As_1936_nr47.pdf

(15474 KB) Pobierz
1
^
I-"
B.
• JKiW Wm~ I f
V
lir
S
Nr. 4 7
2 2 L I S T O P A D A 1936.
C E N A 40 GROSZY
»BLOND WENUS«
D O P U S Z C Z O N Y C H DO K O N K U R S U „ASA'
CIĄG DALSZY.
159.
Przez oko do pióra
Duże cy-
ganerje.
160.
Anoli
Wojtuś.
161.
Dzień
Narodziny
radosnego
rzemiosła.
162.
Widz
Drogi życia.
163.
Jacek
Uwodziciel i naiwna.
164.
Domino
— Tańczące pantofelki.
165.
Błyskawica
Nagroda.
16Q.
Sprawiedliwość
Ostatni wy-
buch.
167.
S. E. 1434
Zwycięstwo.
168.
Lud
— Chata Barylów.
169.
Szatan
Realista.
170.
Jadwiga
Warjat.
171.
Jan Ram
Bez szalika.
172.
Marie Antoinette
Mamo
.
prze-
bacz.
173.
Osiem nastolatka
Deszcz w . słoń-
~
cu.
. 174.
Cis
Skradziony dokument.
175. A.
Gwiazdor
Napoleon nam
przyrzekł.
175. B.'Gwiazdor
Pora szczęścia.
176.
Nigdy inaczej
Gdy jeden zwy-
cięża.
177.
Samuraj
Klucz.
178.
Orlę
— Ojczyzna jego matki.
179.
Ałdous
Bezdroża.
180.
Sfinks
Księżniczka Olali.
181.
Przeloty
Grze Iow a kobita.
182.
Dunajec
Życie jest piękne.
183.
Jasieńczyk
Pojedynek poety.
184.
Beata l al ma ove non come tem-
po —
Złamana grusza.
185.
Hoczkis
Pół godziny gimna-
zjum. •
186.
Promień
Szczęście z ekranu.
187. Żar
Baba Chryścią.
188.
Szatan
Hanka.
189.
Sowa
—.
Humoreska o świętym
z Wólki Mizernej.
190.
Zobaczymy
Dla ciebie Polsko.
191.
Zefir
Czyja własność.
192.
Nina 45
Czarny narcyz.
193.
Zazaula
Zawiodła sic panna
Stefcia.
194.
Sercem gryzą
Grafoman.
195.
August Stanisław
Nędza robo-
tnika.
1%. Sigma
Zaproszenie na bal.
197.
Homo
Głupi Wicek.
198.
Kruk
Szczęśliwa Kraksa.
199.
Per Bacco
Pies.
200.
Elte
Szklanka mleka.
201.
Dziwożona
Kochany Klaudjusz
czyli zdrada małżeńska.
202. A.
%
Punkt
Iks
Opowiadanie,
które niema ani początku ani
końca.
202. B.
Punkt Iks
Przy butelce.
203.
Viola Tricolor
Głodny Wojtek.
204.
Przebudzenie
Promień w odmę-
tach.
205.
Szary proch
Oczyma dziecka.
206.
Wal
— Rybak.
207.
Veritas
Pierwsza miłość kiero-
wnika Bryty.
208. A.
Ślepowron
Złoty wawrzyn.
208. B.
Ślepowron
Sen o mil jonie.
209.
Odrowąż
Omyłka.
210.
Krziwań
Śnisko.
211.
B. A. T. S.
— Ojczyzna i miłość.
212. Z
psiej i ludzkiej doli
Matki.
213.
Tramp
Niejaki Karol.
214.
J. M. 3.
Krepdeszyna.
215.
„XIV"
Jakbądź to nieprawda!
216.
Ti-Lip
Człowiek z katarynka.
217.
Sygnały
Tajemnica.
218.
Ex ungue leortem
Tajemnica
trójmasztowca.
219.
Złoty kłos
Polowy Marcin.
220.
Próba
Święcone.
221.
Na stary temat
Jak powój...
222.
Niedyskrecja
Zagmatwana hi-
storja.
223.
Gong
Weronka.
224
„4005F
Czy Henek jest chory.
225. „Korwety"
Perbol.
226.
A HA
-
Pan Matuszyński.
227.
Beroas
Konkurs i panna.
228.
„Em"
r
Operacja.
229.
A. Wczorajsze jutro
Zguba.
229.
B. Wczorajsze jutro
Pan Król.
230.
„El-esowicz"
-
Szyb płonie.
231.
Sewczyn
Odcięte skrzydła.
232.
Górnicy
—"Czad.
233.
Lis
Pan doktor.
234.
Pęknięta karta
Bez żalu.
235.
Kotwica
Konfrontacja.
236.
P ant lxi rei
Zagadka.
-
237.
Tryton
Przyjaciel czy wróg?
238.
Veritas
Ziemia obiecana.
239.
Bara a vis
Trzy uśmiechy.
240.
Zdan
W aptece.
241.
Jul ja
Jej pierwsza miłość.
242.
Jur-wicz
Id jota.
243.
Logos
Dług.
244.
Wicz
Opowiastki p. Stryckiego.
245.
Bomp
Rewolucjonista.
246.
Els
Ludzie' suteryny.
247.
On
Garbusek.
248.
Georg Martin
Letnisko
Kor-
czuek-Dwór.
249.
Akacje
Od słowika do słowika.
250.
Na los szczęścia
Dusze ludzi i do-
mów.
251.
Sunt Lacrinute rerum
Jontyka.
252.
Jacków Konstantów
Powrót psa.
253.
Larysza
Pożegnanie.
254.
Puklerz i miecz
— Ostatnie wcie-
lenie Henryka z Kaniowa.
255.
Kropla
Świat to absurd.
256.
Poun/uoi
Cztery ruudy.
257.
Stenia
Virtuti Militari.
258.
Lamus
Dziunia.
259.
Credo qui absurdum
Laska Nie-
bios.
260.
Leda
W klatce.
261.
Branco Stosie
Burza nad św.
Jakóbem.
262.
Btęć
Twój powrót.
263.
Be.x
Nowy tydzień Stefana.
264. A.
Ślepowron
Narkotyk.
264. B.
Ślepowron
Ostatni zawód.
265.
J. B. S.
2 /
Nowy kopciuszek.
266.
Jasna
Pokochaj duszę moją.
267.
Józefina
Pogi-zeb matki.
268.
Nasza młodość
Epizod.
269.
Wiosna życia
Praktykant.
270.
Maya
Pierścień.
Malore tout
Juliannę.
Starszy pan
W born po łowach.
Rajmund
Ballada o koniu.
Trzynastka
Królewska pszenica
i dziki mak.
289.
Ziemia dobrzyńska
Odwiedziny.
290.
Ali J. S. U. —
Za wolność.
291.
Wierchu
Pieśń wiosenna Bron-
ki.
292.
Bena
Nauczyciel.
293. A.
Lechita
Przygoda nieboszczy-
ka.
293. B.
Lechita
Zbieg.
294.
Alba 24
Bi leżakowa.
295.
Don Humorek
Pierożek.
296.
Babie lato
—•
Zagadka.
297.
Ktoby myślał
Daltonizm miło-
ści.
298.
7ai górami
Niedokończony obraz.
299.
Łubiny
Lufy i łupiny.
300.
Katabanio
Krokodyl poleski.
301.
Konkurs noweli
Operacja.
•102.
Godłot
Kismet.
303.
Prośba
Wpływ kolegów.
304.
Puk
Prawo przypadku.
305.
Bartodzieje
Jesienne mgły.
306.
1H90HH
Wizja Wyspiańskiego.
.107.
Sokół
Galluschka.
308.
Pierwszy raz
Leśna przygoda.
309.
Korsarz
Ucieczka.
310.
Ananas
Dziwna przygoda pana
Zborskiego.
311.
Horyń
Spiridonowe konie.
312. A.
Soból i panna
V
kresu.
312 B.
Soból i panna
Caritas.
312. C.
Soból i t^anna
Ziomek jedli-
ny.
313.
Jurenis
Jędrkowa dola.
314.
La donna e mobile
Kobieta
zmienna jest.
315.
Pan Taflin
Knajpa i pól księ-
żyea.
316.
Chłop
Pietryna.
317.
98697
Historja o Piotrze.
318.
Mar
Moja pierwsza kolacja.
319.
Kabo
Ulewa.
320.
Bah nówce Polesie
Pietrek.
321.
11 listopada 1936
Jego ożenek.
322.
Ujejski
Piłka
323.
Gnomon
Cichy wspólnik.
324.
Krywań
Mgła.
325.
19 kwietnia
Kwiaty z granitu.
326.
Mniejwięcej
Drzwi.
327.
Petit
Młoda miłość
328.
S. H. Offside
Derby.
329.
Czerwiec
Opowieść banalna.
330.
13 X
Powrót i dziewczyna.
331.
Kronikarz
Stary Bloff.
332.
Mitręga
Stracone szczęście.
333. Z
nowych dróg
Walka o chleb.
334.
Osti
Śląski patrjota.
335.
Izet
Nieznajoma.
336.
Dor i
Przysięga skrzypka.
Wiesław 119
Oni.
337.
Justitia
Sprawiedliwości stało
Z. A\
B.
25
-
Zdrada.
się zadość.
A.
Krzywda
Na pochylni.
338.
Kresowianka
Bajka a rzeczywi-
B.
Krzywda
— Tatusiu.
stość.
Zasański
Bajka z Pelemeli.
339.
Wesoła syrena
Trening miłości.
Na górze róże. na dole f iołki
~
340.
Kartoflarz
Marysia.
Czarne znamię.
341. Śląsk
Dla ciebie.
Manka
Psiakrew.
.
r
542.
Niesamowity
wir
Małżeństwu
Mili.
Fatali.sa
Podpora starości.
343.
J. 44 P.
Umiłowanie.
S.
S.
Rozkaz śmierci.
344.
Proszę przeczytajcie
do końca
Ultimo
Ach! T y !
Walenty Świerk.
Łamibuk
Michał.
345.
Percininus
Lid oczka.
Nawe drogi
Przed okienkiem,
Ilonka
Gdybyśmy mieli pienia- 346.
Azais
Spóźniona miłość.
347.
Azais
Kłótnia.
dze.
348
Azais
Taki sobie obrazek.
E pur si muore
Żongler.
Mizantrop
Bajka mydlana.
Ciąg dalszy n a s t ą p i .
285.
286.
287.
288.
271.
272.
273
273.
274.
275.
276.
277.
278.
279.
280.
281.
282.
283.
284.
2 AS
ILUSTROWANYMAGAZYNTYGODNIOWY
WYDAWCA: SPÓŁKA WYDAWNICZA „KURYER'
1
S. A
REDAKTOR ODPOWIEDZIALNY: JAN STANKIEWICZ
KIEROWNIK LITERACKi: JULJUSZ LEO.
KIEROWNIK GRAFICZNY: JANUSZ MARJA BRZESKI.
ADRES REDAKCJI i ADMINISTRACJI: KRAKÓW,WIELOPOLE 1 (PAŁAC
PRASY). - TEL. 150-60, 150-61, 150-62, 150-63, 150-64, 150-65, 150-ń6
KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400200
AS
ILUSTROWANY
MAGAZYN
TYGODNIOWY
CENA NUMERU GROSZY
PRENUMERATA KWARTALNA 4 ZŁ. 50 GR.
40
Rok II
CENY OGŁOSZEŃ: Wysokość kolumny 275 mm. — Szerokość kolumny
200 mm. — Strona dzieli się na 3 łamy, szerokość łamu 63 mm. Cała stro-
ia zł. 600 Pół strony zł. 300.1 m. w 1 łamie 90 gr. Za ogłoszenie kolorowe
Joiiczamy dodatkowo 50°to za każdy kolor, prócz zasadniczego. Żadnych
zastrzeżeń co do miejsca zamieszczenia ogłoszenia nie przyjmujemy
Numer 47
ASY NUMERU
47-GO:
Niedziela 22 listopada 1936
KANADA
WYCZAROWANA
PENDZLEM SWOICH
MALARZY...
Ogółówi mało z n a n e
malarstwo
k a n a d y j s k i e p o s i a d a piękną prze-
szłość i odznacza sit; wielką in-
dywidualnością.
S t r . 4—5.
HISTORJA PASKA.
W modzie u b i e g ł y c h wieków pa-
sek g r a wybitną role
—'
n i e t y l k o
p r a k t y c z n ą , a l e też i zdobniczą.
S t r . 6.
••
NIEDŹWIEDŹ MOSPANIE!
Z przeżyć royśK w-ego, fetory polo
wal »a „•króla" Itasów k a r p a c k i c h
S t r . 12.
••
„ I P R O
F I D E ,
R E G E
E T
L E G E " .
H i s t a r j a o r d e r u Orła Białego po
awala nam poznać d u c h a naszego
n a r o d u w przeszłości
i
posiada
wiele c i e k a w y c h epizodów w roz-
woju tego n a j w y ż s z e g o odznacze-
nia.
S t r . 14—15.
••
MIŁOŚĆ* NA N I B Y . . .
Jaikie istnrieją „ r o d z a j e " pocałun-
ków na s r e b r n y m e k r a n i e i k t ó r e
podobają sie n a j w i ę c e j publicz-
ności.
S t r . 16—17.
••
H. G. W E L L S
P O E T A
FRiZYSZLOŚCI.
Ciekawa s y l w e t k a w i e l k i e g o auto-
ra a n g i e l s k i e g o n a b i e r a plastycz-
ności na tle współczesnych prze-
mian społecznych i t e c h n i c z n y c h .
S t r . 18.
HALLO! HALLO!
CZY MÓWI S I Ę D A L E J t
Wesoła rozmowa telefoniczna na
aktualne lematy.
S t r . 19.
TAJEMNICE
MUZYKI M E C H A N I C Z N E J .
Od g r a m o f o n u , fonoli ,i A m p i c a ,
do a p a r a t ó w T h e r e m i n a i Wel-
tisa.
S t r . 20—21.
••
P r z e b ó j muzyczny „ A s a " .
„MOJA PIOSENKA".
W a l c amguelsskii. S ł o w a i m u z y k a :
J a n Lawrut»'ewk-z.
S t r . 22.
••
PLA2A W Z I M I E .
J a k można sie opalać w czasie,
kiedy c a ł y k r a j s p o w i j a śnieżna
c z a t a , a mróz dokucza jego mie
szkańcom ?
S t r . 28—29.
••
S P I S NOWEL, DOPUSZCZONYCH
DO K O N K U R S U .
Powieść.
Nowela.
.—
Robótki
ręczne.
Życie towarzyskie i ar-
t y s t y c z n e .
Dział g o s p o d a r s t w a
domowego.
A m a t o r s k a fotogra-
t j a .
H u m o r i r o z r y w k i umysło-
we.
Na scenie.
Nowe książ-
ki.
P r o g r a m r a d j o w y .
Jedna z największych i najbarwniejszych uroczystości Londynu, to wybór, a następnie uroczyste
wprowadzenie do budynku Guildhalfu nowego lorda mayora. Zanim nowy burmistrz obejmie
urzędowanie, musi otrzymać potwierdzenie królewskie, a następnie, po odbyciu wielu ceremonij,
wydaje wspaniałe przyjęcie w gotyckim pałacu londyńskiego mieszczaństwa — Guildhalfu, na
którem nie brak nigdy najwybitniejszych reprezentantów politycznego i towarzyskiego świata.
Oczywiście, że nowemu burmistrzowi, ubranemu w staroświeckie szaty, towarzyszq w uroczy-
stościach insygnja jego władzy: olbrzymi miecz i niemniej wielkie berło. Ostatnio Londyn wybrał
nowego burmistrza w osobie sir George'a Broadbridge'a, znanego architekta, który przez 40 lat
pracował nad eksploatacjq bogactw mineralnych w różnych częściach imperium brytyjskiego.
Na naszej fotografji widzimy fragment wspaniałego bankietu, wydanego przez sir George'a
widocznego w środku zdjęcia. Na przyjęcie zaproszony był również b. premjer MacDonald,
polski minister spraw zagranicznych płk. Beck, ustępujqcy lord mayor Kilik i wielu innych.
Fot. Sport G « n * r a l — Londyn.
AS-3
Wspaniały widok na jezioro Luizy w
„Banff
National-Park" w Kanadzie.
Presse-Photo.
KANADA
wyczarowa
w Kanadzie w wieku XVII byli bracia Le-
franęois, zwani także Frere Luc, po których
pozostała do dzisiejszego dnia w szpitalu
w Quebeck kompozycja olejna Ecce Homo,
oraz inne obrazy religijne w bazylice, zbu-
d o w a n e j wówczas przez architekta Claude
Bailifa.
Założycielem
malarskiej szkoły
francu-
skiej w Kanadzie był Louis Querillon (1749—
1823), inżynier-architekt i malarz. Pod jego
wpływem żyły dwie generacje artystów ka-
nadyjskich. Do nich należeli plastycy: Józef
Pepin, Labrosse, Dugal, Barrette, Toussaint,
\'erdon. Beauvais. W wieku XVIII nastał
alownicze, rozciągające się na prze-
strzeni 9 4 miljonów km. kwadr, bo-
gate D o m i n j u m W. Brytanji — k a
nada, nasiąkło w ubiegłych wiekach fran
cuską
kulturą,
j a k o związane w jeden
państwowy organizm z królewską Francją.
Przypomnijmy,
iż Giovanni
Verrasini
w 1Ó06 r. zdobył na czele ekspedycji woj-
skowej ten k r a j dla Francji, a w r. 1608
gubernator francuski Champlaiu założył sto
licę Quebeck. Niestety F r a n c j a nie zdawała
sobie w tej epoce sprawy z olbrzymiej war-
tości tych ziem dla kultury i bogactwa me-
tropolji i lekkomyślnie straciła go w pokoju
paryskim w 176,'! r., oddając te olbrzymie
terytorja rządowi angielskiemu po przegra-
n e j wojnie.
K r a j ten zwano wtedy
Nową Francją:
Francuski ksiądz, żołnierz i robotnik prowa-
dzili w Kanadzie cywilizacyjną pionierską
pracę, w surowych warunkach klimatycznych
i wśród ciągłych walk z tubylcami.
Dzika niegdyś Kanada — większa j e j część
pokryta była lasami i pełna wielkich, rwą-
cych rzek — była k r a j e m , który dzięki swym
walorom
naturalnym, swym
wspaniałym
krajobrazem stał się wdzięcznym tematem
dla malarzy. I nic w łem dziwnego: wszak
oczy artysty nie mogły bez głębszego we-
wnętrznego echa spoczywać na groźnych
w swej ponurości widokach, jakie roztacza-
ły się z szczytów górskich. Ta piękność Ka-
nady zdziałała też, że większość malarzy
miejscowych, to pejzażyści, lubujący
się
w wspaniałych kontrastach, spotykanych na
każdym kroku.
Każdy nieomal fragment
tej pięknej natury stanowi wdzięczny temat:
o skałę uderzają spienione morskie bałwa-
ny, napełniając powietrze hukiem i groźnym
rykiem, samotną sosnę, rosnącą na wzgórzu,
szarpią głodne ramiona wiatru, wąwozem
posuwa się stado bydła, pędzone przez pa-
stucha, tworząc barwną, brunatno-białą pla-
mę na szarej drodze. Natura Kanady wyci-
ska też charakterystyczne piętno» .>a malar-
stwie, dostarczając mu tematów specjalnego
rodzaju. Mimo wielkich miast, jakie powsta-
ły zczaseni na terytorjum Kanady, nie one
nadają ton temu krajowi, lecz wieś, a ra-
czej olbrzymie puste przestrzenie, na któ-
rych tylko zrzadka rozsiani są osadnicy. Bez
przesady można powiedzieć, że nazwa „Ka-
nada", oznaczająca w języku tubylców cha-
M
Powyżej Zawierucha listopadowa pendzla Artura Lismera-
na prawo woły przy wodopoju Horatia waltera
tę, a która stała się dzię-
ki nieporozumieniu zdo-
bywców t e j ziemi z tu-
bylcami określeniem te-
go olbrzymiego teryto-
r j u m , do dziś dnia do-
brze charakteryzuje ten
piękny, dziki kraj, gdyż
współczesna kultura nie
zdołała jeszcze skomer-
cjalizować go i zohydzić.
Wpływ wielkiej kultu-
ry francuskiej z okresu
Ludwików, odbił się na
drugiej półkuli już wów-
czas, w postaci architek-
tury licznych kościołów i
zameczków,
stawianych
w Kanadzie przez fran-
cuskich
budowniczych,
począwszy od XVII wie-
ku. Dziś istnieją jeszcze
zabytki z tego okresu kul-
tury, jak zamek Ramezay
i kościół w Montrealu,
zbudowany w r. 1660,
ozdobiony
portykiem,
złożonym z pięknych ko-
rynckich kolumn.
Pierwszymi
malarzami
I
I
^gL >
.
P B B ^ ^ ^ j Ę ^
jals
4- AS
okres zaciekłych walk pomiędzy angielskie-
mi protestantami a francuskiemi katolikami.
Kultura k r a j u tak pięknie rozpoczęta przez
Francuzów, poczęła się cofać i ginąć.
W tej epoce największym rzeźbiarzem ka-
nadyjskim był Filip Hebert, twórca licznych
pomników bohaterów kanadyjskich, upięk-
szających fronton i wnętrze pałacu rządo-
wego w Quebeck. Dzieła te stworzył Hebert
na wzór posągów bohaterów, zdobiących pa-
łac zamkowy w Wersalu.
Znakomitym malarzem k a n a d y j s k i m t>ył
Beaucourt, urodź w r 1735, syn oficera.
Studja swe, jak większość kanadyjskich ar-
t y s t ó w , odbył we Francji. J a k o portrecista
zasłynął L Delogpre, urodzony w 1778 r.,
a znanim
pejzażystą był Gilbert Newton
z Halifaxu, zmarły w 1855 r. w Londynie.
Do hołdujących kierunkom
historycznego
malarstwa należał Charles Huot, twórca cy-
klu obrazów,
wzorowanych na kompozy-
cjach Dawida. Jeden z nich przedstawia
moment
historyczny zwołania
pierwszego
parlamentu kanadyjskiego. Huot jest auto-
rem cyklu k o m p o z y c y j malarskich z historji
Kanady. Do ostatniego pokolenia artystów
kanadyjskich należył Teodor Berta i Otto
Jacobi,.
Niemiec,
twórca
anegdotycznych
sceneryj. Życie I n d j a n malował Paul Kane,
Kanada posiadała wszelkie środki mater-
jalne, aby zabezpieczyć byt artystów i cie-
kawe zbiory. W tem celuje „Laval Universi-
ty", który zebrał w s w o j e j galerji niezmier-
nie cenne dzieła Velasqueza, Rubensa i mi-
strzów francuskich i angielskich. W XIX w.
powstaje malarstwo stworzone przez przy-
byszy z zachodu, jak Berthona, P. Kanego,
Jacobiego (z Królewca), Krieghofa z Rotter-
damu.
Krieghoff tworzy typy Indjan, Jacobi zaś
subtelizuje pejzaże kanadyjskie, Berton two-
rzy portrety. W r. 1872 powstaje „Ontario
Society of Artists". skupiające dzieła plasty-
ków kanadyjskich, jak Prasera, Miliarda.
Mathewsa, Hicha i Marzina.
Drugą placówką popierającą artystyczną
twórczość jest „Montreal Art Association"
oraz „Royal Canadian Academy" (Królew-
ska Akadem ja Sztuk Pięknych).
W
drugiej
stolicy k a n a d y j s k i e j Toronto, działa ener
gicznie i rozwija się „Canadian Arts Club".
Wokół tych towarzystw i a k a d e m i j jed-
noczą się i działają coraz liczniejsi artyści
kanadyjscy, urzeczeni dziwnym czarem oj-
czystej ziemi .Coraz więcej i częściej patrzą
własnemi «»czyma na ten bogaty i piękny
kraj, coraz bardziej zatracają narzuconą iin
obcą m a n j e r ę
Wśród współcze-
snych artystów ka-
nadyjskich
wysu-
wa się na
plan
pierwszy
Horatio
Walker,
zwany
„Milletem
Kana
dy". Tworzy
on
liczne pejzaże olej-
materjalną w tej wysokości, co najwyż-
sza kategorja pracowników umysłowych.
„Lewicę"
artystyczną
reprezentuje
grupa artystów z Ontario „Collego of
Arts", która nie zyskała sobie żadnego
uznania. Urządzona w r 1930 wystawa
tow. „Ontario Society of Artists" wy-
kazała nieobecność wszelkich skrajnych
tendencyj artystycznych.
Artyści kanadyjscy, żyjący wśród ol-
brzymieli przestrzeni, zdobywanych dla
• • i
.Zimowy obrazek" — pendzla Maurice
•razel
Cullena (1866-1934).
Na prawo-. „Kraj-
obraz północny" —
pendzlaThomsona.
Na lewo: „Samot-
na sosna" — Tom
Thomsona.
1877—1917,.
zmarły w 1871 r., znany ilustrator powieści
Mayne Reida i F. Coopera. W tym okresie
działali uczniowie Geróma, Wyatt, Eatton,
Blair-Brice, Poll Peel i Robert Fleury.
Nowoczesną
epokę rozpoczyna
mistrz
Horatio Walker, wychowanek szkoły barbi-
zońskiej.
Artystyczna twórczość k a n a d y j s k a , zwią-
zana tak silnemi węzłami z Francją z tru-
dem wielkim wyzwala się z pod ostatnich
wpływów
angielskich i rozpoczyna walkę
o niezawisłość i s w ó j odrębny
artystyczny
wyraz.
Malarstwo
historyczne
oraz
ilustracje
etnograficzne nie tworzą b y n a j m n i e j pnia,
z którego rozwija się dojrzała
sztuka
plastyczna, posiadająca swój odrębny arty-
styczny charakter i własną formę.
Kanada, podobnie jak Stany Zjednoczone,
podlega w zupełności wpływom artystycz-
nym i podnietom wiejącym w sprawach kie-
runków artystycznych z starego lądu.
Wielcy artyści amerykańscy,
jak J a m e s
Mac Neill Whistler, twórca genjalnego „Por-
tretu matki", znajdującego się w Luwrze,
tęsknili zawsze do Europy, i tak jak Whi-
stler znajdowali pełnię zadowolenia artystycz-
ne w k r a j u Tintoretta i Tycjana, czy też nad
Tamizą.
ne,
przesiąknięte
światłem i żarzące
się
sentymentem.
Malarzem szerokie-
go rozmachu kom-
pozycyjnego
jest
Homer Watson. —
Archibald Brownc
zdobywa
bogaty
indywidualny wyraz w swych krajobrazach.
Wielką łatwością techniczną odznaczają się
dzieła KI. (iagnona i E. Attinsona. J a k o por-
trecista słynie Mr. Brynner prezes klubu pla-
styków w Toronto.
Gagnon wystawia często w Europie i zdo-
bywa
liczne
nagrody
podobnie, jak i
Wattson,
nagrodzony
złotym
medalem
w r. 1901 w Bufallo.
Kanadyjczycy współcześni dążą stale do
oddania w swej sztuce kolorytu lokalnego
i do zdobycia własnych wartości twórczych.
W r 1920 powstała „Grupa 7-miu", m a j a -
ca zadanie pielęgnować ideały n a r o d o w e j
sztuki. Do niej należą Harris,
A Jakson,
A. Lesmer, J. E Macdonald,
F Johnson
i F Vorley
Skrajne prędy artystyczne, mimo licznych
usiłowań
i działalności ruchliwej między-
narodowych agentów i handlarzy sztuki nie
przyjęły się w Kanadzie.
Kanadyjskie
malarstwo szuka
własnej
drogi i głębokich wartości leżących w ich
sumiennej pracy oraz w ich artystycznych
indywidualnościach.
Społeczeństwo i rząd
otacza
troskliwą
opieką swych twórców. Liczne zakupy i fun-
dacje ułatwiają pracę artystyczną. Bezrobot-
ni malarze i rzeźbiarze
otrzymują pomoc
Poniżej: „Wieś w górach św. Wincen-
tego" — obraz Clarence A. Gaggona.
cywilizacji
przy pomocy
niesłychanie
rozwiniętej techniki XX wieku,
mają
w swej twórczości
rozmach i świeżość
młodego narodu, wychowanego na do-
brej. s t a r e j artystycznej tradycji i ma-
rzącego słusznie o wielkiej swej kultu-
ralnej przyszłości.
MDD.
ZDJĘCIA FOT. SOMOGYI - BERLIN.
Ag.
g
Zgłoś jeśli naruszono regulamin