1. właściwości substancji
a. charakterystyka fizyczna
I. stan rozdrobnienia dla substancji stałych
II. cechy sensoryczne np. arszenik bez smaku
III. rozpuszczalność w wodzie lub lipidach np.
Ø BaCl2, BaCO3 – rozpuszczalny w wodzie, silne trucizny
Ø BaSO4 – nierozpuszczalny w wodzie, stosowany jako kontrast przy prześwietleniach
Ø Hg0 – doustnie, dożylnie nie działa, bo nie jest nierozpuszczalna
b. skład chemiczny i budowa
I. skład pierwiastkowy np. As, Hg, kombinacje
II. wiązanie chemiczne: obecność w pierścieniu wiązań podwójnych, potrójnych np. Benzen > cykloheksan
III. izomeria
Ø pozycja: para>meta>orto
Ø geometryczna: cis>trans np. anetol w olejku anyżowym, forma cis 15x bardziej toksyczna
Ø optyczna: L>D np. nikotyna, talidomid
c. grupy chemiczne
I. potęgujące toksyczność
Ø nitrowa -C-O-NO2
Ø nitronowa – C-O-NO
Ø cyjanowa - CN
Ø aminowa – NH2
Ø chlorowcopochodne – Cl
II. osłabiające toksyczność
Ø acetylowa –CH3-CO
Ø azowa -N=N-
Ø karboksylowa –COOH
Ø sulfonowa -SO2OH
Ø tiolowa –SH
Ø metyloksylowa –CH3-O-
III. potęgujące lub osłabiające toksyczność
Ø metylowa – CH3
Ø wodorotlenowa –OH
d. zanieczyszczenia
I. aspartam à diketopiperazyna dawka nieszkodliwa40mg/kg mc. 7,5 mg/kg/mc.
e. stabilność w czasie magazynowania
I. aspartam pod wpływem temperatury może przekształcać się w diketopiperazyna
12 III 2015TOKSYKOLOGIA ŻYWIOŚCIwykład 2
MandolinkaBramborowa