11.pdf

(840 KB) Pobierz
Narysuj schemat działania lupy dla oka akomodującego i nieakomodującego. Narysuj
schemat mikroskopu optycznego, zaznaczając bieg promieni. Wyjaśnij różnicę między
oświetleniem krytycznym a oświetleniem Köhlera. Czym różnią się konstrukcje
Greenougha oraz CMO (Common Main Objective)? Wyjaśnij efekt winietowania i rolę
przysłon w układzie optycznym. Wymień rodzaje oraz zastosowanie oświetlenia
bezpośredniego i pośredniego, możliwe do uzyskania za pomocą lampy szczelinowej.
Aperturę lupy ogranicza źrenica oka.
Pole widzenia zależy od położenia oka względem lupy.
Powiększenie wizualne lupy
gdy przedmiot leży w płaszczyźnie
ogniskowej (oko pracuje bez
akomodacji):
gdy obraz powstaje w odległości dobrego
widzenia:
Lupa…
prosta – pojedyncza soczewka sferyczna.
aplanatyczna – koryguje aberrację sferyczną i komę; dwie płaskowypukłe soczewki,
wypukłościami do siebie.
aplanatyczna Steinheila – koryguje aberrację chromatyczną, sferyczną, oraz dystorsję;
dwuwypukła soczewka oraz dwa meniski z obu stron, z innego szkła.
achromatyczna – koryguje aberrację chromatyczną i sferyczną; dwie soczewki o mocach
różniących się znakiem, z dwóch rodzajów szkła.
achromatyczno-aplanatyczna – koryguje aberrację chromatyczną, sferyczną, dystorsję, oraz
komę; trzy lub więcej soczewek
ortoplanatyczna – koryguje aberrację sferyczną, chromatyczną i dystorsję; co najmniej cztery
soczewki
astygmatyczna – koryguje aberrację sferyczną, chromatyczną, dystorsję, komę, oraz
astygmatyzm; co najmniej cztery soczewki
Mikroskopy służą do otrzymywania silnie powiększonych obrazów małych obiektów. W skład
najprostszego mikroskopu wchodzą dwie soczewki zbierające: obiektyw o krótkiej ogniskowej
tworzący obraz pośredni (rzeczywisty, odwrócony i powiększony), oraz okular, który pozwala na
dalsze powiększenie, tworząc obraz pozorny, powiększony i prosty.
Powiększenie mikroskopu będzie równe iloczynowi powiększeń obiektywu i okularu.
Odległość Δ (tubus) między ogniskiem obrazowym obiektywu a ogniskiem przedmiotowym okularu
wynosi 16 lub 17 cm.
Powiększenie obiektywu:
Powiększenie okularu (działa jak lupa):
Całkowite powiększenie typowego mikroskopu jest równe:
W typowym mikroskopie maksymalne powiększenia są nie większe niż 2000(obiektyw x100,
okular x16). Większe powiększenia uzyskać trudno ze względu na dyfrakcję światła na
soczewkach. W przypadku „dużych” obiektywów (x100) stosuje się ciecze immersyjne w celu
zwiększenia kata aperturowego. Apertura numeryczna obiektywu:
Oświetlenie w mikroskopie.
Ważnym elementem mikroskopu jest jego układ oświetlający. Elementem odpowiedzialnym za
geometrię wiązki oświetlającej jest kondensor. Stosowane są powszechnie dwa typy oświetlenia
przedmiotu.
- Przy oświetleniu krytycznym obraz źródła światła (włókno żarówki oświetlacza) odwzorowany jest
w płaszczyźnie przedmiotu.
Oświetlenie krytyczne umożliwia zmianę apertury mikroskopu poprzez zmianę apertury
kondensora. Aby preparat był oświetlony równomiernie, włókno żarówki oświetlacza musi być
rozciągłe i mieć stałą luminancję na całej powierzchni.
- Przy oświetleniu typu Köhlera źródło światła odwzorowane jest w płaszczyźnie przesłony
aperturowej obiektywu.
Układ Köhlera pozwala na równomierne oświetlenie przedmiotu Dodatkowy kolektor K1
odwzorowuje źródło światła na płaszczyznę aperturową kondensora. Obie przesłony – aperturowa i
polowa – znajdują się w układzie kolektor-kondensor.
*Oświetlenie w mikroskopie musi być ustawione w systemie Koehlera dla zapewnienia najlepszej
warunków dla oglądania preparatu. Umożliwia ono uzyskanie równego oświetlenia całego pola
widzenia, z minimalizacją światła rozproszonego, obniżającego kontrast. W mikroskopie z
oświetleniem ustawionym wg Koehlera można sterować rozdzielczością obrazu, jego kontrastem i
głębią ostrości.
Mikroskop stereoskopowy (binokular) – mikroskop optyczny z oddzielnymi okularami dla obojga
oczu pozwalający na przestrzenne widzenie obrazu powiększanego. Widziany w nim obraz jest
trójwymiarowy, dzięki czemu świetnie nadaje się do obserwowania poruszających się np.
małych owadów. Zakres powiększeń mikroskopów stereoskopowych waha się w granicach od 3x do
ponad 200x, większe powiększenia nie są stosowane ze względu na małą odległość roboczą
obiektywów od próbki, oraz niedostatecznie dużą ilość światła odbitego wpadającego do
obiektywów. Istnieją dwa rozwiązanie techniczne dotyczące obiektywów:
system Greenougha w którym zastosowano dwa niezależne obiektywy,
system Abbego w którym zastosowano jeden czołowy obiektyw.
Greenough:
• duża apertura numeryczna
• mniejsze aberracje
• artefakty z obrazu ukośnego (dystorsja)
CMO:
• mniejsza dystorsja
• większe aberracje off-axis (pozaosiowe)
• aberracje chromatyczne
Zgłoś jeśli naruszono regulamin