Dzieje Polski.pdf

(30235 KB) Pobierz
<
DZIEJE
DO -NAJNOWSZYCH C ZA SÓ W
TREŚCIWIE OPOWIEDZIANE
PRZEZ.
MARYANA Z NAD DNIEPRU,
W YDANIE OZDOBIONE 8 0 OBRAZKAMI W AŻNIEJSZYCH W YPADKÓW DZIEJOW YCH
KRÓLÓW I SŁ AW NY CH MĘŻÓW PO LSK ICH .
POZNAŃ.
DRUK
I NAKŁAD JAROSŁAWA
LEITGEBRA.
1888
.
POLSKIEMU
-«• i •*-
LUDOWI
POLSKIEJ
MŁODZIEŻY
POŚWIECĄ
AUTOR.
Dzieje pierwotne narodu polskiego, jakie początkowo przecho­
dził koleje, są nam niewiadome, to tylko pewnem, źe Polacy biorą
początek z wielkiego plemienia słowiańskiego, które mówiło jednym
językiem z małemi tylko odcieniami. Słowianie rozsiedli się od
strony północnej nad morzem Baltyckiem, a od południa nad mo­
rzem Czarnem, na wschód zaś i zachód od rzeki Dniepru do Laby
czyli Elby, a są ślady, że rozciągali się jeszcze dalej. W plemieniu
słowiańskiem są najznaczniejsze 3 szczepy: Polaków, najbliższych
nam Rusinów i Czechów. Do pomniejszych ludów słowiańskich li­
czymy Słowaków, mieszkających w dzisiejszych Węgrzech, Mora­
wian, Serbów, Kroatów itd. Kiedy Słowianie przyszli w te strony,
niewiadomo, bo byli tu już od niepamiętnych czasów, mówią na­
wet, że od rozproszenia się ludzi po świecie, to jest od budowy
wieży Babel.
Dawni Słowianie byli poganami, to jest nie znali prawdziwego
Boga, lecz robili sobie bałwany z kamienia i drzewa. Odznaczali
się jednak niektóremi cnotami: byli łagodni, gościnni, pracowici,
otwarci i religijni, to jest że chociaż nie znali prawdziwego Boga,
przecież jak go pojmowali tak go czcili, a bliźniemu nie lubili ro­
bić krzywdy; główną zaś wadą ich była niezgoda — łatwo się
z sobą kłócili. — Co się u Słowian, a więc i u Polaków działo
przez długie wieki, niewiadomo; a nawet dzieje po Chrystusie Panu
z jakie 9 wieków, to jest dopóki nie zostali chrześcianami, są głę­
boką okryte pomroką. I chociaż opowiadają dawni kronikarze nie­
jedno ciekawe i zajmujące: o przybyciu Lecha w okolice Gniezna
i założeniu tam stolicy Polski, o Krakusie, pogromcy krwiożerczego
smoka na Wawelu, o poświęceniu się pięknej Wandy dla ocalenia
swego ludu, o rządach 12 niezgodnych wojewodów, wreszcie o Po­
pielach i okropnym zgonie ostatniego z nich, co to go myszy wy­
lęgłe z ciał potrutych stryjów zagryść miały i t. p. wszystko to
jest raczej podobne do bajki, to też dzieje tych czasów nazywamy
bajecznemi.
3
Pierwszym z panujących w Polsce, o którym przypuszczamy
że żył, był Piast i od niego to zaczyna panować w Polsce
RÓD C Z Y L i DYNASTYA PIASTÓW.
(
860
-
1386
)
P ia s t był to poważny i poczciwy kmieć, kołodziej, znany z go­
ścinności i z miłościwego serca dla wszystkich; miał żonę Rzepi­
chę także cnotliwą niewiastę. Razu jednego przyszli do Piasta anio­
łowie w postaci podróżnych, a on bardzo gościnnie^ ich przyjął,
nakarmił i napoił. Tak niesie podanie, ale czy w istocie byli to
aniołowie, tego nie można wiedzieć i twierdzić z pewnością. Mogli
to być jacyś święci kapłani, missyonarze, którzy poganom w tych
stronach opowiadali wiarę świętą i tak też myślą niektórzy, a na­
zwano ich aniołami, jak często ludzi bardzo dobrych i świętych
aniołami się nazywa. Wtedy właśnie Piast odprawiał postrzyżyny
syna swego i prosił na ucztę wiele gości. Nasi bowiem pogańscy
przodkowie podstrzygali dzieciom w 7 roku włosy i nadawali im
przytem imiona. Podróżni owi przez wdzięczność za gościnne przy­
jęcie, jakiego doznali, cud uczynić mieli taki, że pokarmy i napoje
cudownie się mnożyły, tak że Piastowi niczego w komorze nie uby­
wało, chociaż nie mało już wyczęstował, przyjmując suto licznie ze­
branych sąsiadów. W czasie uczty aniołowie lub święci postrzygli
syna Piastowego, dając mu imię
Ziemowit
tj. ziemię widzący, zie­
mią rządzący, czem przepowiadali przyszłe jego wywyższenie. Przy
takiej obfitości nie powstydził się Piast zaprosić do swojego domu
samego księcia Popiela, czem zwrócił na siebie oczy wszystkich,
to też gdy wkrótce potem nastąpiło bezkrólewie (Popiela
m y­
szy
zjadły) osadzili Polacy Piasta na tronie. Miało się to zdarzyć
860 roku.
Około tego czasu właśnie święci Cyryl i Metody opowiadali
wiarę chrześciańskę w Słowiańszczyźnie, to też wielu domyśla się, że
to oni byli tymi dwoma podróżnymi.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin