As_1936_nr50.pdf

(16396 KB) Pobierz

ilji

I Ł ^ B I ^ ^ Ł

^ U H M l S L ^ t e

" f

13 G R U D N I A 1 9 3 6 R.

C E N A 40

GROSZY

IiBg~

< ,

P ^ '

BBpf-„

•.'•"•

-i-

UŚMIECHY

NA „DZIEŃ DOBRY

DOBRY"

Gertruda Niesen z wytwórni

„ U n i v e r s a l P iic ttu rre $ ''..

i P c u e*

| § | M H |

r '

sSis^

S^-ŚflBHHHHHIH^HHH

Autobus

wynalazców

W bieżącym roku wypasł

patent na z;i-

trzask błyskawiczny.

—

Pierwszy wynalazł

go Niemiec (?)

P o d u s c h k a , ale

pomimo

zgłoszenia patentu umarł, nie uzyskawszy

grosza. Dopiero Szwed, Sunback w 1905 r.

wykańcza pomysł Podusehki i u z y s k u j e pa

tent. J a k znaczny przemysł rozbudował się

na tym patencie widzimy z tego, że w sa-

mycb Niemczech wyrabia ten zatrzask 10

fabryk z roczną produkcji! aż za 8,000.000 m!

A teraz coś o Edisonie: Bezwzględną za-

sługą jego jest w y k o n a n i e pierwszej prak-

tycznej żarówki.

J e d n a k ż e pierwszą myśl

świecenia za pomocą r o z ż a r z o n e j sztabki wę-

gla powziął w 18.JS r. J o b a r d w Brukseli,

a wykonał tę myśl p a r ę la) p ó ź n i e j jego

uczeń Chagny. Żarówkę z platynowym dru-

cikiem z a d e m o n s t r o w a ł Grove w 1N40 r.

Edison leż był tym. który pierwszy założył

elektryczną instalację oświetleniową. Działo

się to w 1870 r. kiedy oświetlił 115 żarów-

kami parowiec „Columbia". New York lo

synteza USA, a j e d n a k do tego miasta mo-

głyby Niemcy zgłosić pretensję. Miasto zo-

stało bowiem założone przez Niemca Min

newita (co p r a w d a z polecenia Holendrów).

I wogóle lo, że Sl. Zjednoczone mówią po

angielsku, a nie po niemiecku, lo p r z y p a d e k

tylko! W 1774 r. było na terenie St. Zjedli.

3,50 miljona mieszkańców, z tego połowu

Niemców.

- By usunąć sprzeczki co do

języka urzędowego, kongres w dniu 14. IX.

1 774 zarządził głosowanie. Wniosfk za ję-

zykiem

angielskim

przeszedł większością

1 głosu i lo... Niemca!

K r a j e anglosaskie

lo. wiadomo, ojczyzna zbieraczy-dziwaków.

W Philadelphii był taki pan Roger, który

zbierał

fotografje

specjalnie

brzydkich

i zniekształconych ludzi. W miarę zbierania

robi się z niego coraz większy odludek, aż

wreszcie z w a r j o w a ł .

Mniej

niebezpieczną

m a n j ę ma niejaki Mr. Katling z Avonmanc.

Zbiera b a n k n o t y i zbiór jego o b e j m u j e już

27.(MM) różnych objeklów

—

będąc jedynym

na świecie.

—

Najstarszy jego banknot po-

chodzi z Chin i liczy <>00 lał; d r u k o w a n y

jest na liściu drzewa.

Gdy mówimy o b a n k n o t a c h i Stanach Zje-

dnoczonych, p r z y p o m i n a j ą się tamtejsze na-

pady, gangsterzy etc. To leż słusznein jest,

że lam właśnie istnieje firma „Acme Protec-

lioii Equipmeut Co", k t ó r e j celem jest opan-

cerzanie osobowych aut od kul i wypadków.

turystyka była rzeczą tanią, bo podroż mo-

rzem z Grecji do Egiptu, kosztowała tylko

2 d r a c h m y , t. j. około 6 zł. Tanio, ale nie-

zbyt musiało być bezpiecznie, gdy się przy-

pomni, że brzegi Morza Śródziemnego roiły

się od k r y j ó w e k rozbójników i najgorszych

a w a n t u r n i k ó w . W Rzymie za cesarskich cza-

sów równie doskonale rozbudowaną była

poczta (("ursus publicus), ale tylko dla ce-

lów urzędowych. W i a d o m o ś ć z Małej Azji

do Rzymu szła wtedy tylko 20 dni.

lnometry lekarskie jeńcy n i e m i e c c y ) . W da-

nym w y p a d k u było trochę Chińczyków-pa-.

pierników. Nie m a j ą c surowca używanego

w Chinach, zaczęli o n i w y r a b i a ć p a p i e r ze

szmat. J a k i ś czas monopol u t r z y m a ł się przy

S a m a r k a n d z i e , by potem szybko dostać się

na zachód. Pierwszą fabrykę papieru w Bag-

gadzie założono już w 794 r. Przedtem uży-

w a n o p a p y r u s ó w , potem pergaminu, dopiero

za Harun-al-Raszyda, jego minister w 794 r.

polecił w k a n c e l a r j a c h u ż y w a ć papieru, bo...

chciał zapobiec widocznie licznym fałszer-

stwom. Na p a p y r u s i e l u b pergaminie łatwo

było bowiem w y m a z a ć pismo i coś innego

n a p i s a ć

—

na papierze t r u d n i e j . Z papierem

więc łtjczy się p o s m a k Dalekiego W s c h o d u .

Cóż to była za przygoda, taka podróż przez

b a j e c z n e k r a j e , trwająca miesiące! A dopiero

rynek w S a m a r k a n d z i e , gdzie spotykali się

najlepsi opowiadacze fantastycznych h i s t o r y j

w n a j b a r d z i e j kolorowem otoczeniu, owiani

mgłą tajemniczości! Czyż 1001 noc mogła

o czcm innem powiadać, jak właśnie o tych

stronach?

O papierze do p a k o w a n i a w s p o m i n a już

w Xl w. Pers Narisi Chosran w opisie po-

dróży do Egiptu i p o w i a d a , że z a k u p i o n e

w b a z a r a c h Kairu przedmioty były z a w i j a n e

w papier. W E u r o p i e n a j p r z ó d w y r a b i a n o

go w Hiszpanji, potem we Włoszech, we

F r a n c j i w XII w., w Anglji w XVI w.,

w Niemczech p r a w d o p o d o b n i e około XIII w.

Największy odłam zbieraczy świata lo

oczywiście

filateliści.

Komitet olimpijski

w Berlinie, przewidział natłok a m a t o r ó w na

marki z igrzysk olimpijskich i urządził spe-

c j a l n i e sprawną obsługę pocztową:

dzien-

nie wpływało d o

100.(MMI

pisemnych za-

mówień na marki. Jeden klient tylko zamó-

wił 40.000 karl ostemplowanych, inny 5.000

arkuszy

marek.

trzeci

znów

przedłożył

w okienku naraz 9.000 listów poleconych do

ostemplowania n a j r ó ż n i e j s z e m i stemplami!

Dumni jesteśmy z naszej poczty, ale i sta-

rożytni umieli ją też zorganizować. Najdaw-

niejsze daty mamy z Persji. Stworzona przez

Cyrusa,

wydoskonalona

przez

Dariusza

sieć kur jerów (Angara)

funkcjonowała lak

sprawnie, że naprzykład z Suzy do Sardes

wiadomość szła (» dni. Gdy piszę lo przy-

lominam sobie, że za staro-greckich czasów

J a k wiadomo, druk polega na zastosowa-

niu poszczególnych luźnych liter. Dziwnem

a jednak prawdziwem, że już Rzymianie da-

wali swoim dzieciom, by ułatwić im n a u k ę

czytania, r u c h o m y alfabet, t. j. tabliczki, na

których figurowała coraz to inna litera. Ci-

cero p r o p o n o w a ł d r u k o w a n i e , przez zasto-

sowanie r u c h o m y c h liter. W Chinach d a w n o

już „ d r u k o w a n o " , a r a c z e j o d b i j a n o teksty

wyrżnięte na tabliczkach d r e w n i a n y c h . Naj-

starsza

znaleziona

„drukarnia"

pochodzi

z 770 roku.

Na czemże polega zasługa Gutenberga?

Oto na tein, że on dopiero dał to, co mogło

rozwinąć się w nowoczesnem d r u k a r s t w i e :

r u c h o m e z metalu odlewane litery, czcionki

i powielanie mechaniczne. Dlatego to tyle

wieków trzeba było czekać, aż w połowie

XV w. w Moguncji zaczął d r u k o w a ć książki

Imci Pan J a n Gensfleisch zum Gutenberg.

Mówiąc o d r u k u , nie można chyba pomi-

nąć papieru, a p r z y n a j m n i e j początków je-

dnego choć g a t u n k u . Papier ze szmal, wy-

konany został po raz pierwszy p r a w d o p o -

dobnie w S a m a r k a n d z i e w IX. w. przez nie-

wolników chińskich. Ale skąd Chińczyk do-

stał się do S a m a r k a n d y ?

Poprostu onego

czasu pobiło się dwóch c z u p u r n y c h książąt

Turkiestańskieh między sobą. Jeden z nich

dostał za silnie w skórę i poleciał błagać

cesarza Chin o pomoc. To się znów nie po-

dobało rezydentowi Abasydów w C h o r a s a n

i posłał w o j s k o z S a m a r k a n d u , pod t r u d n y m

do wymówienia dowódcą Zijad-ihn-Saliha.

Onże wódz, nad rzeczką T h o r a z w gorącym

miesiącu lipcu 851 r. przetrzepał wszystkich

i przepędził aż poza granice Chin, a sam

wrócił z chwałą i licznemi jeńcami (także

Chińczykami) do S a m a r k a n d u .

—

J a k to

często bywa

—

wśród niewolników znaleźli

się mądrzejsi od zwycięzców (11. p. podczas

w o j n y ś w i a t o w e j we F r a n c j i wyrabiali ter-

żądajcie

EmiL

oqofo ilustrowanego cennika nadesłania

eqorjcóuj

tuyrobouj jubilerskich ?

Wiele d r a m a t ó w przeżywa dusza kobiety,

gdy nie może sobie pozwolić na j e d w a b n ą

suknię lub nie może dostać j e j od męża!

Na pociechę powiem, że cesarz Aurelian

odmówił swej żonie j e d w a b n e j szały, bo

—

jak mówił

—

za kosztowna lo rzecz dla

jego kieski. A pierwszym wogóle który no-

sił płaszcz j e d w a b n y był Cezar Heliogabal,

około 200 r.

—

Karol Wielki s w ó j cesarski

płaszcz zaledwie mógł o b r a m o w a ć p a s k a m i

z j e d w a b i u , a ówcześni możni tego świata

nieraz w z a j e m n i e pożyczali sobie jedwabi,

taki to był kosztowny m a t e r j a ł .

Nic dziwnego, bo tylko dalekie Chiny go

dostarcza.y. J e d w a b był otaczany taka tajem-

nicą, że nawet nic wiedziano, jak się go

wyrabia

—

przypuszczano, że rośnie na

drzewach! Dopiero zakonnicy greccy w VI.

w. przywieźli z Chin kokony i wyjaśnili

sprawę. Grecja jak mogła tak starała się

u t r z y m a ć t a j e m n i c ę jedwabiu dla siebie, ale

nie długo to j e j się u d a w a ł o , bo wkrótce

wyrób j e d w a b i u przedostał się do Sycylii.

Włoch, a w XIII w. do F r a n c j i .

Na zakończenie anegdotka z dziejów je-

dwabnie lwa w Polsce.

Pewien ziemianin, p. Morawski, właściciel

pezpłatnego

Eatoszyna k. Dębicy, powiedział sobie w po-

łowie XIX w., że jego córka pójdzie do ślubu

tylko w sukni z własnego jedwabiu! Oczy-

wiście laki przewrotowy plan spotkał się

z ogólriem brakiem u z n a n i a . Ale p. Moraw-

ski był uparty, i tak musiało być.

Zasadzono m y r w o w e drzewa i c h o d o w a m i

Konkurs na najlepszę nowelę,,Asa".

jedwabniki. Gdv córka jego Ewelina zarę-

ODPOWIEDZI SĄDU KONKURSOWEGO:

czyła • się z p. Dunin-IJrzezińskim,

zebrał

Aldous:

Nowela p a ń s k a została przy-

posiadany j e d w a b i posłał do fabryki, tak.

jęta pod numerem 17!» (As

Xr.

47).

że w 18<).'> r. p a n n a młoda

szła do ołtarza

Mlłun

O L

Wet:

S S

ReTvlamaćj(;

u l

pański)

Z K A

D w a E r Kraków

GROD

w sukni z własnego j e d w a b i u !

It-dmoiM.

Jerzy Dołęga L e w a n d o w s k i

2 •

ILUSTROWANY

MAGAZYN

TYGODNIOWY

ILUSTROWANY

MAGAZYN

TYGODNIOWY

WYDAWCA: SPÓŁKA WYDAWNICZA „KURYER" S. A.

REDAKTOR ODPOWIEDZIALNY:

KIEROWNIK GRAFICZNY:

JAN

STANKIEWICZ

KIEROWNIK LITERACKi: JULJUSZ LEO.

JANUSZ MARJA BRZESKI.

ADRES REDAKCJI i ADMINISTRACJI: KRAKÓW, WIELOPOLE 1 (PAŁAC

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.200.

PRASY).

TEL. 150-60, 150-61, 150-62, 150-63, 150-64, 150-65, 150-66

Numer 50

ASY NUMERU 50-G0:

„CZAPKA NIEWIDKA"

W PRZY'RODZIE.

Z a g a d n i e n i e m l m e t y z m u , k t ó r e ou-

dawna

i n t e r e s o w a ł o w i e l u i>rz>

r o d n i k ó w

—

w ś w i e t l e nowocze-

s n y c h bada.ń.

S t r . 4—5.

Niedziela 13 grudnia 1936

CENA NUMERU GROSZY

PRENUMERATA K W A R T A L N A 4 ZŁ. 50 GR.

Rok 11

CENY OGŁOSZEŃ: Wysokość kolumny 275 mm. — Szerokość kolumny

200 mm. — Strona dzieli się na 3 łamy, szerokość łamu 63 mm. Cała stro-

na zł. 600 Pół strony zł. 300.1 m. w 1 łamie 90 gr. Za ogłoszenie kolorowe

doliczamy dodatkowo 50°/o za każdy kolor, prócz zasadniczego. Żadnych

zastrzeżeń co do miejsca zamieszczenia ogłoszenia nie przyjmujemy

•a

CZARKA MARGRABIEGO

BELLISOMT.

Mowy c e n n y n a b y t e k z b i o r ó w Mu-

zeum Narodowego

w K r a \ o wit

rozpoznany j a k o dzieło

Jerzego

(SchwanlMrriłta.

S t r . b.

• •

W O A Z I E UCZCIWOŚCI...

K r a j e P ó ł n o c y o d z n a c z a j ą sit}

sil-

n i e nart u n t o w a n c m poczuc iem w ł a -

Siności, k t ó r e p r z e j a w i a si«j n i e r a z

w o r y g i n a l n e j dla n a s f o r m i e .

S t r . 8.

• D

LAUREACI POZNANIA.

O działalności a r t y s t y c z n e j J a n a

Wronieckiego

Arkad3go Piedle

ra„ o d z n a c z o n y c h n a g r o d a m i m i a -

s t a Pozma'nia.

S t r . 11.

• •

OD W S K A Z Ó W K I S Ł O N E C Z N E J

DO E L E K T R Y C Z N E G O Z E G A R * . .

J a k i e j ewolucji ulegał w ciągu

wieków

przyrząd

mierzenia

cza.su.

S t r . 12.

„LORD SHOCKiNG".

Miłość k r ó l a E d w a r d a V I I I i i » r » .

S i m p s o n p o s i a d a w d z i e j a c h ro

dów p a n u j ą c y c h

liczne a n a l o g j e .

S t r . 14—13.

••

ELEANOR POWELL

—

KRÓLOWA TAŃCA.

D r o g a , k t ó r ą

' k r o c z y ł a

nie7.n«nn

„bathing-girl" do tronu

najlep-

szej tan;erki świata.

S t r . 1(5—17.

• •

P.iiiie, o k t ó r y c h m ó w i P a r y ż :

M AGD A T A G L I A F E R O .

Piękna Brazyljanka. która zdoby-

la s o b i e u z n a n i e d l a s w e j s z t u k i .

urody

elegancji.

S t r . li)

• •

..CIOTKA".

Opowiadanie myśliwskie

Dangla.

Feliksa

S t r . 20.

• •

Z teki m u z y c z n e j „ A s a " :

NAM S L O W N I E T R Z E B A . . .

Pieśń

Bolesława

Wallek-Walew-

sklego. — Słowa St. K a m y k a .

S t r . 22.

Fot.

Wide

World

—

Londyn.

••

STRÓJ DOMOWY P I Ę K N E J

PANI.

O p r z y k a z a n i a c h m o d y , k t ó r e obo-

wiązują również i wtedy, gdy nas

n i k t o b c y nie o g l ą d a .

S t r . 26—29

• •

Powieść. — Nowela.

—

K o s m e t j

k a .

—

Robotj* r o c z n e .

—

Kącik

f i l a t e l i s t y c z n y .

—

Dział g o s p o d a r

stwa ilomowego.

—

Na scenie. —

N o w e książki.

—

P r o g r a m r a d j o -

wy.

Pomimo, iż po wojnie światowej wszystkie państwa europejskie, opanowane ideologjq prezydenta

Woodrowa Wilsona i Ligi Narodów zarzekały się, że na przyszłość nie będq tworzyć żadnych

bloków, stawiając ponad wszystko sprawiedliwość i solidarna współpracę, to jednak zapowiedzi

te pozostały pustemi słowami. Oczywiście że tworzenie się nowych aljansów, majqcych zastqpić

dawnq Ententę oraz Trójprzymierze, nie następuje błyskawicznie. W ostatnich jednak czasach

zarysowały się wyraźnie nowe tworzcjce się bloki: z jednej strony Francja i Rosja z drugiej

Niemcy, Włochy, Austrja i Węgry. Potwierdzeniem powstawania tych grup politycznych sq ostatnie

wydarzenia w zwiqzku z wojnq domowq w Hiszpanji a przynależność Węgier do bloku włosko-

niemieckiego, została podkreślona wizytq regenta królestwa, admirała Horthyego w Rzymie.

Na zdjęciu widzimy fragment operykrólewskiej wRzymieawśrodkowejlożykrólawłoskiego

ry królewskiej w Rzymie, a w środkowej loży króla włoskiego

królową Helenę oraz regenta Węgier z małżonką.

Wiktora Emanuela III.

AS 3

>CZAPKA

NIEWIDKA*

W PRZYRODZIE Y R 0 D Z I

P R Z

„Achriopterj

spinosissima"

czy-

li patyczak,

to olbrzym

podobny

łudząco

do gałązki

róży

pokry-

tej kolcami,

na której

przebywa

Od lewej: Modliszka (Coeradodis strumaria)

imituje wspaniale zeschły listek. Inny gatu-

nek tej rodziny (Gongylus gongyloides) po-

siada na odnóżach jakgdyby listki, które

przyjmują w chwili atakowania przez nie-

przyjaciela odstraszającą postawę.

1 były przedmiotem ich badań,

należy zjawisko mimetyzmu. Mi-

mo coraz większej ilości zbiera-

nych obserwacyj i dotąd zagadnienie to nie

zostało jeszcze całkowicie wyświetlone i w

dalszym ciągu stanowi temat

naukowych

rozważań i dyskusyj.

Wiele zwierząt barwą swą przystosowuje

się do otoczenia tak, że w danem miejscu

są one trudno dostrzegalne. U zwierząt

krain polarnych, dominuje barwa biała, do-

skonale harmonizująca z bielą lodów i śnie-

gów. Zwierzęta pustyń i stepów cechuje u-

barwienie płowe lub brunatne, zbliżone do

barwy piasków lub skał. Mieszkańcy lasów

i puszcz podzwrotnikowych przyjmują prze-

ważnie barwy jaskrawe i żywe, b a r w a zie-

lona niektórych ptaków i owadów zlewa się

z soczystą zielenią otaczającego listowia. l

;

rozmaitych planktonowych zwierząt

mor-

skich, jak meduzy, skorupiaki czy ślimaki,

ciało jest przeźroczyste i dla wielu wrogów

trudno dostrzegalne lub

niemal zupełnie

niewidzialne.

U niektórych zwierząt przystosowanie do

otoczenia posuwa się tak daleko, że dane

zwierzę zmienia ubarwienie zależnie od bar-

wy podłoża, na którem się z n a j d u j e . Tego

rodzaju zjawisko można zaobserwować u

k r a j o w e j naszej żabki zielonej zwanej rze-

kotką. Na świeżem, zielonem liściu,

dzień pogodny p r z y j m u j e ona zabarwienie

intensywnie zielone, w dzień pochmurny i

deszczowy barwa jej może przejść w sza-

teresowały

wielu

przyrodników,

rawą. Podobnie zmieniać może swe zabar-

wienie kameleon, jaszczurka żyjąca na Ma-

dagaskarze

i w krajach

śródziemnomor-

skich, co nawet słało się przysłowiowem.

Inne znowu zwierzęta zmieniają ubar-

wienie swej sierści czy upierzenia zależnie

od pór roku. Gronostaj,«który w lecie nosi

futerko brunatne, zmienia je w zimie na

białe, przez co na tle śniegu staje się nie-

widoczny Podobnie zając alpejski czy sowa

polarna

dostosowują swe ubarwienie

podłoża, zależnie od pory roku. Szare w

lecie, bieleją, gdy nadejdzie okres śniegów.

Te barwy ochronne, względnie zdolność

zmiany ubarwienia zależnie od podłoża w

znacznym stopniu ułatwiają tym zwierzętom

życie, stanowiąc niekiedy jedyną obronę dla

zwierzęcia przed grożącem 11111 niebezpie-

czeństwem. Obserwować to można

zwła-

szcza w świecie owadów, 1 których prócz

przystosowania barwnego występuje ponad-

to często jeszcze naśladownictwo w kształ-

tach otaczających je przedmiotów. Owad do

złudzenia nieraz przypomina liście, gałąz-

ki, patyczki, korę lub pokrywające ją po-

rosty. Można koło takich stworzeń przejść,

co więcej nawet, można na nie patrzeć i

zupełnie ich nie zauważyć, zwłaszcza wten-

czas, gdy z n a j d u j ą się w bezruchu. Najwy-

bitniej przystosowanie to występuje w kra-

jach podzwrotnikowych, gdzie życie cechuje

wielkie bogactwo form i postaci. Niektóre

z nieszkodliwych owadów p r z y j m u j ą postać

i rysunek czy barwę owadów jadowitych lub

wydzielających niemiłą woń i w ten sposób

zabezpieczone są do pewnego stopnia przed

napaścią nieprzyjaciela,

który najczęściej

pamiętając o zgubnem działaniu „modeli"

unika też i ich trafnych „naśladowców".

.lako typowy przykład mim i kry w każ-

dym niemal podręczniku zoologji czy bio-

logji podawany

jest egzotyczny

szarań-

czak — liściec, .który łudząco przypomina

liść nietylko barwą i kształtem, ale także

u żyłkowaniem swych skrzydeł, uderzająco

podobnym do unerwienia liścia. Podobnie u

krewnych tego „wędrującego" liścia (Tanu

sia signata, Pterochrosa

mimia)

pierwsza

para

skrzydeł

imituje blaszki

liściowe

wprost drobiazgowo. Na skrzydłach tych

widoczne są dziurki i symetrycznie rozmie-

szczone

nadcięcia

jakgdyby

wygryzione

przez gąsienice, co zwiększa jeszcze podo-

bieństwo między owadem a liściem;

jes!

ono niemal zupełne wtenczas, gdy owad zło-

ży skrzydła.

Inni przedstawiciele łej s a m e j

rodziny

noszą nazwę patyczaków, która pochodź'

od nadzwyczajnego podobieństwa

do pa-

tyczków lub gałązek. Owady te są małe lub

duże. b r u n a t n e lub zielone, uskrzydlone lub

Na lewo:

1. Larwa

owada

„Pseudo-

canthops

spinutosa"

naśladuje

łudząco

kolec. 2. „Leptacris

filiformis"

- sza-

rańczak

przypomina

swym

wyglądem

źdźbło słomy. 3. Larwa owada

„Hymono-

pus coronatus" imituje kwiut. 4. „Brane-

sikia aeroplana"

niczem

się nie różni

od zeschłego

liścia.

Podobną

postać

posiada

również

„Phyllocrania

parado-

xa"

—

modliszka.

4 . AS

Na lewo:

1. „Lithinus

nigrocristatus"

stanowi

doskonały

przykład

owada imi-

tującego korę drzewa,

na którem

prze-

bywa.

2. „Typophyllum

rufifolium"

wygląd

zeschłego

liścia

3. i 3 a. Dwie

odmiany

pluskwiaków,

przypominają-

cych wyglądem korę drzewną.

4. „Messe-

na nebulosa"

—

pluskwiak

złożywszy

skrzydła

nie różni się niczem od poro-

stów na korze

drzewnej.

bez skrzydeł, o prostej lub bardziej złożo-

nej budowie. Oto jeden z patyczaków (Pa-

lophus reyi) naśladuje zeschłe gałązki pew-

nego afrykańskiego krzewu, inny zaś (Ar-

chioptera spinosissima)

—

czyż

nie d a j e

nam złudzenia świeżo o d e r w a n e j gałązki ró-

Powyżej:

„Pterochroza

mimia

swego podobieństwa

z liśćmi

zwana dla

— liśćcem.

Powyżej:

„Tanusia siynata* — szarańczak

posiada pierwszą parę skrzydeł podobną do

liści, nadciętych przez

szkodniki.

cy, p o k r y t e j kol-

cami? Gdy sie-

dzą na gałąz-

kach niektórych

zwłaszcza roślin,

stają się zupeł-

nie

niewidocz-

ne. Dopiero gdv

się poruszą lub

wzniosą w go-

rę

rozpo-

startych

skrzy-

dłach, zdradza-

ją

swą

obec-

ność.

Podobne przy-

stosowanie

ce-

chuje

również

drapieżne

mo-

dliszki.

Taka

np.

Brancsikia

aeroplana przyj-

muje wygląd ze-

schłego

liścia,

który na pierw-

szy

rzut

oka

trudno od praw-

dziwego odróż-

nić. Jedne ga-

tunki modliszek

są barwy zielo-

nej, inne bruna-

tnej, jedne imi-

tują świeże, in-

ne uschnięte li-

ście roślin. To

podobieństwo

do liści stano-

wi nietylko dla

nich obronę, lecz

ułatwia im tak-

że napaść na

słabsze owady

Jeszcze

inne

owady przypo-

minają

wyglą-

dem swym ko-

rę drzew, czeg >

doskonałym

przykładem mo-

gą być liczne

egzotyczne plu-

skwiaki. Podo-

bieństwo

jest

tak

dokładne,

że nawet by-

stre oko nieła

two je spostrze-

że.

Według daw-

niejszych poglą-

dów w przysto-

sowaniach tych

dopatrywano się

celowości.

niezmiernie po-

żyteczne

dla

zwierząt

przy-

stosowanie mia-

ło powstać w

drodze doboru

naturalnego.

Na prawo: „P a-

lofus

reyi" —

patyczak

z po-

wodzeniem

upo-

dabnia

się do

zeschłej

gałązki.

Na lewo:

Oto

dwie

ropuchy

„Ceratophryn

cornutus*

(na

prawo) i „Bufo

supereiliosus",

które łatwo mo-

żna

wziąć

kamienie.

Plik z chomika:

bzbij

Inne pliki z tego folderu:

As_1936_nr52.pdf (22048 KB)
As_1936_nr50.pdf (16396 KB)
As_1936_nr46.pdf (15663 KB)
As_1936_nr51.pdf (15638 KB)
As_1936_nr49.pdf (15619 KB)

As_1936_nr50.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: