Pisarek W. Słownik terminologii medialnej.pdf

(4080 KB) Pobierz
ISBN 97883-242-1151-7
Słownik terminologii medialnej
Nabywca: Marzena Piechowiak 2012-10-12
universitas
Nabywca: Marzena Piechowiak 2012-10-12
Słownik terminologii medialnej
Nabywca: Marzena Piechowiak 2012-10-12
WSTĘP
Z
dekady na dekadę coraz większą część życia spędzają ludzie na całym świecie, a zwłasz-
cza mieszkańcy krajów rozwiniętych przemysłowo, w polu oddziaływania mediów, czyli pra-
sy, radia, telewizji i Internetu, narzucających się z coraz bogatszą ofertą. Coraz więcej tego,
co wiemy o świecie, dociera do nas za ich pośrednictwem, w coraz większym stopniu nasz
stosunek do rzeczywistości zostaje przez media ukształtowany. Z roku na rok rosną na całym
świecie środki finansowe nie tylko na usprawnienia techniczne narzędzi komunikowania, ale
także na doskonalenie sposobów sterowania zachowaniami konsumpcyjnymi i wyborczymi
jak największej liczby odbiorców. Media rozpowszechniają zarówno informację, jak i propa-
gandę, zarówno wiedzę, jak i reklamę, zarówno przykłady poświęcenia i miłości bliźniego, jak
i obrazy najokrutniejszej przemocy i pornografii.
Z
roku na rok pojawiają się nowe urządzenia techniczne, dzięki którym można coraz szyb-
ciej, coraz wierniej i coraz taniej uzyskiwać, magazynować i przesyłać informację. Z roku na
rok pojawiają się nowe sposoby, programy, strategie, zabiegi i struktury, które mają coraz sku-
teczniej wpływać na postawy, opinie i zachowania się ludzi oraz coraz trafniej określać rze-
czywisty zasięg, zakres i wielkość tego wpływu. Z roku na rok rodzą się nowe koncepcje opi-
sywania procesów komunikacji, ujawniające rolę w nim nieznanych lub wcześniej niedocenia-
nych czynników; te z kolei inspirują powstanie nowych strategii, metod i technik badawczych,
których zastosowanie prowadzi do sformułowania nowych hipotez.
Każde z tych urządzeń i każdy z ich elementów, a także każdy rodzaj i składnik zachowa-
nia komunikacyjnego i badawczego mają swoje nazwy, które wzbogacają szybko rosnący zbiór
młodych i starych terminów, ułatwiających, a niekiedy wręcz umożliwiających mówienie i pi-
sanie o różnych aspektach obecności mediów we współczesnym społeczeństwie i badań nad
nimi. Coraz częściej czytelnicy gazet i czasopism, a także radiosłuchacze i telewidzowie nie
rozumieją w ogóle albo nie rozumieją właściwie wypowiedzi, w tym także ofert handlowych,
dotyczących komunikacji za pomocą urządzeń technicznych. Nie znając odpowiedniej termi-
nologii, nie sposób uczestniczyć w dyskursie o mediach. Toteż ze względu na rolę, jaką me-
dia odgrywają dziś w życiu publicznym i prywatnym każdego człowieka – przynajmniej w
na-
szej części świata – jednym z najpilniejszych i najpowszechniejszych zadań edukacyjnych dla
szkół i uczelni wyższych wszystkich typów i stopni jest przygotowanie młodych ludzi do życia
z nimi, a także popularyzacja w społeczeństwie wiedzy o nich.
Tym celom ma służyć nasz słownik. Zawiera on ponad 1200 haseł obejmujących całą –
oprócz wąskospecjalistycznej –
terminologię medialną
, tzn. słownictwo odnoszące się do
środków komunikowania, służących wyrażaniu, magazynowaniu, przetwarzaniu i transmi-
sji informacji, z uwzględnieniem
Nabywca: Marzena Piechowiak 2012-10-12
ekonomicznych, politycznych,
ich aspektów technicznych,
Wstęp
VI
prawnych, kulturalnych, literackich, językowych, typologicznych itd. W ramach tak rozumia-
nej terminologii medialnej znalazły się hasła z dziedziny:
teorii komunikacji społecznej
(np.
determinizm technologiczny
,
doktryna prasowa
,
dysonans poznawczy
,
funkcje mediów
,
globalizacja
,
globalna wioska
,
kompetencja komu
-
nikacyjna
,
komunikowanie masowe
,
polityka informacyjna
,
prasoznawstwo
,
semiotyka
,
skuteczność mediów
,
skutki oddziaływania mediów
,
spirala milczenia
);
metodologii badań medioznawczych
(np.
ankieta prasowa
,
badania odbioru mediów
,
badania postaw i opinii
,
czytelnictwo prasy
,
historia prasy
,
metody i
techniki badań me
-
dioznawczych
,
opinia publiczna
/
społeczna
,
słuchalność
);
pragmatyki komunikacji
(np.
adresat
,
analiza zawartości mediów
,
audytorium
,
dys
-
kurs
,
edukacja medialna
,
gatekeeping
,
mediatyzacja
,
perswazja
,
propaganda
,
publiczność
,
selekcja nadawcza
,
selekcja odbiorcza
);
języka w mediach i retoryki
(np.
akt mowy
,
argumentacja
,
błąd językowy
,
język w
me
-
diach
,
kultura języka
,
nowomowa
,
retoryka dziennikarska
,
style wypowiedzi w
mediach
,
zrozumiałość wypowiedzi
);
typologii mediów
(np.
awizy
,
biuletyn
,
czasopismo
,
dekadówka
,
fanzin
,
gazeta
,
media
,
prasa
,
tabloid
);
telematyki
(np.
antena
,
bajt
,
bit
,
cd
,
grafika komputerowa
,
haker
,
hipertekst
,
interak
-
tywność mediów
,
internet
,
notebook
,
piksel
,
społeczeństwo informacyjne
);
ekonomii i ekonomiki mediów
(np.
kolportaż prasy
,
koncentracja mediów
,
kon
-
cern medialny
,
ochrona konsumentów
,
rynek mediów
,
sponsorowanie w mediach
,
znak
towarowy
);
prawa i etyki
(np.
cenzura
,
copyright
,
dziennikarskie kodeksy etyczne
,
etyka mediów
,
netykieta
,
prawo autorskie
,
prawo prasowe
,
prawo reklamy
,
tajemnica zawodowa dzienni
-
karska
,
wolność mediów
);
warsztatu dziennikarskiego i organizacji pracy redakcji
(np.
adiustacja
,
fotografia
prasowa
,
linia programowa redakcji
,
newsroom
,
organizacja pracy redakcji
,
redaktor na
-
czelny
,
szata graficzna gazety
,
warsztat dziennikarski
);
genologii dziennikarskiej
(np.
artykuł publicystyczny
,
dziennik radiowy
,
felieton
,
ga
-
tunki dziennikarskie
,
komentarz
,
komiks
,
reportaż
,
wywiad
,
zapowiedź
,
zwiastun
);
reklamy i marketingu
(np.
aida
,
baner
,
kampania reklamowa
,
marketing
,
ogłoszenie
reklamowe
,
public relations
,
reklama zewnętrzna
);
radia i telewizji
(np.
radio alternatywne
,
publiczna radiofonia i telewizja
,
telewizja
cyfrowa
,
telewizja kablowa
);
drukarstwa i szaty graficznej
(np.
akapit
,
apla
,
arkusz
,
impressum
,
kursywa
,
nagłówek
,
offset
,
typografia
);
organizacji rozpowszechniania
(np.
abonament
,
akwizycja
,
kolportaż prasy
,
prime
time
,
sieć telekomunikacyjna
,
telewizja kablowa
).
Jak widać po tych przykładach, w roli haseł w tym słowniku występują wyłącznie nazwy
pospolite. Nazwy własne bywają wprawdzie wymieniane jako przykłady w artykułach hasło-
wych, ale same nie są wyrazami czy wyrażeniami hasłowymi.
Hasła w
Słowniku
różnią się między sobą wielkością, zawartością i charakterem. Najlicz-
Nabywca: Marzena Piechowiak 2012-10-12
niejszą grupę tworzą proste, 4–5-wierszowe hasła definicyjne ograniczone do wyrazu lub wy-
Zgłoś jeśli naruszono regulamin