno
leżało najw yżej 1.0 m. nad zwierciadłem wody gruntow ej, a m ur
wyprowadzić także 1.0 m. ponad teren. P okryw a drew niana,
okuta blachą cynkową, służy do nakrycia studni.
Po w ykonaniu szybu, zapuszcza się w jego dnie, w w ar-
stw ę wodonośną, ru rę lano-żelazną, lub blaszaną grub. 10 mm.
o średnicy 600 m m. i pełnych ścianach, za pomocą bagrow ania.
B ager, przedstaw iony na rys. 2, składa się z drążka, z ru r
żel. gazowych średn. 50 m m ., skręcanych na m ufy, zakończo­
nego u dołu ostrzem . Do tego drążka przynitow any je s t obłąk
z żelaza płaskiego 80 m m. szer., 8 m m. grub. Do obłąka i drąż­
k a przytw ierdza się za pomocą d ru tu w orek z mocnego płótna
Rys 1
r0.7-
nam iotowego. B ager w staw ia się w ru rę ustanow ioną na dnie
szybu, a dwóch robotników obraca go za pomocą poprzecznego
drąga, związanego z bagrem .
Podczas obracania, w orek napełnia się m aterjąłem , po­
czerń b ag er w yciąga się, w yrzuca się m a te rja ł z w orka i zno­
wu b agruje. Do w yciągania b a g ra służy zwykły blok, zawieszo­
ny na tró jn o g u około 8 m. wys. Szerokość otw oru na obłąku
wynosi 25 cm.
Ponieważ bagrow anie je s t pracą bardzo ciężką, przeto
użyć należy czterech robotników, po dwóch na zmianę. W cią­
g u doby da się ru rę pogłębić n a 2 m. zatem przeciętnie, zapu­
szczenie ru ry w w arstw ę szu tru do 8 m. głęb. trw a około 4 do
5 dni.
Po ukończeniu bagrow ania, gdy ru ra dojdzie do w arstw y
nieprzepuszczalnej, w staw ia się w nią dru g ą rurę, średn.
400 m m. z blachy 8 m m. grub., dziurkow aną w dolnej części na
Rys. 4
Rys. 2
Rys.
3
,
jl
L
60
3 #
dług. 3 m. a zew nętrzną ru rę w yciąga się. Tem sam em studnia
je s t właściwie gotową, bo przez ru rę dziurkow aną d ostaje się
do niej woda z w arstw y wodonośnej. Pozostaje zabetonowanie
dna, ponad k tó re ru ra studzienna w y sta je około 20 cm. i we­
w n ętrzne urządzenie.
W te n sposób buduje się równocześnie szereg studzien,
zależnie od wyników badań.
Ze studzien dobywa się wodę za pomocą lew ara L (rys. 3),
biegnącego wzdłuż studzien n a poziomie ich dna, z m ałem wznie­
sieniem 0.5 do
l ° / 00
ku pompom, co ułatw ia odpompowanie po­
w ietrza. Do lew ara dochodzi woda przez ru ry ssaw ne S. S., się­
g ające nieco ponad dno studni. R u ra ssaw na, zakończona je s t
t. zw. koszem i klapą, a zawieszona je s t na tętów ce, w m urowa­
nej w ścianę szybu. Zasuw a Z (rys. 1) służy do w yłączania stu ­
dni w razie napraw y. Obliczenie średnicy r u r ssaw nych i lewa­
rów podane będzie w dalszym ciągu.
Pom pę um ieszcza się w odpowiednio om urow anem zagłę­
bieniu w poziomie lew ara, zazwyczaj w połowie długości ujęcia
wody.
Jeżeli długość ujęcia wody nie je s t wielka, tak , że sk ra jn e
studnie nie są więcej oddalone od pom py ja k 50 m., co zwykle
m a m iejsce, to pompę łączy się w prost z lew arem . Pom pa w y­
ciąga wówczas pow ietrze z lew ara, skutkiem czego woda pod­
nosi się w ru ra c h ssaw nych, dochodzi do lew ara i pompy.
Jeżeli jed n a k długość ta je s t większą, wówczas koniecz­
ną je s t t. zw. studnia zbiorcza, do k tó rej doprowadza się lew ar,
zaginając go n a dół, aż poniżej koczów r u r ssaw nych, a przy ­
najm niej 0.6 m. poniżej najw iększej depresji w studniach zasi­
lających (rys. 4 ). W ty m w ypadku należy do odw ietrzania le­
w a ra dodać osobną pompę pow ietrzną, połączoną rurociągiem
średn. 50 m m. z najw yższym p unktem lew ara w studni zbior­
czej.
Jako studnia zbiorcza służyć może każda studn ia zasila­
jąca, m ająca jed n ak średnicę 800 mm.
2. Wysokość ciśnienia, położenie i objętość zbiornika.
W ysokość ciśnienia w rurociągach u trz y m u je stale zbior­
nik, k tó ry też powinien leżeć n a odpowiednim poziomie.
Położenie dna zbiornika, od którego liczy się ciśnienie, po­
w inno być ta k dobrane, ażeby woda wypływ ała z korków domo­
wych pod ciśnieniem 5 m. w dom ach parterow ych, lub w p ięt­
row ych, n a p iętrach pod takiem że ciśnieniem. P rz y jm u ją c s tr a ­
tę ciśnienia w instalacji domowej 5 m. n a parterze, zaś 8 m. dla
domów piętrow ych, w ypada, że ciśnienie wynosić powinno 10 m.
w domach parterow ych, zaś 15 m. w piętrow ych, wogóle h, m e­
trów . Dopływ wody rurociągiem powoduje znowu spadek ciś­
nienia h 2. Dno zbiornika leżeć zatem powinno n a wysokości
h = hj + h 2 nad poziomem ulicy, w m iejscu n aj niekorzystniej -
szem, t. j. najdalszem , wzgl. najw yższem .
Zadaniem zbiornika je s t grom adzenie zapasu wody, celem
w yrów nania różnicy, ja k a zachodzi m iędzy stałą w ydajnością
pompy, a najw iększą konsum cją, następnie, celem dostarczenia
wody podczas spoczynku pomp, a w reszcie n a w ypadek pożaru.
Różnica m iędzy stałą w ydajnością pomp, a najw . konsum cją,
wynosi 50% pierw szej.
W przytoczonym w I części przykładzie, stała w ydajność
Rys. 6
Rys 5
JL ,
2
3
4
5
S
Rys. 7
ho
l ,depresja
pomp wynosi 3.8 1. sek. okrągło 4 1. sek. N ajw iększa zatem kon-
sum cja w ciągu 3-ch godzin południowych, dochodzi do 6 1. sek.
Do pokrycia niedoboru, służyć m a zapas w zbiorniku, w ilości:
3 X 3600 X 2 = 21600 1.
W godzinach popołudniowych konsum cją się zm niejsza,
podnosi się nad wieczorem, a schodzi do m inim um w nocy i pod­
czas wczesnych godzin porannych.
N a w ypadek pożaru i to podczas postoju pomp, potrzebny
je s t zapas 8 1. sek. w ciągu 2 godzin, t. j. 2 X 3 6 0 0 X 8 = 2 8 0 0 1.
Mimo to, pom py urucham ia się natychm iast.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin