Janusz Czerwiński - Wrocław Przewodnik.pdf

(15814 KB) Pobierz
SPIS TREŚCI
OD AUTORA
WIADOMOŚCI OGÓLNE
SŁAWNI WROCŁAWIANIE
Z HISTORII WROCŁAWIA
Stolica P i a s t ó w Śląskich
Perła
w
Koronie
S
w.
Wacława
Pod rządami Habsburgów
W Królestwie Pruskim i Rzeszy Niemieckiej
W nowej Polsce
7
8
15
19
19
22
23
27
35
ULICAMI STAREGO I NOWEGO MIASTA
1. R y n e k S t a r e g o M i a s t a
2. U n i w e r s y t e t
3. O s t r ó w P i a s k o w y i O s t r ó w T u m s k i
4. R y n e k - P r z e d m i e ś c i e Mikołajskie
5. R y n e k - pl. L e g i o n ó w
6. R y n e k - D w o r z e c G ł ó w n y
7. R y n e k - M u z e u m N a r o d o w e - pl. G r u n w a l d z k i
8. P r z e d m i e ś c i e O d r z a ń s k i e
9. W r o c ł a w n o w y i n a j n o w s z y
42
42
67
86
115
122
127
137
155
161
Obiekty poza trasami zwiedzania
C m e n t a r z św. W a w r z y ń c a
Cmentarz Żołnierzy Polskich
Cmentarz Żydowski
Hala Ludowa
N o w e kościoły Wrocławia
Ogród Zoologiczny
Osiedle mieszkaniowe Alina
Osiedle mieszkaniowe K o s m o n a u t ó w
Osiedle mieszkaniowe Kozanów
Osiedle mieszkaniowe „ P o ł u d n i e "
Osiedle mieszkaniowe Popowice
Osiedle mieszkaniowe Sępolno
Osiedle mieszkaniowe Szczepin
172
172
173
174
176
178
180
182.
182
183
184
184
185
186
6
, Park Szczytnicki
S t a d i o n Olimpijski
Wrocławski Węzeł Wodny
SPIS TREŚCI
187
188
189
MUZEA
INFORMATOR
W a ż n i e j s z e telefony
Informacje telefoniczne
Urzędy
Transport i komunikacja
K o m u n i k a c j a miejska
R e n t a car
H a n d e l i usługi
Apteki
Banki
Biura i agencje turystyczne
Hotele, domy noclegowe i schroniska
Kultura
Biblioteki i a r c h i w a
Kluby i ośrodki kultury
Galerie artystyczne
Kina
Teatry
Inne
Poczta
Parkowanie w śródmieściu
Prasa
R a d i o i telewizja
Restauracje, bary i k a w i a r n i e
Zakupy we Wrocławiu
Sport i rekreacja
Usługi motoryzacyjne
192
197
197
197
198
198
199
200
200
200
200
201
204
205
205
206
206
207
208
208
208
208
209
209
209
211
212
214
SKOROWIDZ
215
OD AUTORA
Niniejszy p r z e w o d n i k p o W r o c ł a w i u jest skróconą wersją p r z e w o d ­
nika „ W r o c ł a w i o k o l i c e " , k t ó r e g o p o p r z e d n i e trzy w y d a n i a u k a z a ł y
się w warszawskiej oficynie w y d a w n i c z e j „ S p o r t i T u r y s t y k a " . J e g o
nową edycję, w nowej szacie graficznej p r z y g o t o w a ł o w r o c ł a w s k i e
„ L e o p o l d i n u m " . D o k o n a n o w n i m kilku istotnych z m i a n w sposo­
bie prezentacji w s p ó ł c z e s n e g o oblicza m i a s t a i w opisach n i e k t ó ­
rych o b i e k t ó w z a b y t k o w y c h , uwzględniając r o s n ą c e z a i n t e r e s o w a ­
nie przeszłością W r o c ł a w i a . R o z s z e r z o n o t a k ż e zakres informacji
p r a k t y c z n e j , n i e z b ę d n e j w s z y s t k i m , o d w i e d z a j ą c y m tę wielką, na-
d o d r z a ń s k ą m e t r o p o l i ę . M a m ś w i a d o m o ś ć , ż e p r z e w o d n i k nie z a d o ­
woli wszystkich i że w i e l e informacji traci a k t u a l n o ś ć j u ż w m o ­
m e n c i e j e g o druku. C h a r a k t e r w y d a w n i c t w a i s k r o m n e j e g o r o z m i a ­
r y zmuszają m n i e d o l a k o n i c z n e g o , c z ę s t o nazbyt u p r o s z c z o n e g o
opisu z d a r z e ń , o b i e k t ó w i postaci. W y r a ź n i e traci na tym prezenta­
cja o s o b l i w e g o k l i m a t u miasta. Jeśli m i m o to C z y t e l n i k znajdzie
w p r z e w o d n i k u interesujące go w i a d o m o ś c i - b ę d ę m i e ć wielką
satysfakcję.
Janusz
Czerwiński
WIADOMOŚCI OGÓLNE
W r o c ł a w j e s t historyczną stolicą Śląska. Jest także stolicą rozległej
archidiecezji k o ś c i o ł a r z y m s k o k a t o l i c k i e g o i b i s k u p s t w kościoła
p r a w o s ł a w n e g o i p o l s k o k a t o l i c k i e g o ; siedzibą d o w ó d z t w a i sztabu
Śląskiego O k r ę g u W o j s k o w e g o i wielu innych instytucji i orga­
nizacji o zasięgu p o n a d r e g i o n a l n y m . Jest n a j w i ę k s z y m o ś r o d k i e m
życia g o s p o d a r c z e g o i u m y s ł o w e g o w o j e w ó d z t w a w r o c ł a w s k i e g o
i c a ł e g o N a d o d r z a . L i c z ą c e ok. 6 5 0 0 0 0 m i e s z k a ń c ó w m i a s t o jest
c z w a r t y m co do wielkości w kraju, po W a r s z a w i e , Ł o d z i i Kra­
kowie.
N a z w a m i a s t a w y w o d z i się od i m i e n i a W r o c i s ł a w (czeskie Vra-
tislav). P o j a w i a się o n a w XI-wiecznej k r o n i c e b p a T h i e t m a r a j a k o
W o r t i z l a v a , w d o k u m e n c i e z 1133 r. j a k o Vuartizlau, w później­
szych
zapisach:
Wratislay
(1149),
Vratislau
(1189),
Vratizlav
( 1 2 0 3 ) ; z n i e m c z o n e zapisy W r e z l a w e ( 1 1 7 5 ) , V r e z l a u (1203), Bres-
slau ( 1 2 6 6 ) , Presslaw, B r e s l a w , Breslau ( 1 3 1 4 ) , W r o c z l a w (1626).
N a z w a ł a c i ń s k a Wratislavia, c z e s k a Vratislav, n i e m i e c k a Breslau.
W r o c ł a w leży pośrodku Niziny Śląskiej, na rozciętej doliną Odry
Równinie Wrocławskiej, w miejscu, w którym do Odry uchodzą jej
dopływy: lewoboczna Oława, Ślęza i Bystrzyca, prawoboczna Wida­
wa a także 12 innych, mniejszych strumieni. Położenie środka miasta
(ratusza) określa 17°02' dł. geogr. wsch. i 51°07' szer. geogr. pn.
Najwyżej położona jest południowa część miasta (osiedle O p o r ó w
i Klecina, ok. 136-137 m n p m ) , najniżej zachodnia część w dolinie
Odry (Pracze Odrzańskie, ok. 108 m npm.). Najwyższy punkt miasta -
148 m npm. znajduje się w M o k r z a ń s k i m Lesie, j u ż na skraju Wyso­
czyzny Średzkiej; najniższy - 107 m npm., w rejonie Janówka, poniżej
ujścia Widawy do Odry. R y n e k Starego Miasta leży na wysokości ok.
120 m. Miasto zajmuje ok. 293 k m
2
i pod w z g l ę d e m powierzchni jest
piątym co do wielkości, po Warszawie, Krakowie, Szczecinie i Łodzi.
Jest też miastem bardzo rozległym: odległość od zachodnich do wschod­
nich rogatek sięga 27 km, z południa na północ wynosi ok. 19 km.
O d r a , jej o d n o g i i k a n a ł y (łącznie 54,5 km d ł u g o ś c i w grani­
c a c h m i a s t a ) a także jej d o p ł y w y : Ślęza (15,1 k m ) , W i d a w a (14,3
k m ) , O ł a w a ( 12,4 k m ) i B y s t r z y c a (11,1 k m ) czynią W r o c ł a w wyjąt­
k o w y m w Polsce m i a s t e m 12 w y s p . O b a brzegi rzeki i w y s p y łączy
56 m o s t ó w , z których najdłuższy, M o s t W a r s z a w s k i , ma 229 m.
Zgłoś jeśli naruszono regulamin