Jaroszewski Z. Choroby które mącą rozum i budzą lęk Krótkie wiadomości o chorobach psychicznych i nerwicach.pdf

(7742 KB) Pobierz
L
l
DR
ZDZISŁAW JAROSZEW SKI
*
*
\
\\ \
V
\
\ \\y
./v //
•-------
/
»
"
M
i
■9-źifce
DR ZDZISŁAW JAROSZEWSKI
Choroby,
które mącą rozum
i budzą lęk
Krótkie wiadomości
0 chorobach psychicznych
1 nerwicach
P A Ń S T W O W Y ZAKŁAD
WY D A WN I C T W L E K A R S K I C H
W A R S Z A W A 1961
SPIS TREŚCI
W s t ę p .......................... ......
I. Jak powstaje choroba p s y c h ic z n a ........................
Czym się objawia choroba psychiczna ...
Jak przebiega choroba psychiczna . .
.
II. Najczęściej występujące choroby psychiczne
Schizofrenia — Rozpad osobowości . . .
,
Paranoia — Obłęd .
. . ..._ .
.
Psychoza maniakalno-depresyjna
. .
.
. .
. Epilepsią — Padaczka . . . \
Zaburzenia psychiczne pourazowe
. Porażenie postępujące . . . .
Inne choroby psychiczne pochodzenia zakaźnego .
Choroby psycmczne na tle zatruć
.
.
. ■...
Zatrucia alkoholem 1
'
M o r f in iz m ..........................
Inne zatrucia
Choroby psychiczne wieku przekwitania
Otępienie starcze..............................................
Miażdżyca naczyń m ó z g o w y c h .................................
Zaburzenia psychiczne w chorobach gruczołów we
wnętrznego w y d z ie la n ia ..............................................
Niedorozwój psychiczny...............................................
Psychozy r e a k ty w n e .....................................................
N e r w i c e .........................................................................
P s y c h o p a t ia ..................................................................
Symulacja i dyssymulacja zaburzeń psychicznych .
III. Czy Jiczba ^psychicznie chorych wzrasta
Jak zapobiegać chorobom psychicznym . . . .
IV. Z historii opieki nad psychicznie chorymi
Z historii psychiatrii polskiej.................................
Ruch higieny p s y c h i c z n e j ........................................
Poradnie zdrowia psychicznego
3
6
30
31
37
44
46
49
9'
18.
19
51
51
■ 70
'
72
75 .
77
78
80
83
88
W
98
100
102
104
107
123
128
129
WSTĘP
Choroby, o których mam tu opowiedzieć, od naj­
dawniejszych czasów otoczone są tajemniczością
i budzą lęk, a często nawet grozę. Choroba psychicz­
na albo — jak do niedawna mówiono — choroba
umysłowa, w pojęciu ogółu równoznaczna jest z sza­
leństwem, a psychicznie chory uchodzi za istotę wy­
soce niebezpieczną dla otoczenia, podobną niemal
do dzikiego stworzenia, które co rychlej trzeba
unieszkodliwić. Nawet ludzie wykształceni, odwie­
dzający po raz pierwszy szpital dla psychicznie cho­
rych, nieraz dziwią się, że wygląda on tak jak każdy
inny szpital albo sanatorium; pytają oni lekarza,
gdzie w osobności trzyma „furiatów'-, i ze zdumie­
niem dowiadują się, że w nowoczesnym szpitalu psy­
chiatrycznym nie ma w ogóle takiego oddziału. Spo­
dziewają się oni także w szpitalu usłyszeć zewsząd
krzyki i jęki i dziwią się, że panuje tu cisza, jakiej
nie ma gdzie indziej. Zwykle sądzi się też, że w szpi­
talu psychiatrycznym chorymi opiekuje się personel
przeważnie męski, odpowiednio dobrany według
wzrostu i sił fizycznych, aby mógł sprostać wszelkim
niebezpieczeństwom, jakie mogą grozić zó strony cho­
rych. Tymczasem ■ w naszych szpitalach psychia­
trycznych, tak jak w innych szpitalach, pracują w ol­
brzymiej większości kobiety, przeważnie młode pie­
lęgniarki i salowe, które podczas kształcenia się
w szkołach pielęgniarskich i w szpitalach nie odby-
3
wają ćwiczeń atletycznych, lecz uczą się przede
wszystkim r o z u m i e n i a c h o r e g o i odpowied­
niego doń odnoszenia się. Albowiem w tym właśnie
tkwi tajemnica właściwego postępowania z psychicz-.
nie chorymi. Osławiony kaftan bezpieczeństwa może
być w pewnych chwilach potrzebny Pogotowiu Ra­
tunkowemu, ale w nowoczesnym szpitalu psychia­
trycznym jest prawie-już nie znaną pozostałością
dawnych czasów.
Przytoczone niżej przykłady wskazują, jak dalekie
są od prawdy opinie rozpowszechnione w społeczeń­
stwie, a przecież przesądów tych jest znacżnie więcej.
Mówi się np., że główną przyczyną chorób psy­
chicznych jest dziedziczenie tych chorób w rodzinach
i choroby weneryczne. W rzeczywistości liczba tych
przypadków jest znikoma — nie przekracza kilku pro­
cent ogółu chorych.
Oddając chorego do szpitala, rodziny wyrażają
największą obawę, że przebywanie z innymi .cho­
rymi — „wariatami" — wywrze na niego szkodliwy
wpływ. A przecież chory oddawany do leczenia za­
chorował przebywając wśród zdrowych, a leczony'
wśród chprych — zdrowieje.
Dość rozpowszechnione jest przekonanie, że choro­
by psychiczne są nieuleczalne, a chorzy, którzy do­
stają się do szpitala, pozostają tam aż do śmierci (!).
A jeśli chodzi o faktyczny stan rzeczy, obecnie spo­
śród ogółu chorych przyjmowanych do szpitali tylko
niespełna 10% (przewlekle chorzy) wymaga stałej
opieki nad sobą, podczas gdy pozostali (90%) wra­
cają do społeczeństwa jako zupełnie wyleczeni albo
jako częściowi inwalidzi (podobnie jak w innych ro­
dzajach chorób), zdolni do współżycia z innymi oraz
do odpowiednio dobranej dla nich pracy i wymagają
4
Zgłoś jeśli naruszono regulamin