Poznań, dnia 08.01.2015 r.
dowódca 3 kompani szkolnej OSP
kpt. Krzysztof CYDZIK
do przeprowadzenia zajęć z do ochrony środowiska
z 11,12,13 i 31 grupą 1 i 3 kompanii szkolnej OSP w dniu 13.01.2015 r.
I. TEMAT 1 : Podstawowe przepisy prawne z zakresu ochrony środowiska.
II. CEL ZAJĘĆ :
– Zapoznać:
– z podstawowymi aktami prawnymi zakresu ochrony środowiska;
– z zasadami i sposobami postępowania z odpadami i materiałami niebezpiecznymi dla środowiska;
– z zasadami przeprowadzania obsług uzbrojenia i sprzętu wojskowego, zgodnie z zasadami ochrony środowiska;
– z zasadami zastosowania środków i sprzętu służącemu ochronie środowiska;
– z przedsięwzięciami, działaniami chroniącymi środowisko naturalne;
– z zasadami ochrony środowiska podczas użytkowania materiałów niebezpiecznych.
III. FORMA: zajęcia teoretyczne.
IV. CZAS: 2 x 45 min.
V. MIEJSCE: blok 22 sala 210.
VI. ZAGADNIENIA:
1. Dokumenty i akty prawne dotyczące ochrony środowiska.
2. Podstawy ochrony środowiska naturalnego.
3. Przyczyny i skutki degradacji środowiska naturalnego.
4. Zasady obsługiwania sprzętu wojskowego i materiałów bojowych po zajęciach.
5. Czyszczenie i konserwacja sprzętu i techniki wojskowej.
6. Zasady ochrony środowiska naturalnego podczas pobytu na poligonie i placach ćwiczeń.
VII. WSKAZÓWKI ORGANIZACYJNO-METODYCZNE:
- zapoznać się z tematem, literaturą , celem i uwarunkowaniami organizacyjnymi zajęć;
- zatwierdzić plan-konspekt na 3 dni przed zajęciami;
- dbać o porządek i dyscyplinę w czasie zajęć;
- dopilnować, aby żołnierze prowadzili notatki;
- zajęcia prowadzić metodą wykładu informacyjnego.
VIII. LITERATURA:
- „Podstawy ochrony środowiska w Siłach Zbrojnych”- 32777/A;
- „Program szkolenia podstawowego Sił Zbrojnych RP” – Szkol. 866/2013;
- „Instrukcja o działalności szkoleniowo – metodycznej” – Szkol. 816/2009.
IX. ZABEZPIECZEIE MATERIAŁOWO-TECHNICZNE:
- Przybory do notowania na stan
X. ORGANIZACJA:
Kategorycznie zabraniam:
- oddalać się z miejsca zajęć bez wiedzy i zgody prowadzącego zajęcia.
XII. INNE (DODATKOWE):
Nie dotyczy.
XIII. WPROWADZENIE W SYTUACJĘ TAKTYCZNĄ:
XIV. PRZEBIEG ZAJĘĆ:
Rozpoczęcie zajęć:
ZAGADNIENIE 1 (10 min.)
Dokumenty i akty prawne dotyczące ochrony środowiska.
Podstawy prawne ochrony środowiska w Siłach Zbrojnych wynikają z prawa:
n krajowego,
n resortowego,
n Paktu NATO.
Obecnie ochrona środowiska jest konstytucyjnym obowiązkiem wszystkich obywateli i organów władzy. Zgodnie z Konstytucją Rzeczpospolitej Polskiej art. 5: Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolność i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.
ZAGADNIENIE 2 (10 min.)
Podstawy ochrony środowiska naturalnego.
Wojsko i ekologia? Wydaje się, iż są to dwa zupełnie przeciwstawne tematy. A jednak nie. Otóż poligony wojskowe to częstokroć obszary lepiej chronione i zwierające bogatszą faunę i florę, aniżeli w niejednym Parku Narodowym. Z drugiej jednak strony, to obszary narażone na rozmaite zanieczyszczenia i skażenia, szczególnie substancji ropopochodnych
Ekologia,
Nauka o strukturze i funkcjonowaniu żywej przyrody; obejmuje całość zjawisk dotyczących wzajemnych zależności między organizmami (i zespołami organizmów) a ich żywym i martwym środowiskiem; także termin określający ruchy społeczne i polityczne (tak zwani zieloni), których celem jest ochrona środowiska.
Powietrze,
Mieszanina gazów tworzących atmosferę ziemską; oprócz gazów wymienionych w tabeli powietrze zawiera (w znacznie mniejszych ilościach) m.in. radon i jego izotopy, jod, amoniak, a także przedostające się do atmosfery tzw. aerozole atmosferyczne, tj. pyły z gleb, mikroorganizmy oraz substancje powstające w wyniku działalności gospodarczej człowieka; skroplone powietrze służy do otrzymywania tlenu i azotu.
Ochrona środowiska jest potężnym multidyscyplinarnym obszarem gospodarczej działalności, który stać się może prawdziwym kołem napędowym dla koniunktury. Jest to prawda znana nie od dziś, jednakże w Polsce i przy jej gospodarczych realiach tak zwany ekosektor wciąż pozostaje, mimo dużego potencjału, słabo zagospodarowany.
ZAGADNIENIE 3 (20 min.)
Przyczyny i skutki degradacji środowiska naturalnego.
Cieplarniany efekt,
Efekt szklarniowy, podwyższenie temperatury powierzchni Ziemi spowodowane istnieniem atmosfery ziemskiej (średnia temperatura — ok. 14-15°C, w nieobecności atmosfery byłaby mniejsza o ok. 30°C); atmosfera ziemska przepuszcza w kierunku Ziemi znaczną część promieniowania słonecznego (promieniowanie krótkofalowe); promieniowanie to jest pochłaniane przez powierzchnię Ziemi (niewielka jego część zostaje odbita) i zamieniane na ciepło, a ogrzana powierzchnia Ziemi emituje promieniowanie długofalowe, w dużym stopniu pochłaniane przez atmosferę (gł. przez cząsteczki pary wodnej i dwutlenku węgla oraz kropelki wody w chmurach); energia przekazana atmosferze jest przez nią wypromieniowywana gł. z powrotem w kierunku powierzchni Ziemi (tzw. promieniowanie zwrotne — podstawowa przyczyna występowania efektu cieplarnianego), a częściowo w przestrzeń kosmiczną; działalność gospodarcza człowieka powoduje stopniowe zwiększanie się stężenia substancji absorbujących długofalowe promieniowanie ziemskie (gł. dwutlenku węgla, metanu, tlenków azotu), co może spowodować pogłębienie się efektu cieplarnianego, wzrost temperatury i zmianę klimatu na kuli ziemskiej.
Dziura ozonowa,
Znaczny spadek zawartości ozonu (do 90%) w ozonosferze obserwowany w okolicach bieguna południowego, nad Antarktydą; pojawia się tam rokrocznie w okresie wiosennym (od września do listopada); przypuszcza się, że gł. przyczyną powstawania dziury ozonowej są substancje przedostające się do atmosfery w wyniku gospodarczej działalności człowieka, zwłaszcza freony i halony, a także tlenki azotu (produkt m.in. spalania paliw w silnikach samolotów i rakiet); substancje te w pewnych warunkach mogą powodować łańcuchowy rozpad cząsteczek ozonu.
Zanieczyszczenie atmosfery
Rozwój cywilizacji powoduje powstanie sztucznych źródeł emisji do atmosfery pyłów i gazów. Podstawowe zanieczyszczenia atmosfery to: dwutlenek siarki SO2, tlenki azotu: NO, NO2, tlenek węgla CO, węglowodory, pyły, zawierające często metale ciężkie (Pb, Ni, Cd, Cu). Dwutlenek węgla i para wodna, mimo że w czystej atmosferze występują w znacznych ilościach, zawarte w gazach spalinowych mogą także mieć negatywny wpływ na środowisko. Źródłem SO2 jest przede wszystkim spalanie paliw stałych. W atmosferze SO2 łatwo ulega utlenieniu do SO3, który następnie reaguje z wodą tworząc kwas siarkowy H2SO4. Kwas siarkowy i inne kwasy, rozpuszczone w kropelkach tworzących opady (kwaśne opady), wpływają destrukcyjnie na roślinność na powierzchni Ziemi i w wodach. Tlenki azotu, podobnie jak SO2, powstają w procesach spalania i mogą przekształcić się w wyniku przemian chemicznych w kwas azotowy HNO3. W silnie zurbanizowanych obszarach z dużym ruchem samochodowym stężenie tlenków azotu w powietrzu przewyższa często stukrotnie wartości typowe dla obszarów wiejskich, gdzie tlenki te są wytwarzane w naturalnych procesach biologicznych. Negatywny wpływ tlenków azotu na ozonosferę został omówiony wcześniej. Tlenki azotu biorą także udział w reakcjach fotochemicznych zachodzących przy powierzchni Ziemi, prowadzących do powstania smogu fotochemicznego. CO (czad) jest produktem spalania. Jest silnie trujący i nawet w bardzo niewielkich koncentracjach jest niezwykle szkodliwy. Węglowodory są emitowane głównie przez samochody. Najprostszy z nich, metan, powstaje także w dużych ilościach na obszarach intensywnej hodowli zwierząt czy uprawy ryżu. Niektóre węglowodory są silnie kancerogenne, metan jest gazem silnie wpływającym na efekt cieplarniany. Pod wpływem promieniowania słonecznego węglowodory reagują z tlenkami azotu, co prowadzi do powstania smogu fotochemicznego. Pyły mogą zawierać wiele groźnych substancji. Działając jako jądra kondensacji pary wodnej powodują wzrost koncentracji cząstek chmurowych (kropelek wody i kryształków lodu) modyfikując warunki powstawania opadu. W obszarach przemysłowych koncentracja cząstek chmurowych (szczególnie w chmurach kłębiastych) jest często kilkadziesiąt razy większa niż w obszarach niezapylonych, a same cząstki są odpowiednio mniejsze. Rozpuszczone w nich związki chemiczne też wpływają na warunki powstania opadu. CO2 jest gazem odgrywającym dużą rolę w powstawaniu efektu cieplarnianego. Wzrost koncentracji CO2 w atmosferze może mieć poważny wpływ na klimat w skali globalnej. Para wodna zawarta w spalinach reaguje z tlenkami siarki i azotu tworząc kwasy: siarkowy i azotowy. Duża koncentracja węglowodorów i tlenków azotu występująca w miastach prowadzi do powstania smogu fotochemicznego. W dzień, pod wpływem promieniowania słonecznego, substancje te reagują ze sobą, w wyniku czego powstaje ozon i inne bardzo aktywne chemicznie związki, zabójcze dla procesów biologicznych. O ile ozon w stratosferze chroni nas przed szkodliwym dla zdrowia promieniowaniem nadfioletowym, o tyle przy ziemi w większych stężeniach jest toksyczny. Smog fotochemiczny jest w miesiącach letnich poważnym zagrożeniem w dużych metropoliach, takich jak Meksyk, Tokio czy Los Angeles. Wraz z rozwojem motoryzacji staje się groźny i w miastach Polski.
ZAGADNIENIE 4 i 5 ( 20 min.)
Zasady obsługiwania sprzętu wojskowego i materiałów bojowych po zajęciach. Czyszczenie i konserwacja sprzętu i techniki wojskowej.
Co głównie zagraża środowisku ze strony SZRP
Myjnie samochodowe i czołgowe, które nie posiadają zamkniętych obiegów wody, skutecznych separatorów i łapaczy produktów ropopochodnych oraz innych zanieczyszczeń albo są przestarzałe technicznie i technologicznie;
Magazyny MPS i stacje paliw, które są przestarzałe technicznie i technologicznie oraz w znacznym stopniu wyeksploatowane – zdecydowana większość obiektów nie spełnia aktualnych wymogów ochrony środowiska lub nie będzie ich spełniać po 2012 roku.
Odpady niebezpieczne - wytwarzaniem, magazynowaniem i utylizacją lub ich przekazywaniem wyspecjalizowanym podmiotom;
Niebezpieczne substancje chemiczne – wykorzystywanymi lub składowanymi w jednostkach wojskowych;
Hałas i wibracje emitowane z lotnisk, poligonów i strzelnic wojskowych;
Stacje radiolokacyjne, radiokomunikacyjne, radionawigacyjne emitujące promieniowanie elektromagnetyczne;
W wielu obiektach brak jest pełnego rozpoznania środowiska wodno-gruntowego. Biorąc powyższe pod uwagę obszary te można uznać jako miejsca potencjalnego występowania zanieczyszczeń produktami ropopochodnymi.
...
lewaPnaP