Bocheński JM. Logika religii.pdf

(4184 KB) Pobierz
JÓZEF M.
BOCHEŃSKI
I
logika religii
JÓZEF M.
BOCHEŃSKI
logika religii
przełożył
Sławomir Magala
In s ty tu t W y d a w n ic z y P ax, 1 9 9 0
Spis treści
Przedmowa
..................................................................................5
Skróty i terminologia s e m a n t y c z n a ...................................... 7
I. Wstęp
.
..................................................................................8
1. O logice o g ó l n e j ............................................................ 8
2. O logice stosowanej
. . . . . . .
11
3. O r e l i g i i .........................................................................14
4. O logice religii
15
5. Logika religii a t e o l o g i a ............................................ 17
6. Program logiki r e l i g i i ................................................... 19
II. Religia a l o g i k a ................................................................. 21
7. Historia związków między logiką a religią
.
.
21
8. Problem logiki r e l i g i i ...................................................24
9. O z n a c z e n i u ................................................................. 25
10. Teorie r e l i g i i ............................................................... 27
1 1 . 0 tym, co n ie w y s ł o w i o n e ........................................... 29
12. O komunikatywności DR
.....................................33
13. O twierdzeniach r e l i g i j n y c h .................................... 35
14. O uniwersalności l o g i k i ........................................... 37
15. O uniwersalności s e m a n t y k i ....................................39
16. Dialektyka i jej zastosowanie w logice religii
.
41
III. Struktura dyskursu r e l i g i j n e g o .................................... 44
17. O strukturze formalnej dyskursu i związanych z nią
problemach
................................................................. 44
18. O problemach strukturalnych DR
. . .
48
19. Ogólna struktura DR
........................................... 49
20. O aksjomatyzacji
p
...................................................51
21. O składni logicznej „Boga”
....................................53
22. O związkach logicznych między
n
a
p
.
.
.
55
23. O
n f ) p
.........................................................................57
24. O —
n
P| —
p
................................................................. 58
25. Logika formalna
z p
...................................................60
26. Struktura DT
.......................................................... 62
133
27. Niespójność D R .......................................................... 65
28. Dyskurs p a r a r e l i g i j n y ...................................................68
IV. Znaczenie w dyskursie religijnym
. . . .
70
29. Semantyka DR a hermeneutyka Pism
71
30. Problem znaczenia w D R ........................................... 73
31. O znaczeniu i w e r y f i k a c j i ............................................75
32. O pośredniej sprawdzalności p-zdań na mocy auto­
rytetu
78
33. O pośredniej sprawdzalności p-zdań na drodze redu­
kcji
................................................................................ 80
34. O bezpośredniej weryfikacji p-zdań
.
81
35. O t a j e m n i c y ................................................................. 83
36. Teologia n e g a t y w n a ...................................................85
37. O analogii
................................................................. 87
V. Uzasadnienie dyskursu religijnego
.
.
.
91
38. O uzasadnianiu
..........................................................91
39. O autorytecie
.......................................................... 93
40. Problem uzasadniania DR
.................................... 95
41. Teorie uzasadniania
97
42. O skoku na oślep
...................................................99
43. Racjonalizm
................................................................101
44. Teoria zaufania
........................................................ 104
45. Teoria d e d u k c jo n is ty c z n a ..........................................106
46. Teoria autorytetu
................................................. 108
47. O kryzysie autorytetu
..........................................111
48. O hipotezie r e l i g i j n e j ................................................. 112
49. Problemy hipotezy r e l i g i j n e j ...................................114
VI. Suplement
.......................................................................118
50. Analiza a n a l o g i i ........................................................ 118
51. Analiza autorytetu
................................................. 122
Indeks ważniejszych definicji i teorematów
130
PRZEDMOWA
Praca poświęcona logice religii musi zaskakiwać już
samym tytułem, a niektórych czytelników może wręcz
szokować. Chociaż zasadność logiki religii jest podstawo­
wym zagadnieniem omawianym w niniejszej książce, warto
może rozpocząć od rozproszenia pewnych wątpliwości i nie­
porozumień, które mogłyby się zrodzić w związku z jej
tytułem. Przede wszystkim nie próbuję więc przytaczać
dowodów na korzyść religii ani dostarczać jej apologii,
innymi słowy nie uzasadniam słuszności jakichkolwiek
przekonań. Po drugie, nie jest moim celem stworzenie pełnej
filozofii religii, gdyż interesują mnie tylko te jej aspekty,
które poddają się analizie logicznej — i to z punktu widzenia
dzisiejszego stanu tej dyscypliny. Zastrzeżenie to jest konie­
czne, gdyż brak nam jeszcze wystarczająco dokładnych
narzędzi logicznych, by w pełni zbadać nawet owe wybrane
aspekty religii. Po trzecie, nie twierdzę, iż aspekty logiczne
religii są najistotniejsze — powiadam jedynie, iż aspekty
takie dają się wyróżnić, i staram się to udowodnić, bez
względu na to, jak istotne są one dla religii jako całości.
Dodajmy jeszcze, iż nie staram się formalizować dyskursu
religijnego — zastrzeżenie to jest zresztą oczywiste dla
każdego, kto wie, co to są systemy sformalizowane.
Autor zdaje sobie sprawę z tego, iż porusza się po
dziedzinie względnie mało spenetrowanej. Istnieją natural­
nie różne teologie i buddologie oraz obszerna literatura
przedmiotu dotycząca większości poruszanych tu proble­
mów, ale tradycja tego typu badań została zerwana, toteż
wyjąwszy problemy znaczenia, sytuacja autora przypomina
położenie opisane przez Arystotelesa w zakończeniu
Topi­
ków.
O ile mi wiadomo, nigdy też nie próbowano sfor­
mułować ogólnej logiki religii mającej zastosowanie do
wszystkich wielkich religii, a nie tylko do jednej z nich. Piszę
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin