IS07 - Od Aten do Moskwy (1979).pdf

(24147 KB) Pobierz
j
Wszystko, co cie kaw e -
w Ilus tra cja ch Sa mo prz yle pn ych
,
do kol ekc jon ow an ia
w sp ec jal nie
op rac ow an yc h zeszytach.
* Po cz et kró lów po lsk ich
* Sa mo lot y, na któ ryc h
wa lcz yli Po lac y
*G wi az dy
mu zy ki roz ryw ko we j
* Po lsc y oli mp ijc zy cy
*K on ty ne nt y- Af ryk a
*
Stare sa mo ch od y
* Ptaki Polski
*O d
At en do Mo sk wy
* Sa mo ch od y
wyścigowe
*
inn e w prz yg oto wa niu
~~
~~
DLA
K O L E K C J O N E R Ó W
NOWOŚĆ
OD ATEN DO MOSKWY
rod ów zam iast
walczyć
prz eciw
sob ie na fron tach , mie rzyl a swe
siły
na stad iona ch w spo rtow ej
wal ce. Z tym
hasłem wystąpił
w
188 8
rok u Fra ncu z, bar on
Pierre de Cou ber tin. W
sześć
lat
później
w
Paryżu
zeb rali
się
prz eds taw icie le org aniz acji spo r-
tow ych z kilk una stu
państw
i
25 cze rwc a
189 4
roku
podjęli
hi sto r\
czną uchwałę
o wsk rze -
sze niu olim piad . Pie rws ze
mię­
dzy nar odo we spo tkan ie spo rto-
we
odbyło się
dwa lata
później
w Ate nac h, sto licy kraju, w któ
rym
odbywały się ong1ś helleń­
skie igrz ysk a.
l Igrz ysk a Olim pijs kie roz -
poczęly się
w Ate nac h 5 kwi etn ia
189 6
roku .
Wzięlo
w nich
udział
około
300 spo rtow ców , rep re-
Auto r teks tu:
TAD EUS Z OLS ZAN SKI
Ilust racje Sam oprz ylep ne
-
fotog rafie
J.
FOG LER A,
J
LESZ CZY NSK IEGO
L.
ŁOŻYNSKIEGO.
Z.
MAT USZ EWS KIEG O.
P. MYS TKO WSK IEGO , CAF , KAW . oraz
arch iwaln e ze zbio rów auto ra
Opra cowa noe grafi czne
BOŻENA
CIES IELS KA-L ESZ CZY NSK A
Reda ktor
serii
:
ADA M JON CA
Reda ktor tech niczn y
·
DAN UTA SWI NAR SKA
Druk i opra wa:
RSW
.,PR ASA -
K<>oĄZKA·
RUC H"
Zakłady
Graf iczne
w Ciec hano wie
ul. Monouszki 17/ 19 z. 893/ 79
nakład:
100 360 egz. 0-12 8
dwa
tysiące
sie-
dem set lat tem u.
około
776 rok u
prze d
naszą erą odbyły się
w
Gre cji, w
małej miejscowości
Olim pia na
Półwyspie
Pel opo -
nes kim jedn e z pier wsz ych
igrz ysk . Hel len owi e zma gali
się
o to. kto szy bsz y, siln iejs zy,
dzie lnie jszy . Igrz ysk a
słuzyły
pod ·
nos zen iu har tu duc ha
t
spr aw-
ności ciała.
Na czas olim pia d
starożytni
prz ery wal i woj ny i
ogłaszali
.. pok ój
boży".
Przez
kilkadziesiąt
wie ków .
odbywają­
ce
się
co czte ry lata olim pia d\
były
wie lkim wyd arz enie m ant y-
czn ego
świata
i
miarą
czasu. W
334 rok u naszej ery rzym ski
cesarz Teo doz jusz l
zakazał
dal -
sze go
urządzania
igrz ysk .
Olim -
pia, mie jsce igrz ysk oraz kult u
gre ckic h bog ów,
zaczęła
pod -
upadać,
a kole jne woj ny dop ro-
wadziły ją
w
końcu
do ruin y.
Igrz ysk a prze szly do leg end y i
wydawało się, że już
nig dy nie
odr odz i
się
ruc h olim pijs ki.
A jedn ak
współczesny świat
wzn owi ! olim piad y. Po to
wła­
śnie.
aby
młodziez różnych
na-
Przeszło
zentujących
13
narodowości.
Otw arc ia olim pia dy
dokonał
król
Gre cji Jer zy l. Ode gra no sko m-
pon owa ny spe cjal nie na
tę okazję
hym n olim pijs ki. wyp usz czo no z
klat ek
tysiące gołębi
sym bol i-
zujących
pok ojo wy cha rakt er
igrz ysk .
Pie rws zym
mis trze m
o li m pijs ki m
został amerykański
stu den t Jam es Con noly , któ ry
zwyciężył
w trój sko ku. Opr ócz
lekk iej atle tyki w pro gra mie olim
piad y
znalazły
się
gim nas tyka ,
kola rstw o,
pływanie,
pod nos ze
nie
cięzarów,
strz elan ie, sze r·
mia rka, teni s, zapasy.
Dzi wne
były
te pier wsz e o li m·
pijs kie zma gan ia; spo rt
stawiał
wte dy pier wsz e krok i, kon kur en·
c je
różniły się
od dzis iejs zyc h,
słabiutkie były
wyn iki. A jedn ak
wzbudziły
pow sza ch n
e
za i nte re·
sow anie i entu zjaz m
wśród
licz -
nyc h wid zów . Na
zakończenie
wsz ysc y mis trzo wie otrz yma li
gałązkt
oliw ne i sreb rne me d ale, a
zdo byw cv dru gich i trze cich
mie jsc -
brązowe.
l IGRZYSKA OLIMPIJSKIE
-
ATENY
-
1896
pie rws zeg o
bie gu
maratońskiego
na dys tan sre 42
km
o 19 5 m, grecko pas terz
Lou i:l Sp yro s.
Bie g ten
rou gra no dla up a·
WO JOW
..
miętntenia
wy czy nu
sta roz ytn ego
nik a Folipidesa.
któ ry
w rok u 490 p.n .e.
Zwycięzca
przebrf>gł
wreść
z Ma rat onu do At ..n, by
pr2ynr8$Ć
o
zwycoęstwoe
Gre ków nad Persamr .
-
W
trudności
Zor gan izo wa noe ogrzysk
napotkało
du te
fun dus ze ze
Ate nac h
noe byl o sta dio nu
.
Zb ud ow an o go za
cko ego kup ca
zbi órk i
społecznej
i
dzięki
pom ocy bog ate go gre
stó p Ak rop olu
Ave rof a. Z ma rm uro wy ch blo ków wznoesiono u
elt )est
ozdobą
stado on na 60
tysięcy
wid zów . któ ry po
dzrś
dzr
3
m•asta
.
2
nis kie go sta rtu
Bie g na 10 0 me tró w. Noe zna no )ts zcz e wte dy
ina Tho ma sa
z
przyklęknięcia
i dop iero
zwycięstwo
Am ery kan
prz ycz ynr io
się
Bu rke
.
któ ry poerwszy
zastosował
ten spo sób ,
do )eg o upo ws zec hni eno a.
Pla kat l Igr zys k Ohmpojskich
w Ate nac h
1
11 IGRZYSKA OLIMPIJSKIE -
PARYŻ
- 1900
• •
......
..
• •
.
..
.
.
.
.
.
.
.
..
.
.
.
.
....
..
.
..
.
..
..
o
• •
.. •
o ••
III IGRZYSKA OLIMPIJSKIE
-
ST. LOUIS - 1904
Zawody
lekkoatletyczne
11 olimpiady
odbywały się
w Lasku
Bulońskim.
W czasie rzutów trzeba bylo
uwazać.
aby dysk
i
oszczep
nie
zahaczyły
o konary drzew.
Zbudowana
dla
upamiętnienia
Wystawy
Swlatowej
wieża
Eiffla,
stanowiła większą
atrakcję niż
igrzyska, która
odbywały się
niejako w jej cieniu.
Po pierwszym sukcesie w
Atenach
przyszły
niepowodz enia
organizacyj ne. Dwie
następne
olimpiady: w
Paryżu
i w Saint
Louis nie
udały się.
Igrzyska
zostały rozciągnięte
w czasie i
zawody
w
poszczegól nych
dyscyplina ch
odbywały się
blisko
cztery
miesiące.
W
Paryżu
kon-
kurencją
dla zawodów sporto-
wych
były
rozmaite inne imprezy
organizowa ne jeszcze
ciągle
z
okazji Wystawy $wiatowej, a w
Saint Louis
olimpiadę
..
docze-
piono"
wręcz
do
międzynaro­
dowych targów handlowyc h
i
zginęła
ona w jarmarcznym
zgieł­
ku. O
ile
w
Paryżu startowało
1 060 zawodnikó w
reprezentują­
cych 20
narodowości,
to
do
Ameryki
pojechało
zaledwie 65
sportowcó w
i tylko
dzięki
wysta-
wieniu przez gospodarzy licznej
drużyny,
startowało
w Saint
Louis
ogółem
500 osób z
ośmiu
państw.
O
pierwszeństwo
wal-
czyli ze
sobą wyłącznie
Amery-
kanie i tylko nielicznym, jak np.
węgierskiemu pływakowi
Zolta-
nowi Holmay
udało się pokonać
reprezenta ntów USA. Program
poszerzono o kilka nowych dys-
cyplin, które
już
potem
stale
rozgrywano , takich jak boks czy
koszykówk a, ale wprowadzo no
też
takie
dziwolągi
jak
pływanie
z przeszkoda mi przez
obręcze
i beczki, czy
też przeciąganie
liny.
2
Plakat 11 Igrzysk Olimpo)Skoch
w
Paryzu
IV IGRZYSKA OLIMPIJSKIE
-
LONDYN - 1908
Do pie ro czw art e z kol ei
igr zys ka
w 1 90 8 rok u w Lo nd yn ie
urządzania
sen s
potwierdziły
oli
mp iad.
Wp raw dzi e
i
tut aj roz -
ciągnięto
za wo dy w czasie,
ale
An gli cy
ba rdz o sta ran nie ws zys t·
ko prz ygo tow ali,
zb ud ow ali
duży
sta dio n
olim pijs ki
i
pływalnię,
na da li imp rez ie
wielką
rangę.
Padł
też
rek ord ucz est nic twa . W Lo n-
dyn ie
startowało
20 59 za wo d-
nik ów z
22
na rod ow ych eki p.
Mi mo
początkowych
nie
-
do sta tkó w
zaczął
się poprawiać
po zio m ryw aliz acj
i,
po jaw ili
się
pie rws i wy bit ni sp ort ow cy, bo
-
ha ter ow ie
igr zys k.
Pie rws zym
wie lkim mis trz em
był
Am ery ka
-
nin Ray Ew ry, któ ry
sta rto wa l
w
zan iec ha nyc h
później
sko kac h
z
mie jsc a. Ew ry
startował
na
trz ech olim pia da ch
i
zdobył
og ó-
łem
8
złotych
me da li.
Uzyskał
Imponujące
wy nik i
:
16 5 cm
w
sko ku
wzwyż,
3.4 4 m w da l i
10 ,58 m w tró jsk oku
,
oczywiś­
cie ws zys tko z mie jsc a. Sw oje
rek ord y
osiągnął
Ew ry
dzięki
og rom ne j sile wo li. W
dzieciń·
stw ie
miał sparaliżowane
no gi i
dzięki
ćwiczeniom
gim na sty cz-
nym nie tyl ko
odzyskał
sp raw -
ność,
ale i
uzyskał kolosalną
skoczność.
trz y
złote
me da le
zdobył
w Sa int Lo uis
inn y am e-
rykański
lek koa tle ta Arc hie Ha hn
.
Wy gra t on bie gi na
60 , 1 00 i
20 0
me tró w. Na tym ost atn im dys tan
sie
uzyskał
wy nik 21
,6
sek.
Re kor d
ten
został
po bit y
do pie ro
w 28
łat później.
ryt ów i pie rws zy
pojawił się
na
sta dio nie. Tu jed na k
skręcił
w
złym
kie run ku.
przebiegł
kitk a
kro kó w
i
padł
zem dlo ny.
Po d-
niósł
się
i
zn ów
upadł.
Kie dy na
stadJonie
pojawił się następny
bie gac z. kilk u
sędziów
i kib icó w
podniosło
ma teg o
Włocha
i
po -
mogło
mu
dojść
do
me ty.
Ko -
mis ja
sędziOwska
zm usz on a
była
i
Do ran do
zdyskwalifikować
nig dy
nie
otrzymał
on me da lu.
Slani&Jącego
SU! na nog ach mai ego
Wio cha
Oor and o po pro stu dop row adz ono do
linii
met y bieg u
maratońskiego
w Lon dyn ie
i
prze z to strac1l swóJ
zlot y
med al
Plak at III Igrz ysk OlimpiJSkich w Sam t Lou1s
Pl1k at IV Igrz ysk Ohmp1)Sk1ch
w
Lon dyn l8
Wielką
stawą okrył się
też
spo rto wie c,
któ reg o
na zw isk a
nie ma na list ach olim pijs kic h
nim
włoski
Był
zwycięzców.
cuk ier nik
Pie tro Do ran do. któ ry
w Lo nd yni e jak o pie rws zy prz e-
kroczył metę maratońskiego
bie -
gu .
Wyprzedził
ws zys tkic h
ławo
-
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin