10 przykazań Wojciecha Nitki dla budownictwa szkieletowego (32008).pdf

(551 KB) Pobierz
10
przykazañ Wojciecha Nitki
dla budownictwa szkieletowego
2.
Opieraj siê na modu³ach.
Konstrukcja i materia³y oparte na modu³ach poz-
walaj¹ oszczêdzaæ na materia³ach i robociŸnie.
Modu³ami, na których opiera siê lekkie budownictwo szkieletowe
s¹ wymiary 40 i 60 cm. Modu³y dotycz¹ rozstawu elementów kon-
strukcji, a ich wielokrotnoœæ stanowi podstawê wymiarów drew-
nopochodnych p³yt poszycia stropów, œcian i dachu, a tak¿e p³yto-
wych gipsowych jako materia³u wykoñczeniowego.
Ze wzglêdu na wp³yw warunków atmosferycznych, oraz w³aœci-
woœci samych p³yt, na poszycia stropów, œcian i dachu nale¿y stoso-
waæ p³yty o w³aœciwoœciach wilgociouodpornionych.
Odpowiednimi na poszycia stropów, œcian i dachu s¹ p³yty wióro-
we V-100, p³yta OSB/3 lub sklejka o w³aœciwoœciach wodoodpor-
nych. Na poszycia nie nadaje siê deska.
1.
Stosuj drewno suszone i czterostronnie strugane.
W³aœciwie przygotowane drewno to gwarancja
trwa³oœci domu drewnianego.
Do budowy szkieletu nale¿y stosowaæ drewno sosnowe, klasy K27.
Tarcica musi byæ suszona komorowo i czterostronnie strugana.
Drewno nie mo¿e mieæ okreœlonych normowo wad, na przyk³ad
chorych sêków lub pêkniêæ, bowiem zmniejszaj¹ one jego wytrzy-
ma³oœæ.
W drewnie suszonym komorowo nie ma zarodników pleœni i grzy-
bów. W czasie suszenia zabijane s¹ tak¿e larwy owadów oraz ca³ko-
wicie zatrzymany jest proces sinienie drewna.
Wilgotnoœæ tarcicy z drewna sosnowego, z której mo¿na budowaæ
dom, powinna wynosiæ:
- nie wiêcej ni¿ 18% - jeœli elementy bêd¹ obudowane,
- nie wiêcej ni¿ 23% - jeœli elementy bêd¹ na otwartym powietrzu.
Drewno przywiezione na budowê nie powinno mieæ wilgotnoœci
wiêkszej ni¿ 18-19%. W trakcie budowy - trwaj¹cej przewa¿nie kil-
kanaœcie tygodni - drewno mo¿e wyschn¹æ do wilgotnoœci oko³o
16%, co zapewnia maksymaln¹ wytrzyma³oœæ i niezmiennoœæ wy-
miarów elementów, b¹dŸ zwiêkszyæ swoj¹ wilgotnoœæ do 20 22%.
Na zmiany wilgotnoœci wp³yw bêd¹ mia³y warunki atmosfer yczne.
Jednak zamkniêciem elementów konstrukcji w œcianie, np. po-
przez zak³adanie opóŸniacza pary, drewno winno posiadaæ wilgot-
noœæ nie wiêksz¹ ni¿ 18%.
Drewno konstrukcyjne strugane jest bardziej odporne na dzia³anie
ognia ni¿ niestrugane; p³omienie ognia œlizgaj¹ siê po jego g³adkiej
powierzchni. Drewno strugane jest równie¿ rzadziej atakowane
przez owady, którym trudniej dostaæ siê do œrodka elementu przez
g³adk¹ powierzchniê.
3.
Izoluj stropy i pod³ogi.
Izoluj¹c p³yty poszycia pod³ogi od belek stropo-
wych unikniesz skrzypienia pod³ogi
Ka¿dy strop, po któr ym siê chodzi, mniej lub bardziej siê odkszta³-
ca. W stropie o konstrukcji drewnianej uginaæ siê mo¿e i pod³oga
(czyli p³yty poszycia stropu), i belki stropowe. Jeœli strop jest bar-
dzo sztywny, ugiêcia s¹ niezauwa¿alne, jeœli jednak jest inaczej -
poszczególne jego elementy wyraŸnie siê uginaj¹. Odkszta³caj¹ce
siê elementy stropu ocieraj¹ siê o siebie i to w³aœnie s³yszymy jako
skrzypienie pod³ogi.
Skrzypieniu pod³ogi zapobiec mo¿na stosuj¹c ró¿nego rodzaju
podk³adki miêdzy belkami stropu a p³yt¹ poszycia podk³adki filco-
we, gumowe lub z innych materia³ów zapobiegaj¹cych skrzypieniu
pod³ogi.
12
4.
Buduj oszczêdnie.
Buduj¹c oszczêdnie ograniczasz wydatki.
Optymalnie zaprojektowana konstrukcja to taka, w której w mo¿li-
wie maksymalnym, ale jeszcze bezpiecznym stopniu wykorzystano
wytrzyma³oœæ materia³u konstrukcyjnego.
Stosuj¹c odpowiednie ³¹czniki mo¿na zaoszczêdziæ na iloœci drew-
na konstrukcyjnego oraz p³yt poszycia stropów, œcian i dachu.
Bezpodstawne stosowanie tzw. przewi¹zek w œcianach i stropch,
które nie zawsze s¹ technologicznie wymagane zwiêksza ilosæ ma-
teria³u i robocizny, a tym samym podnosi cenê budynku.
5.
Pozwól œcianom oddychaæ
Prawid³owy uk³ad warstw w œcianie zewnêtrznej
zapewni trwa³oœæ budynku
Uk³ad warstw œcian zewnêtrznych budynku w technologii lekkie-
go szkieletu zapewnia trwa³oœæ, oddychanie œcian, a tak¿e energo-
oszczêdnoœæ budynku. Ka¿da warstwa œciany spe³nia w ca³oœci
uk³adu warstw przypisan¹ jej rolê. Pominiêcie którejkolwiek z nich
pozbawiæ mo¿e œcianê wymienionych wy¿ej w³aœciwoœci.
Typowy uk³ad warstwy œciany zewnêtrznej:
- P³yty gipsowo-kartonowe lub gipsowo-w³óknowe.
Stanowi¹ wewnêtrzn¹ warstw¹ wykoñczeniow¹. Podnosz¹ sztyw-
noϾ konstrukcji budynku.
W konstrukcji budynku, o osiowym rozstawie elementów konstru-
kcji 40 lub 60 cm, maj¹ zastosowanie p³yty o szerokoœci 120 cm,
z tym i¿ przy rozstawie 40 cm, zalecane jest stosowanie p³yt gru-
boœci 12,5 mm, natomiast gdy rozstaw s³upków wynosi 60 cm,
nale¿y stosowaæ p³yty gruboœci 15 mm.
- OpóŸniacz pary wodnej - zwany popularnie paroizolacj¹.
Nazwa „opóŸniacz pary wodnej” bardziej ni¿ nazwa „paroizolacja”
okreœla jego rolê jako pe³ni w uk³adzie warstw œciany zewnêtrznej.
Zadaniem „opóŸniacza pary” nie jest zatrzymanie par y wewn¹trz
budynku, jak by wskazywa³a na to nazwa „paroizolacja”. Zadaniem
opóŸniacza pary jest powolne dozowanie przep³ywu wilgoci
z wnêtrza budynku na zewn¹trz, poprzez gruboœci œciany.
Zaleca siê, by folia mia³a gruboœæ oko³o 0,15 mm oraz maksymaln¹
zdolnoœæ przepuszczalnoœci pary wodnej - oko³o
2-20 g/m
2
/24h.
- Materia³ izolacyjny.
Jest to zwykle we³na szklana lub mineralna b¹dŸ - ostatnio coraz
bardziej popularne izolacje oparte na w³óknach celulozy. Gruboœæ
izolacji termicznej zale¿y od szerokoœci s³upków œcian zewnêtrz-
nych i zwykle powinna byæ jej równa. W naszej strefie klimatycz-
nej, by spe³niæ wymagania normowe, gruboœæ izolacji cieplej win-
na wynosiæ min. 140 mm.
- Poszycie zewnêtrzne.
S¹ to zazwyczaj drewnopochodne p³yty o wysokiej odpornoœci na
wilgoæ; najczêœciej p³yty OSB/3 lub p³yty wiórowe V-100. Poszycie
takie usztywnia konstrukcjê szkieletu œcian. Stanowi tak¿e izola-
cje akustyczn¹ œciany zewnêtrznej, a tak¿e podk³ad pod materia³y
elewacyjne.
- Wiatroizolacja.
Wiatroizolacja chroni p³yty poszycia i ca³y budynek przed wod¹
i nap³ywem wilgoci z zewn¹trz. Jednoczeœnie gwarantuje przep-
³yw pary wodnej nagromadzonej we wnêtrzu œciany na zewn¹trz
budynku. Jak sama nazwa wskazuje chroni tak¿e budynek przed
wych³adzaniem go przez wiatr.
- Wykoñczenie zewnêtrzne œciany.
Jest to najczêœciej siding winylowy czy drewniany. Siding przybija
siê bezpoœrednio do poszycia pokrytego wiatroizolacj¹. Elewacjê
mo¿na te¿ wykoñczyæ tynkiem k³adzionym na styropianie. Stosu-
j¹c styropian, nale¿y zapewniæ wentylacjê pomiêdzy p³yt¹ poszycia
pokryt¹ wiatroizolacj¹, a wewnêtrzn¹ stron¹ styropianu. Podobnie
wykañcza siê elewacjê ceg³¹ klinkierow¹; miêdzy p³yt¹ poszycia
pokryt¹ wiatroizolacj¹, a licem z ceg³y pozostawia siê wentylowan¹
pustkê powietrzn¹.
13
6.
U¿ywaj wiatroizolacji.
Stosuj¹c wiatroizolacjê ochraniasz budynek przed
wilgoci¹ i oszczêdzasz energiê.
Œciany szkieletowego domu drewnianego winne byæ od zewn¹trz
pokryte wiatroizolacj¹. Wykonana z por ypropylenu i poprawnie
u³o¿ona, chroni budynek przed przewiewaniem - a wiêc utrat¹ cie-
p³a, a tak¿e przed wod¹ i wilgoci¹ - jest zatem stra¿nikiem trwa³oœ-
ci konstrukcji domu. Jednoczeœnie wiatroizolacja pozwala wypro-
wadzenie wilgoci z wnêtrza budynku na zewn¹trz.
Cech¹ charakteryzuj¹c¹ typowe folie wiatroizolacyjne jest paro -
przepuszczalnoϾ w granicach 120 180 g/m2/24 godz. Inne folie,
o mniejszej lub wiêkszej paroprzepuszczalnoœci, nie spe³niaj¹ wy-
magañ wiatroizolacji.
7.
Stosuj styropian ryflowany.
Styropian ryflowany ochroni poszycie œcian przed
zawilgoceniem z zewn¹trz.
Poprawny sposób docieplania domów szkieletowych styropianem
polega na zastosowaniu takich rozwi¹zañ, by miêdzy wiatroizo-
lacj¹ a warstw¹ styropianu pozosta³a trwa³a szczelina powietrzna
umo¿liwiaj¹ca odprowadzenie pary wodnej i wody.
Mo¿liwe s¹ dwa rozwi¹zania chroni¹ce budynek przed dzia³aniem
wody i wilgoci, oba z u¿yciem wiatroizolacji: pierwszy polega na
zastosowaniu styropianu ryflowanego, drugi na uk³adaniu styro -
pianu na listwach.
Innym rozwi¹zaniem w zakresie zewnêtrznego docieplania budyn-
ków szkieletowych jest stosowanie we³ny mineralnej. Tak jak
w przypadku styropianu ryflowanego i tu wymagane jest stosowa-
nie wiatroizolacji jako przegrody chroni¹cej poszycie przed ewen-
tualnym zawilgoceniem. We³nê zatem nale¿y montowaæ mechani-
cznie, na ko³ki.
8.
Zapewnij prawid³ow¹ wentylacjê.
Prawid³owa wentylacja elementów budynku za-
pewni trwa³oœæ konstrukcji.
Najwiêkszym wrogiem drewnianego budownictwa jest wilgoæ.
O trwa³oœci drewnianej konstrukcji budynku decydowaæ bêdzie
prawid³owo wykonana wentylacja poszczególnych elementów bu-
dynku - przestrzeni podpod³ogowej, poddasza u¿ytkowego i nie-
u¿ytkowego, której podstawowym zadaniem jest wyprowadzenie
na zewn¹trz wilgoci nagromadzonej w budynku.
14
9.
Oszczêdzaj instalacje.
Odpowiednie u³o¿enie i zabezpieczenie instalacji
wod-kan uchroni je przez awariami.
Rury i przewody elektr yczne nale¿y prowadziæ tak, aby nie os³abiæ
drewnianej konstrukcji œcian i stropów, oraz nie nara¿aæ na uszko-
dzenia przez œruby czy gwoŸdzie, podczas monta¿u p³yt gipsowo-
kartonowych.
Rury instalacji wodno-kanalizacyjnej nie nale¿y uk³adaæ w œcia-
nach wewnêtrznych domu. W œcianach zewnêtrznych mo¿na uk³a-
daæ jedynie przewody instalacji elektrycznej. Nie zmniejsz¹ one
gruboœci izolacji cieplnej. S¹ te¿ odporne na dzia³anie warunków
atmosferycznych.
Aby nie dopuœciæ do uszkodzenia rury wkrêtem, odleg³oœæ miêdzy
rur¹ a krawêdzi¹ p³yty gipsowo-kartonowej powinna byæ wiêksza
od d³ugoœci wkrêta, którym bêdzie przymocowana p³yta. Jeœli jed-
nak zdarzy siê, ¿e otwór na rurê jest zbyt blisko krawêdzi, trzeba
w tych miejscach przymocowaæ blaszki ochronne, które unie-
mo¿liwi¹ przebicie rur y.
10.
Buduj bez chemii.
Dom ekologiczny to dom bez chemii.
Ochrona drewna przez owadami i grzybami
By unikn¹æ stosowania chemii drewniana konstrukcja musi byæ
wykonana z drewna suszonego komorowo i czterostronne struga-
nego.
Suszenie w wysokiej temperaturze (powy¿ej 60
o
C) eliminuje
z drewna wszelkie bakterie, zarodniki grzybów i larwy owadów.
Drewno pozbawione zostaje tak¿e substancji mog¹cych stanowiæ
dla nich po¿ywienia. St¹d drewno suszone komorowo uwa¿a siê za
uodpornione na dzia³anie grzybów i owadów. Natomiast cztero-
stronne struganie nadaje drewnu g³adk¹ powierzchniê, w której
owady niechêtnie ¿eruj¹. Taka powierzchnia powoduje tak¿e wiê-
ksz¹ odpornoœæ elementów na dzia³anie ognia: p³omienie, œlizgaj¹
siê po g³adkiej powierzchni.
Ochrona drewna przed ogniem.
Najwiêksza wymagana odpornoœæ ogniowa w budownictwie mie-
szkalnym jednorodzinnym wynosi 30 min. Uzyskaæ j¹ mo¿na sto-
suj¹c jako wewnêtrzne ok³adziny œcian p³yty gipsowo-kartono-
wych grub. 12,5 mm. P³yty te posiadaj¹ atest Instytutu Techniki
Budowlanej na odpornoœæ ogniow¹ w³aœnie 30 minut.
Przy zastosowaniu p³yt gipsowo-kartonowych grub. min. 12,5 mm
na wewnêtrzne ok³adziny œcian nie jest wymagana impregnacja
ognioochronna drewnianej konstrukcji budynku.
Opracowanie: Wojciech Nitka
Centrum Budownictwa Szkieletowego
10
15
Zgłoś jeśli naruszono regulamin