Tissandier Gaston - Rozrywki naukowe. Fizyka i chemia bez przyrządów.pdf

(47533 KB) Pobierz
G. TISSANDIER
a
Rozrywki
Naukowe
FIZYKA
i
CHEMJA
BEZ
PRZYRZĄDÓW
z francuskiego
przełożył
J.
Harabaszewskl
WARSZAWA
Nakładem
J'ana Fiszera.
1910
PRZEDMOWA
Książka
TŁUMACZA.
Tissandiera, jak on sam zaznacza,
moźe być
bar-
dzo
użyteczna
w naueizaniu pocz!lltkowym. Nauczyciel znajdzie
w niej
uporządkowany
mat erjal, który mu
posłuży
za
podstawę
do zaznajomienia ucznia z ogólnemi zasadami fizyki i chemji.
Jeszcze
więcej korzyści
z niej
odnieść może
samouk, naj·
częściej
pozbawiony
możności
nie tylko samodzielnego ekspery·
mentowania, lecz nawet
przyglądania się doświadczeniom
w ga-
binecie fizycznym czy w laboratorjum chemicznym.
Książka
na-
szego autora daje wskazówki radzenia sobie w braku gabinetu
i laboratorjum.
Samouk przekonywa
się, że środkami
nieraz bardzo prostemi,
które
każdy
ma pod
ręką
lub
może nabyć
bez wielkich kosztów,
potrafi
skontrolować
na drodze
doświadczalnej
teoretyczne wia-
domości, zaczerpnięte
z
podręcznika.
Operując
materjalem
użytku
powszedniego na
przykładach
z
życia
codziennego,
młody umysł wdraża się
do baczniejszej ob-
serwacji zjawisk w
świecie
go
otaczającym;
budzi
się
w nim
potrzeba
dokładniejszego
rozumienia, zdawania sobie sprawy
z faktów, nad lctóremi
najczęściej
przechodzimy do
porządku
dziennego,
uważając
je za proste, zrozumiale nieraz jedynie dla
tego,
że wciąiż się
z nimi stykamy.
Teoretyczne
wyjaśnienia,
podane w
książce
Tissandiera przy
opisie
każdego doświadczenia,
w wielu razach
mogą się okazać
za
skąpe,
niedostateczne, wypadnie
szukać dokładniejszego
wy-
IV
za.sady
doświadczenia
w
podręcznikach,
ale we
właści­
wym zakresie, jako zbiór
materjałów
do
doświadczeń, często
bardzo
łatwych,
niekiedy
trochę
trudniejszych,
wymagających
pewnej
usilności
i wprawy, omawiana
książka może wzbudzić
w
każdym,
kto zechce
się
z nil}i
zapoznać,
wielkie zainteresowanie
i
posłużyć
do nauki czy
zajmującej
rozrywki.
Tłumacz starał się zachować
charakter
oryginału,
zmian
istotnych do tekstu nie
wprowadzał, pozwolił
sobie jedynie dla
wygody polskiego czytelnika na takie zmiany, jak
zastąpienie
nazwy francuskiej
ogólną nazwą
monety lub opuszczenie urywka,
zupełnie luźnie związanego
z opisem
doświadczenia.
świetlenia
].H.
PRZED:MOWA AUTORA.
Kiedy z
gór!ł
przed
dziesięciu
laty
ogłosiliśmy
w
piśmie
„la
Nature"
pierwszą notatkę
pod
t.ytułem:
„Fizyka bez przy-
rządów",
ani
przypuszczaliśmy
wtedy,
że
idea wykonywania do-
świad~zeń
fizycznych bez specjalnych
przyrządów,
jedynie za po-
mocą
przedmiotów domowego
użytku,
jakie wszyscy
mają
pod
ręką,
zdolna jest
osiągnąć
taki
stopień
rozwoju.
Był
to
pomysł szczęśliwy, gdyż
jest
pożyteczny
w
początko
­
wym nauczaniu; wskazuje,
że wyjaśnienie
zasad fizyki nie wymaga
koniecznie specjalnych
przyrządów.
Akademja francuska
zaszczyciła
autora
książki najpiękniej­
szym odznaczeniem, o jakie
mógł się ubiegać,
w roku 1883 ob-
darzyła
go
jedną
z nagród Montyona, przeznaczonych za
książki
pożyteczne.
W przedmiocie Fizyki bez
przyrządów otrzymaliśmy
setki
listów ze wszystkich
części świata.
Uczeni,
inżynierowie,
profesorowie,
członkowie
Instytutu wy-
razili
wielką chęć
zostania naszemi bezimiennemi
współpracowni­
kami:
dzięki
temu uprzejmemu, cennemu, wspóldziaJ:aniu
mogliśmy
zebrać
w kolejnych wydaniach
taką ilość doświadczeń, że
z cza-
sem
uwzględniliśmy
wszystkie
działy
fizyki.
W ten sposób Fizyka bez
przyrządów przybrała
rozmiary
małego dzieła. Część
druga
książki-
Ohemja bez laboratorjum,
pisana w tym samym duchu, ale rozmiary jej
musiały być
dllleko
skromniejsze.
VI
Nie
zaniedbaliśmy
niczego w celu udoskonalenia,
dopełnie­
nia naszego
dzieła,
uczynienia go jeszcze bardziej godnym przy-
jęcia,
jakiego
doznało
.
Książkę naszą przetłumaczono
na
język
angielski, niemiecki,
włoski, hiszpański,
szwedzki,
duński
i rosyjski.
Uchybilibyśmy
obowiirikowi,
gdybyśmy
nie
załączyli tut~j
najserdeczniejszych
podziękowań
dla naszych czytelników ze
wszystkich krajów.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin