Szkice o godności człowieka (2012, Oficyna Wydawnicza Uniwersytetu Zielonogórskiego) - Marek Piechowiak Tomasz Turowski.pdf

(6219 KB) Pobierz
SZKICE O GODNOŚCI
CZŁOWIEKA
Redakcja naukowa
Marek Piechowiak
Tomasz Turowski
Zielona Córa 2012
RADA W YD AW NICZA
Krzysztof Urbanowski
{przewodniczący),
Marian Adamski, Andrzej Maciejewski, Janusz Matkowski,
Maria Fic, Bohdan Halczak, Zdzisław W ołk, M ichał Drab, Anna Walicka,
Beata Gabryś, Rafał Ciesielski, Ryszard Błażyński (sekretarz)
U N IW E R S Y T E T
Z IE L O N O G Ó R S K I
RECENZENT
Alfred W ierzbicki
REDAKCJA
Monika Nowecka
REDAKCJA TECHNICZNA
Jolanta Karska
KOREKTA
Dorota Poślednia
PROJEKT OKEADKI
Alicja Błażyńska
© C opyright by U niw ersytet Zielonogórski
Zielona G óra 2 0 1 2
ISBN 978-83-7481-481-2
OFICYNA WYDAW NICZA UNIWERSYTETU ZIELONOGÓRSKIEGO
65-246 Zielona Góra; ul. Podgórna 50, tel./faks (68) 328 78 64
w w w .ow .uz.zgora.pl,sekretariatow@ adm.uz.zgora.pl
Druk: Zakład Poligraficzny UZ
Spis treści
Przedmowa...............................................................................................................................5
Wojciech Żełaniec,
O pojmowaniu godności człowieka..................................................... 7
Eligiusz Piotrowski,
Teologiczne uwarunkowania filozoficznej
koncepcji osoby................................................................................................................ 21
Marek Piechowiak,
Tomasza z Akwinu egzystencjalna koncepcja
osoby i jej godności. Komentarz do
Summy teologii,
część I, kwestia 29, artykuł 1 .............................................................................................35
Zdzisław Kalita,
Leona Battisty Albertiego wizja człowieka i świata................................49
Marta Kasztelan,
Simone de Beauvoir o godności kobiety............................................... 75
Tomasz Mróz,
Personalistyczna antropologia
Wincentego Lutosławskiego............................................................................................85
Jacek Uglik,
Człowiek w społeczeństwie i historii.
0 poglądach antropologicznych Michała Bakunina................................................... 107
Joanna Dudek,
Marii Ossowskiej ujęcie osoby, osobowości
1 godności.......................................
117
Paweł
Łącki, Godność człowieka w etyce współczesnej.
Przykład Olfrieda I IoiTego.............................................................................................131
Mariusz Wojewoda,
Natura ludzka i wolność w ujęciu
Roberta Spaemanna......................................................................................................
149
Beata Frydryczak,
Człowiek jako zbieracz wrażeń:
między melancholią a radosną przemianą świata................................................
165
Marcin Sieńko,
C
z ł o w i e k w l u s t r z e n o w o c z e s n e
!
t e c h n i k i
...............................................1 7 5
Tomasz Turowski,
Niewzruszony obserwator
- podmiot decyzji moralnych. Wokół bioetyki Petera Singera...................................183
Peter Kunzmann,
„Nic jak tylko ssaki”?............................................................................
191
U N I W E R S Y T E T
Z I E L O N O G Ó R S K I
SZKICE O GODNOŚCI CZŁOWIEKA
Zielona Góra 2012
M arek P ie c h o w ia k
P rzed m ow a
iniejszy tom zawiera opracowania dotyczące filozoficznej koncepcji godności
człowieka. Autorzy mieli za zadanie podjąć problematykę tego, co dla człowieka
specyficzne, co decyduje o jego wyjątkowości, co pozytywnie wyróżnia go w sposób,
który skłania nas do mówienia o człowieku, że jest kimś, a nie czymś, że jest osobą. I nie
chodzi tu wyłącznie o same słowa i nazwy (choć i one - jako wypracowane w kulturze
narzędzia „oswajania” świata - nie są bez znaczenia), ale przede wszystkim o refleksję
nad człowiekiem jako osobą. Rzeczą drugorzędną jest, czy to, co wyjątkowe, nazwiemy
„godnością” czy w inny sposób.
Cele, które przyjęli poszczególni autorzy, nie obejmują wprost próby odpowiedzi
na pytanie, czym jest godność. Niemniej jednak, przygotowując teksty do druku,
daleki byłem od przekonania, że ich wartość, wyczerpuje się w prezentacji sposobów
jej pojmowania. Nie mogłem oprzeć się myśli, że referowane poglądy, m im o dużej
różnorodności i znacznych odmienności kontekstów teoretycznych (i nie tylko teore­
tycznych), w których występują, dotyczą tego samego. Jako redaktor (wraz z Tomaszem
Turowskim) tego tomu będę w pełni usatysfakcjonowany, jeśli jego lektura przyczyni
się do wyrobienia przekonania, że debata na temat godności nie jest debatą na temat
pojęcia czy tworu kulturowego, ale jest debatą o czymś czy - raczej -- o kimś; lub do
przekonania, że jak dawniej, tak i dziś można i warto zastanawiać się nad sprawami dla
człowieka fundamentalnymi, a zastanawiając się nad nimi, m ożna i warto wychodzić
poza ujęcia jednostronne, choćby były zaopatrzone w certyfikat zapewniający o tym,
że są rezultatem najnowszych zdobyczy nauki.
Opracow ania zamieszczone w niniejszym tom ie powstały w ram ach projektu
przygotowanego w Instytucie Filozofii Uniwersytetu Zielonogórskiego.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin