NAUKA O SPOŁECZEŃSTWIE 06.05.2010r
11.06 – egzamin (godz. 14.00) 26.05 – zerówka bez konsekwencji (godz. 11.00)16.09 - poprawka (godz. 10.00)
Pomiędzy sprawami związanymi z wykluczeniem społecznym o charakterze ekonomicznym, a z drugiej strony wykorzystaniem technologii istnieje wysoka korelacja. Mamy do czynienia z rozwarstwieniem w społeczeństwie polskim , gdzie element ekonomiczny jest pewnym elementem różnicującym istniejący stan rzeczy.
Kwestia dostępności do rozmaitych typów technologii :
· Roku 2009 kiedy diagnoza społeczna została zrealizowana 60% gospodarstw w Polsce posiadała komputer, ponadto 51% gospodarstw miało dostęp do Internetu.
· W 2003 roku – 17% posiadało komputer.
· w roku 2007 komputer posiadało ponad 50% gospodarstw domowych
Mamy do czynienia z przyrostem radykalnym .
· Komputery posiadają w większości gospodarstwa wieloosobowe – oznacza to , że prawie 70% Polaków ma w domu komputer. Natomiast dostęp do Internetu ma około 60% Polaków.
· Mimo, iż wiele osób ma dostęp do komputera to i tak z tego nie korzysta – ponad 17% osób powyżej 16 roku życia mają komputer w domu, ale najczęściej z niego nie korzystają. Liczba tych osób, które mają dostęp do komputera od roku 2007 roku wzrosła kilka procentowo.
· Najrzadziej dostęp do takiej technologii mają gospodarstwa jednoosobowe, osoby, które żyją samotnie.
· Cały czas pogłębia się rozwarstwienie pomiędzy gospodarstwami jednoosobowymi, a gospodarstwami wieloosobowymi. Ponad 90% gospodarstw gdzie jest osoba ucząca się ma dostęp do Internetu. A gdzie nie ma osób uczących się około 30% gospodarstw ma dostęp do Internetu.
· Największy odsetek dostępu do Internetu jest w Województwie Pomorskim (to Województwo ma największą infrastrukturę w zakresie technologii), najmniejszy dostęp ma Województwo Świętokrzyskie.
· Z diagnozy społecznej wynika , że ponad połowa Polaków powyżej 16 roku życia korzysta z Internetu.
· Stopień nasycenia populacji w kontekście technologii Internetu jest najwyższy w krajach Skandynawii.
· W ciągu 2, 3 lat czeka nas równie silny przyrost i najprawdopodobniej w roku 2013/2014 będziemy mieli około 70% populacji korzystającej z tego rodzaju technologii.
· Blisko 80% populacji polskiej to są osoby, które są stelefonizowane , jeśli chodzi o telefony komórkowe. W 2003 roku korzystało z telefonu komórkowego 23% - przyrost jest radykalny.
· W ciągu ostatnich 3 lat nastąpił przyrost korzystających z Internetu w Województwie Kujawsko – Pomorskim, ponieważ powiększyła się liczba gospodarstw domowych. Województwo Kujawsko – Pomorskie jest województwem najszybciej rozwijającym się.
Nie jest przesądzone , że Internet jest przyczyną odróżnienia populacji, ale jest wskaźnikiem związanym z tą różnicą. Kiedy porównujemy osoby korzystające z komputera i korzystające z Internetu oraz ich cechy to otrzymujemy dwie różne grupy , które tworzą dwie odrębne Polski.
o Kiedy przyjąć kryterium wieku– osoby od 16 – 24 roku życia to 87% korzysta z tej technologii. Międzypokoleniowy cyfrowy podział – w ciągu najbliższych lat przyrost osób młodych zwiększy korzystanie z tej technologii nawet do 100%. To zostanie zniwelowane kiedy młode pokolenie zastąpi pokolenie starsze i wtedy będziemy mieli zanik międzypokoleniowego cyfrowego podziału.
o Kwestia płci – pod względem statystycznym istnieje zauważalna różnica jeśli chodzi o korzystanie z technologii komunikacyjnych przez kobiety i przez mężczyzn – ta różnica waha się o 3-4%. Ilościowo większa liczba kobiet korzysta niż liczba mężczyzn, ale to jest oczywiste, gdyż jest więcej kobiet niż mężczyzn.
o Im wyższe wykształcenie tym częstsze korzystanie z tego rodzaju technologii.
o Im wyższy status społeczny tym również częstsze korzystanie z tego rodzaju technologii.
o Czym wiesze miasta tym większe korzystanie , co jest oczywiste.
o Czym osoba młodsza tym z większej ilości technologii korzysta, a czym starsza to korzysta tylko powiedzmy z jednego rodzaju technologii.
Kiedy porównujemy osoby korzystające i niekorzystające z Internetu pod względem ich cech to wychodzą zauważalne różnice. Kiedy w latach 90 prowadzono badania nad korzystaniem Internetu to pierwsze wyniki badań wskazywały , że korzystanie z takiej technologii może prowadzić do patologii – zanikanie więzi rodzinnych, pogarszają się relacje z innymi. Było tak dlatego , że początkowo była to technologia wykorzystywana przez grupę osób, a kiedy Internet się rozprzestrzenił to zaobserwowano odwrócenie tendencji tejże technologii. Teraz wynika na to, że:
o Osoby korzystające z Internetu mają więcej przyjaciół niż osoby z niego niekorzystające (17% osób korzystających z Internetu deklarowało poczucie osamotnienia, a z osób niekorzystające z Internetu 25% deklarowało poczucie osamotnienia).
o Kiedy pytano osoby badane o sposób radzenia sobie z problemami w życiu to osoby korzystające z Internetu deklarowały pozytywne rozwiązanie problemu, miały mobilizacje, a rzadziej deklarowały sięganie po alkohol.
o Osoby korzystające z Internetu charakteryzowały się wyższymi wskaźnikami z aktywnością obywatelską – prawie 9% w porównaniu do osób niekorzystających Internetu.
o Osoby korzystające z Internetu są częściej zaangażowane społecznie, interesują się sprawami lokalnymi , itd.
o Osoby korzystające z Internetu częściej deklarują zróżnicowane na różne sposoby spędzanie czasu wolnego.
o Koło 10% niekorzystających deklaruje, że uprawia sport, a 40% osób korzystających.
o Internauci cechują się mniejszą religijnością, niż populacja , która z Internetu nie korzysta.
W ciągu ostatnich 5 lat w kontekście społeczeństwa polskiego nastąpiła zmiana. W roku 2005 osoby do 24 roku życia deklarowały , że korzystają z Internetu w celach rozrywkowych. W następnych latach badani deklarowali , że używają Internetu w celach:
1. Miejsce - Naukowych
2. Miejsce - Rozrywkowych
Jeszcze później nastąpiło rozwarstwienie pomiędzy instytucjami edukacyjnymi takimi jak szkoła, a Internetem jako środek pomocniczy w edukacji. W starszych pokoleniach dla osób powyżej 24 roku korzystanie z komputerów jest związane z:
1. Miejsce - Pracą
2. Miejsce - Szukaniem informacji
3. Miejsce - Rozrywką
Większość osób (80%) korzystających z Internetu kontaktuje się z osobami, które już poznał w rzeczywistości właśnie przez Internet. O ile skala osób korzystających z Internetu rośnie, to wskaźnik osób , które zawierają znajomości przez Internet jest stały.
Osoby, które deklarują częste oglądanie telewizji to osoby, które często popadają w depresje, natomiast osoby, które deklarowały długie przesiadywanie w Internecie wręcz przeciwnie.
Większość osób, które deklarowała regularne korzystnie z Internetu zasadniczo można potraktować te osoby jako odbiorców . Wysoki wskaźnik na przesyłanie plików u osób młodych to ponad 50% badanych. Większość internautów nie korzysta w sposób aktywny z Internetu z wyjątkiem serwisów społecznościowych i na takich serwisach ponad połowa internautów ma chociaż jedno konto na danym portalu.
Zagadnienia związane z ubóstwem.
· Pod względem wskaźników obiektywnych granicę ubóstwa przekraczało nieco ponad 3% gospodarstw domowych, jeżeli kryterium subiektywne to nieco ponad 50% lokowało się w granicach ubóstwa. Ta różnica oznacza, że dla większości gospodarstw domowych to nie są to gospodarstwa sąsiedzkie tylko obraz medialny. Aspiracje konsumpcyjne ludzi są kreowane przez media, dlatego większość osób uważa się za ubogich, bo nie są w stanie zaspokoić konsumpcję medialną.
· Z wszystkich badań wynika, że osoby badane zaniżają swoje dochody.
· W społeczeństwie polskim maleją oszczędności, a rosną kredyty. Nastąpiła sytuacja, w której znaczna część Polaków w celu zwieszenia konsumpcji bierze kredyty, aby zaspokoić rozdmuchane potrzeby.
· Coraz większa liczba osób umieszcza siebie wśród osób ubogich, ale ma to związek nie tyle z pogorszeniem się sytuacji finansowej wręcz przeciwnie, gdyż sytuacja finansowa w gospodarstwach w ostatnich latach wzrastała, natomiast zmieniło się postrzeganie rzeczywistości.
· Osoby, które mieszkają w dużych miastach i osoby , które mieszkają w bardzo małej wsi mają podobne aspiracje – jest to właśnie kwestia wpływu mass mediów.
· Istnieje silna korelacja pomiędzy płcią, a przychodami : Kobiety zarabiają mniej niż mężczyźni. Brak różnic istnieje tylko w przypadku dwóch grup : emerytów / rencistów, a studentami. Przeciętny dochód osobisty deklarowany przez kobietę jest o 1/5 niższy niż deklarowany przez mężczyznę. Różnica ta nie jest związana z konkretnym statusem na rynku pracy i nie jest skorelowana z wiekiem. Istnieją dwa wyjątki:
1. W przypadku nauczycieli akademickich te różnice nie są tak bardzo wyraźne.
2. Kobiety zarabiają więcej niż mężczyźni o 1/5 w przypadku zawodu prawnika.
· W roku 2005 większość osób, która odpowiadała , że czuje się dyskryminowana w przypadku płac to mężczyźni, a w 2009 roku również. Jest to zjawisko zastanawiające.
· Inne różnice pomiędzy kobietami a mężczyznami mają charakter pokoleniowy.
· Jest bardzo wysoki odsetek osób , które są osobami niepełnosprawnymi – ponad 10%. Społeczeństwo polskie deklaruje najniższe wskaźniki zatrudniania osób niepełnosprawnych w porównaniu z innymi państwami europejskimi, natomiast Bułgaria jest jeszcze niżej.
· Społeczeństwo polskie w ciągu ostatnich 10 lat jest społeczeństwem w którym wrasta rozwarstwienie społeczne , gdzie jest różnica pomiędzy 20% osób zarabiających najwięcej i 20% osób zarabiających najmniej. Następuje bogacenie się społeczeństwa, ale nie jest to wzrost jednolity. Społeczeństwo polskie jest społeczeństwem o niewykształconej strukturze, ponieważ badania pokazują , że 50% badanych gospodarstw awansowały, a 44% gospodarstw, które były na szczycie hierarchii spadły w dół.
· W społeczeństwach zachodnich mamy do czynienia z reprodukcją społeczną – 70% populacji to są osoby, które mają identyczny status społeczny jak rodzice. Jest bardzo silne dziedziczenie pozycji społecznej. W Polsce 70% osób młodych poszło w ślady inne niż ich rodzice. Grupą , która się reprodukuje w Polsce to:
1. Miejsce – prawnicy
2. Miejsce – lekarze
3. Miejsce – praca w wyższej instytucji
· Wszystkie dane pokazują, że pod względem funkcjonowania Polaka na poziomie jednostki mamy do czynienia z wieloma zmianami, a na poziomie grupowym mamy do czynienia ze spadkiem aktywności. Diagnoza pokazała, że znaczny odsetek populacji jest zadowolony z zadań jakie podejmuje, równie wielki odsetek populacji jest niezadowolony z działania instytucji, itd. Bez znaczącej zmiany nie jest możliwe stworzenie lepszej atmosfery dla funkcjonowania przedsiębiorczości. W ciągu ostatnich 20 lat był rozwój indywidualny, ale to paliwo się wyczerpało, bo doszliśmy do poziomu porównywalnego do społeczeństw zachodnich i jesteśmy do tyłu pod względem kapitału, itd.
4
umkc