Kodeks_pracy_2015.pdf

(4673 KB) Pobierz
dwutygodnik
KODEKS KADR I PŁAC
KODEKS PRACY 2015
i ubezpieczeń
MONITOR
prawa pracy
KODEKS KADR I PŁAC
Kodeks pracy 2015
z komentarzem
Komentarz: Aleksander P. Kuźniar
Stan prawny na 20 stycznia 2015 r.
ISSN
1731-996X
9 771731 996511
04
Publikacja wchodzi w skład MONITORA prawa pracy i ubezpieczeń
2
SPIS TREŚCI
PRZEPISY OGÓLNE
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Przepisy wstępne (art . 1–9
1
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Podstawowe zasady prawa pracy (art . 10–18
3
) . . . . . . . .
Rozdział IIa Równe traktowanie w zatrudnieniu (art . 18
3a
–18
3e
) . . . . . .
Rozdział IIb Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy (art . 18
4
–18
5
) . . .
Rozdział III (art . 19–21 uchylone) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział I:
Przepisy ogólne (art . 1–21) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
STOSUNEK PRACY
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Przepisy ogólne (art . 22–24) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Umowa o pracę (art . 25–67) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział IIa Warunki zatrudnienia pracowników skierowanych do pracy
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z państwa będącego
członkiem Unii Europejskiej (art . 67
1
–67
4
) . . . . . . . . . . . .
Rozdział IIb Zatrudnianie pracowników w formie telepracy
(art . 67
5
–67
17
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział III Stosunek pracy na podstawie powołania, wyboru, mianowania
oraz spółdzielczej umowy o pracę (art . 68–77) . . . . . . . .
Dział II:
Stosunek pracy (art . 22–77) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
WYNAGRODZENIE ZA PRACĘ I INNE ŚWIADCZENIA
. . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Ustalanie wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń
związanych z pracą (art . 77
1
–77
5
) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział Ia Wynagrodzenie za pracę (art . 78–83) . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Ochrona wynagrodzenia za pracę (art . 84–91) . . . . . . . . .
Rozdział III Świadczenia przysługujące w okresie czasowej
niezdolności do pracy (art . 92) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział IIIa Odprawa rentowa lub emerytalna (art . 92
1
) . . . . . . . . . . . .
Rozdział IV Odprawa pośmiertna (art . 93) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział III:
Wynagrodzenie za pracę i inne świadczenia (art . 77
1
–93) . . .
OBOWIĄZKI PRACODAWCY I PRACOWNIKA
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Obowiązki pracodawcy (art . 94–99) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Obowiązki pracownika (art . 100–101) . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział IIa Zakaz konkurencji (art . 101
1
–101
4
) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział III Kwalifikacje zawodowe pracowników (art . 102–103
6
) . . . .
Rozdział IV Regulamin pracy (art . 104–104
4
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział V Nagrody i wyróżnienia (art . 105–107) . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział VI
Odpowiedzialność porządkowa pracowników (art . 108–113
1
) . . .
Dział IV:
Obowiązki pracodawcy i pracownika (art . 94–113
1
) . . . . .
INFOR PL S.A.
Adres redakcji: 01-042 Warszawa, ul. Okopowa 58/72, tel. 22 530 41 93
Biuro Obsługi Klienta
03-308 Warszawa, ul. Batalionu Platerówek 3, tel. 22 212 07 30, 801 626 666,
e-mail: bok@infor.pl, strona: www.sklep.infor.pl
DZIAŁ PIERWSZY
KOMENTARZ
DZIAŁ DRUGI
5
5
6
7
8
9
9
13
13
14
22
22
24
26
50
50
51
52
54
54
54
55
65
65
66
67
67
68
69
69
70
KOMENTARZ
DZIAŁ TRZECI
KOMENTARZ
DZIAŁ CZWARTY
KOMENTARZ
styczeń 2015
IFK
SPIS TREŚCI
DZIAŁ PIĄTY
ODPOWIEDZIALNOŚĆ MATERIALNA PRACOWNIKÓW
. . . . . . . . . . .
Rozdział I
Odpowiedzialność pracownika za szkodę wyrządzoną
pracodawcy (art . 114–123) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Odpowiedzialność za mienie powierzone pracownikowi
(art . 124–127) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział V:
Odpowiedzialność materialna pracowników (art . 114–127) . .
CZAS PRACY
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Przepisy ogólne (art . 128) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Normy i ogólny wymiar czasu pracy (art . 129–131) . . . . . .
Rozdział III Okresy odpoczynku (art . 132–134) . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział IV Systemy i rozkłady czasu pracy (art . 135–150) . . . . . . . . .
Rozdział V Praca w godzinach nadliczbowych (art . 151–151
6
) . . . . . .
Rozdział VI Praca w porze nocnej (art . 151
7
–151
8
) . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział VII Praca w niedziele i święta (art . 151
9
–151
12
) . . . . . . . . . . .
Dział VI:
Czas pracy (art . 128–151
12
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
URLOPY PRACOWNICZE
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Urlopy wypoczynkowe (art . 152–173) . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Urlopy bezpłatne (art . 174–175) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VII:
Urlopy pracownicze (art . 152–175) . . . . . . . . . . . . . . . . .
UPRAWNIENIA PRACOWNIKÓW ZWIĄZANE Z RODZICIELSTWEM
(art . 176–189
1
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział VIII:
Uprawnienia pracowników związane z rodzicielstwem
(art . 176–189
1
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
ZATRUDNIANIE MŁODOCIANYCH
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Przepisy ogólne (art . 190–193) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Zawieranie i rozwiązywanie umów o pracę w celu
przygotowania zawodowego (art . 194–196) . . . . . . . . . . .
Rozdział III Dokształcanie (art . 197–200) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział IIIa Zatrudnianie młodocianych w innym celu
niż przygotowanie zawodowe (art . 200
1
–200
2
) . . . . . . . . .
Rozdział IV Szczególna ochrona zdrowia (art . 201–204) . . . . . . . . . .
Rozdział V Urlopy wypoczynkowe (art . 205) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział VI Rzemieślnicze przygotowanie zawodowe (art . 206) . . . . . .
Dział IX:
Zatrudnianie młodocianych (art . 190–206) . . . . . . . . . . . .
BEZPIECZEŃSTWO I HIGIENA PRACY
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Podstawowe obowiązki pracodawcy (art . 207–209
3
) . . . .
Rozdział II Prawa i obowiązki pracownika (art . 210–212) . . . . . . . . . .
Rozdział III
Obiekty budowlane i pomieszczenia pracy (art . 213–214) . . . .
Rozdział IV Maszyny i inne urządzenia techniczne (art . 215–219) . . . .
Rozdział V Czynniki oraz procesy pracy stwarzające szczególne
zagrożenie dla zdrowia lub życia (art . 220–225) . . . . . . . .
3
81
81
82
82
85
85
85
86
86
89
90
91
92
112
112
115
115
KOMENTARZ
DZIAŁ SZÓSTY
KOMENTARZ
DZIAŁ SIÓDMY
KOMENTARZ
DZIAŁ ÓSMY
KOMENTARZ
124
130
149
149
149
150
150
150
151
151
151
156
156
158
159
159
159
DZIAŁ DZIEWIĄTY
KOMENTARZ
DZIAŁ DZIESIĄTY
IFK
Kodeks kadr i płac
4
SPIS TREŚCI
Rozdział VI Profilaktyczna ochrona zdrowia (art . 226–233) . . . . . . . .
Rozdział VII Wypadki przy pracy i choroby zawodowe
(art . 234–237
1
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział VIII Szkolenie (art . 237
2
–237
5
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział IX Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie
robocze (art . 237
6
–237
10
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział X Służba bezpieczeństwa i higieny pracy (art . 237
11
) . . . . . .
Rozdział XI Konsultacje w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
oraz komisja bezpieczeństwa i higieny pracy
(art . 237
11a
–237
13a
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział XII Obowiązki organów sprawujących nadzór
nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami
organizacyjnymi państwowymi albo samorządowymi
(art . 237
14
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział XIII Przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące
wykonywania prac w różnych gałęziach pracy (art . 237
15
) . . .
Dział X:
Bezpieczeństwo i higiena pracy (art . 207–237
15
) . . . . . . .
161
164
166
166
167
167
168
169
169
174
174
178
179
181
183
183
183
184
185
KOMENTARZ
DZIAŁ JEDENASTY UKŁADY ZBIOROWE PRACY
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział I
Przepisy ogólne (art . 238–241
13
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II
Ponadzakładowy układ zbiorowy pracy (art . 241
14–
241
21
) . . .
Rozdział III Zakładowy układ zbiorowy pracy (art . 241
22
–241
30
) . . . . .
KOMENTARZ
Dział XI:
Układy zbiorowe pracy (art . 238–241
30
) . . . . . . . . . . . . . .
DZIAŁ DWUNASTY
ROZPATRYWANIE SPORÓW O ROSZCZENIA ZE STOSUNKU PRACY
. .
Rozdział I
Przepisy ogólne (art . 242–243) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II Postępowanie pojednawcze (art . 244–261) . . . . . . . . . . .
Rozdział III Sądy pracy (art . 262–280) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział XII:
Rozpatrywanie sporów o roszczenia ze stosunku pracy
(art . 242–280) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KOMENTARZ
DZIAŁ TRZYNASTY ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA WYKROCZENIA PRZECIWKO
PRAWOM PRACOWNIKA (art. 281–290
1
)
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Rozdział II (art . 284–290
1
uchylone) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KOMENTARZ
Dział XIII:
Odpowiedzialność za wykroczenia przeciwko prawom
pracownika (art . 281–290
1
) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
DZIAŁ CZTERNASTY PRZEDAWNIENIE ROSZCZEŃ
(art . 291–295) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
KOMENTARZ
Dział XIV:
Przedawnienie roszczeń (art . 291–295) . . . . . . . . . . . . . .
DZIAŁ CZTERNASTY
A
DZIAŁ PIĘTNASTY
KOMENTARZ
(art . 295
1
–295
2
uchylone) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
186
187
187
190
190
191
192
194
195
PRZEPISY KOŃCOWE
(art . 296–305) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Dział XV:
Przepisy końcowe (art . 296–305) . . . . . . . . . . . . . . . . . .
WYKAZ NAJWAŻNIEJSZYCH ROZPORZĄDZEŃ
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
styczeń 2015
IFK
DZIAŁ I. PRZEPISY OGÓLNE
[art. 1–9
1
]
5
USTAWA
z dnia 26 czerwca 1974 r.
KODEKS PRACY
(j.t. Dz.U. z 2014 r., poz. 1502; ost.zm. Dz.U. z 2014 r., poz. 1662)
1
Preambuła (uchylona).
DZIAŁ PIERWSZY
PRZEPISY OGÓLNE
Rozdział I
Przepisy wstępne
Art. 1. [Zakres regulacji]
2
Kodeks pracy określa prawa i obowiązki pra-
cowników i pracodawców.
Art. 2. [Definicja pracownika]
Pracownikiem jest osoba zatrudniona na pod-
stawie umowy o pracę, powołania, wyboru, miano-
wania lub spółdzielczej umowy o pracę.
Art. 3. [Definicja pracodawcy]
Pracodawcą jest jednostka organizacyjna,
choćby nie posiadała osobowości prawnej, a także
osoba fizyczna, jeżeli zatrudniają one pracowników.
Art. 3
1
. [Czynności z zakresu prawa pracy]
§ 1.
Za pracodawcę będącego jednostką or-
ganizacyjną czynności w sprawach z zakresu
prawa pracy dokonuje osoba lub organ zarzą-
dzający tą jednostką albo inna wyznaczona do
tego osoba.
§ 2.
Przepis § 1 stosuje się odpowiednio do
pracodawcy będącego osobą fizyczną, jeżeli nie
dokonuje on osobiście czynności, o których mowa
w tym przepisie.
Art. 4.
(uchylony).
Art. 5. [Przepisy szczególne]
Jeżeli stosunek pracy określonej kategorii pra-
cowników regulują przepisy szczególne, przepisy
kodeksu stosuje się w zakresie nie uregulowanym
tymi przepisami.
Art. 6.
(uchylony).
Art. 7.
(uchylony).
Art. 8. [Nadużycie prawa podmiotowego]
Nie można czynić ze swego prawa użytku, któ-
ry byłby sprzeczny ze społeczno-gospodarczym
1)
przeznaczeniem tego prawa lub zasadami współ-
życia społecznego. Takie działanie lub zaniechanie
uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie
prawa i nie korzysta z ochrony.
Art. 9. [Definicja prawa pracy]
§ 1.
Ilekroć w Kodeksie pracy jest mowa o pra-
wie pracy, rozumie się przez to przepisy Kodeksu
pracy oraz przepisy innych ustaw i aktów wyko-
nawczych, określające prawa i obowiązki pra-
cowników i pracodawców, a także postanowie-
nia układów zbiorowych pracy i innych opartych
na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów
i statutów określających prawa i obowiązki stron
stosunku pracy.
§ 2.
Postanowienia układów zbiorowych pracy
i porozumień zbiorowych oraz regulaminów i sta-
tutów nie mogą być mniej korzystne dla pracowni-
ków niż przepisy Kodeksu pracy oraz innych ustaw
i aktów wykonawczych.
§ 3.
Postanowienia regulaminów i statutów nie
mogą być mniej korzystne dla pracowników niż po-
stanowienia układów zbiorowych pracy i porozu-
mień zbiorowych.
§ 4.
Postanowienia układów zbiorowych pra-
cy i innych opartych na ustawie porozumień zbio-
rowych, regulaminów oraz statutów określających
prawa i obowiązki stron stosunku pracy, naruszają-
ce zasadę równego traktowania w zatrudnieniu, nie
obowiązują.
Art. 9
1
. [Porozumienie o zawieszeniu stosowa-
nia przepisów prawa pracy]
§ 1.
Jeżeli jest to uzasadnione sytuacją finan-
sową pracodawcy, może być zawarte porozumie-
nie o zawieszeniu stosowania w całości lub w czę-
ści przepisów prawa pracy, określających prawa
W ujednoliconym przez redakcję tekście uwzględniono wszystkie dotychczasowe zmiany. Najnowsze zmiany zostały
wyróżnione czcionką pogrubioną.
2)
Hasła w klamrach pochodzą od redakcji.
IFK
Kodeks kadr i płac
Zgłoś jeśli naruszono regulamin