Bierdiajew M. Sens twórczości Próba usprawiedliwienia człowieka.pdf

(10006 KB) Pobierz
BIBLIOTEKA EUROPEJSKA
BIERDIAJEW
Sens twórczości
WYDAWNICTWO ANTYK
MIKOŁAJ BIERDIAJEW
SENS
TWÓRCZOŚCI
PR Ó BA USPRAW IEDLIW IENIA CZŁO W IEK A
Przełożył
HENRYK PAPROCKI
Kęty 2001
W ydawnictwo A N T Y K
SPIS TREŚCI
ZIEMIA CZŁOWIEKOWI PODDANA - Henryk Paprocki .............................
WSTĘP ......................................................................................................
Rozdział I
FILOZOFIA JAKO AKT TW Ó RCZY...........................................................
Rozdział II
CZŁOWIEK. MIKROKOSMOS I M AKROKOSM OS.....................................
.
Rozdział III
TWÓRCZOŚĆ I O D K U PIEN IE...................................................................
Rozdział IV
TWÓRCZOŚĆ I GNOZEOLOGIA ..............................................................
Rozdział V
TWÓRCZOŚĆ I B Y T .................................................................................
Rozdział VI
TWÓRCZOŚĆ I WOLNOŚĆ. INDYWIDUALIZM I UNIWERSALIZM
........... 122
Rozdział VII
TWÓRCZOŚĆ I ASCETYZM. GENIALNOŚĆ I ŚW IĘTO ŚĆ
. ........................ 135
Rozdział VIII
TWÓRCZOŚĆ I PŁEĆ. PIERWIASTEK MĘSKI I ŻEŃSKI. RÓD I O SO BA . . . .
152
46
78
95
107
5
9
17
Rozdział IX
TWÓRCZOŚĆ I MIŁOŚĆ. MAŁŻEŃSTWO I R O D Z IN A
.............................. 173
Rozdział X
TWÓRCZOŚĆ I PIĘKNO. SZTUKA I T E U R G IA
......................................... 189
Rozdział XI
TWÓRCZOŚĆ I MORALNOŚĆ. NOWA ETYKA TWÓRCZOŚCI
................. 210
Rozdział XII
TWÓRCZOŚĆ I SPOŁECZEŃSTW O........................................................... 227
Rozdział XIII
TWÓRCZOŚĆ I MISTYKA. OKULTYZM I M A G IA
. .................................. 245
Rozdział XIV
TRZY EPOKI. TWÓRCZOŚĆ I KULTURA. TWÓRCZOŚĆ I KOŚCIÓŁ.
TWÓRCZOŚĆ I CHRZEŚCIJAŃSKIE ODRODZENIE.................................. 264
.
INDEKS OSOBOW Y................................................................................... 278
SPIS TREŚCI ............................................................................
282
ZIEMIA CZŁOWIEKOWI PODDANA
Bądźcie płodni i rozmnażajcie się,
abyście zaludnili ziemię
i uczynili ją sobie poddaną
{Rdz
1, 28)
Mikołaj Bierdiajew jak sam powiedział, w centrum swojej filozofii
postawił problem człowieka, co oznacza, że jego filozofia ma charakter
antropologiczny. Postawienie problemu człowieka oznacza równocześnie
postawienie problemu wolności, twórczości, osoby, ducha, historii. Prowa­
dzi to do filozofii religii, filozofii historii i etyki. Tym samym filozofia
Bierdiajewa ma charakter egzystencjalny i jest filozofią ducha, opartą
0 dualizm ducha i materii, wolności i determinizmu, osoby i społeczeństwa,
królestwa Bożego i królestwa cezara. Myśliciel głosi prymat wolności nad
bytem, co nadaje jego systemowi swoisty dynamizm, ale źródła samej
wolności umieszcza w niebycie. Filozofię traktuje jako naukę o duchu, a więc
przede wszystkim o istnieniu człowieka1 Trzeba tu jednak od razu zazna­
2.
czyć, że myli się, gdy „Nicość”
(Ungrud
Jakuba Boehmego oraz rozróżnie­
nie między
Gottheit
i
Gott,
poczynione przez Mistrza Eckharta) utożsamia
z „Boską nicością” Dionizego Areopagity3. Nie myli się jednak, gdy trak­
tuje twórczość jako najważniejsze powołanie człowieka. Problem twórczo­
ści zajmuje bowiem centralne miejsce w nie tylko w filozofii, ale także
w teologii. Człowiek został stworzony w tym celu, aby stać się twórcą
1 kontynuować dzieło stworzenia. Twórczość jest przejściem z niebytu do
1 Mikołaj Bierdiajew (1874-1948), jeden z najbardziej znanych myślicieli rosyjskich, po­
czątkowo zwolennik legalnego marksizmu, później zdecydowany przeciwnik marksizmu.
W 1922 roku został wydalony z Rosji i osiedlił się w Clamart pod Paryżem. Zorganizował
Akademię Religijno-Filozoficzną, wydawał czasopismo
Put\
Wpłynął poważnie na rozwój
francuskiej i europejskiej filozofii, jest autorem 43 książek i 440 artykułów. Przez wielu
historyków filozofii jest uważany za głównego przedstawiciela myśli rosyjskiej X X wieku
(por. H. Paprocki,
Filozof bezgranicznej wolności,
[w:] M. Bierdiajew,
Głoszę wolność,
wybór
i przekład H. Paprocki, Warszawa, 1999, s. 5-15).
2 N. A. Bierdiajew,
Moje fiłosofskoje mirosoziercanije,
[w:]
N. A. Bierdiajew. Pro et contra.
Antołogija,
Petersburg, 1994, I, s. 23 (seria: Russkij Put’, I).
3 M. Łosski,
Historia filozofii rosyjskiej,
przeł. H. Paprocki, Kęty, 2000, s. 278.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika:

Zgłoś jeśli naruszono regulamin