PODSTAWOWE DEFINICJE ZARZĽDZANIE, w prakseologii działanie polegajšce na spowodowaniu funkcjonowania rzeczy, organizacji lub osób podległych zarzšdzajšcemu zgodnie z wytyczonym przez niego celem. Istotš funkcji z. jest formułowanie celu działania, pozyskiwanie i rozmieszczanie potrzebnych zasobów (ludzkich i rzeczowych), planowanie oraz kontrolowanie realizacji celów. [ródło: Encyklopedia powszechna PWN 1978, tom 4, s.768] KIEROWANIE, to powodowanie, aby kto lub co zachowywało się zgodnie z wolš kierujšcego. Polega ono na: działaniu zmierzajšcym do spowodowania działania swojego lub swojego i innych ludzi, zgodnie z potrzebami swoimi lub okrelonej instytucji; okrelaniu przez kierujšcego celu i sposobów jego osišgania, jak również na informacyjnym oddziaływaniu na siebie, jak i kierowanych. [ródło: P Sienkiewicz, Inżynieria systemów, Wyd MON. 9983; J. Piaget, Strukturalizm, Wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa 1972, s. 31] STEROWANIE, oddziaływanie majšce na celu zapewnienie pożšdanego przebiegu (lub stanu) danego procesu. [ródło: Encyklopedia powszechna PWN 1978, tom 4, s. 284] DOWODZENIE, jest szczególnym rodzajem kierowania ze względu na strukturę organizacyjnš sił zbrojnych i specyfikę realizowanych przez nie zadań, zwłaszcza w warunkach działań wojennych. [Leksykon wiedzy wojskowej. Wyd. MON, Warszawa 1979, s. 90] ROZKAZYWANIE, w pol. prawie woj. polecenie okrelonego działania lub zaniechania działania wydane służbowo żołnierzowi prze przełożonego; [Encyklopedia powszechna PWN. 1978, tom 4, s. 68] MARKETING, zarzšdzanie przedsiębiorstwem, organizacjš w oparciu o prawa wolnego rynku. DEFINICJE UZUPEŁNIAJĽCE CEL, pożšdany stan rzeczy. Cele realizuje się poprzez zadania, stosujšc wybrane sposoby działania. FAKT RZECZYWISTOCI, pojedyncze zdarzenie lub stan rzeczy zlokalizowany w czasie i przestrzeni. DZIAŁAĆ - to tyle, co zmieniać rzeczywistoć w sposób mniej lub bardziej wiadomy; - to zmierzać do okrelonego celu w danych warunkach przy pomocy właciwych rodków po to, by dojć od warunków istniejšcych do warunków odpowiadajšcych przyjętemu celowi; [T. Kotarbiński, Traktat o dobrej robocie. Ossolineum, Wrocław 1969, s. 26] PRAKSEOLOGIA, ogólna teoria sprawnego (tj. racjonalnego i skutecznego) działania, dziedzina badań nauk. dotyczšca metod wszelkiego celowego działania ludzi; [Encyklopedia powszechna PWN, 1978. tom 3, s. 681] PROCES, uporzšdkowany zbiór zdarzeń. SPOSÓB, wariant i kolejnoć użycia elementów dobranych z zasobu. STAN RZECZY, fakt, iż rzecz czy osoba R w okresie od momentu T do momentu T1 nieprzerwanie wykazywała własnoć W (istniała, pozostawała w pewnym stosunku do innych rzeczy, stale poruszała się ... itd.). [Z. Ziembiński. Logika praktyczna. PWN 1990, s. 53] ZASOBY, układ rodków i ich wartoci; czynnoci i czas ich realizacji (przez decydentów i funkcyjnych ich wspomagajšcych). ZDARZENIE, fakt, iż rzecz czy osoba R w momencie T wykazywała własnoć W, a w innym momencie T1 tej własnoci nie wykazywała (albo odwrotnie). [Z. Ziembiński. Logika praktyczna. PWN 1990, s. 53] Kierowanie, to proces planowania, organizowania, przewodzenia i kontrolowania działalnoci członków organizacji oraz wykorzystania wszystkich innych jej zasobów dla osišgnięcia ustalonych celów. PLANOWANIE wyznaczanie celów organizacji i sposobów ich osišgnięcia. 1. Wybór celów organizacji. 2. Okrelenie celów komórek organizacyjnych organizacji. 3. Ustalenie programów realizacji celów organizacji. ORGANIZOWANIE oznacza, że kierownicy koordynujš ludzkie i materialne zasoby organizacji. 1. Zaprojektowanie struktury organizacyjnej 2. Wdrożenie struktury organizacyjnej, w tym: Zapewnienie obsady dobór, rozmieszczenie i wyszkolenie wykwalifikowanego personelu do wykonania celów organizacji. PRZEWODZENIE polega na powodowaniu, by członkowie organizacji postępowali w sposób, który przyczyni się do osišgnięcia ustalonych celów. Funkcję tę można nazwać też: prowadzeniem, motywowaniem, inicjowaniem działania itp. KONTROLOWANIE oznacza, że kierownicy starajš się zapewnić to, by organizacja zmierzała do swych celów. 1. Okrelanie mierników efektywnoci. 2. Pomiar bieżšcej efektywnoci i porównanie jej z okrelonymi miernikami. 3. Podejmowanie działań korygujšcych (po stwierdzeniu efektywnoci nie odpowiadajšcej miernikom). ZASOBY, układ rodków i ich wartoci; czynnoci i czas ich realizacji (przez decydentów i funkcyjnych ich wspomagajšcych). Przykład
pciola1