TYSIĄC LAT HISTORII POLSKIEGO NARODU, Jdrzej Giertych, Londyn 1986, Tom 2.pdf

(18318 KB) Pobierz
GDAŃSK
JĘDRZEJ GIERTYCH
LWÓW
TYSIĄC LAT
POZNAŃ
historii
polskiego narodu
TOM
LUBLIN
WROCŁAW
II
LONDYN 1986
ZAMOŚĆ
T Y S I Ą C LAT
HISTORII
POLSKIEGO NARODU
Tora II
Jędrzej Giertych
TYSIĄC
LAT
HISTORII
POLSKIEGO NARODU
Tom
II
Wydlane z pomocą Fundacji Narodowej
Imienia Zofii i Kazimierza Tarnowskich
LONDYN 1986
©
19 86
Nakładem autora
175 Carlingford Road,
Londyn N15 3ET
Printed by Veritas Foundation Press, 63 Jeddo Rd, London W12
Fotoskład “Unicorn Studio”, 63 Jeddo Road, Londyn W12 9EE
C Z A S Y S A S K IE
Czasy, gdy królowała w Polsce dynastia Wettynów, elektorów (w wieku
XIX i XX królów) Saksonii, była okresem, gdy władza królewska wyrwana
została z rąk narodu polskiego, nie znalazła się jednak także w ręku jakiegoś
rodu obcego, Polsce życzliwego, ale znalazła się po prostu w ręku Niemców,
takich samych, jak ci, kórych usiłowały Polsce narzucić intrygi wrogów Polski
z epoki, poprzedzającej politykę Olszowskiego. Czasy saskie były okresem
długim: z niewielkimi przerwami trwały 66 lat (1697-1763). Czasy saskie były
epoką, gdy Polska, bezsilna, bo pozbawiona sprawowania władzy w swoim
państwie przez polski naród, staczała się stopniowo w położenie, grożące
zagładą.
Istotą pomysłu wybrania Sasów na tron polski była idea ustanowienia
polsko-saskiej unii. Są Polacy, którzy uważają, że była to myśl zarazem
oryginalna i zdrowa: Saksonia była krajem , stanowiącym rywalkę
Brandeburgii , a zarazem pragnącym uniezależnienia się od cesarstwa, a więc
związek Polski z nią był znalezieniem sobie sojusznika jakoby dość
naturalnego.* W istocie, jest to ocena oparta na złudzeniach. Saksonia, tak
samo, jak Brandeburgia i A ustria, była państwem niemieckim, a jej
rywalizacje z tymi dwom a państwami, to były rywalizacje w obrębie świata
politycznego niemieckiego, a bynajmniej temu światu nie przeciwstawne. Nie
m a żadnego porów nania między unią polsko-litewską, a polsko-saską: już
choćby dlatego, że przez unię z Litwą Polska zdobywała sobie rozległy teren
swojego wpływu, bo Litwa dostała się pod wpływ Polski, a nie odwrotnie,
natom iast przez unię z Saksonią Polska stawała się terenem wpływu Saksonii,
czyli wpływu niemieckiego.
Prusy i Austria to były dwa państwa niemieckie, których potęga wynikała
między innymi stąd, że podporządkowały one sobie rozległe terytoria ludności
słowiańskiej, tak, że w pewnych okresach czasu posiadały wiąkszość Słowian
i innych nie-Niemców wśród swojej ludności, a jednak nie przestawały być
państwami niemieckimi. (Dotyczy to nie tylko Austrii, ale i Prus: np. w latach
1795-1807 ludność Prus składała się w druzgocącej większości z Polaków,
*
Ciekawa jest ocena projektu stałej unii polsko-saskiej w reskrypcie króla pruskiego
Fryderyka W ilhelma z dnia 13 m arca 1792 roku: „N ic w świecie nie mogłoby być bardziej
przeciwne większym interesom moich państw i ich przyszłych władców, jak istnienie mocarstwa
takiego, jakie utw orzono by przez połączenie trwałe Polski i Saksonii, co przecięłoby, że tak
powiemy, ciało m onarchii pruskiej. (...) Bez wątpienia, byłby to najgroźniejszy sąsiad moich
państw. (...) Jednym , słowem, nie mogę i nie mógłbym w żadnym wypadku zgodzić się na plan
tej n a tu ry .” (Lord).
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin