NDN_Edukacja_4_Srodkowy_wiek_szkolny.pdf

(1150 KB) Pobierz
Niezbędnik Dobrego Nauczyciela
Redakcja: prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska
Seria III
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
TOM 4
Ewa Filipiak, Joanna Szymczak
Edukacja szkolna
Środkowy wiek szkolny
wiek: 8/9–11/12 lat
Niezbędnik Dobrego Nauczyciela – seria III.
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
Tom
Etap
edukacji
Faza
rozwoju
Wiek
w latach
Miejsce
1
Wczesna edukacja
2
Edukacja przedszkolna
3
Pierwszy etap edukacji szkolnej
Wczesne dzieciństwo
Wiek przedszkolny
Wczesny wiek szkolny
0–2/3
Dom/żłobek/klub dziecięcy
kształtowanie umiejętności
poruszania się w przestrzeni
fizycznej (lokomocja)
2/3–5/6
Dom/przedszkole
kształtowanie wyobraźni,
poczucia inicjatywy
i motywacji wewnętrznej
5/6–8/9
Szkoła podstawowa, klasy I–III
kształtowanie poczucia
kompetencji i wzmacnianie
motywacji wewnętrznej
kształtowanie umiejętności
posługiwania się
przedmiotami (manipulacja)
kształtowanie umiejętności
porozumiewania się
niewerbalnego i werbalnego
z otoczeniem (komunikacja)
kształtowanie umiejętności
niezbędnych do rozpoczęcia
nauki w szkole
kształtowanie
złożonych umiejętności
porozumiewania się
z otoczeniem
nauka podstawowych
umiejętności szkolnych
(czytanie, pisanie, liczenie)
nauka podstawowych
umiejętności współpracy
w grupie
Cele
kształcenia
Kształtowanie kompetencji kluczowych (wg listy Strategii Lizbońskiej z roku 2000)
budowanie podstaw
kompetencji kluczowych
budowanie zasad integracji
podstawowych kompetencji
kluczowych
kształtowanie umiejętności
korzystania z kompetencji
kluczowych w typowych
sytuacjach szkolnych
uczenie się we współpracy
w parach i zespołach
udział w projektach
wsparty zabawami i grami
zespołowymi
identyfikowanie się dziecka
z „nauczycielem”
swobodna eksploracja
zabawa spontaniczna
nauka okolicznościowa
Metoda
kształcenia
naśladowanie dorosłego
w sytuacji uczenia się
eksperymentowanie
indywidualne i zespołowe
zabawy z regułami i gry
udział w projektach
modelowanie zachowań
dziecka w sytuacji uczenia się
Rola
nauczyciela
„instruktor”
mediator
mediator
facylitator
Opracowanie: Anna I. Brzezińska, Monika Mielcarek i Aleksandra Ratajczyk.
Niezbędnik Dobrego Nauczyciela
Redakcja: prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska
Seria III 
Edukacja w okresie dzieciństwa i dorastania
TOM 4
Ewa Filipiak, Joanna Szymczak
Edukacja szkolna
Środkowy wiek szkolny
wiek: 8/9–11/12 lat
1
Redakcja serii Niezbędnik Dobrego Nauczyciela:
prof. dr hab. Anna Izabela Brzezińska, Zespół Wczesnej Edukacji, Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie
Autorzy Tomu 4 serii III pt.:
Edukacja szkolna. Środkowy wiek szkolny
prof. dr hab. Ewa Filipiak, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
mgr Joanna Szymczak, Instytut Pedagogiki, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy
Recenzent:
prof. dr hab. Zbigniew Kwieciński, Wydział Nauk Pedagogicznych, Uniwersytet MIkołaja Kopernika w Toruniu
Wydanie I Tom 4
Wszystkie tomy i pakiet narzędzi gotowe do druku dostępne na
http://eduentuzjasci.pl/dziecko-nastolatek
Wydawca:
Instytut Badań Edukacyjnych
ul. Górczewska 8
01-180 Warszawa
Tel. +48 22 241 71 00; www.ibe.edu.pl
©Copyright by Instytut Badań Edukacyjnych, Warszawa 2014
ISBN – 978-83-61693-83-3
Korekta, skład, łamanie, druk:
Business Point Sp. z o.o.
ul. Erazma Ciołka 11A/302
01-402 Warszawa
Tel. +48 22 188 18 72
biuro@businesspoint.pl
www.businesspoint.pl
Projekt okładki oraz koncepcja graficzna serii:
Beata Czapska, Instytut Badań Edukacyjnych w Warszawie
Publikacja opracowana w ramach projektu systemowego:
Badanie jakości i efektywności edukacji oraz instytucjonalizacja
zaplecza badawczego,
współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego,
realizowanego przez Instytut Badań Edukacyjnych
Wzór pasów łowickich wykorzystanych w publikacji zainspirowany ilustracją z książki:
Świątkowska, J. (1953).
Strój łowicki,
seria „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, t. 7, cz. IV Mazowsze i Sieradzkie, z. 2,
Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze
Publikacja została wydrukowana na papierze ekologicznym
Egzemplarz bezpłatny
2
Spis treści
Wstęp
Rozdział 1. Zadania rozwojowe a cele edukacji w drugim etapie kształcenia
(klasy IV–VI)
1.1. Wprowadzenie, czyli o rozwijaniu umiejętności uczenia się z rówieśnikami
i od rówieśników
1.2. Cele kształcenia w drugim etapie edukacji szkolnej z perspektywy zadań
rozwojowych
1.3. Czynniki powodzenia w uczeniu się w drugim etapie edukacji
Najważniejsze…
Rozdział 2. Modele i strategie pracy z uczniami klas IV–VI
2.1. Wprowadzenie, czyli o organizowaniu przestrzeni i warunków do uczenia
się zgodnie z potrzebami rozwojowymi ucznia
2.2. Model uczenia się we współpracy jako podstawa samodzielnego uczenia się
2.3. Rodzice i inni dorośli jako wsparcie procesu uczenia się
2.4. Od bycia wśród rówieśników do bycia z rówieśnikami
2.5. Rola społeczności sąsiedzkiej i lokalnej w procesie kształcenia
2.6. Rola mediów w procesie kształcenia
Najważniejsze…
Rozdział 3. Rola i zadania nauczyciela
3.1. Wprowadzenie, czyli nauczyciel jako mediator
3.2. Nauczyciel zaangażowany
3.3. Nauczyciel jako źródło informacji zwrotnych
Najważniejsze…
Rozdział 4. Potencjał ucznia kończącego szkołę podstawową
4.1. Wprowadzenie, czyli o zasobach ucznia rozpoczynającego drugi etap
edukacji szkolnej
4.2. Kompetencje poznawcze ucznia kończącego drugi etap edukacji szkolnej
4.3. Kompetencje społeczne ucznia kończącego drugi etap edukacji szkolnej
4.4. Kompetencje samoorganizacji ucznia kończącego drugi etap edukacji
szkolnej
4.5. Zasoby ucznia kończącego drugi etap edukacji szkolnej
Najważniejsze…
Zakończenie
Warto przeczytać…
Korzystano z…
5
9
9
11
12
14
17
17
17
23
30
33
34
35
37
37
37
45
49
51
51
51
51
52
52
56
57
58
58
3
Zgłoś jeśli naruszono regulamin