b1.pdf

Postrzeganie barwy -----------------------------------------

Bohaterem tego wykładu jest „barwa”, która jest cechą każdego przedmiotu tak

jak jego kształt, ciężar itd. Jednak jest to specyficzna cecha. Ciężar czy kształt

pozostaje taki sam. Natomiast z barwą jest o tyle ciekawie, że bywa ona bardzo

kapryśna i lubi się zmieniać w zależności od tego np. jaki przywitał nas dzień.

Barwa przedmiotów będzie inna, gdy pada deszcz i jest pochmurno, gdy świeci

słońce. Te zmiany czasem są bardzo delikatne i nawet ich nie zauważamy,

przypisując danemu przedmiotowi już na stałe wcześniej zapamiętaną barwę.

Jest wiele czynników od, których zależy jak daną barwę postrzegamy w danym

momencie i zostały one ujęte w pewne reguły, ale tak naprawdę widzenie barw

jest subiektywnym procesem.

PODZIAŁ BARW

Barwy dzielimy na ch r o m a t y cz n e i a ch r o m a ty cz n e !

Do barw achromatycznych zaliczamy barwę białą i czarną oraz wszystkie barwy

pośrednie między nimi będą określane jako stopnie lub poziomy szarości

(określenie odcień jest zarezerwowane dla barw chromatycznych). Wszystkie

inne barwy (o nasyceniu różnym od zera) są określane jako barwy

chromatyczne.

Wyróżniamy następujące CECHY BARWY :

 BARWA (ODCIEŃ)

 NASYCENIE

 JASNOŚĆ

Wszystkie systemy kolorów opierają się na trzech parametrach odbieranych

przez człowieka jako odrębne jakości: barwie , jasności i nasyceniu .

W systemach tych barwa (niem. Ton, ang. hue) jest wynikiem mieszania kilku

znajdujących się w widmie barw podstawowych, które oko ludzkie odczuwa

jako wyraźnie inne od pozostałych. Te barwy mają swoje nazwy, a barwy

pośrednie określane są jako procentowy udział sąsiednich barw podstawowych.

BARWA

JASNOŚĆ

NASYCENIE

Jasność (niem. Hellichkeit, ang. Brightness/Value) jest cechą koloru rozumianą

intuicyjnie, zależną od ilości światła (jego energii, czyli amplitudy fali) i

oznacza intensywność koloru. Jej fotometryczną miarą jest tzw. luminancja.

Wrażenie jasności jest czytelne tylko w odniesieniu do tej samej barwy.

Przedstawione wyżej próbki różnych barw mają tę samą jasność, chociaż

odruchowo próbkę o barwie żółtej uznajemy za "jaśniejszą" od próbki o barwie

zielonej. Powstawanie wrażenia jasności jest dość złożone. Na przedstawionych

niżej próbkach kolorów o barwie czerwonej próbka z prawej strony (czarna)

oznacza zupełny brak światła (ciemność), kolejne próbki to coraz

intensywniejsze światło czerwone, próbka środkowa to światło czerwone o

pełnej jasności, a kolejne stopnie rozjaśniania powstają w wyniku dodawania do

barwy czerwonej dwóch pozostałych składowych światła białego (GB).

Stopniowe dodawanie tych składowych zbliża proporcje barw do równowagi,

którą jest biel. W różnych modelach kolorów skala jasności obejmuje tylko

dolny zakres przedstawionych próbek, albo cały zakres od bieli do czerni.

Nasycenie trzeci parametr koloru (niem. Sättigung, ang. Saturation), wyrażające

czystość koloru. Wrażenie nasycenia jest intuicyjnie czytelne w odniesieniu do

kolorów o tej samej barwie i jasności. Próbka z lewej strony przedstawia kolor o

barwie czerwonej w pełnym nasyceniu. Próbka z prawej strony przedstawia

kolor o barwie achromatycznej (szarość) o tej samej jasności. Jest to kolor

składający się z trzech składowych RGB. Wrażenie zmiany nasycenia przy tej

samej jasności koloru powstaje przez zastąpienie części światła o barwie

czerwonej odpowiednią ilością dwóch pozostałych składowych GB. W

rezultacie dwie składowe GB i równa im część składowej R dają barwę

achromatyczną (szarość), która "brudzi" czystą barwę czerwoną. Stopień

nasycenia jest więc odległością koloru od koloru szarego o tej samej jasności (w

wybranym układzie współrzędnych).

PROCES POSTRZEGANIA BARW

Postrzeganie barw jest możliwe tylko za pośrednictwem zmysłu wzroku. I tak

np. informacje na temat kształtu otrzymane za pośrednictwem wzroku możemy

kontrolować przez zmysł dotyku. Mamy wówczas dwa źródła wiedzy o danej

cesze przedmiotu. Informacja o barwie otrzymujemy tylko z jednego kanału

informacji i działa on na następującej zasadzie.

Do całego tego „przedsięwzięcia” zaangażowane są:

 rogówka,

 tęczówka,

 soczewka,

 siatkówka z pręcikami i czopkami,

 nerw prowadzący do mózgu.

Cały proces widzenia jest możliwy dzięki . światłu , które wpada do

wnętrza oka przez przejrzystą rogówkę. Oko jest bardzo wrażliwe na światło.

Gałka oczna ma kształt zbliżony do kuli o średnicy 24 mm.

W siatkówce znajduje się 7 milinów czopków 120 milinów pręcików.

Soczewka zmienia swoją wypukłość, przy bliskich przedmiotach jest wypukła

przy dalszych zmniejsz wypukłość – akomodacja do ostrego widzenia.

Źrenica reaguje jak przysłona i również wpływa na ostrość widzenia

wpuszczając mniej lub więcej światła zależnie od warunków oświetlenia.

TRZY RODZAJE WIDZENIA

Czopki czyli receptory dzielą się na trzy grupy reagowania na daną długość fali

świetlnej.

Z wiekiem nabywamy zdolność prawidłowego rozróżniania barw.

W wieku 6-8 lat jest ona rozwinięta najbardziej.

Zdolność adaptacji oka do oświetlenia (pomieszczenie ciemne/jasne).

Widzenie nocne

Wszystko co widzimy zawdzięczamy, światłu. To one pozwala dostrzegać

otoczenie. Kiedy go brak widzimy ciemność, ale to nie oznacza, że to co

wcześniej widzieliśmy zniknęło? Raczej nie, chyba, że mamy do czynienia

z magiczna sztuczką. Brak światła nie dematerializuje przedmiotów. Możemy

sprawdzić to dotykając ich. Tą drogą dowiadujemy się jaki mają kształt. A jak

jest z barwą? Czy barwa znika wraz ze światłem?

Niewątpliwie postrzeganie barw jest związane ze światłem - wycinek widma

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: