Aubenque P. Czy należy dekonstruować metafizykę.pdf

(2908 KB) Pobierz
metafi zyka
i
o b r z e ż a
Pierre Aubenque
CZY NALEŻY
DEKONSTRU OWAC
METAFIZYKĘ?
Pierre Aubenque
Czy należy dekonstruować metafizykę?
Przekład z języka francuskiego:
Kazimierz Mrówka
© by Presses Universitaires de France, 2009
© for Polish translation by Kazimierz Mrówka
and Wydawnictwo BIBLOS, 2013
Spis treści
W s t ę p
........................................................................................
5
R o z d z ia ł I
ETIENNE GILSON I K R Y T Y C Z N A HISTORIA
M ETAFIZYKI ........................................................................
R o z d z ia ł I I
7
M ETAFIZYKA I O N T O TE O L O G IA ..................................
R o z d z ia ł I I I
21
NEOPLATOŃSKIE PRZEKROCZENIE M E TA F IZ YK I....
R o z d z ia ł I V
37
HEIDEGGER I PRZEKROCZENIE M E T A F IZ Y K I.......... 47
R o z d z ia ł V
D ERRID AID EKO N STRU KCJA M E T A F IZ Y K I.............
R o z d z ia ł V I
59
POWRÓT DO A R Y S T O T E L E S A .......................
A pen dyks
71
O
SPECYFICZNEJ HISTORII METAFIZYKI
..................................
L it e r a t u r a p r z e d m io t u
In d ek s
In d ek s
81
............................................................ 95
n a z w i s k
........................................................................
99
r z e c z o w y
...................................................................... 103
Dla Matthieu Galeya
Wstęp
Na prośbę wielu słuchaczy, po długim namyśle, zdecydo­
wałem się opublikować wykłady, które wygłosiłem dziesięć lat
temu. Muszę jednak z góry odpowiedzieć na dwa pytania, któ­
re mogą zrodzić się w trakcie lektury książki.
Po pierwsze, chociaż tytuł ma formę pytania, to wykłady nie
dają na nie gotowej odpowiedzi, lecz są studium historycznym
jednej z najważniejszych tendencji europejskiej filozofii drugiej
połowy XX wieku, z wyjątkiem filozofii analitycznej. Nie jest
jednak pewne, czy filozofia analityczna uniknęłaby oceny nega­
tywnej, jaką filozofii jako takiej wystawili dekonstruktorzy.
Skoro chodzi o temat, o pewien topos datowany historycz­
nie, to nie powinno dziwić, że zawarte w mojej pracy refleksje
mają przede wszystkim charakter historyczny. Chodzi o nie­
uporządkowaną chronologicznie historię teorii dekonstrukcji,
od Plotyna aż po Derridę, przez Gilsona i Heideggera, ale rów­
nież ze stałym odwołaniem się do Arystotelesa, który nie tylko
dał początek przedmiotowi dekonstrukcji, czyli metafizyce,
lecz nakreślił również zarys oraz warunki samej dekonstrukcji.
Po drugie, lektura tego studium może również zaskakiwać
duchem aporetyczności, brakiem rozwiązania czy zdawałoby
się - uciekając się do języka potocznego - bijącym z niej pe­
symizmem. Pesymizm ten ma charakter kulturowy, rodzi się
z oceny społeczeństw postmodernistycznych i postindustrial-
nych. Jednocześnie, odnosząc się do przyszłości świata, zrywa
on jednoznacznie z millenarystycznymi i utopijnymi marzenia­
mi dwóch poprzednich wieków. Skończyły się Jutra śpiewają­
ce” oraz to, co w 1844 roku głosił młody Marks na temat przy­
5
Zgłoś jeśli naruszono regulamin