Rochefoucauld F. Maksymy i rozważania moralne.pdf

(2726 KB) Pobierz

I ROZWAŻANIA MORALNE

François de La Rochefoucauld

Maksymy i rozważania

moralne

Przełożył i wstępem opatrzył

Tadeusz Boy-Żeleński

W ydaw nictwo Zielona Sowa

Kraków 2004

Tytuł oryginału:

Réflexions ou sentences et maximes morales

Projekt serii:

Sewer Salamon

Opracowanie graficzne okładki:

Piotr Iwaszko

Skład i łamanie:

Edyta Brodawka

Redakcja:

Robert Mitoraj

ISBN 8 3 -7 3 8 9 -3 9 6 -2

Wydawnictwo Zielona Sowa Sp. z o.o.

30-415 Kraków, ul. Wadowicka 8A

tel./fax (012) 266-62-94, tel. (012) 266-62-92,

(012) 266-67-98, (012) 266-67-56

www.zielonasowa.pl

wydawnictwo@zielonasowa.pl

Spis treści

Od tłumacza............................................................................................. 5

Portret księcia de La Rochefoucald skreślony

przez niego sam ego........................................................................... 16

Przedmowa do pierwszego w ydania.................................................20

Przedmowa do piątego wydania.........................................................22

Nasze cnoty są najczęściej jedynie przebranymi przywarami.....23

Maksymy ogłoszone po śmierci autora.............................................96

Myśli usunięte przez autora...............................................................104

OD TŁUMACZA

La Rochefoucauld jest pisarzem z epoki, w której literaturę niekoniecz

nie uprawiali literaci. Wcześniej się żyło, niż pisało. Mała książeczka bywa

ła często owocem doświadczeń bogatego życia. Wydawało się ją od niechce

nia, często pod zmyślonym nazwiskiem, nie szukając w niej zbytniej chluby.

Jak gdyby przypadkiem ta lub owa przeszła do nieśmiertelności, gdy wiele

innych zaginęło.

Takim „nieśmiertelnym” od niechcenia jest książę de La Rochefoucauld.

Gdyby los nie był zawiódł jego ambitnych dążeń, nie przyszłoby mu może

do głowy pisanie, pocieszał się nim na schyłku życia po jego zawodach.

Czynne życie autora

Maksym

przypada na pierwszą połowę XVII w. Jest

to we Francji doba wewnętrznego rozdarcia, epoka walki to przyczajonej, to

wydobywającej się na powierzchnię, ale ciągłej. Walka między dogorywają

cym feudalizmem a ideą monarchiczną, którą w spadku po Henryku IV re

prezentują Richelieu, Mazarin, wreszcie Ludwik XIV. Podczas gdy wielmoże

widzą we Francji jedynie „postaw sukna” - jak mówi u Sienkiewicza Bogu

sław Radziwiłł o Polsce - który szarpią, przykrawają i wydzierają sobie wza

jem, Henryk IV przechodzi do tradycji ludu ze swoim aforyzmem o „kurze

w garnku”, minister Ludwika XIII, Richelieu, silnie trzyma w dłoni władzę

i kosi bez miłosierdzia głowy panków, Mazarin z kolei deprawuje ich, mami

i kupuje, aż wreszcie Ludwik XIV dopełni dzieła scentralizowania władzy,

zmieniwszy bitnych rycerzy w kornych dworaków i za pomocą genialnie

prostego systemu kazawszy wszystkim próżnościom, wszystkim ambicjom

i namiętnościom kręcić się dokoła słońca Majestatu.

Ta epoka poprzedzająca rządy Ludwika XIV, czas Frondy zwłaszcza, to

jedna z najsmutniejszych kart dziejów Francji. Dziki egoizm kasty, rozpęta

nie najgorszych instynktów, próżność, chciwość, zdrada, kryjące się pod dum

nym rycerskim pióropuszem, a z drugiej strony twarda i beznadziejna dola

ludu, nie liczącego się za nic w tej krwawej grze magnatów.

I oto kontrast w tej srogiej i twardej epoce, w atmosferze wojny domo

wej, która zmieniła Francję w wielkie obozowisko, wyrasta kwiat, który póź

niej rozwinie się wspaniale: francuski „salon”, francuska kobieta. I jaki sa-

Rochefoucauld F. Maksymy i rozważania moralne.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: