Dieta matki w okresie ciąży a zmiany w epigenomie potomstwa.
Dieta ma bardzo duży wpływa na przyszłość następnych pokoleń. Nieprawidłowa dieta w okresie ciąży może wiązać się z wystąpieniem u dziecka astmy, nadciśnienia, choroby wieńcowej, chorób nowotworowych, neurodegeneracyjnych, otyłości, cukrzycy, zespołu metabolicznego, niepłodności i wielu innych.
Szacuje się, że nieprawidłowy dobór diety jest przyczyną 35% nowotworów. Najnowsze badania dowodzą, że ryzyko raka piersi u córki zmniejsza się odwrotnie proporcjonalnie do ilości spożywanych przez matkę w trakcie ciąży kwasów Omega-3 lub składników odżywczych takich jak metionina, cholinia, folian lub witamina B12, będących donorami grup metylowych.
Doświadczenia na myszach pokazały, jak duże znaczenie dla epigenomu dziecka ma dieta matki w czasie pierwszych dni od powstawania nowego życia. Niemetylowany gen agouti u myszy powoduje, że zwierzę ma żółtą sierść, jest otyłe, podatne na zachorowanie na cukrzycę i nowotwory, podczas gdy mysz z identyczną sekwencją nukleotydową, ale metylowanym genem agouti jest ciemno ubarwiona, szczupła i zdrowa. Potomstwo myszy żółtej, karmionej w trakcie ciąży preparatami bogatymi w donory grupy metylowych było przeważnie szczupłe i zdrowe. Już te doświadczenia pokazują, jak ważnym prenatalnym czynnikiem rozwojowym jest menu matki.
Toksyny również mają swój udział w kształtowaniu wzoru metylacji. Ksenobiotyki takie jak beznopiren, wchodzący w skład dymu tytoniowego, zwiększają podatność na choroby nawet przez kilka kolejnych pokoleń. Związki negatywnie oddziałujące na układ endokrynowy, jak na przykład fungicyd winklozolina o działaniu anty-androgenowym prowadzą do zmian w komórkach prekursorowych spermy, utrzymujących się co najmniej przez cztery generacje.
Wzbogacenie diety w kwasy Omega-3 w trakcie ciąży i laktacji może uchronić potomstwo przed chorobą nowotworową wskutek zmian epigenetycznych następujących już w trakcie formowania się płodu. Badacze z Marshall University przeprowadzili badania, w których dwie grupy myszy w ciąży karmiono różnymi składnikami. Jedna grupa otrzymywała olej bogaty w kwasy Omega-3, a druga – Omega-6. Porównano profile ekspresji komórek sutka u potomstwa i zaobserwowano różnice dotyczące wielu genów związanych z rozwojem nowotworu, w tym dwóch istotnych epigenetycznie markerów.
Prace innego zespołu z North Dakota State University dowodzą, że dieta matek bogatsza w lipotropowe składniki odżywcze, tj. metionina, cholina, folian i witamina B12, zwiększa metabolizm metylu, który stymuluje pełen rozwój gruczołu sutkowego, wpływa na epigenetyczny imprinting w komórkach i zmniejsza tym samym ryzyko zachorowania na raka u potomstwa. Badania dotyczyły grupy 45 samic szczurów w ciąży, podzielonej na dwie podgrupy, otrzymujące zwykłe pożywienie i wzbogacone w związki zawierające grupy metylowe. Po działaniu na ich dorosłe potomstwo czynnikiem kancerogennym mierzono częstość wystąpienia, wielkość i objętość guzów. U córek szczurzyc na „specjalnej” diecie nowotwory, jeżeli już występowały, były zdecydowanie mniejsze i — co również ważne — nie przerzutowały.
Produkty spożywcze zawierające jednocześnie duże ilości kwasów Omega-3, kwasu foliowego i metioniny to przede wszystkim produkty pełnoziarniste, ryby morskie, jaja (które są też dosłownie kopalnią choliny), olej i siemię lniane. Witaminę B12 znajdziemy w mięczakach i cielęcinie. Przyszłe mamy, zwłaszcza te, u których ryzyko zachorowania z punktu widzenia genetyki jest wyższe, mogą więc od samego początku zadbać o zdrowie swoich dzieci w dorosłym życiu, wprowadzając te produkty do swojego codziennego jadłospisu.
Literatura :
Martyna Franczuk, Dieta pod mikroskopem - nakarmić epigenom ( to był artykuł z pdf ale nie było podane wydawnictwo ani rok )
letalna77