BezGlutenu_2.pdf

(10788 KB) Pobierz
Wydanie bezpłatne dla członków Stowarzyszenia
Bez
glutenu
Czasopismo wydawane przez
Nr 2 / 2010
ISSN 2081-6521
Dlaczego dieta
nie pomaga
Bezglutenowa
Wigilia
Halina Mlynkova
o diecie syna
Nietolerancja
laktozy
© .shock - Fotolia.com
GOPLANA
Tytułem wstępu / Spis treści
Drodzy Czytelnicy,
To już drugi numer naszego czasopisma 
przeznaczonego dla członków Stowarzy-
szenia i wszystkich osób zainteresowa-
nych tematyką celiakii i diety bezglute-
nowej. W tym wydaniu zaprezentujemy 
więcej artykułów dotyczących zagadnień 
medycznych i związanych z dietą, ale także interesujące wywia-
dy ze znanymi osobami, dla których słowa „bezglutenowy” są 
nieobce, bo wpisane we własne życie. Jak radzi sobie z dietą 
synka piosenkarka Halina Mlynkova? Jak bohaterowie dru-
giego wywiadu, Jola Słoma i Mirek Trymbulak, widzą promo-
wanie diety bezglutenowej w telewizji?
Chętnie pomożemy Państwu w przygotowaniu bezglutenowej 
Wigilii. Proszę zajrzeć na stronę ze sprawdzonymi przepisami 
na tradycyjne polskie dania. Zachęcamy także do pogłębienia 
swojej wiedzy „żywieniowej” – warto wzbogacać dietę o bez-
glutenowy owies i kaszę jaglaną, tak wartościowe i smaczne, 
a niedoceniane produkty. 
Prosimy o twórcze komentarze i o życzliwe przyjęcie także tego 
numeru gazety. Swoją zawartość, szatę graficzną, druk, dystry-
bucję nasze pismo zawdzięcza wyłącznie osobom ze Stowarzy-
szenia. Wszystkim bardzo dziękuję, bo ile to pracy wiedzą tylko 
ci, którzy kiedykolwiek wydawali od podstaw czasopismo... 
Niedawno minęły cztery lata działalności naszej organizacji. 
I mało, i dużo. Krótki być może czas, ale dla sporej liczby osób 
wypełniony bardzo wieloma nowymi doświadczeniami i suk-
cesami, związanymi z pracą na rzecz naszej społeczności. Miło 
jest obserwować, jak ta ciężka praca przynosi kolejne efekty. 
Nasz cel to otoczenie przyjazne bezglutenowcom, którzy zasłu-
gują na to, by było u nas tak jak we Włoszech czy Skandynawii. 
Misja karkołomna, ktoś powie, że niewykonalna, ale coraz 
więcej „szaleńców” uważa, że z czasem damy radę! 
Życzę przyjemnej lektury i zapraszam do twórczego udzia-
łu  w  zmienianiu  razem  z  nami  polskiej  bezglutenowej 
rzeczywistości.
Spis treści
Medycyna
2
Dlaczego dieta bezglutenowa mi nie pomaga?
dr Jason Tye-Din, tłumaczenie Ilona Grabowicz
5
Komentarz specjalisty
dr n. med. Katarzyna Przybyszewska
6
Diagnozowanie celiakii - rozmowa z dr Piotrem
Dziechciarzem
Grażyna Konińska i Małgorzata Źródlak
Dietetyka
11
Nietolerancja laktozy
dr inż. Anna Stolarczyk
13
Niedobór żelaza w celiakii
Katarzyna Stadnicka
Kuchnia
14
Wigilia
Grażyna Konińska
22
Wędliny bez glutenu
Anna Marczewska
24
Proso
Grażyna Konińska
26
Owies
Grażyna Konińska
Nie jesteś sam
28
Z dietą śpiewająco - rozmowa z Haliną Mlynkową
Paulina Sabak
30
O kuchni bezglutenowej i nie tylko - rozmowa
z Jolą Słomą i Mirosławem Trymbulakiem
Grażyna Konińska i Paulina Sabak
„Bez glutenu” za granicą i w Polsce
34
Toskania „senza glutine”
Anna Marczewska
37
Bezglutenowo w Holandii
Ilona Grabowicz
39
Restauracja „Pod Baranem” - rozmowa z Krystyną
i Janem Baran
Grażyna Konińska i Małgorzata Źródlak
Czasopismo wydawane przez
Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie Bezglutenowej
Adres korespondencyjny: skrytka pocztowa 22, 02-796 Warszawa 138
tel. +48 22 253 04 97, www.celiakia.pl, info@celiakia.pl
Redakcja:
Grażyna Konińska, Anna Marczewska, Małgorzata Źródlak,
Ilona Grabowicz, Paulina Sabak
Grafika, łamanie i skład DTP:
Rafał Wałczyk
Korekta:
Aneta Grabowska, Aleksandra Maciejak
Współpraca:
Jerzy Kaleta, Jolanta Johnsson
Uwaga! Przedruk, kopiowanie, skracanie, wykorzystanie tekstów lub ich
fragmentów opublikowanych w „Bez glutenu” wymaga zgody Redakcji.
Nasze dzieci
42
Kasia
43
Komiks
Kasia Konińska, Jolanta Johnsson
45
Krzyżówka
Jerzy Kaleta
Stowarzyszenie
46
Polskie Stowarzyszenie Osób z Celiakią i na Diecie
Bezglutenowej
Małgorzata Źródlak, Anna Marczewska
50
Symbol, który oznacza bezpieczeństwo
Małgorzata Źródlak
55
Deklaracja członkowska
1
Dziękujemy drukarni EFEKT
za pomoc przy wydaniu naszego czasopisma:
EFEKT Jan Piotrowski, Tadeusz Markiewicz S.J.
ul. Lubelska 30/32 Warszawa
Tel.: +48 22 618 57 07
www.nalubelskiej.pl
Nr 2/ 2010
Medycyna
Dlaczego
dieta bezglutenowa
mi nie pomaga?
Autorem artykułu jest dr Jason Tye-Din, tekst pochodzi z „The Australian Coeliac – Magazine
of the Coeliac Society of Australia”, czerwiec 2010, tłumaczenie artykułu: Ilona Grabowicz
wprowadzeNie
Część pacjentów chorych na celiakię pomimo stosowania 
ścisłej diety bezglutenowej cierpi z powodu nieustępujących 
objawów choroby. W większości przypadków poprawa sta-
nu zdrowia jest tylko kwestią czasu, jednak nie zawsze tak 
się dzieje. Dlaczego? Tym zagadnieniom poświęcony jest 
niniejszy artykuł. 
czy celiakia jeSt Na pewNo prawidłowym
rozpozNaNiem?
Wydaje się, że oczywistą, choć czasem jednak przeoczaną 
przyczyną nieustępujących objawów może być źle posta-
wiona diagnoza. Jeśli pojawią się jakiekolwiek wątpliwości 
w tej kwestii, należy ponownie wykonać badania krwi oraz 
rozważyć powtórzenie biopsji. Pomocne mogą się okazać 
testy genetyczne (geny HLA), ponieważ w przeciwieństwie 
do badania przeciwciał oraz biopsji ich wynik nie zmienia 
się po przejściu na dietę. Jeżeli pacjent nie ma charakte-
rystycznych przy celiakii wersji genów HLA DQ2 lub DQ8, 
z całą pewnością można ją wykluczyć. Należy jednak pa-
miętać, że ich obecność nie jest potwierdzeniem celiakii, 
gdyż geny te występują u znacznego odsetka populacji (ok. 
25%), co świadczy jedynie o pewnej „podatności genetycznej” 
na tę chorobę.
Jeśli jednak jest pewność, że diagnoza została postawiona 
poprawnie, a objawy wciąż nie ustępują?
oceNa poprawNości StoSowaNej diety
Nieustępujące objawy choroby mogą być spowodowane świa-
domym bądź nieświadomym przyjmowaniem glutenu przez 
pacjenta i świadczyć o tlącym się w organizmie stałym stanie 
zapalnym jelita. W tym przypadku przyczyną może być nieści-
sła dieta. Żeby ocenić czy choroba pozostaje aktywna, należy 
wykonać testy krwi w celu określenia obecności przeciwciał 
(tTG, EmA) oraz sprawdzić poziom żelaza, witaminy D, B12 
czy kwasu foliowego. 
Zwiększona  liczba  przeciwciał  sugeruje  istniejący  stan 
zapalny  powodowany  szkodliwym  działaniem  glutenu. 
O braku poprawy świadczą też obniżone poziomy które-
goś ze składników odżywczych. Poziomy przeciwciał oraz 
składników odżywczych mogą służyć jak metoda kontrolo-
wania postępów leczenia choroby, jednak badania te nie są 
do końca wiarygodne, ponieważ słabo leczona (z błędami 
dietetycznymi) celiakia także może prowadzić do poprawy 
wyników. 
Podczas leczenia ścisłą dietą bezglutenową poziom prze-
ciwciał charakterystycznych dla celiakii powinien powrócić 
do normy, obserwuje się stały ich spadek. Proces ten jednak 
może zająć nawet do roku lub dłużej. Najdokładniejszą me-
todą oceny ustępowania choroby jest analiza mikroskopowa 
stanu jelita, dlatego lekarz może podjąć decyzję o ponownym 
wykonaniu gastroskopii z pobraniem wycinków błony śluzo-
wej jelita cienkiego. 
Zdrowa śluzówka charakteryzuje się występowaniem licz-
nych kosmków i do takiego stanu powinna się odbudować 
u dobrze leczonych pacjentów. U osób z aktywną celiakią 
obserwuje się spłaszczoną z różnym nasileniem ścianę jelita 
(zanik kosmków) oraz nacieki zapalne. 
Wcześniej  sądzono,  że  do  całkowitego  odbudowania  się 
prawidłowej ściany jelita od początku stosowania (ścisłej) 
diety  bezglutenowej  potrzeba  roku.  Obecnie  wiadomo, 
że rok może wystarczać tylko w przypadku dzieci i u połowy 
osób dorosłych. U części pacjentów odbudowa jelita może 
trwać do dwóch lat, a nawet dłużej. Tempo tego procesu 
zależy od prawidłowej diety, wieku pacjenta, w którym zo-
stał on zdiagnozowany, stopnia zniszczenia jelita i czynni-
ków genetycznych. W Australii powszechną praktyką jest 
ponowne wykonywanie biopsji jelita cienkiego po pewnym 
czasie stosowania diety bezglutenowej, w celu stwierdzenia 
czy pacjent dobrze przestrzega diety oraz czy przynosi ona 
oczekiwane efekty. 
NajczęStSza przyczyNa problemów - gluteN
w diecie
W ponad połowie przypadków uporczywie powracających 
objawów  choroby  przyczyną  jest  –  świadome  lub  nie  – 
przyjmowanie glutenu w pożywieniu. W „diecie zachodniej” 
gluten jest wszechobecny, dlatego bardzo często zdarza się 
nieświadome spożywanie go w produktach, które powinny 
być bezglutenowe [jak
widać z wyników naszych badań
produktów bezglutenowych, nawet te produkowane przez
specjalistyczne firmy czasami przekraczają dopuszczalną
dawkę 20 ppm glutenu – przyp.red.]. Niestety część osób 
spożywa gluten świadomie, myśląc: „taka mała ilość glutenu 
na pewno mi nie zaszkodzi”. Jest to bardzo błędne założenie, 
ponieważ zaledwie 50 mg glutenu (1/100 kromki chleba) 
spożywanych regularnie  przez pewien czas  już wywołuje 
szkodliwe skutki dla organizmu. Powodowany tym proces 
zapalny w jelicie cienkim może skutkować powikłaniami, 
np. osteoporozą i chłoniakami.
Nie ma obecnie możliwości precyzyjnego określenia uniwer-
salnej najmniejszej bezpiecznej do spożycia dawki dobowej 
glutenu, gdyż każdy pacjent ma inną tolerancję tej substan-
cji na różnym etapie leczenia. Należy pamiętać, że brak 
widocznych objawów po spożyciu nawet niewielkiej ilości 
glutenu nie świadczy o tym, że ta ilość nie szkodzi! Co cieka-
we, osoby cierpiące na celiakię często zgłaszają zwiększoną 
2
www.lycolife.pl

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin