Mateusz-Alan Babicki - Polityka władz PRL wobec społeczności romskiej - Ewidencjonowanie ludności romskiej w PRL w 1955 roku (2007).pdf

(826 KB) Pobierz
ROMOWIE WCZORAJ I DZIŒ
Mateusz - Alan Babicki
Polityka w³adz PRL wobec
spo³ecznoœci romskiej
Ewidencjonowanie
ludnoœci romskiej
w PRL w 1955 roku.
Wydawca:
Zwi¹zek Romów Polskich
z siedzib¹ w Szczecinku
Instytut Pamiêci i Dziedzictwa Romów
Oraz Ofiar Holokaustu
ul. Krucza 23/31, lok. 1
00-525 Warszawa
tel./fax: 022/ 622 05 32
e-mail: rom.ch@pro.onet.pl
www.romowie.com
Publikacja zosta³a zrealizowana przy pomocy finansowej
Ministerstwa Spraw Wewnêtrznych i Administracji
ISBN
978-83-919567-7-9
Nak³ad:500 szt.
Druk:
Zak³ad Poligraficzny „TEMPOPRINT” ul. Harcerska 2
w Szczecinku
mgr Mateusz - Alan Babicki
Polityka władz PRL wobec
społeczności romskiej
© za zgodą autora
Mateusz - Alan Babicki
Mateusz - Alan Babicki
P
od koniec lat 50 – tych władze polskie zaczęły intensywnie pracować
nad rozwiązaniem problemu koczowniczej ludności romskiej. Porów-
nywały w związku z tym sposoby podejścia administracji państwowej
do tej kwestii w wybranych krajach ,,demokracji ludowej’’ (ZSRR, Czecho-
słowacja, Węgry).
W odniesieniu do Związku Radzieckiego podkreślano fakt, iż już 40 lat
wcześniej wymuszono na Romach aktywność zawodową. Radzieckie finanso-
wały romskie kołchozy, rozwój spółdzielni pracy kierowanych przez Romów,
a także kierowały do pracy w zakładach i fabrykach. Istniały szkoły romskie,
w Moskwie kształcono romskich nauczycieli, którzy następnie nauczali w tym
języku. Władze PRL zwracały jednak uwagę, że pod koniec lat 50 – tych nie
było już odrębnych szkół romskich. Był to, według nich, efekt osiedlenia się
i równoczesnego rozpadu więzi klanowych i rodzinnych. Romowie mieli upo-
dobnić się pod względem kultury i języka do narodów na obszarze których
żyli. Młode pokolenie romskie, wyrosłe w nowych warunkach nie przejawiało
w omawianym okresie skłonności koczowniczych. Wyjątkiem były grupy Ro-
mów z zachodniej Ukrainy i Białorusi, Rusi Zakarpackiej oraz Mołdawii.
W kolejnym kraju – Węgrzech zamieszkiwało 250 tysięcy Romów, co sta-
nowiło 3% ludności całego kraju. Parę lat wcześniej 80% węgierskich Romów
nie pracowało, a 70% było analfabetami. Zauważono wprawdzie poprawę tego
stanu rzeczy, niemniej do rozwiązania problemu było zdaniem polskich władz
wciąż daleko. Próby osiedlenia i zatrudnienia w fabrykach nie przyniosły efek-
tu, gdyż Romowie rezygnowali z pracy i przenosili się w inne rejony kraju.
Mimo działań ze strony państwa, większość ludności romskiej nie zaprzestała
wędrownego trybu życia. Nie umknął uwadze władz w Warszawie fakt istnie-
nia jedynej romskiej organizacji społeczno - politycznej w Europie pod nazwą
,,Związek Romów Węgierskich’’. Związek działał między innymi na rzecz
pracy dla swych członków, prowadził spółdzielcze przedsiębiorstwa, posiadał
instrumenty opieki społecznej, organizował przedszkola, świetlice, biblioteki
oraz romskie kluby sportowe. Na Węgrzech nie było natomiast romskich szkół
ani literatury w tym języku. Wspierano jednak folklor i niektóre formy pracy
artystycznej. Węgrzy uważali Romów za swego rodzaju grupę etnograficzną,
która wyniku procesu rozwoju cywilizacyjnego zostanie wchłonięta przez na-
ród węgierski.
Mateusz - Alan Babicki
Zgłoś jeśli naruszono regulamin