GLOBALIZACJA A RYNKI FINANSOWE
Globalizacja – proces dokonujący różne zmiany w gospodarce światowej
Globalizacja rynków finansowych
− proces zachodzący we współczesnej GŚ pomiędzy instytucjami transnarodowymi (korporacje transnarodowe, organizacje o charakterze integracyjnym, finansowym, konsumenci i państwa)
− ma charakter wielopłaszczyznowy, wielostronny, jest określona w aspekcie technicznym, kulturowym, ekonomicznym i społecznym
− odbywa się między krajami, grupami krajów na płaszczyźnie międzynarodowej, doprowadzają do procesów integracji (gospodarki światowej i gospodarek krajowych) oraz dyferencjacji
− a jednej strony podlega procesom integracji (ujednolicenia) a z drugiej dyferencjacji (różnicowanie się – w sferze pomiaru dochodów i rozwarstwienia różnych grup krajów, podział na wysoko i nisko rozwinięte kraje)
Globalizacja wg KE oznacza zmniejszenie barier (fizycznych, technologicznych, ekonomicznych, politycznych) między krajami, wzmocnieniem ściślejszych powiązań międzynarodowych, jak też procesów do tworzenia się zintegrowanego rynku globalnego towarów, usług, kapitału i kształtowania się nowego międzynarodowego podziału pracy.
Globalizacja wg Anny Zorskiej stanowi wyższy, bardziej zaawansowany i złożony etap procesu umiędzynarodowienia działalności gospodarek (rozumiany jako rozszerzenie działalności krajowych przedsiębiorstw za granice – internacjonalizacja)
Proces zapoczątkowany został w XIV wieku wraz z rozwojem zamorskiej ekspansji kampanii handlowych, nowa wyższa forma msg.
W wielu początkowych opracowaniach globalizacja rozumiana jest jako trans nacjonalizacja globalizacji, internacjonalizacja gospodarki, czyli umiędzynarodowienie.
Za I etap globalizacji uznaje się okres 1870-1914. I i II wojna światowa zahamowały proces.
Na przełomie XIX-XX do dziś – powstanie kapitału finansowego (rozumianego jako kapitał łączących się przedsiębiorstw – powstały duże podmioty o zasięgu ponadkrajowym i charakterze monopolistycznym – podmiotów o charakterze finansowym, bankowym, funduszy emerytalnych).
W wyniku połączenia wielkich przedsiębiorstw finansowych z państwowymi nastąpiła globalizacja tych rynków.
Globalizacja wg grupy lizbońskiej:
− proces tworzący nową jakość w rozwoju ludzkości i gospodarki
− nowy proces gospodarczy – społeczno-polityczny, którego początki przypadają na ostatnie chwile dekady XX wieku
Globalizacja rozumiana jest także jako proces tworzenia światowej sieci gospodarczej – składa się z układów sieci sektorowej (układów branż – finansowego postępu technicznego.
Ważne zdarzenia, które zapoczątkowały proces globalizacji w gospodarce światowej:
1. rozpad systemu realnego socjalizmu pod koniec lat 80 (rozpad ZSRR)
2. rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych – komputeryzacja ludności świata (polowa lat 80-tych).
Milton Friedman – wg niego od upadku ZSRR rozpoczyna się globalizacja czyli:
− otworzenie wszystkich państw Europy Zachodniej i państw pozakontynentalnych
− odejście potęgi militarnej
− spowodowało ekspansje międzynarodowych korporacji na terytoria byłego ZSRR
− intensywny proces przekształcenia się gospodarki państw Europy Środkowo-Wschodniej również Azja (Chiny)
− przemieszczanie się kapitału, inwestycji bezpośrednich, portfelowych korporacji – zaczyna się proces globalizacji
− rozwój mikrotechnologii i biotechnologii, inżynierii genetycznej, innowacje to wszystko przyczyniło się do pogłębienia procesu globalizacji
9. proces globalizacji był także możliwy dzięki rozwojowi transportu. Dzięki wielkim zmianom w transporcie międzynarodowym. większe szybkości, dalsze odległości
10. wielka rewolucja poprzez systemy transportu, które można ze sobą łączyć – systemy kontenerowe (kontenery , pojemniki, które jednocześnie są opakowaniami to nie transport)
11. zastosowano wszelkie transkontynentalne samoloty przewozowe – szybkość transportu, łatwość poprzez kontenery
12. w tym także pomaga telekomunikacja i informatyzacja – wszystko lepiej i szybciej jest transportowane
Globalizacja wg K. Żygulskiego to proces zmian zachodzących w świecie i praktyczne mających coraz bardziej planetarny charakter, a więc obejmujący stopniowo wszystkie kontynenty, kraje i społeczeństwa. Zmiany te polegają na zbliżeniu się i skracaniu odległości, narastaniu ilości wielorakich więzi, kontaktów, na wzroście zależności wymiany społeczeństw we wszystkich niemal przejawach ich życia, od tego, co się dzieje w innych częściach świata
Globalizacja wg Budnikowskiego proces scalania gospodarek narodowych pospiesza umiędzynarodowienie procesu gospodarowania
Globalizacja wg B. Paskera – rosnąca przenikliwość wszelkiego rodzaju granic (fizycznych czas-przestrzeń; narodowo-państwowych gospodarek, branż, organizacji, kulturowych)
Globalny rynek finansowy:
− narodowy rynek pieniężny
− narodowy rynek walutowy narodowy rynek powiązany
− narodowy rynek kapitałowy ze sobą
− narodowy rynek instrumentów pozabilansowych
GRF – został poddany procesowi zespolenia współzależności rynków narodowych w jeden globalny rynek
Globalizacja rynkowa – oznacza rynek gdzie występują podobne potrzeby klientów krajowych z klientami globalnymi i globalnymi segmentami.
Globalizacja rynków:
− oznacza łączenie się różnych, początkowo niezależnych rynków w odrębnych państwach w ponadnarodowe tynki światowe
− jest wynikiem rozwoju technologii oraz dążenia firm do osiągnięcia korzyści dzięki standaryzacji produktów i procedur sprzedaży.
Rynki określają konsumenci i ich potrzeby.
Zakres w jakim rynek jest globalny zależeć będzie od tego, czy potrzeby konsumentów w odniesieniu do danego produktu lub danej usługi są podobne na całym świecie.
Uwarunkowanie GRF:
− powstanie elektronicznego pieniądza jako zapisu komputerowego stanowi fundament współczesnej gospodarki światowej
− GRF zdominowały współczesne procesy alokacji wyników wytwórczych
− Funkcjonowanie współczesnych rynków finansowych charakteryzuje się dużą niestabilności, spowodowana gwałtownymi zmianami w kierunkach przepływu kapitału
Procesy towarzyszące GRF:
− Wzrost przepływu kapitału w skali międzynarodowej
− Integracja rynków finansowych
− Wzrost inwestycji portfelowych, krajowych i zagranicznych
− Wzrost udziału instytucji finansowych i niefinansowych w pozyskiwaniu kapitału o charakterze strategicznym
− Wzrost udziału derywatyw (na skutek wzrostu ryzyka deprecjacji i aprecjacji walut)
Proces macdonalizacji – postępujący proces ujednolicenia się gustów, potrzeb, preferencji, wymagań i wzorów konsumpcji.
Czynniki globalizacji rynków finansowych:
− Liberalizacja rynków finansowych i związana z tym rosnąca konkurencja między instytucjami finansowymi
− Postępy technologiczne w dziedzinie informatyki i telekomunikacji
− Szybszy przepływ informacji oraz jej standaryzacja
− Globalizacja gospodarek światowych w różnych wymiarach (handlu, instytucje, struktura, własnościowa)
Czynniki globalizacji gospodarek – zewnętrzne
Czynniki polityczni-prawne:
− Integracja ekonomiczna olbrzymich rozmiarów i powstanie bloków gospodarek
− Liberalizacja handlu międzynarodowego
− Znoszenie barier taryfowych oraz pozaterytorialnych ograniczających wymianę dóbr i usług
− Wzrost znaczenia siły i oddziaływania korporacji transnarodowych na politykę rządow poszczególnych gospodarek narodowych
− Malejący poziom i zakres kontroli narodowej
Czynniki rynkowe:
− Zmniejszanie się różnic w rozwoju gospodarki wielu krajów
− Wzrost dochodów per capita w krajach uprzemysłowionych
− Doskonalenie środków transportu
− Wzrost regionalnych i globalnych sieci dystrybucji
− Pojawienie się marek globalnych
− Rozwój globalnej r…
− Oddziaływanie postępu technicznego i technologicznego
Czynniki kosztowe:
− Dążenie do osiągnięcia globalnych korzyści skali
− Wykorzystanie efektu synergii
− Obniżka kosztów w dziedzinie transportu
− Mobilność produkcji
− Zróżnicowane koszty krajów
Czynniki konkurencyjne:
− Nieustanny wzrost poziomu obrotu handlu światowego
− Wzrost udziału zagranicznych podmiotów w strukturze własności przedsiębiorstw krajowych
− Nasilająca się współzależność ekonomiczna krajów i kontynentów
Korporacje transnarodowe:
− Głowna siła napędzająca globalizację
− Napędzają gospodarkę przemieszczając towary
− Powiązania między krajami
− Realizuje politykę ekspansji
− Działają na wielu rynkach
− Potęgują kompleksowe działania
Zagraniczne inwestycje bezpośrednie – do przyspieszania globalizacji rynków towarowych, usług i rynków finansowych w znacznym stopniu przyczyniło się do dynamiki przepływu zagranicznych inwestycji bezpośrednich.
− Podmioty coraz częściej angażują kapitał i technologie w działalność poza granicami kraju macierzystego
− Kształtują procesy rozwojowe
− Podmioty coraz częściej podejmują globalne strategie działania
KONKURENCJA – procesy globalizacji gospodarki prowadzone do nasilenia się konkurencji międzynarodowej w wymiarze globalnym.
Konkurencja globalna wymaga presji na mega fuzje i przejęcia firm, aby zapewnić im długotrwałą przewagę konkurencyjną, a także wytycza kierunki restrukturyzacji produkcji i jej przestrzenną organizację oraz rozwój postępu technicznego i wybory w polityce państw.
Warunki globalizacji:
− Rozwój techniczny środków komunikacji infrastruktury technicznej
− Liberalizacja handlu międzynarodowego i przepływów międzynarodowych
− Redukcja barier przepływów towarów i kapitału
− Korzystne warunki polityczne, polityka państwowa
− Korzystne położenie graficzne, imigracja ludności
− Tworzenie ładu instytucjonalnego w formie działalności
Siłami sprawczymi rozwoju globalizacji we współczesnej globalizacji są przede wszystkim wysoko wykwalifikowane i twórczo ukierunkowanie przedsiębiorcy, innowatorzy, menadżerowie – realizatorzy, projektanci i wdrażający wysokiej klasy rozwiązania techniczne, głównie w takich obszarach jak:
− Mikroelektronika
− Rozwój produktów inżynierii materiałowej
− Informatyka, telekomunikacja
− Robotyzacja, elastyczne systemy produkcji, automatyka
− Nowe rozwiązania w organizacji i zarządzaniu procesami pracy i produkcji
Kierunki globalizacji:
− Integracja państw
− Wzrost roli nauki i edukacji, rozwój technologii informacyjnych, telekomunikacyjnych oraz kompleksowej automatyzacji
− Zapewnienie ciągłych procesów restrukturyzacji, ukierunkowanych na doskonalenie , wytwarzanie wyrobów, świadczenie usług i prowadzenie skutecznej działalności administracyjnej
− Przetwarzanie wiedzy w nowe konstrukcje, receptury, technologie
− Postępujące liberalizacje rynków dzięki likwidacji i ograniczeniom systemów protekcji ceł ochronnych, limitów i specjalnych licencji w dostępie do określonych rynków krajowych i zagranicznych (integracja)
− Handel międzynarodowy
− Konkurencyjność i innowacyjność
− Likwidacja nadmiaru zatrudnienia oraz opóźnienia cywilizacyjnych, modernizacja linii produkcyjnych
− Rozproszenie się zjawisk procesów poza granice lokalne i kontynentalne, korporacje ponadnarodowe
− Zagęszczenie wzajemnych związków i zależności w skali światowej
− „Poszerzenie przestrzeni” i stwarzanie warunków dla przyjmowania wytworów kultury materialnej i duchowej innych reg...
d.omi