Zioła z Apteki św. Hildegardy.pdf

(1681 KB) Pobierz
ZIOŁA Z APT EKI
Ś W. H I L D E G A R D Y
Przepisy na zdrowe życie
Jak leczyć zgodnie z naturą
Jak zachować pierwotną silę życiową
Reinhard Schiller, lekarz medycyny naturalnej, jest zwolennikiem
i konsekwentnym propagatorem medycyny św. Hildegardy z Bingen,
dwunastowiecznej niemieckiej mistyczki i badaczki przyrody.
W swojej książce Schiller odwołuje się do odktyć św. Hildegardy i wie-
lowiekowej tradycji stosowania w leczeniu m.in. ziół, zbóż, a nawet
kamieni szlachetnych...
Podaje recepty na różne schorzenia i dolegliwości - od bólów głowy, pleców poprzez choroby płuc do leczenia
ran zewnętrznych i pooperacyjnych.
SPIS TREŚCI
Życie świętej Hildegardy z Bingen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Co to jest medycyna Hildegardy? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Czym różni się medycyna Hildegardy od medycyny klinicznej? . . . . ..
Cztery filary medycyny Hildegardy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Dieta. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Zabiegi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Posty. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Najważniejsze środki lecznicze Hildegardy . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Miód z gruszkami. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Kuracja złotem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Wiosenna kuracja piołunem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Proszek Sivesan . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Orkisz. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Biegunka (wszelkiego pochodzenia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Bóle brzucha. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Bóle głowy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Bóle krzyża (bóle pleców) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bóle śledziony. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Bóle uszu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Bóle zębów, pielęgnacja zębów i zanik dziąseł (parodontoza) . . . . . . ..
Bóle żołądka (Gastritis) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Brak apetytu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Brodawki. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Celiakia (choroba trzewna) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chore stopy - zimne stopy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Chorobliwe łaknienie i inne nałogi. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
Choroby skóry. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Łuszczyca. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Owrzodzenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..
3
4
5
7
8
16
18
18
20
21
22
23
23
25
25
25
26
27
28
29
29
30
30
31
31
31
31
32
32
MEDYCYNA ŚWIĘTEJ HILDEGARDY W PRAKTYCE 25
Plamy na twarzy (plamista i sucha skóra twarzy) . . . . . . . . . . . .
33
33
Ulcus cruris (otwarte rany na nogach i ropienie) . . . . . . . . . . . . .
Choroby wątroby. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
34
Chrypka (bezgłos) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
35
Chudnięcie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
36
Czkawka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
37
Depresja. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
37
Dna (reumatyzm) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
38
Dolegliwości sercowe (bóle serca, serce starcze, zaburzenia krążenia) .
40
Drżenie (choroba Parkinsona) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41
Gorączka (wszelkiego pochodzenia) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
41
Kaszel. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
42
Katar. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
43
Krwawienie z nosa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
44
Kurcze, kurcze mięśni łydek. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
44
Lękliwość, trema, strach przed egzaminem. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
45
Migrena. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
45
Neurastenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
45
Niedosłuch. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
46
Niekontrolowane oddawanie moczu (nietrzymanie moczu, moczenie nocne)46
Nieprzyjemny zapach z ust i nieprzyjemny zapach ciała. . . . . . . . . .
46
Nudności, wymioty ciężarnych. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
47
Oparzenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
47
Osłabienie koncentracji - zapominanie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
48
Osłabienie krążenia. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
48
Osłabienie perystaltyki jelit i zaburzenia trawienia. . . . . . . . . . . . . . .
49
Owrzodzenie żołądka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50
Podbiegnięcia krwawe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
50
Poronienie. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
Porywczość. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
51
Półpasiec. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
52
Rany (leczenie wewnętrzne, rany operacyjne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
Rany (leczenie zewnętrzne) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
Schorzenia płuc. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
Astma. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
53
Przewlekłe zapalenie z nadmiernym wydzielaniem. . . . . . . . . . . .
53
Rozedma płuc. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
Udar mózgu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
Ukąszenia owadów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
Wypadanie włosów. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
54
Zaburzenia mowy Uąkanie) . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
55
Zaburzenia snu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
55
Zaburzenia wydzielania śluzu w przewodzie pokarmowym. . . . . . . . .
56
Zaburzenia żołądkowe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
56
Zapalenie jelita grubego. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
Zapalenie migdałków - zapalenie gardła. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
Zapalenie pochewki ścięgna. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
Zatrzymanie moczu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
57
Złamania kości. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
58
Żółtaczka. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
58
2
Życie świętej Hildegardy z Bingen
Święta Hildegarda z Bingen urodziła się w roku 1098 w Bermersheim koło Alzey jako najmłodsze z dziesięciorga
dzieci Hildeberta i Mechtyldy z Bermersheim. Rodzice w momencie jej narodzin poświęcili ją Bogu jako swoją "dziesię-
cinę".
Kiedy Hildegarda miała osiem lat, rodzice oddali ją do wspólnoty mniszek w Disibodenbergu, gdzie wychowywała
się pod kierunkiem bł. Juty, żyjącej w rekluzji. Wykształcenie, jakie Hildegarda otrzymała w klasztorze, sprowadzało się do
śpiewania psalmów i pieśni Dawidowych. Lekcje łaciny ograniczały się do tekstów liturgicznych. Od śmierci Juty ze Spon-
heimu w roku 1136 Hildegarda pełniła funkcję przeoryszy.
Święta Hildegarda, od urodzenia słaba i chorowita, od najmłodszych lat miała dar przenikania w wizjach ukrytych
tajemnic natury. Tych wspaniałych wizji doświadczała za dnia i w nocy w stanie czuwania, to znaczy bez popadania w eks-
tazę. Dla Hildegardy owe przeżycia były czymś naturalnym, częścią jej życia. Dopiero jako piętnastoletnia dziewczyna zda-
ła sobie sprawę, że inni ludzie nie widzą tego, co ona. Od tej chwili zachowywała bezwzględne milczenie na temat swoich
przeżyć mistycznych.
W czterdziestym trzecim roku życia otrzymała od Boga następujące polecenie:
,,O
marny człowiecze, prochem z prochu jesteś i zgnilizną ze zgnilizny, powtarzaj i zapisuj to, co ujrzysz i usłyszysz.
... Nie pisz wedle tego, co ci się zdaje, lub wedle upodobania innego człowieka, lecz zgodnie z wolą Tego, który wszystko wi-
dzi i wszystko postanawia w swojej tajemniczej głębi".
Święta Hildegarda miała zapisywać swoje wizje bez komentarza. Ponieważ nie znała dostatecznie łaciny, a zwłasz-
cza gramatyki, przydano jej do pomocy jako sekretarza mnicha Wolmara z Disibodenbergu, któremu już wcześniej zwie-
rzyła się z daru wizjonerstwa. Spisanie jej pierwszej wizji - Scivias, to znaczy "poznaj drogi (Boże)" - zajęło im dziesięć lat.
Na synodzie w Trewirze, trwającym od 30 listopada 1147 do 13 lutego 1148 roku, papież Eugeniusz III potwierdził
dar Hildegardy i osobiście czytał zebranym kardynałom, biskupom i teologom fragmenty ze Scivias. Tak więc wizjoner-
stwo świętej Hildegardy zostało uznane przez najwyższy autorytet. Zanim jeszcze skończyła pisanie Scivias, Bóg polecił
jej zbudować klasztor w Rupertsbergu, do którego siostry przeprowadziły się w roku 1147. Tam też powstały kolejne za-
pisy wizyjne:
Liber vitae meritorum - "Księga zasług życiowych" (o odpowie dzialności człowieka).
Liber divinorum operum - "Księga dzieł Bożych" (o świecie i człowieku).
Dwunastowieczni biografowie Hildegardy - mnisi Gotfryd i Teoderyk - znają jeszcze inne dzieła Świętej:
"Dzięki darowi profetycznemu objawiła nam też niektóre rzeczy o naturze człowieka, żywiołów i różnych stworzeń
i jak przez nie można pomóc człowiekowi, oraz wiele innych tajemnic".
Ponadto biografowie wspominają o listach, pieśniach, komentarzach ewangelicznych i symboli- cznych wyjaśnie-
niach, które Święta otrzymywała w wizjach i zapisywała.
W latach 1158-1171 odbyła Hildegarda cztery wielkie podróże misyjne po Niemczech. Nauczała na rynkach miast
i w klasztorach, wzywając ludzi - zagubionych w obliczu działalności błędnowierców i schizmy w Kościele - do pokuty
i nawrócenia.
W roku 1165 założyła klasztor filialny w Eibingen, gdyż macierzysty klasztor w Rupertsbergu nie mógł już pomie-
ścić nowych zakonnic. Źródła podają, że mimo podeszłego wieku dwa razy na tydzień wizytowała swoje mniszki w Eibin-
gen.
Hildegarda z Bingen umarła 17 września 1179 roku, w nocy z niedzieli na poniedziałek. Jej śmierci towarzyszyły
cudowne znaki na niebie. Oddajmy głos kronikarzom Gotfrydowi i Teoderykowi:
"Ponad komnatą, w której święta dziewica o zmierzchu oddała szczęśliwą duszę Bogu, ukazały się na niebie dwa nie-
zwykle jasne kolorowe łuki. Ogarnęły one rozległą przestrzeń, rozciągając się na cztery strony świata: jeden biegł z półno-
cy na południe, podczas gdy drugi ciągnął się ze wschodu na zachód. U szczytu kopuły, gdzie krzyżowały się obydwa łuki,
błyszczało jasne światło w formie księżyca, którego blask rozchodził się daleko, zdając się odpędzać ciemności od domu
zmarłej. W obrębie tego światła widać było jarzący się czerwony krzyż, który był najpierw mały, a następnie urósł do
ogromnych rozmiarów. Otaczała go niezliczona liczba barwnych kręgów, a w każdym kręgu tworzył się osobny czerwony
krzyż otoczony własnym kręgiem. Mniejsze krzyże były już zresztą wcześniej widoczne. Krzyże te i kręgi rozlały się po fir-
mamencie, zdążając ku wschodowi, i zdawały się skłaniać ku ziemi, ku domowi, w którym święta dziewica przeszła do
wieczności, tak że całe wzgórze spowiła oślepiająca jasność".
Takim oto znakiem Bóg objawił wszem i wobec, że przyjął swą wierną Sługę do wiecznej chwały.
3
Co to jest medycyna Hildegardy?
Przez medycynę Hildegardy rozumiemy praktyczne zastosowanie wiedzy medycznej i przyrodniczej zawartej w pi-
smach Świętej - Causae et curae (,,O przyczynach i leczeniu chorób"), Physica ("Przyrodolecznictwo") - system diagnozy
i terapii oparty na tej wiedzy. Mówiąc dalej o Hildegardzie, medycynie czy lecznictwie Hildegardy, zawsze będę odwoły-
wał się do pism Świętej.
Ta wiedza medyczna i przyrodnicza nie zrodziła się w laboratorium, lecz została przekazana Hildegardzie przez Bo-
ga, a następnie spisana przez nią bądź jej sekretarza. Możemy zatem powiedzieć, że jest to wiedza lecznicza dana człowie-
kowi przez samego Boga. Wiedza ta nie odwołuje się jednak tylko do pism Physica i Causae et curae, lecz uwzględnia tak-
że - dla dobra człowieka - wielką trylogię wizyjną świętej Hildegardy: Scivias, Liber vitae meritorum, Liber divinorum
operum. Wszak szczęście człowieka to nie tylko zdrowie ciała, lecz przede wszystkim zbawienie duszy, o którym święta
Hildegarda tak pisze:
Dusza, która schodzi w człowieka od Boga Z nieba, ożywia go i obdarza rozumem, nie umiera, kiedy opuszcza cia-
ło, lecz żyje wiecznie, udając się albo po nagrodę za dobre życie, albo ku mękom śmierci.
Któż może lepiej znać ułomności dzieła niż jego twórca? I dlatego w leczeniu naszych słabych stron, chorób, może-
my uciec się do środków zaradczych, jakie Bóg wskazał nam w pismach świętej Hildegardy z Bingen.
Z punktu widzenia stosowanych środków leczniczych określiłbym medycynę Hildegardy jako lecznictwo wszech-
stronne. Różnorodne metody terapeutyczne łączą się tu w jedyną w swoim rodzaju całość obejmującą: fitoterapię, litotera-
pię, zabiegi mechaniczne, balneoterapię, psychoterapię, zastosowanie diety, kuracje cieplne i wiele innych. W medycynie
Hildegardy nie ma w zasadzie chorób nieuleczalnych, choć jest kilka dolegliwości trudnych do wyleczenia, m. in. astma
i migrena. A skoro tak, to medycyna Hildegardy musi być skuteczna we wszystkich chorobach. I można powiedzieć, że jest
to prawda. Niemniej musimy pamiętać, że czasem choroba może się okazać szczególnie oporna, a poza tym choroby chro-
niczne mogą nie poddawać się terapii, o ile człowiek nie zmieni stylu życia, który jest ich przyczyną (na przykład stres w ży-
ciu zawodowym) .
Kiedy jakiejś choroby nie można zwalczyć mimo starannie dobranych środków terapeutycznych, może to oznaczać,
że dany człowiek jest jednym z niewielu wyjątków, na które medycyna Hildegardy po prostu nie działa. Jest to możliwe.
Może też zachodzić inny przypadek: oto Bóg może nie chcieć, by człowiek wyzdrowiał. Bóg wie, co dla nas dobre
i jak nas doświadczyć dla zbawienia duszy. Dlatego uwalnia człowieka od choroby w czasie, który uznaje za stosowny.
W medycynie Hildegardy uciekamy się przecież pod "skrzydła" Boże, wciągamy Boga w proces leczenia. Bóg wie, co jest
dla nas bardziej "uzdrawiające": odzyskanie zdrowia fizycznego czy też cierpliwe znoszenie choroby.
Geneza medycyny Hildegardy
Wielu czytelników zadaje sobie zapewne pytanie, jak to się stało, że pod koniec dwudziestego wieku zaczęto się zaj-
mować pismami wizjonerskimi dwunastowiecznej zakonnicy. Komu zawdzięczamy medycynę Hildegardy w jej obecnej
formie?
Otóż medycynę Hildegardy jako taką zawdzięczamy Duchowi Bożemu. Tym stwierdzeniem wracamy do punktu
wyjścia sprzed około ośmiuset lat, kiedy to powstały owe pisma medyczne.
Twórcą zaś obecnej formy medycyny Hildegardy jest dr med. Gottfried Hertzka. Żaden lekarz przed nim nie wpadł
na pomysł, że można na serio studiować pisma Świętej, które traktowano jako średniowieczne bzdury. Dr Hertzka wyka-
zał odwagę i wytrwałość, poświęcając się całkowicie studiom nad medycyną Hildegardy. To właśnie on wyciągnął na świa-
tło dzienne tę "alternatywną" medycynę w najprawdziwszym sensie tego słowa. Nie bał się osobistego ryzyka, kiedy duszą
i ciałem poświęcił się studiowaniu medycznych i teologicznych pism Świętej. Jak powiedziałem, żaden lekarz przed nim
nie brał tych pism na serio. To jego zasługa, że dziś mamy do dyspozycji całe to ogromne bogactwo środków terapeutycz-
nych.
Przeciwnicy medycyny Hildegardy
Oczywiście są także przeciwnicy medycyny Hildegardy, ludzie, którzy nie mogą albo nie chcą uwierzyć, że ta sztu-
ka leczenia została przekazana w wizjach. Twierdzą oni, że Święta po prostu zebrała i spisała ówczesną wiedzę leczniczą
i zielarską, że była pierwszym niemieckim lekarzem, że zajmowała się badaniami przyrodniczymi itd.
Niech na te wątpliwości odpowie sama Hildegarda:
Doświadczam wizji w stanie czuwania za dnia i w nocy... To, co ujrzałam lub czego się nauczyłam w wizjach, zachowu-
ję długo w pamięci, tak że mogę sobie dokładnie przypomnieć, kiedy to widziałam i słyszałam. Zobaczyć, usłyszeć, wiedzieć i na-
uczyć się to dla mnie jedno i to samo w tej chwili, kiedy to wiem. Czego nie zobaczę, tego nie wiem, bo jestem nieuczona. Nauczo-
4
no mnie tylko czytać. Wszystko to, co piszę, widzę i słyszę w wizjach. Nie używam innych słów niż te, które słyszę, i zapisuję je ja-
ko surowe łacińskie wyrazy [tzn. nie zwracając uwagi na gramatykę, którą Hildegarda słabo znała - przyp. aut.], tak jak je sły-
szę w wizji. Wizja nie uczy mnie bowiem pięknego pisania, tak jak piszą filozofowie...
Pozostawiam te słowa bez komentarza. Niechaj sceptycy rozumieją je, jak chcą.
Czym różni się medycyna Hildegardy od medycyny klinicznej?
Podstawowa różnica między medycyną Hildegardy a medycyną kliniczną dotyczy źródła wiedzy na temat działania
leków, przemiany materii, istoty człowieka... Jak już powiedzieliśmy, źródłem medycyny Hildegardy są pisma wizyjne. Na-
tomiast w medycynie klinicznej wiedza na temat przyczyn chorób, skutecznych leków itp. pochodzi prawie wyłącznie
z analizy danych i faktów pozyskiwanych w pracy z pacjentem oraz na podstawie doświadczeń na zwierzętach.
W Causae et curae święta Hildegarda pisze o dwóch różnych źródłach, z których człowiek może czerpać wiedzę.
Jednym z nich jest Bóg, drugim - Jego przeciwnik. Oto jak Święta charakteryzuje owe dwa źródła poznania:
Jeśli bowiem człowiek pragnie dowiedzieć się czegoś na temat jakiegoś działania albo umiejętności, to wówczas
Duch Święty wlewa swoje działanie na pragnącego wiedzy człowieka, tak że ten uczy się i pojmuje to, co chciał pojąć. Tak
jak ojciec i matka odpowiadają dziecku, gdy je o coś spyta, tak samo Duch Święty pomaga człowiekowi w poznaniu każ-
dej umiejętności, o ile czlowiek pragnie ją nabyć
- Z własnego wyboru,
- dla zaspokojenia własnych pragnień
- i wkładając w to wysiłek i pracę.
Na ten temat czytamy w Ewangelii według św. Mateusza (7,7- 11): "Proście, a będzie wam dane; szukajcie, a znaj-
dziecie; kołaczcie, a otworzą wam. Albowiem każdy, kto prosi, otrzymuje; kto szuka,znajduje; a kołaczącemu otworzą...
O ileż bardziej Ojciec wasz, który jest w niebie, da to, co dobre, tym, którzy Go proszą".
Powinniśmy prosić Ojca niebieskiego jedynie o wiedzę na temat określonych rzeczy, a wówczas wiedza ta zostanie
nam dana. Według świętej Hildegardy człowiek może jednak również zdobyć wiedzę, odwracając się od Boga:
Kiedy jednak człowiek zwróci się ku złemu, ku złej wiedzy [działaniu, które nie podoba się Bogu - przyp. aut.] i pra-
gnie ją posiąść, diabeł widzi to i skwapliwie oraz podstępnie wspiera wiedzę człowieka, aby ten jak najszybciej poznał zło,
które pragnie poznać. Bo człowiek ma wiedzę o dobru i złu.
Człowiek może zatem wybierać źródło poznania.
Kolejny punkt różniący medycynę Hildegardy od medycyny klinicznej sprowadza się do rodzaju terapii. Medycyna
Hildegardy polega na całościowej terapii ciała i duszy. Nie leczy się tu tylko objawów, ale próbuje rozpoznawać i usuwać
przyczyny choroby, naprzykład za pomocą postu. Do przyczyn chorób zaliczamy bowiem również przywary, występki, złe
nawyki, te wszystkie negatywne siły duszy niezależnie od tego, jak byśmy je nazwali (gniew, niesprawiedliwość, kłótliwość,
kłamstwo, zatwardziałość serca, niewiara, zazdrość, pycha...).
Również te przyczyny należy poddać terapii.
Medycyna Hildegardy odkrywa wiele możliwości oddziaływania na psychikę i samopoczucie człowieka - codzien-
ne posiłki człowieka mogą składać się z potraw, wprawiających w dobry nastrój (orkisz pszenny, koper włoski...), co w po-
łączeniu z innymi środkami medycyny Hildegardy pozwala zrezygnować z leków psychofarmakologicznych.
Są to aspekty terapii naj zupełniej obce medycynie klinicznej. Który lekarz zastanawia się nad tym, czy jego pacjent
zachorował z powodu kłótliwego usposobienia, zazdrości czy innej negatywnej cechy charakteru? Te sprawy to dzisiaj te-
maty tabu, o których się nie mówi. A przecież właśnie w tych drażliwych sytuacjach potrzebna jest uczciwość w podejściu
do pacjenta, co oczywiście wymaga od lekarza odwagi.
Istnieje jeszcze wiele różnic między medycyną kliniczną a lecznictwem Hildegardy. Na zakończenie skupię się na
jednej z nich, a mianowicie na różnym podejściu do pożywienia. Nauka o żywieniu jako część medycyny klinicznej stawia
sobie za cel dokładną analizę wszystkich artykułów żywnościowych. Oblicza się dokładnie wartość kaloryczną produktów,
czyli ilość energii, siły, jaką dostarcza ciału, zawartość w nim minerałów, witamin i innych składników.
Następnie klasyfikuje się środki spożywcze według uzyskanych wskaźników. I tak na przykład artykuł zawierający
dużo witamin zostaje uznany za wartościowe pożywienie i jest zalecany do spożycia.
W dietetyce medycyny Hildegardy stosuje się zupełnie inne kryteria wyboru środków spożywczych. W pismach
Świętej nie mówi się o witaminach i zawartości minerałów, lecz o specyficznym działaniu, charakterystycznym dla każdej
rośliny i zwierzęcia, które może być dla człowieka korzystne lub szkodliwe. Niejeden czytelnik będzie się zastanawiał, o ja-
kie to tajemnicze "działanie" tu chodzi. Podam zatem przykład.
Oto, co święta Hildegarda pisze na temat truskawek:
Krzaczek, na którym rosną truskawki, jest raczej ciepły niż zimny. Zaflegmia człowieka i nie nadaje się jako środek
5

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin