biologia_pr_2016n.pdf

(1099 KB) Pobierz

Arkusz zawiera informacje

prawnie chronione do momentu

rozpoczęcia egzaminu.

MBI

2016

UZUPEŁNIA ZDAJĄCY

KOD

PESEL

miejsce

na naklejkę

EGZAMIN MATURALNY Z BIOLOGII

OZIOM ROZSZERZONY

maja 2016 r.

ODZINA ROZPOCZĘCIA

9:00

ZAS PRACY

180 minut

ICZBA PUNKTÓW DO UZYSKANIA

ATA

Instrukcja dla zdającego

1. Sprawdź, czy arkusz egzaminacyjny zawiera 23 strony (zadania 1–24).

Ewentualny brak zgłoś przewodniczącemu zespołu nadzorującego

egzamin.

2. Odpowiedzi zapisz w miejscu na to przeznaczonym przy każdym zadaniu.

3. Pisz czytelnie. Używaj długopisu albo pióra tylko z czarnym

tuszem/atramentem.

4. Nie używaj korektora, a błędne zapisy wyraźnie przekreśl.

5. Pamiętaj,

że

zapisy w brudnopisie nie będą oceniane.

6. Na tej stronie oraz na karcie odpowiedzi wpisz swój numer PESEL

i przyklej naklejkę z kodem.

7. Nie wpisuj

żadnych

znaków w części przeznaczonej dla egzaminatora.

8. Możesz korzystać z

Wybranych wzorów i stałych fizykochemicznych na

egzamin maturalny z biologii, chemii i fizyki,

linijki oraz kalkulatora

prostego.

MBI-R1_

P-162

Układ graficzny

MBI

2016

Zadanie 1. (0–3)

Poniżej wymieniono niektóre właściwości fizykochemiczne wody.

A. duże napięcie powierzchniowe;

B. duże ciepło parowania;

C. maksymalna gęstość w temperaturze 4 °C.

Uzupełnij zdania (1.–3.) tak, aby były prawdziwe – wpisz na początku zdania oznaczenie

literowe wybranej właściwości wody (A–C), a następnie dokończ zdanie: wyjaśnij,

w jaki sposób dana właściwość warunkuje funkcjonowanie wymienionych organizmów.

1. ……….... umożliwia poruszanie się niektórych gatunków owadów po powierzchni wody,

ponieważ …………………..…………………………………………………………………...

…………………………………………………………………………………………………..

2. ………… umożliwia

przetrwanie

ryb

słodkowodnych

podczas

zimy

przy

dnie

zamarzających zbiorników, ponieważ ………………………………………………………….

…………………………………………………………………………………………………..

3. …………. umożliwia pozbywanie się nadmiaru ciepła z organizmu człowieka podczas

pocenia się, ponieważ …………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 2.

Jednym z najważniejszych enzymów mitochondrialnych jest syntaza ATP: kompleks białek,

dzięki któremu w procesie fosforylacji oksydacyjnej powstaje ATP.

Na schemacie przedstawiono mitochondrium oraz lokalizację materiału genetycznego

zawierającego informację o budowie podjednostek syntazy ATP, a także miejsca ich syntezy

i składania.

Na podstawie: A.C. Giese,

Fizjologia komórki,

Warszawa 1985.

T.A. Brown,

Genomy,

Warszawa 2001.

Strona 2 z 23

MBI_1R

Zadanie 2.1. (0–1)

Na przykładzie wytwarzania syntazy ATP uzasadnij,

że

mitochondria są organellami

półautonomicznymi.

.......................................................................................................................................................

Zadanie 2.2. (0–1)

Zaznacz wśród wymienionych elementów budowy mitochondrium ten, w którym

występuje aktywna syntaza ATP.

A. błona zewnętrzna

B. przestrzeń międzybłonowa

C. błona wewnętrzna

D. matriks (macierz)

Zadanie 2.3. (0–1)

Uzupełnij poniższe zdania tak, aby zawierały one informacje prawdziwe. Podkreśl

w każdym nawiasie właściwe określenie.

Przez kanał utworzony z podjednostek syntazy ATP (elektrony

/ protony)

powracają

do (matriks /

przestrzeni międzybłonowej).

Ich przepływ przez kanał syntazy ATP sprawia,

że

możliwe jest przyłączenie reszty fosforanowej do (ATP

/ ADP).

Zadanie 3.

Zatrucie metanolem jest dla organizmu człowieka bardzo groźne, ponieważ produkty jego

utleniania (aldehyd mrówkowy i kwas mrówkowy) są silnie toksyczne. Utlenianie metanolu

katalizuje dehydrogenaza alkoholowa. Enzym ten katalizuje również proces utleniania

etanolu, ale produktem tej reakcji jest aldehyd octowy, który jest znacznie mniej toksyczny

dla organizmu człowieka. Pierwsza pomoc osobom, u których podejrzewa się zatrucie

metanolem, polega na jak najszybszym podaniu około 100 ml alkoholu etylowego.

Zadanie 3.1. (0–1)

Zaznacz rodzaj hamowania aktywności (inhibicji) dehydrogenazy alkoholowej, który

występuje po podaniu etanolu osobom zatrutym metanolem. Odpowiedź uzasadnij,

odwołując się do mechanizmu tego procesu.

A. inhibicja kompetycyjna

B. inhibicja niekompetycyjna

Uzasadnienie: …………………………………………………………………………………..

…………………………………………………………………………………………………...

Nr zadania

Wypełnia Maks. liczba pkt

egzaminator

Uzyskana liczba pkt

MBI_1R

2.1.

2.2.

2.3.

3.1.

Strona 3 z 23

Zadanie 3.2. (0–1)

Wyjaśnij, w jaki sposób wprowadzenie etanolu do organizmu osoby, która wypiła

metanol, zmniejsza groźne skutki działania metanolu.

…………………………………………………………………………………………………...

Zadanie 4.

Cząsteczki fosfolipidów mają jednocześnie właściwości hydrofilowe i hydrofobowe. Ta cecha

odgrywa istotną rolę w samoistnym organizowaniu się cząsteczek fosfolipidów

środowisku

wodnym w liposomy, czyli struktury mające postać mikropęcherzyków.

Liposomy, np. lipoproteiny krwi, występują w organizmach. Są też produkowane

i wykorzystywane w przemyśle farmaceutycznym i kosmetycznym. Wewnątrz liposomów

umieszcza się np. zawiesiny leków. Dodatkowe umieszczenie odpowiednich cząsteczek

sygnałowych w warstwie lipidowej liposomów sprawia,

że łatwiejsze

staje się dostarczenie

ich zawartości do wnętrza komórek mających określone receptory rozpoznające i wiążące te

cząsteczki sygnałowe. Na poniższych rysunkach przedstawiono budowę liposomu (I) i fuzję

liposomu z błoną komórkową (II).

Na podstawie: C. Kelly, C. Jefferies, S.A. Cryan,

Targeted Liposomal Drug Delivery to Monocytes and

Macrophages,

Journal of Drug Delivery 2011.

http://www.thehormoneshop.net/liposomes.htm

Zadanie 4.1. (0–1)

Podaj, która część cząsteczki fosfolipidu – 1 czy 2 – ma właściwości hydrofilowe.

Odpowiedź uzasadnij, uwzględniając informacje przedstawione na rysunku I.

……………………………………...……………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………...

Strona 4 z 23

MBI_1R

Zadanie 4.2. (0–1)

Podaj wspólną cechę budowy liposomu i błony komórkowej, dzięki której liposomy

mogą ulegać fuzji z tą błoną.

…………………………………………………………………………………………………...

Zadanie 4.3. (0–1)

Wyjaśnij, dlaczego dzięki wprowadzeniu określonych cząsteczek sygnałowych do błony

liposomu można zwiększyć skuteczność leku w nich podawanego.

……………………………………...……………………………………………………………

…………………………………………………………………………………………………...

Zadanie 5.

Uczniowie zebrali 100 liści z krzewów bzu czarnego rosnących na południowym skraju lasu

mieszanego oraz 100 liści z krzewów bzu czarnego rosnących w podszycie tego lasu

(stanowisko zacienione). Zmierzyli długość i szerokość każdego liścia złożonego oraz

obliczyli

średnie

wartości tych cech w każdej grupie. Wyniki pomiarów przedstawiono

w tabeli.

Badana cecha populacji

średnia

długość liścia [mm]

średnia

szerokość liścia [mm]

Stanowisko

nasłonecznione

zacienione

264

122

290

146

Zadanie 5.1. (0–1)

Sformułuj problem badawczy tej obserwacji.

……………………………………………………………………………………………...……

…………………………………………………………………………………………...………

Zadanie 5.2. (0–1)

Sformułuj wniosek na podstawie przedstawionych wyników obserwacji.

…………………………………………………………………………………………..………

Nr zadania

Wypełnia Maks. liczba pkt

egzaminator

Uzyskana liczba pkt

MBI_1R

3.2.

4.1.

4.2.

4.3.

5.1.

5.2.

Strona 5 z 23

Plik z chomika:

chomikos21

Inne pliki z tego folderu:

CHEMIA-zbior-zadan-matura-2017-tom-2-DEMO.pdf (1653 KB)
CHEMIA-zbior-zadan-matura-2017-tom-1-DEMO.pdf (1394 KB)
Chemia rozszerzony.pdf (1010 KB)
CHEMIA-zbior-zadan-matura-2018-tom-1-DEMO.pdf (1156 KB)
CHEMIA-zbior-zadan-matura-2018-tom-2-DEMO.pdf (781 KB)

biologia_pr_2016n.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: